"Wise men always focus on the outcomes. But our wiser men never forget about their incomes whatever the outcomes come."

  • “ဝတ်လဲ​ေတာ်​ေရွှပုဆိုး​ တန်း​ထိုး​လို့​ ြကိုလိုက်မယ်”

    ခ​ေနာင်တိုက ​ေမာင်ပိုတို့​ အ​ေမြကီး​ကန်က ​ေလရှီး​စံတို့​က ​ေမာင်စံဖား​တို့​ ြပည်တွင်း​ေန မူဆလင်များ​ အဲ​ေလ ဟုတ်​ေပါင် ြမန်မာြဖစ်ဆရာဝန်များ​ကို ပါပီက​ေလး​ပုတုတု သူ့​စကား​က ဝုဝုဝု​ေလာက်ပဲ သ​ေဘာထား​လို့​ သနား​ပါဘိ လာလုပ်တဲ့​အခါ တချို့​တ​ေလအဖို့​ ြကား​ရြကား​ရ နား​ဝမသက်သာ ြဖစ်ြကပံုရပါတယ်။

    သူများ​ေြပာလည်း​ ​ေြပာစရာကွယ်။ တို့​ေတွကိုက မရှိရှိတာ​ေတွကို မြဖစ်ြဖစ်တဲ့​နည်း​နဲ့​အပတ်တကုတ် ​ေဆး​ကုလာတာြကာ​ေတာ့​ ြဖစ်ကတတ်ဆန်း​ဆရာဝန်၊​ ​ေတာ်ရိ​ေလျာ်ရိဆရာဝန်၊​ အနှစ်နှစ်​ေထာင် ဂုရု​ေကွး​ဆရာဝန်​ေတွ ြဖစ်ကုန်ြကတာ ြငင်း​လို့​မှ မရပဲနဲ့​။ ​ေဆး​ခန်း​နံမယ်​ေပး​ရင်​ေတာင် ဘုရား​လက်ထက်က ဇီဝကတို့​ သျှင်ပါကူတို့​က ကွဲထွက်မလာဘူး​။ ဒိတ်​ေအာက်တဲ့​ေနရာမှာ ဂိတ်ဆံုး​ေရာက်​ေန​ေပါ့​။ အခု​ေတာ့​ ဘစိန်ြကီး​တို့​ ​ေမစုြကီး​တို့​ ​ေကျး​ဇူး​နဲ့​ နိုင်ငံတကာအဆင့်​မီ ​ေတာ်ဝင်သမား​ဟူး​ရား​ြကီး​များ​က
    ​ေအာက်ကျ​ေနာက်ကျ ြဖစ်​ေနတဲ့​ ြမန်မာြပည်သား​များ​ကို ကယ်တင်ရန်အလို့​ငှာ တတ်ကျွမ်း​ေသာပညာ၊​ ဆန်း​သစ်​ေသာကိရိယာများ​နဲ့​ ကယ်တင်ကုသ​ေပး​ေတာ့​မယ်။ ကိုယ့်​အမျိုး​သား​ချင်း​ ပညာရပ်များ​ ြဖန့်​ေဝ​ေပး​ေတာ့​မယ်။ သူတို့​လာအလုပ်လုပ်လို့​ ဝအီသွား​တဲ့​အခါ စက်ကိရိယာအစံုအလင်နဲ့​ ​ေဆး​ရံုြကီး​ေတွကို ရက်ရက်​ေရာ​ေရာ အင့်​ ယူလိုက် လို့​ ထား​ပစ်ခဲ့​မယ် ဆိုပါလား​။ (ဟိုမှာဆိုရင်လည်း​ အဲ​ေလာက်နှစ်​ေတွြကာရင် အကုန်လွှင့်​ပစ်ရတာပဲ ဟာကို)

     တိုင်း​ြပည်အတွက် အင်မတန်အကျိုး​ရှိမယ့်​ ကိစ္စပါဗျာ။ အ​ေစာြကီး​ကတည်း​က အဲသလိုြဖစ်​ေနခဲ့​ရင်

    “အဂင်္လန်မှာဆိုမ​ေသဘူး​။”

     ဆိုတဲ့​ တိုင်း​ြပည်အတွက် အဖိုး​တန် စာနယ်ဇင်း​ဆရာြကီး​ကို ဘယ်လက်လွှတ်ဆံုး​ရှံုး​လိုက်ရမလဲတဲ့​။ ခု​ေတာ့​ ရန်ကုန်ြမို့​မှာ အ​ေကာင်း​ဆံုး​ ပုဂ္ဂလိက​ေဆး​ရံုြကီး​ကို ကိုယ်တိုင်ကား​ေမာင်း​ြပီး​ ​ေရာက်သွား​ပါလျက်၊​ အဲသည်​ေဆး​ရံုက​ေန ရန်ကုန်ြပည်သူ့​ေဆး​ရံုြကီး​ရဲ့​ နှလံုး​ေရာဂါအထူး​ြကပ်မတ်ကုသ​ေဆာင်ကို ပို့​ေပး​ပါလျက် ဒီကလူ​ေတွ ဘာမှ မလုပ်တတ်မကိုင်တတ်နဲ့​မို့​ ငါး​ရိုး​မျက်လက်တို ငုတ်တုတ်ထိုင်ြကည့်​ေနြကသလို ​ေရတိမ်နစ်ရရှာပါသတဲ့​။

     ြမန်မာြပည်က အထူး​ကုဆရာဝန်ဆိုတာ​ေတွက ဝန်ြကီး​ဌာနက အချိန်တန် ကိုယ့်​ဘာသာ အြမီး​တပ်​ေပး​လိုက်လို့​သာ အ​ေကာင်ြကီး​ြကီး​သွား​တာ။ နိုင်ငံြခား​ေဆး​ရံု​ေတွမှာ စံနစ်တကျ ​ေလ့​ကျင့်​ပျိုး​ေထာင် ​ေပး​ထား​တဲ့​သူ မရှိသ​ေလာက် ရှား​ပါ​ေပသတဲ့​။ ဒါလည်း​ဟုတ်တာပဲ။ ပညာသင်ထွက်သွား​ြပီး​ရင် ြပန်မလာပဲ ဟိုမှာ အလုပ်လုပ်​ေနတဲ့​သူ​ေတွ များ​လွန်း​လို့​ ဘယ်ဝန်ထမ်း​ဆရာဝန်ကိုမှ နှစ်ရှည်လများ​ နိုင်ငံြခား​ကို ​ေပး​မသွား​ခဲ့​တာ ပ​ေဝသဏီကတည်း​က။ ကိုယ့်​ပိုက်ဆံနဲ့​ ကိုယ့်​ဘာသာ ထွက်ချင်ရင်​ေတာင် သူ့​လို လူြကီး​သား​မဟုတ်ရင် ကိုး​တန်း​ေအာင်နဲ့​ သူခိုး​ထွက်ထွက်ရတယ်။

    အစိုး​ရအလုပ်က​ေတာ့​ တာ့​တာပဲ။ ဂလိုဆို​ေတာ့​ ကိုယ့်​ဆီမယ်ကျန်တာ​ေတွက ချိုမကျိုး​ရင် နား​ရွက်က​ေတာ့​ ပဲ့​ကိုပဲ့​ေလာက်တယ်​ေပါ့​။ အနည်း​ဆံုး​ေတာ့​ ြခံမခုန်နိုင်လို့​ ကျန််ခဲ့​တာ​ေလ။ ဘာြငင်း​ချင်​ေသး​သလဲ။

     ​ေအး​ပါကွာ။ သည်​ေြမသည်​ေရနဲ့​ ကင်း​ကွာသွား​တာလည်း​ နှစ်​ေပါင်း​နှစ်ဆယ်နီး​နီး​ ရှိလာြပီဆို​ေတာ့​ သူ့​စိတ်ထဲမယ် ြမန်မာဆရာဝန်ဆိုတာ ​ေခါစာ​ေလး​ပစ်လိုက်၊​ ​ေရမန်း​ေလး​တိုက်လိုက်၊​ မန်ကျည်း​ေခါက်က​ေလး​ေသွး​လိမ်း​လိုက် လုပ်​ေနတယ် ထင်မစိုး​လို့​ ကိုယ့်​ရပ်ကိုယ့်​ရွာထဲက သမား​ေတွ လက်ရှိ​ေဆး​ကု​ေနရတဲ့​ အ​ေြခအ​ေနက​ေလး​ တ​ေစ့​တ​ေစာင်း​ ​ေမာင်း​ထု​ေပး​လိုက်ပါ့​မယ်။

     ကိုယ့်​ြမန်မာနိုင်ငံအဆင့်​နဲ့​ ထိပ်တန်း​နှလံုး​ေရာဂါကုဌာနြကီး​ေတွဟာ ရန်ကုန်၊​ မန္တ​ေလး​၊​ အခုဆိုရင် မ​ေကွး​၊​ ြပင်ဦး​လွင် မှာ ကျွမ်း​ကျင်သူ သမား​ေတာ်ြကီး​များ​ ဦး​စီး​လျက် အ​ေရး​ေပါ်နဲ့​ သင့်​ရာအပ်ပို့​လူနာများ​ကို လက်ခံကုသ​ေပး​ေနပါတယ်။ ဟိုး​အရင် ကိုယ်​ေတွ ​ေဆး​ေကျာင်း​သား​တုန််း​က​ေတာ့​ အဲသည်ဘက်မှာ အထူး​ကုဆိုတဲ့​ ဆရာဝန်ြကီး​ေတွက လက်ချိုး​ေရလို့​ ​ေနာက်တစ်ဘက် မကူး​ေသး​ဘူး​။

    ဆရာြကီး​ဦး​ေအာင်၊​ ဦး​ေရွှတင်၊​ ​ေဒါ်ချို​ေလး​မာ၊​ ​ေဒါ်ခင်​ေမစန်း​၊​ ကုန်​ေရာပဲ။ အဲဒီ​ေခတ်က ကုထံုး​ေတွက ​ေဆး​ထိုး​ေဆး​သွင်း​၊​ အနီး​ကပ်​ေစာင့်​ြကည့်​ကုသြကတာြဖစ်ြပီး​ လက်​ေတွ့​ပိုင်း​အရ ​ေသွး​ေြကာထဲကို နှလံုး​ထဲကို ဟိုပစ္စည်း​ သည်ပစ္စည်း​ေတွထည့်​တဲ့​ နည်း​ပညာ​ေတွ မ​ေပါ်​ေသး​ဘူး​။ အခု​ေတာ့​ အဲသလိုကိုယ်ထိလက်​ေရာက် ​ေဆာင်ရွက်ကုသတဲ့​ နည်း​ပညာ​ေတွအများ​ြကီး​တိုး​တက်လာလို့​ ြမန်မာြပည်က ပိုက်ဆံချမ်း​သာတဲ့​သူ ​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​မှာ နှလံုး​ေရာဂါြဖစ်ရင် stent ထည့်​ထား​တယ်တို့​၊​ Pacemaker ထည့်​ထား​တယ်တို့​၊​ ​ေဘာလံုး​နဲ့​ချဲ့​ေပး​လိုက်တယ်တို့​၊​ တစ်နည်း​တစ်ဖံု စီမံြပီး​ လူ​ေကာင်း​အတိုင်း​ သွား​လာလုပ်ကိုင်​ေနတာ ြကာပါြပီ။

     အမ်း​က ြပန်​ေြပာင်း​လာကာစမှာ တစ်ဝမ်း​ကွဲညီတစ်​ေယာက် နှလံုး​ေသွး​ေြကာကျဉ်း​ေရာဂါနဲ့​ အိမ်မှာ​ေသွး​လန့်​သတိလစ်ြပီး​ ရန်ကုန်​ေဆး​ရံုြကီး​အ​ေရး​ေပါ်ကို ကိုယ်တိုင်လိုက်ပို့​ခဲ့​ရပါတယ်။ ​ေဆး​ရံုြကီး​မှာ အလုပ်စ မဝင်ရ​ေသး​တဲ့​အချိန်မို့​ ကိုယ့်​ကို ဆရာဝန်မှန်း​ ဘယ်သူမှ မသိပဲ လူနာ​ေစာင့်​အြဖစ်နဲ့​ အစအဆံုး​ ပါဝင်ခဲ့​တာပါ။ ​ေရာက်​ေရာက်ချင်း​ ECGဆွဲြပီး​ Recent Infarct (လတ်တ​ေလာ​ေသွး​ေြကာပိတ်​ေရာဂါ)မှန်း​ သိတာနဲ့​ အ​ေရး​ေပါ်​ေဆး​ေတွသွင်း​၊​ နှလံုး​ေရာဂါ ြကပ်မတ်ကုသ​ေဆာင်က တာဝန်ကျဆရာဝန်ကို ဖုန်း​ဆက်​ေခါ်တယ်ဗျ။

    ဟိုကလည်း​ ECG ြမင်တာနဲ့​ ကုတင်ြပင်ြပီး​ လူနာပို့​လိုက်ဖို့​ ​ေြပာပါတယ်။ဘယ်သူ့​ကိုမှ မျက်နှာြပ အကူအညီ​ေတာင်း​စရာမလိုပဲ နာရီပိုင်း​အတွင်း​မှာ လူနာက လံုြခံုစိတ်ချရတဲ့​ စက်ကိရိယာ အြပည့်​အစံုနဲ့​ ကုတင်​ေပါ် ​ေရာက်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက အဲဒါ ြမန်မာနိုင်ငံသား​ နှလံုး​ေသွး​ေြကာကျဉ်း​ေရာဂါ​ေဝဒနာရှင် ဘယ်သူမဆို ရနိုင်တဲ့​ ရန်ကုန်​ေဆး​ရံုြကီး​ရဲ့​ဝန်​ေဆာင်မှုပါ။ ဟိုနှ​ေြမာစရာ ဆရာသမား​ြကီး​က ဘာြဖစ်လို့​ အဲသလို ကုသမှုမျိုး​ မရခဲ့​တာပါလိမ့်​။ သူ့​တုန်း​ကဆို နှလံုး​အထူး​ကုသမား​ေတာ်ြကီး​ကိုယ်တိုင် အ​ေရး​ေပါ်မှာ လာ​ေစာင့်​ေနတာ လို့​လည်း​ ​ေြပာလျက်နဲ့​။ ဒါက လူနာ ကုတင်​ေပါ်​ေရာက်တဲ့​အဆင့်​ပဲ ရှိပါ​ေသး​တယ်။

    အ​ေဆာင်ထဲမှာ ECG​ေတွ အခါခါဆွဲလို့​ ​ေမာ်နီတာတပ်ထား​ရင်း​မှာ ဆရာဝန်အငယ်​ေလး​ေတွ အ​ေသး​စိတ်​ေမး​ြမန်း​စစ်​ေဆး​ စမ်း​သပ်ြကပါတယ်။ တ​ေအာင့်​ေန​ေတာ့​ ​ေသွး​ခဲ​ေဖျာ်တဲ့​ေဆး​နဲ့​ ကုသရမယ်ဆိုြပီး​ လိုအပ်တဲ့​ အကျိုး​အြပစ်များ​ ရှင်း​ြပြပီး​ သ​ေဘာတူညီမှု ယူပါတယ်။ ကိုယ်နဲ့​သိတဲ့​ အား​ကိုး​စရာ အကိုအမထဲက ဘယ်သူ​ေတွများ​ ရှိပါလိမ့်​လို့​ လိုက်ြကည့်​တဲ့​အခါ ဆရာထွန်း​ထွန်း​ဦး​၊​ အမနွယ်နွယ်၊​ နဲ့​ အမလွင်တင်​ေအး​ သံုး​ေယာက်စလံုး​ ကိုယ်​ေဟာက်ဆာဂျင်ဆင်း​တုန်း​က အကျွမ်း​တဝင် ရှိတဲ့​သူ​ေတွချည့်​ပဲမို့​ အား​ေတွတက်သွား​ြပီး​ လာသမျှ နှုတ်ဆက်ရတာ အ​ေမာပါ။ အဲသည်​ေနာက်​ေတာ့​ ​ေပါင်ြခံက​ေသွး​ေြကာထဲက​ေန ကျဉ်း​ေနတဲ့​ ​ေသွး​ေြကာကိုချဲ့​ဖို့​ နှလံုး​ေသွး​ေြကာဓါတ်မှန်ရိုက်ဖို့​ စီစဉ်​ေပး​ပါတယ်။

    သည်အထိ​ေအာင် ကုန်ကျစား​ရိတ်က သိပ်မရှိ​ေသး​ပါဘူး​။ ​ေသွး​ေတွ ​ေဖာက်​ေဖာက်ြပီး​ စစ်ရတယ်။ လိုအပ်သမျှ ​ေဆး​ေတွ ဝယ်​ေပး​ရတယ်။ ​ေဆး​ရံုက​ေပး​တဲ့​ဟာလည်း​ ​ေပး​ပါတယ်။ သာမာန်ြမန်မာြပည်သား​ တစ်​ေယာက်အ​ေနနဲ့​ အိမ်​ေရာင်း​ကား​ေရာင်း​လုပ်ြပီး​ ​ေဆး​ဖိုး​ရှာရတဲ့​ အြဖစ်မျိုး​ မရှိပါဘူး​။ သို့​ေသာ်လည်း​ လူနာက ဆန္ဒရှိလို့​ ​ေသွး​ေြကာထဲကို stent ထည့်​ထား​ချင်တယ်ဆိုရင်​ေတာ့​ သိန်း​ နှစ်ဆယ် သံုး​ဆယ် ဆက်ကုန်မယ်​ေပါ့​။ အကုန်မခံနိုင်ဘူး​ဆိုလည်း​ လက်ရှိကုထံုး​နဲ့​ ​ေသတွင်း​ထဲက လွတ်လာြပီ။ ​ေရှ့​ေလျှာက် အ​ေနအထိုင်အစား​အ​ေသာက် ဆင်ြခင်၊​ ​ေဆး​မှန်မှန်​ေသာက်ရင် ရြပီ​ေပါ့​။

     ​ေဆး​ေကျာင်း​သား​ဘဝတုန်း​က ဆယ်တန်း​သခင်္ျာဆရာတစ်​ေယာက်ကို သည်အ​ေဆာင် သည်ကုတင်​ေတွမှာ သည်​ေရာဂါနဲ့​ လူနာလာ​ေစာင့်​ေပး​ဖူး​လို့​ နာလန်ထဖို့​ ဘယ်​ေလာက်ြကာတယ်၊​ ပိုက်ဆံဘယ်​ေလာက်ကုန်တယ်။ သက်တမ်း​ဘယ်နှစ်နှစ်ခံတယ်။ ကိုယ်​ေတွ့​ သိခဲ့​ြပီး​သား​ပါ။ ညီ​ေတာ်​ေမာင်က တစ်ပတ်ဆယ်ရက်နဲ့​ အလုပ်ြပန်ဆင်း​နိုင်​ေတာ့​ ငါတို့​ေဆး​ပညာမှာ အများ​ြကီး​ ​ေြပာင်း​လဲသွား​ပါပ​ေကာ လို့​ ​ေကျနပ်မိပါတယ်။ ​ေနာက်နှစ်ပတ်​ေလာက်ြကာ​ေတာ့​ အဲသည်အ​ေဆာင်ကိုပဲ ​ေနာက်တစ်​ေခါက် ထပ်​ေရာက်ရြပန်ပါတယ်။

    သည်တစ်ခါ​ေတာ့​ အတန်း​ေဖာ်သူငယ်ချင်း​တစ်​ေယာက်က နှလံုး​ခုန်​ေတွ အရမ်း​ြမန်​ေနတဲ့​ ​ေရာဂါနဲ့​ တက်တာပါ။ သည်​ေန့​တက်ြပီး​ ​ေနာက်တစ်​ေန့​ပဲ သူ့​နှလံုး​မှာ အပိုစီး​ေနတဲ့​ လျှပ်စီး​ပတ်လမ်း​က​ေလး​ကို မီး​ရှို့​ြဖတ်​ေတာက်ပလိုက်ြပီး​ ​ေဆး​ရံုက ြပန်ဆင်း​သွား​ပါတယ်။ စား​ပွဲ​ေပါ်မှာ​ေရး​ထား​တဲ့​ စာရင်း​အရ တစ်​ေန့​တစ်​ေန့​ အဲသလို လူနာ ဘယ်နှစ်​ေယာက် လုပ်​ေနသလဲဆိုတာလည်း​ ​ေတွ့​ခဲ့​ရပါတယ်။ ကိုယ့်​ဆီမှာ ခွဲလူနာစာရင်း​ (OT list) ထွက်သလို သူတို့​လည်း​ မ​ေနမနား​ လုပ်​ေနြကသား​ပဲ။

    သူတို့​လူနာ​ေဆာင်မှာရှိတဲ့​ လူနာအတက်အဆင်း​ဇယား​ကို ြကည့်​ရင် လူကိုယ်တိုင် လာ​ေစာင့်​ေနလျက်သား​နဲ့​ မကယ်လိုက်နိုင်တဲ့​ အဖိတ်အစင်တစ်​ေယာက်ကို အြပစ်တင်ဖို့​ ​ေတာ်​ေတာ် အား​နာစရာ ​ေကာင်း​ပါတယ်။ လွန်ခဲ့​တဲ့​ တစ်ပတ်ကပဲ သူငယ်ချင်း​တစ်​ေယာက်အ​ေဖ ​ေသွး​ေြကာပိတ်လို့​ အဲသည်အ​ေဆာင်ကို ​ေရာက်ခဲ့​ပါ​ေသး​တယ်။ (​ေရာက် ​ေရာက်နိုင်လွန်း​သကွယ်) ​ေသွး​ေြကာချဲ့​လို့​ မရနိုင်​ေတာ့​ဘူး​။ ​ေသွး​ေြကာအစား​ထိုး​ လမ်း​လွှဲကုရမယ် လို့​ ​ေြပာပါတယ်။

    ဒီနည်း​ေတွလည်း​ ြမန်မာြပည်မှာ ကုလို့​ေရ​ေနပါြပီ။ မန်း​ေလး​မှာ​ေတာင် အဲဒါလုပ်ထား​တဲ့​သူ​ေတွ အများ​ြကီး​။ ဟိုး​အ​ေရှ့​က ကိုယ်​ေရး​တဲ့​စာ​ေတွ မှန်မှန််ဖတ်ဖူး​ရင်​ေတာ့​ ဂျပန်ကြပန်လာြပီး​ ဗိုလ်ချုပ်​ေတွနဲ့​ ​ေရွှမျိုး​စပ်သွား​တဲ့​ ဆရာဝန်မြကီး​လိုမျိုး​ သတင်း​စာထဲက သာြခင်း​တစ်ထပ်နဲ့​ ကိုယ့်​ေဆး​ရံု ကိုယ့်​ဝန်ြကီး​ဌာန ​ေလာ်ဘီြပန်လုပ်တဲ့​စာမျိုး​ ​ေရး​တဲ့​အစား​မဟုတ်မှန်း​ သိပါလိမ့်​မယ်။

     ပညာရပ်ပိုင်း​၊​ ပစ္စည်း​ကိရိယာပိုင်း​မှာ အ​ေနာက်နိုင်ငံက​ေဆး​ရံု​ေတွနဲ့​ မယှဉ်နိုင်တာ နွား​ေြခရာခွက်ထဲက ဘယ်ကိုမှ မ​ေရာက်ဖူး​ေသာ်ြငား​ သ​ေဘာ​ေပါက်ပါတယ်။ ဒါ​ေပမယ့်​ ဒီမှာရှိ​ေနတဲ့​ လူနာ​ေတွကလည်း​ လူသား​ေတွပဲမို့​ တတ်တဲ့​ပညာ ရှိတဲ့​ဥစ္စာနဲ့​ ​ေစတနာအရင်း​ခံြပီး​ကု​ေနြကတဲ့​ ​ေဆး​ေလာကသား​ေတွဟာ အ လွန်း​လို့​ အစွမ်း​အစ မရှိလွန်း​လို့​ေတာ့​ မဟုတ်ပါဘူး​။

    အိုဘား​မား​ြကီး​ေနမ​ေကာင်း​တဲ့​အခါ ခင်ဗျား​ပဲ ဂုဏ်ယူစွာ ကုလိုက်ပါ။ ဒီမှာ​ေတာ့​ ကျွန်​ေတာ်တို့​မှ မကုရင် ​ေသမယ့်​သူ​ေတွကို ခင်ဗျား​နဲ့​တန်း​တူ ဝင်​ေငွမရလို့​ မျက်နှာလွှဲမ​ေနနိုင်ပါဘူး​။ အ​ေမရိကန်စတန်း​ဒတ်​ေန​ေနသာသာ ရန်ကုန်ကထွက်လိုက်တာနဲ့​ ရန်ကုန်စတန်း​ဒတ်​ေတာင် ဘယ်​ေနရာမှာမှ မရ​ေသး​တဲ့​ အရပ်မှာ ကျွန်​ေတာ်တို့​ ဘာ​ေတွလုပ်​ေနြကရသလဲဆိုတာ ​ေဟာက်ဆာဂျင်ြပီး​ေအာင် မဆင်း​ြဖစ်တဲ့​သူ​ေတွ သိမှာ မဟုတ်ပါဘူး​။

    ကျွန်​ေတာ်ရတဲ့​လခဟာ ခင်ဗျား​အိမ်က ဂျာဒူး​ဝါလား​တစ်​ေယာက်​ေလာက် မများ​တာ ​ေြပာစရာမှ မလိုတာ။ ကိုယ့်​ကိုယ်ကိုယ် ဘယ်လိုအတန်း​အစား​လဲဆိုတာ သူများ​လာ​ေြပာမှ သ​ေဘာ​ေပါက်ရမှာလား​။ ကွကိုယ်လည်း​ သိပါတယ်။ အညံ့​စား​ပါ။ စံမမှီပါ။ ဖွတ်ကျား​ပါ။ (ဖျား​စူး​ရ​ေစ့​။ ရွဲ့​ေြပာတာ မဟုတ်ပါ။ အတည်ြကီး​မှ အတည်ြကီး​။)

     ဒါ​ေပမယ့်​ ကိုယ်က​ေတာ့​ ကိုယ့်​အလုပ်မှာကိုယ် ​ေပျာ်ပါတယ်။ Bordeau Wine နဲ့​ Camenbert၊​ Cavier နဲ့​ Champagne ​ေကာင်း​တယ်ဆိုတာ ဟုတ်မှာပါ။ ဒါ​ေပမယ့်​ အမ်း​မှာ​ေသာက်ရတဲ့​ ဓနိရည်က​ေလး​နဲ့​ ဂဏန်း​အနှဲက​ေလး​ေတွကလည်း​ အင်မတန်အရသာရှိပါတယ်။ အညာမှာစား​ရတဲ့​ နှမ်း​ဆီ​ေမွှး​ေမွှး​နဲ့​ မုန့်​ပျစ်သလက် ပူပူက​ေလး​လည်း​ ဆိမ့်​ပါတယ်။

    ကိုး​ကန့်​လက်ဘက်​ေြခာက်က​ေလး​လည်း​ ​ေမွှး​ပါတယ်။ ပိုက်ဆံမရှိတဲ့​ လူနာ​ေတွကို ပိုက်ဆံမရှိတဲ့​ ဆရာဝန်က မရှိရှိတာ ရှာြကံကုသရတဲ့​အခါမှာလည်း​ ​ေရာဂါ​ေပျာက်ရင် စိတ်ချမ်း​သာရတာပါပဲ။ (ကိုယ့်​ြမန်မာချင်း​ကုရလို့​ ပိုစိတ်ချမ်း​သာမှန်း​ ဘူတန်​ေရာက်တုန်း​က သ​ေဘာ​ေပါက်ခဲ့​တယ်။) မီး​မလာတဲ့​အရပ်​ေလာက် လမင်း​ထိန်ထိန်သာတာ ဘယ်ရှိလိမ့်​မလဲ။ နိုင်ငံြခား​မှာ သာတဲ့​လကမှ ပိုဝိုင်း​တယ်လို့​ မထင်မိပါဘူး​။ ​ေကာင်း​တယ် ဆိုး​တယ်။ သာတယ် နာတယ်ဆိုတာ နှိုင်း​ယှဉ်ချက်​ေတွပါ။ ကိုယ့်​အတွက်​ေတာ့​ ဘယ်အရာကိုမှ မနှိုင်း​ယှဉ်ပဲ အရသာခံစား​ပါတယ်။ နှိုင်း​ယှဉ်တယ်ဆိုတာ ကိုယ့်​မှာ မရှိတဲ့​အရာကို သာတယ် ထင်တာပဲ မဟုတ်လား​။

     ကိုယ့်​သူငယ်ချင်း​ြကီး​ေတွ ြမန်မာြပည်ကို တခုတ်တရြပန်လာြပီး​ တတ်ကျွမ်း​တဲ့​ ပညာ​ေတွ ​ေဝမျှ​ေပး​မယ်ဆိုတဲ့​အခါ ဝမ်း​မသာပဲ​ေတာ့​ မ​ေနပါဘူး​ေလ။ တကယ်​ေတာ့​ ကိုယ်တို့​လည်း​ ကိုယ့်​တိုင်း​ြပည်မှာ​ေနြပီး​ အစိုး​ရအလုပ်ထဲ ကုတ်ကပ်​ေနတယ်ဆိုတာ အလွန်အမင်း​ စွန့်​ြခင်း​ငါး​လီလို့​ မဏ္ဍပ်တိုင်တက်ြပစရာ မလိုပါဘူး​။ ကိုယ့်​ေရွး​ချယ်မှုနဲ့​ ကိုယ် မဟုတ်လား​။ မစင်တွင်း​ထဲက တဖွား​ဖွား​ေလာက်​ေတွလည်း​ပဲ သူတို့​ကျတဲ့​ေနရာမှာ ခံုခံုမင်မင် မက်မက်စက်စက် ရှိြက​ေလသတဲ့​။ ငပိ နဲ့​ ​ေလာက်၊​ ​ေရွှ နဲ့​ ​ေကျာက်ဆိုတာ သူ့​ေနရာနဲ့​သူပဲ ​ေကာင်း​ပါတယ်။ ​

    ေနရာချင်း​ေတာ့​ မလဲနိုင်ပါ။ ရှိပါ​ေစ​ေတာ့​ ရှိ​ေစ​ေတာ့​။ သံ​ေယာဇဉ်မကုန်​ေသး​လို့​ လာမယ့်​သူ​ေတွကို

    “မလာပါနဲ့​။ အချစ်​ေရ မလာခဲ့​နဲ့​။ စိတ်ကူး​ နဲ့​ အြပင်က လက်​ေတွ့​ဘဝဟာ အမှန်တကယ် ကွာြခား​လွန်း​…။” 

    လို့​ မျိုး​ြကီး​သီချင်း​နဲ့​ မြကိုရက်ပါဘူး​။

    “နိုဝင်ဘာမှာလာမလား​ ဒီဇင်ဘာမှာလာမလား​။”

     အ​ေရာက်သာ လှမ်း​လာခဲ့​ပါ။ ဝတ်လဲ​ေတာ် ​ေရွှပုဆိုး​ကို တန်း​ထိုး​လို့​ ြကိုလိုက်မှာ​ေပါ့​။

  • “အရပ်ထဲ ဇာတ်ပွဲရယ်တဲ့​ ြကည့်​ရ​ေအာင်”

    ဦး​ရာဇတ် နဲ့​ ရဲ​ေဘာ်​ေမာင်​ေထွး​ကို ြမန်မာမဟုတ်ဘူး​။ အ​ေလး​မြပုနိုင်ဘူး​ ​ေြပာတဲ့​သူ​ေတွကို ဘယ်လိုနား​လည်ရမှန်း​ မသိ​ေတာ့​ပါဘူး​။ သူတို့​တ​ေတွက​ေရာ ြမန်မာမှ ဟုတ်ပါ့​မလား​။ ြမန်မာဆိုတာ ဘာြကီး​ပါလိမ့်​။

    ဦး​နု​ေတာင်မှ ဗုဒ္ဓဘာသာကို နိုင်ငံ​ေတာ်ဘာသာ လုပ်သွား​လို့​ မရခဲ့​ဘူး​ေလ။ ဘာသာ​ေရး​ ကိုး​ကွယ်ယံုြကည်မှုဆိုတာ နိုင်ငံသား​နဲ့​ ​ေရာ​ေထွး​ပစ်လို့​မှ မရပဲ။ ြမန်မာလို့​ ​ေြပာလိုက်ရင် သူ့​ဘာသူ ဘာဘာသာကိုး​ကွယ်ကိုး​ကွယ် ြပည်​ေထာင်စု ြမန်မာနိုင်ငံအတွင်း​ မှီတင်း​ေနထိုင်ြက​ေသာ တိုင်း​ရင်း​သား​ေပါင်း​စံုပါ အကျံုး​ဝင်တယ်။ ြမန်မာနိုင်ငံသား​ မိဘနှစ်ပါး​က ​ေမွး​ဖွား​လာခဲ့​သူအား​လံုး​ ြမန်မာနိုင်ငံသား​ ြဖစ်ခွင့်​ရှိတယ်။

    တိုင်း​ရင်း​သား​အား​လံုး​ ဘယ်တိုင်း​ရင်း​သား​မဆို လူမျိုး​အ​ေနနဲ့​သာ ကွဲြပား​စွာ ရပ်တည်လို့​ရတယ်။ နိုင်ငံသား​က​ေတာ့​ ြမန်မာနိုင်ငံသား​သာ ြဖစ်တယ်။ ဒီ့​ထက်ရှင်း​တာလည်း​ မရှိဘူး​။ ဒီ​ေလာက်သပွတ်အူလိုက်ြပီး​ ရှင်း​လို့​ မဆံုး​တဲ့​ ကိစ္စလည်း​ မရှိဘူး​။ ဘာလို့​ဆို​ေတာ့​ အမှန််အမှား​ မသံုး​သပ်၊​ သူများ​စကား​ နား​မ​ေထာင်ပဲ ကိုယ်လိုချင်တာတစ်ခုတည်း​ကိုပဲ မျက်စိပိတ် နား​ပိတ်ြငင်း​ေနြကတာကိုး​။

    နား​ရင်း​ေလး​ တစ်ချက်နှစ်ချက် ပိတ်အုပ်ပလိုက်မှပဲ ဂ​ေယာင်ဂတမ်း​ ​ေအာ်​ေနတာ​ေတွ ရပ်သွား​ြပီး​ လူလိုသူလို နား​လည်​ေအာင် ရှင်း​့​ြပလို့​ရမယ် ထင်ပါရဲ့​။

     နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို ကိုး​ကွယ်တဲ့​ ဘာသာတစ်ခုတည်း​ အ​ေြခခံြပီး​ ပိုင်း​ြခား​ခွဲထွက်ပစ်လို့​ မရဘူး​ဆိုတဲ့​စကား​ဟာ လွတ်လပ်​ေရး​ရကာစ အိန္ဒိယမှာ ​ေနရူး​ြကီး​ တဖွဖွ​ေြပာခဲ့​တဲ့​စကား​ပါ။ သူအတန်တန် တား​ဆီး​ေစ့​စပ်​ေနတဲ့​ြကား​ကမှ ဘဂင်္လား​ေဒ့​ရှ် နဲ့​ ပါကစ္စတန်က ကွဲထွက်သွား​ပါတယ်။ အဓိကအ​ေြကာင်း​ြပချက်က​ေတာ့​ ဟိန္ဒူ နဲ့​ မူဆလင် ဘာသာချင်း​ မတူလို့​ အတူတူတွဲမ​ေနနိုင်ပါဘူး​ ဆိုတဲ့​အ​ေြကာင်း​ရင်း​။ ပဲ​ေလှာ်ြကား​ဆား​ညပ်သလို အ​ေချာင်နှစ်ြခမ်း​ကွဲသွား​ရတဲ့​ ြပည်နယ်က​ေတာ့​ ဆစ်ခ်လူမျိုး​ေတွ​ေနတဲ့​ ပန်ဂျပ်ြပည်နယ်ပါ။

    ဟိန္ဒူလည်း​မဟုတ်၊​ မူဆလင်လည်း​မဟုတ်ပဲ ပါကစ္စတန်ထဲတစ်ြခမ်း​၊​ အိန္ဒိယထဲတစ်ြခမ်း​ ပဲ့​ပါသွား​တယ်။ သူတို့​မှာလည်း​ သူတို့​အယူသူတို့​ဘာသာ သီး​ြခား​ရှိတဲ့​အခါမှာ ဘာသာ​ေရး​ပွဲ​ေတွ ကျင်း​ပတိုင်း​ မ​ေခါ်တဲ့​ အိမ်နှစ်အိမ် တစ်ဘက်စီပါသွား​တဲ့​ ဖိနပ်တစ်ရံ ြပန်ြပန်စုသလို စုစု​ေနရတာ​ေြကာင့်​ ​ေနာက်ဆံုး​မှာ သူတို့​လည်း​ သီး​ြခား​ခွဲထွက်ခွင့်​ေတာင်း​လာပါတယ်။ အဲသလို ဘာသာ​ေရး​ေြကာင့်​ နိုင်ငံ​ေရး​ေတွ ခက်နွယ်ရှုတ်​ေထွး​လာတဲ့​အခါ တစ်နိုင်ငံလံုး​ကချစ်တဲ့​ အမျိုး​သား​ေခါင်း​ေဆာင်​ေတွ​ေတာင်မှ လုပ်ြကံခံခဲ့​ရတာ အိန္ဒိယသမိုင်း​ထဲက ​ေသွး​ကွက်ြကီး​ေတွက သက်​ေသပါပဲ။

    မဟတ္တမဂန္ဓိကို လုပ်ြကံတဲ့​သူဟာ မွတ်ဆလင် မဟုတ်ပါဘူး​။ သူနဲ့​ဘာသာတူ ဟိန္ဒူအမျိုး​သား​တစ်​ေယာက်ပါ။ အင်ဒီယာဂန္ဒီကို လုပ်ြကံတာ လံုြခံု​ေရး​ေတွ အထပ်ထပ်ချမထား​လို့​ မဟုတ်ပါဘူး​။ သူ့​လံုြခံု​ေရး​အတွက် ခန့်​ထား​တဲ့​ သက်​ေတာ်​ေစာင့်​ေတွက လုပ်ြကံတာပါ။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီကို ဗံုး​ခွဲတာ ငယ်ရွယ်တဲ့​ တမီလ်မိန်း​မပျိုက​ေလး​တစ်​ေယာက်ပါ။ နိုင်ငံနဲ့​အဝှမ်း​ လူအ​ေြမာက်အများ​ ​ေသ​ေြကပျက်စီး​ြကရတဲ့​ အြကမ်း​ဖက်မှု​ေတွအလယ်မှာ စစ်တိုက်သလို သူ့​ဘက်ကိုယ့်​ဘက် ​ေကျာဘက်မျက်နှာမ​ေရွး​၊​ လုပ်ြကံမှုြကီး​ေတွ အ​ေတာမသတ် ထွက်​ေပါ်လာခဲ့​ပါတယ်။

     ြမန်မာနိုင်ငံမှာလည်း​ ဘာသာ​ေရး​ကို အ​ေြခြပုတဲ့​ အမုန်း​မီး​ေတာက်​ေတွ တြငီး​ြငီး​ေတာက်​ေလာင်​ေနတာ ​ေတွ့​ရတဲ့​အတွက် ​ေရှး​က​ေတာ့​ သူများ​နိုင်ငံ​ေတွမှာ သည်လိုစလိုက်ရင် အဲသလိုပဲ ြဖစ်ြဖစ်ကုန်ပါတယ် လို့​ သတိ​ေပး​ချင်တာပါ။

     သည်ြပဿနာအား​လံုး​ရဲ့​အစဟာ အြကိမ်ြကိမ်အခါခါ ​ေြပာခဲ့​ြပီး​သလိုပဲ အ​ေမျှာ်အြမင်မဲ့​တဲ့​ တိုင်း​ြပည်ကို​ေရာင်း​စား​ချင်တဲ့​သူ​ေတွ မသိချင်​ေယာင်​ေဆာင်​ေနခဲ့​ေသာ နယ်စပ်ြဖတ်​ေကျာ်​ေနထိုင်ြခင်း​ ​ေြကာင့်​ လို့​ ဆိုချင်ပါတယ်။ အခု​ေတာ့​ ​ေခါင်း​လျှိုဝင်လာတဲ့​ ကုလား​အုပ်​ေတွက တဲရှင်ကို ​ေမာင်း​ထုတ်​ေနြပီ။ ကိုယ်​ေတွမှာသာ တစ်ခုတစ်ခု ြဖစ်လာတဲ့​ ြပဿနာ​ေတွကို ​ေနာက်က က​ေသာက​ေမျာ အတင်း​လိုက်လိုက် ​ေြဖရှင်း​ေနတာ။

    သူတို့​ဘက်က​ေတာ့​ သည်အချိန်မှာ ဘယ်အကွက်နဲ့​စြပီး​ ဘယ်အကွက်ဆက်နင်း​ရမယ်။ ဘယ်ဘူတာကိုဆိုက်ရင် ဘယ်ရထား​ကို ​ေြပာင်း​စီး​ရမယ်။ အစစအရာရာ ြကိုတင်စီမံ အကွက်ချထား​ြပီး​သား​ ြဖစ်ပါတယ်။ ရှို့​ေနတာလည်း​ သူတို့​ပဲ။ အနိုင်ကျင့်​ေနတာလည်း​ သူတို့​ပဲ။ ခုတ်ထစ်သတ်ြဖတ်​ေနတာလည်း​ သူတို့​ပဲ။ လစ်ရင်လစ်သလို ကုလား​ကျင့်​ကုလား​ြကံ ဘာမှမချန်ပဲ အကုန်လုပ်ြပီး​တာနဲ့​ နိုင်ငံတကာအလယ်မှာ သူတို့​ကဦး​ေအာင် ဖင်​ေထာင်ြပီး​ ကယ်​ေတာ်မူပါ ​ေအာ်ြကပါတယ်။

    တကယ်ဆိုစဉ်း​စား​ြကည့်​ရင် သူတို့​လူမျိုး​ဟာ တစ်မိတည်း​ေပါက်တဲ့​ ​ေမာင်နှမသား​ချင်း​ချင်း​ေတာင် စိတ်ချလက်ချ အတူထား​မရတဲ့​ ဗီဇပါလာတယ်ဆိုတာ ဘဂင်္လား​ေမာင်နှမဆိုတဲ့​စကား​ကို နား​လည်သူတိုင်း​ သိြကြပီး​သား​။ သမီး​ရီး​စား​ေတွက ကိုယ့်​နှမ​ေလး​ပါ။ ကိုယ့်​အကိုပါ။ လို့​ ညာ​ေြပာရင်

    “ဘဂင်္လား​ကလား​။”

    လို့​ ​ေမး​ြကတယ် မဟုတ်ဘူး​လား​။ အင်မတန်ရင့်​သီး​ရိုင်း​ြပတဲ့​ စကား​လံုး​ေတွကို ​ေရး​ရတဲ့​အ​ေြကာင်း​ရင်း​က​ေတာ့​ စာဖတ်သူ​ေတွထဲက ဘယ်သူ​ေတွ ဆတ်ဆတ်ခါ နာကျည်း​ကုန်ြကသလဲဆိုတာကို သိ​ေစချင်လို့​ပါ။

    ကိုယ်က အဲသလို​ေရး​လိုက်တဲ့​အခါမှာ ကိုယ့်​တိုင်း​ြပည်တွင်း​မှာ​ေနြကတဲ့​ မူဆလင်ဘာသာဝင်​ေတွ​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​က သူတို့​ကို ​ေစာ်ကား​သလို နင့်​နင့်​သည်း​သည်း​ နာကျည်း​ြကပါတယ်။ အဓိက ​ေထာက်ြပချင်တဲ့​အချက်က အဲဒါပါပဲ။ အစ္စလာမ်ဘာသာ ကိုး​ကွယ်တာ တူရံုက​ေလး​တစ်ခုတည်း​နဲ့​ ြမန်မာနဲ့​ ဘဂင်္ါလီကို အတူတူ ​ေရာ​ေထွး​ပစ်​ေတာ့​မလို့​လား​။ ကိုယ့်​ဘက်က အခါခါ နစ်နာတာပါ။

    သူတို့​တ​ေတွ အတင်း​ဝင်လာြပီး​ ဆိုး​ခိုး​လုယက် လူသတ်ဖျက်ဆီး​သမျှလည်း​ ခံရတယ်။ သူတို့​ေသွး​ထိုး​ေပး​လို့​ မျိုး​ရိုး​စဉ်ဆက် အတူယှဉ်တွဲ​ေနလာတဲ့​သူ​ေတွနဲ့​လည်း​ ပဋိပက္ခြဖစ်ရတယ်။ နိုင်ငံတကာမှာလည်း​ ြမန်မာ​ေတွဟာ လူမျိုး​တံုး​သတ်ြဖတ်​ေနပါတယ် လို့​ မဟုတ်တမ်း​တရား​ စွပ်စွဲခံရတယ်။

     အစပိုင်း​မှာ ြပထား​တဲ့​ နမူနာပဲ ြပန်​ေကာက်ြပပါ့​မယ်။ ဦး​ရာဇတ်ကို ြမန်မာတစ်​ေယာက်လို့​ မြမင်ပဲ မူဆလင်တစ်​ေယာက်လို့​ ြမင်တာ ဘာ​ေြကာင့်​လဲ။ ြမန်မာ့​လွတ်လပ်​ေရး​ြကိုး​ပမ်း​မှုသမိုင်း​မှာ သူ့​လုပ်​ေဆာင်ချက်​ေတွကို မြမင်ဘူး​လား​။ သူ့​အိမ်မှာ သူ့​ဘာသူ ယံုြကည်တဲ့​ ဘုရား​ကို ရှိခိုး​ပါလိမ့်​မယ်။ တိုင်း​ြပည်အတွက်​ေတာ့​ သူဟာ ြမန်မာပညာရှင်တစ်​ေယာက်အြဖစ် တစ်​ေရွး​သား​မှ မ​ေလျာ့​ပါဘူး​။ မန်း​ေလး​မှာ အင်မတန်မှ နံမယ်ြကီး​တဲ့​ ြမန်မာမူဆလင်ြကီး​ေတွ ရှိခဲ့​တယ်။

    ကျား​ဘြငိမ်း​ဆိုတဲ့​ လက်​ေဝှ့​ဆရာြကီး​ဟာ ြမန်မာ့​ဂုဏ်ကို​ေဆာင်ခဲ့​တဲ့​ အား​ကစား​သမား​ စစ်စစ်ြကီး​ပဲ။ သူက​ေမွး​တဲ့​ သား​ထဲက ဦး​ဝင်း​ြငိမ်း​ဆိုတာ ြမန်မာစာ​ေပ​ေလာကထဲက အင်တာဗျူး​ဆရာ​ေတွအ​ေြကာင်း​ေြပာရင် သူ့​ကိုချန်ထား​လို့​ မရဘူး​။ သည်က​ေန့​ ြမန်မာစာ​ေပ​ေလာကကို တဘက်တလမ်း​က ကျား​ကန်​ေပး​တဲ့​ ​ေရွှအြမု​ေတဆိုတဲ့​ စာ​ေပအသိုင်း​အဝန်း​ြကီး​ကို သူဦး​ေဆာင်တယ်။ သူ့​ကိုသွား​ေမး​ြကည့်​ပါလား​ ြမန်မာြမန်မာနဲ့​ စစ်စစ် စစ်စစ် ကိုြမည်​ေအာင် စစ်တယ်။ အြပင်က ဝင်လာတဲ့​ ဘဂင်္ါလီလူမျိုး​ြခား​ေတွကို​ေတာ့​ မသိချင်​ေယာင်​ေဆာင်ြပီး​ ကိုယ့်​ြမန်မာြပည်သား​အချင်း​ချင်း​ကျမှ နင်တို့​ဘာသာဝင်​ေတွကဆိုြပီး​ ရမယ်ရှာတာ ဘယ်လိုဦး​ေနှာက်မျိုး​နဲ့​ ​ေတွး​ေခါ်ဆံုး​မထား​လို့​ပါလိမ့်​။

    တစ်ခုပဲ ​ေြပာစရာရှိတယ်။ အဲဒီြပည်တွင်း​ေနမူဆလင်ြကီး​များ​က ခိုး​ဝင်လာတဲ့​ ဘဂင်္ါလီ​ေတွကို ငါတို့​ အစ္စလာမ်သာသနာ​ေတာ်ြကီး​ စည်ပင်ြပန့်​ပွား​ဖို့​အတွက်ဆိုြပီး​ သူခိုး​ဓါး​ရိုး​ကမ်း​လုပ်​ေနရင်​ေတာ့​ တမျိုး​ေပါ့​။ သူတို့​ဘက်ကလည်း​ ြမန်မာအ​ေနနဲ့​ရပ်တည်ဖို့​လိုတာ ​ေြပာစရာ မလို​ေတာ့​ဘူး​ေနာ်။ အဲလိုရပ်တည်နိုင်ဖို့​အတွက် ကိုယ့်​ဘက်ကလည်း​ သူတို့​ကို ြမန်မာအ​ေနနဲ့​ပဲ အသိအမှတ်ြပုထား​ရမယ် ဆိုတာ သည်က​ေန့​ ​ေြပာချင်တဲ့​ ဆိုလိုရင်း​အချက်ပါပဲ။ အ​ေမှာင့်​ပ​ေယာဂ​ေတွ ဝင်လာတဲ့​အခါ ကိုယ့်​လူသူ့​လူ ကွဲကွဲြပား​ြပား​ သိထား​ဦး​မှ ြဖစ်မယ်ဗျ။

     လက်ခုပ်ဆိုတာ နှစ်ဘက်တီး​မှ ြမည်သတဲ့​။ ကိုယ့်​ဘက်မှာလည်း​ သည်ြပဿနာ​ေတွ အကျယ်အကျယ် မြငိမ်း​ဖွယ်ြဖစ်လာ​ေအာင် မီး​ေလာင်ရာ​ေလပင့်​ေပး​ ဖွ​ေပး​ဆွ​ေပး​တဲ့​သူ​ေတွ မရှိပဲ ဘယ်​ေနပါ့​မလဲ။ နိုင်ငံြခား​သတင်း​စာ​ေတွကဆို အ​ေထာက်အထား​နဲ့​တကွ State Sponsored Riots လို့​ ဆိုတယ်။ ဥက္ကံမှာ အိမ်​ေတွဖျက်​ေတာ့​ တစ် ​ေနရာယူ၊​ နှစ် ကျည်ဆန်ထည့်​၊​ သံုး​ အသင့်​ြပင်။ ဆိုတာမျိုး​ ခရာသံနဲ့​ အဆုတ်အတက် ညီညီညာညာ ဘူဒိုဇာပါတက်​ေမာင်း​တဲ့​ ဘုန်း​ဘုန်း​ေတွရှိပါတယ် လို့​ မျက်ြမင်​ေတွက အခိုင်အမာဆိုတယ်။ ​

    ေနာက်ကွယ်က ြကိုး​ကိုင်သူဆိုတာ​ေတွကို ဘယ်သူကမှ လက်ပူး​လက်ြကပ် ​ေဖာ်ထုတ်မြပနိုင်ဘူး​။ ရခိုင်မှာ လက်နက်မျိုး​စံုနဲ့​ လက်ပူး​လက်ြကပ်မိတဲ့​သူ​ေတွ​ေတာင် ဘာသံမှမထွက်ဘူး​။ မီး​ခိုး​ြကွက်မ​ေလျှာက်နိုင်တဲ့​အြပင် အြပစ်မရှိလို့​ အခုချက်ြခင်း​ ြပန်လွှတ်​ေပး​ပါ အ​ေတာင်း​ခံရတယ်။

     နား​ြကီး​မျက်စိြကီး​ အလံုး​စံု ြကား​သိနိုင်တဲ့​သူ​ေတွ​ေတာင် ​ေရငံု​ေနြကဆဲမို့​ ကိုယ့်​ဘက်ကလည်း​ ဘယ်သူဘယ်ဝါ ရမ်း​သမ်း​စွပ်စွဲစရာ အ​ေြကာင်း​ မရှိပါဘူး​။ ဒါ​ေပမယ့်​ ဘာအတွက် ဘာ​ေြကာင့်​ လုပ်​ေနသလဲဆိုတာ​ေတာ့​ ​ေတွး​ေတာသံုး​သပ်မိတာ​ေပါ့​။ ြမန်မာြပည်တွင်း​မှာ လူမျိုး​ေရး​ အဓိကရိုဏ်း​ေတွ ြဖစ်လာရင် ဘယ်သူ​ေတွအတွက် အကျိုး​အြမတ်ရှိသလဲ။ ​ေမစုတို့​ ဘစိန်တို့​က​ေတာ့​ မလုပ်တာ​ေသချာပါတယ်။ ခု​ေတာင် သူတို့​ခမျာ ဆုတ်လည်း​စူး​ စား​လည်း​ရူး​၊​ စကား​များ​များ​ေတာင် မ​ေြပာရဲဘူး​။ ပါချင်တဲ့​ဘက်ပါ ​ေနာက်တစ်ဘက်က မုန်း​မှာ။

    အလယ်မှာ တည့်​တည့်​ထိုင်​ေန တို့​ဘက်မပါရ​ေကာင်း​လား​ဆို နှစ်ဘက်စလံုး​ မုန်း​မှာ။ ဘာမှ မ​ေြပာလည်း​ ဘာမှမ​ေြပာလို့​ဆို မုန်း​မှာ။ ​ေတာ်ပါ​ေတာ့​ ​ေြပာလည်း​ မုန်း​မှာ။ ဘာလုပ်လုပ် ဘာ​ေြပာ​ေြပာ မုန်း​တယ် မုန်း​တယ် မုန်း​တယ် အ​ေြမာက်တစ်သိန်း​နဲ့​ မလွတ်ဘူး​။ ဒါြကီး​ရှိ​ေနသ​ေရွ့​ သူတို့​မှာ မီး​ခဲ​ေခါင်း​ရွက်ထား​သလို ဘုန်း​ရှိန် ဂုဏ်သိန် ကျက်သ​ေရ ဂုဏ်သတင်း​ ဘယ်ဟာမှ တိုး​တက်ဖို့​ မရှိဘူး​။ အခုပိုဆိုး​လာတာက လူ​ေတွချည့်​ပဲ မဟုတ်​ေတာ့​ဘူး​။

    ဘုန်း​ြကီး​ေတွလည်း​ နွယ်လာြပီ။ ရှင်း​လို့​ကို မရ​ေတာ့​ဘူး​။ တကယ်လို့​များ​ ဒီကိစ္စဟာ သူတို့​ကို မုန်း​တဲ့​သူတစ်​ေယာက်​ေယာက် သူတို့​ေနရာ ဝင်ထိုင်ချင်တဲ့​သူ တစ်​ေယာက်​ေယာက်က လုပ်ထား​တာဆိုရင် အိမ်မှာ ကျွမ်း​ထိုး​ေန​ေလာက်ြပီ။ ​ေပျာ်လွန်း​လို့​ ရူး​သွား​နိုင်တယ်။

     ​ေနာက်ထပ်စဉ်း​စား​စရာတစ်ခုက သည်အချိန်ဟာ ကပ္ပိလြပည်ဘက် ဘီး​တဝက်နင်း​တဲ့​အချိန်။ သူတို့​သက်တမ်း​ တဝက်ကျိုး​ြပီ။ ​ေနာက်သက်တမ်း​အတွက် ခုကတည်း​က ြပင်ဆင်ြကရမှာ​ေပါ့​။ နီး​ကာမှ လမ်း​ခင်း​မီး​လင်း​ ထမင်း​ေကျွး​နင်း​ေပး​ လိုက်ဖား​လို့​ မရဘူး​။ ဒီအချိန်မှာကတည်း​က နံမယ်တစ်ခု တည်​ေဆာက်ထား​ရ​ေတာ့​မယ်။ တစ်ခါမှ နံမယ်​ေတာင်မြကား​ဖူး​တဲ့​သူကို ဘယ်သူက မဲထည့်​မှာလဲ။ အဲသလို ကိုယ့်​နံမယ်က​ေလး​ လူသိဖို့​ဆိုတာ အခုလို ပွဲလန့်​တုန်း​က​ေလး​ ဖျာခင်း​လို့​ အ​ေကာင်း​ဆံုး​ပဲ။

     ​ေကျာက်ဂူထဲမှာ ၃ နှစ်တိတိ ဝဇီပိတ်တရား​ကျင့်​တဲ့​ မိုင်း​ပုန်း​ဆရာ​ေတာ်ဆိုတာ ခုမနက်မှာ တစ်ခါပဲ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်​ေပါ်မှာ ဖတ်ဖူး​ေသး​တယ်။ မန်း​ေလး​ မစိုး​ရိမ်တိုက်သစ်ကဆရာ​ေတာ်​ေလး​က​ေတာ့​ သူ့​နံမယ် မပါတဲ့​ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်စာမျက်နှာဆိုတာ တစ်ရက်မှ မရှိဘူး​။ ကမ္ဘာသိ၊​ နိုင်ငံတကာသိ၊​ သမိုင်း​ဝင်၊​ အုတ်ကျင်း​ဝင်၊​ ​ေပါ်ထင်ချက်က​ေတာ့​ မ​ေြပာပါနဲ့​။ ဥပမာ​ေြပာြပတာပါ။ ဆိုလိုတာက ဒီအချိန် ဒီအ​ေရး​ဟာ နိုင်ငံ​ေရး​စင်ြမင့်​ေပါ်မှာ ကိုယ့်​နံမယ် ထင်ရှား​လာ​ေအာင်​ေြကာ်ြငာဖို့​ အ​ေကာင်း​ဆံုး​ Billboard ြကီး​ပဲ။

    သန်း​ေြခာက်ဆယ်မှာ ၅၉.၉သန်း​ေလာက် ပိန်း​တဲ့​ ြမန်မာြပည်ြကီး​မှာ လူြပိန်း​ြကိုက် နိုင်ငံ​ေရး​လှုပ်ရှား​မှုများ​နဲ့​သာလျှင် ရာဇပလ္လင်​ေပါ်တက်နိုင်လိမ့်​မယ်။ လက်တစ်ဆုပ်စာ ပညာရှင်​ေတွကို ဂရုစိုက်စရာ မလို။ သူတို့​မှာ အသံမရှိ။ အာဏာရ​ေတာ့​ ဒင်း​တို့​ကို လည်စိကကိုင်ထား​လို့​ရတယ်။

     လူစွမ်း​ေကာင်း​ ဟီး​ရိုး​မှန်ရင် ကယ်တင်ြခင်း​အမှုကို လူသိရှင်ြကား​ ြပုြပရတယ်။ ဘယ်သူ့​ကိုမှ ကယ်တင်စရာမရှိရင် ဇာတ်လမ်း​မစနိုင်ဘူး​။ တသက်လံုး​က လူြကမ်း​ေနရာမှာ ဗီလိန်လုပ်လာတဲ့​သူ​ေတွကလည်း​ ဇာတ်သိမ်း​ကာနီး​ရင် သူတို့​အတွက် ​ေြဖ​ေပး​ဖို့​ တစ်ကွက်နှစ်ကွက်​ေလာက်​ေတာ့​ လိုတာပဲ။ ဒါ​ေြကာင့်​ ကိုယ့်​တပည့်​ေတွထဲက မင်း​တို့​ေကာင်မ​ေလး​ကို သွား​ဆွဲြက။ ခဏ​ေနရင် ငါလာကယ်မယ်။

    လက်သီး​တစ်ချက်နှစ်ချက်ထိုး​လိုက်ရင် ​ေမှာက်ြပြပီး​ ထွက်​ေြပး​ြက။ ကျန်တာ မင်း​သမီး​နဲ့​ ငါနဲ့​ ဆက်ကမယ်ဆိုတဲ့​ နှစ်ကျပ်ကွက်​ေတွကလည်း​ ​ေတာကဗီဒီယိုရံု​ေတွမှာ ခုချိန်ထိ ြပ​ေကာင်း​ေနတုန်း​ပါပဲ။ ကိုယ်ဝင်မယ့်​ နယ်မှာ ဘယ်ဘက်ကမဲရနိုင်သလဲ အရိပ်အ​ေြခြကည့်​ြပီး​ မီး​စင်ြကည့်​က​ေပး​မယ့်​သူ​ေတွက ​ေပါမှ​ေပါ။ လူြကမ်း​ေတွလဲရင်ြကိုက်လား​။ အြကမ်း​အရမ်း​ဆံုး​ေတာ့​ လွမ်း​ခန်း​ြပန်ြဖစ်လိမ့်​မယ်။

     တလိမ်နှစ်လိမ် ​ေပွလိမ်ရှုပ် အမယ်ဘုတ်ကယ့်​ သူ့​ချည်ခင်တဲ့​။ အစီအစဉ်တကျ ​ေနရာဝင်လုလာတဲ့​ ကျူး​ေကျာ်သူ​ေတွရှိတယ်။ အချိန်ကိုက် ညာသံ​ေပး​ေတာ​ေြခာက်မယ့်​ ြပည်တွင်း​ြပည်ပ အသား​ထဲက​ေလာက်​ေတွ ရှိတယ်။ ပွဲလန့်​တုန်း​ဖျာခင်း​၊​ ြပိုင်ဘက်ကို ​ေြခထိုး​ြပီး​၊​ ယိုး​ဒယား​ကွက်နင်း​မယ့်​ မျက်နှာဖံုး​ရှင် သမင်လိုက်ခွင်ရိုက်လိုသူ ရာမမင်း​သား​ေတွလည်း​ ရှိတယ်။

    ဆိုး​ဝိုင်း​ကနတ်သံပစ်လိုက်ရင် ကိုြကီး​ေကျာ်မှန်း​ အ​ေမဂျမ်း​မှန်း​မသိပဲ မျက်စိစံုမှိတ် ထိပ်​ေပါ်လက်တင်ြပီး​ ခုန်​ေပါက်စံု​ေြမာက်လို့​ ပူ​ေနာင်ချပ်ချိန်း​ ဒိန်း​ဒလိန်း​ကမယ့်​ လူြပိန်း​ြကီး​များ​လည်း​ ရှိတယ်။ ဟဲ့​ ဟဲ့​ ဘာ​ေတွြဖစ်​ေနလဲ။ သူတို့​မှာ ​ေပါင်မုန့်​မရှိဘူး​လား​။

    နင်တို့​အိမ်က ကိတ်မုန့်​ေတွ ထုတ်​ေပး​လိုက်​ေလ လို့​ ဘုမသိဘမသိ တ​ေရး​နိုး​ထအြကံ​ေပး​မယ့်​ ​ေယာင်ချာချာ အန်တွိုင်း​နက်ြကီး​လည်း​ ရှိတယ်။ ရံု​ေတာ်မဂင်္လာမှာ ပံု​ေဖာ်ဆင်ကာသာ ရှုစား​ေတာ်မူြကပါ​ေတာ့​။

  • “သား​ ကိုြပည့်​ သို့​”

    တူ​ေတာ်​ေမာင်​ေလး​ သား​ကိုြပည့်​ရဲ့​ သည်နှစ်​ေမွး​ေန့​မှာ ဖိုး​ဖိုး​ြကီး​ ​ေနမ​ေကာင်း​တာ​ေြကာင့်​ ​ေဖ​ေဖ​ေရာ ​ေမ​ေမ​ေရာ အ​ေဝး​ြကီး​မှာ​ေရာက်​ေနတာမို့​ ဘယ်သူမှ ​ေမွး​ေန့​လုပ်​ေပး​မယ့်​သူ မရှိပါဘူး​ဆိုြပီး​ ငိုမဲ့​ငိုမဲ့​ ြဖစ်​ေနရှာသတဲ့​။ အမှန်​ေတာ့​ ကိုယ့်​ေမွး​ေန့​မှာ အ​ေဖအ​ေမကို သတိရ​ေနတာ ြဖစ်မှာပါ။

    ဘာပဲြဖစ်ြဖစ် ကိုယ့်​တူက​ေလး​ အား​ငယ်​ေနမှာစိုး​တာ​ေြကာင့်​ သား​ရဲ့​ ဦး​ဦး​ေတွ ​ေဒါ်​ေဒါ်​ေတွနဲ့​ ရန်ကုန်မှာရှိတဲ့​ ဖွား​ဖွား​ြကီး​ ဖွား​ဖွား​ေလး​ေတွ အား​လံုး​ ဝိုင်း​ေချာ့​ြကတာ​ေြကာင့်​ သား​လည်း​ ဟက်ပီး​ဘတ်​ေဒး​ကိတ်မုန့်​ေလး​ လှီး​ြဖစ်တာ​ေပါ့​။ သား​ရဲ့​ တဝမ်း​ကွဲ​ေမာင်နှမ​ေတွချည့်​ပဲတင် တစ်ကျိပ်​ေကျာ်​ေကျာ်ဆို​ေတာ့​ ​ေြခာက်တီး​ေြခာက်ကပ်​ေတာ့​ မဟုတ်ပါဘူး​ က​ေလး​ရယ်။ မုန့်​ေတွလည်း​ စား​ရတယ်။ လက်​ေဆာင်​ေတွလည်း​ရတယ်ဆို​ေတာ့​ သား​လည်း​ေပျာ်သွား​ြပီး​ ဟီး​ဟီး​ ဟီး​ဟီး​ ြဖစ်လာတယ် မဟုတ်ဘူး​လား​။ သား​ေမွး​ေန့​မှာ လက်​ေဆာင်လည်း​ မ​ေပး​ပဲ ဖလာဝင်ကျိတ်တဲ့​ ဘဘချိုကို

    “ဘချို ဘာလက်​ေဆာင်မှလည်း​ မ​ေပး​ဘူး​။” 

    လို့​ အ​ေြကွး​မှတ်တဲ့​အခါ ဘိုင်ကျ​ေနတဲ့​ ဘဘချိုကလည်း​ လက​ေလး​မကုန့်​တကုန်၊​ အိပ်က​ေလး​မရှံု့​တရှံုမို့​ မှတ်မှတ်ရရလည်း​ ြဖစ်​ေအာင်၊​ အကုန်အကျလည်း​ သက်သာ​ေအာင်၊​ ​ေမွး​ေန့​အမှတ်တရ စာက​ေလး​ေရး​ြပီး​ လက်​ေဆာင်​ေပး​ရတာပကွယ်။ သား​ နား​မလည်မှာစိုး​လို့​ ခါတိုင်း​လို ​ေဝ့​လည်​ေြကာင်ပတ်​ေတွမပါပဲ ဒဲ့​ေရး​လိုက်မယ်။ ​ေသ​ေသချာချာ ဖတ်ြကည့်​ေနာ်။

     ကိုြပည့်​တို့​ လူလား​ေြမာက်ရတဲ့​ေခတ်နဲ့​ သား​ေဖ​ေဖတို့​ ဘဘချိုတို့​ လူလား​ေြမာက်ရတဲ့​ေခတ်နဲ့​ဟာ မျိုး​ဆက်အား​ြဖင့်​ တစ်ဆင့်​ကွာတယ်။ မတူတာ​ေတာ့​ ဘယ်အရာမှ အရင်ကနဲ့​ မတူဘူး​။ သား​တို့​ေခတ်မှာ အင်မတန်မှ ရုပ်ဝတ္ထုပိုင်း​အရ ြပည့်​စံုြကွယ်ဝတယ်။ ဒါ​ေပမယ့်​ စိတ်ပိုင်း​ဆိုင်ရာမှာ​ေတာ့​ ​ေတာ်​ေတာ်​ေလး​ ဆုတ်ယုတ်သွား​တယ်လို့​ ြမင်မိတာပဲ။ အဲဒါ ဘာ​ေြပာတာလဲ ဆို​ေတာ့​ ဒီ​ေန့​ ၁၁ နှစ်ြပည့်​တဲ့​ သား​ကိုြပည့်​ဟာ သား​ေဖ​ေဖ ၁၁ နှစ်တုန်း​ကထက်၊​ ဘချိုတို့​ ၁၁ နှစ်တုန်း​ကထက် က​ေလး​ဆန်တယ် လို့​ ​ေြပာချင်တာ။ အဲဒါ သား​တစ်​ေယာက်တည်း​ေတာ့​ မဟုတ်ဘူး​။

    ဘချိုသမီး​ သား​မမက ပို​ေတာင်ဆိုး​ဦး​မယ်။ သား​ထက်ငယ်တဲ့​ ညီ​ေလး​ ညီမ​ေလး​ေတွဆိုရင်​ေတာ့​ မ​ေြပာနဲ့​။ ဘချို သူငယ်ချင်း​ေတွက​ေမွး​တဲ့​ သား​ေလး​ သမီး​ေလး​ေတွလည်း​ အတူတူပဲ။ ဘချိုြမင်သ​ေလာက်​ေြပာရရင် သား​တို့​အား​လံုး​ မိသား​စုအဝန်း​အဝိုင်း​ အြပင်ကိုထွက်ြပီး​ ​ေလာကြကီး​နဲ့​ တိုက်ရိုက် ဆက်ဆံမှု မရှိြက​ေသး​ဘူး​။ သား​တို့​ရဲ့​ အာရံု​ေတွက ဆန်း​သစ်တဲ့​နည်း​ပညာ ပဥ္စလက်အသီး​အပွင့်​ေတွဘက်ကို တစိုက်မတ်မတ် လိုက်​ေနြကတယ်။ Angry Bird, Minions, Mario သား​တို့​ မသိတာ ဘာမှ မရှိဘူး​။

    အိုင်ဖုန်း​၊​ အိုင်ပက်၊​ ဟန်း​ဆက်​ေလး​ေတွ အဖွင့်​အပိတ်၊​ အနှိပ်အပွတ် ဘချိုတို့​ထက်​ေတာင် ကျွမ်း​ကျင်ဦး​မယ်။ ဂိမ်း​ဆိုရင် အွန်လိုင်း​ကြဖစ်ြဖစ်၊​ အ​ေခွနဲ့​ြဖစ်ြဖစ်၊​ ဖုန်း​ထဲကြဖစ်ြဖစ် ​ေရာက်တဲ့​အရပ်မှာ ငုတ်တုတ်​ေလး​ ထိုင်​ေဆာ့​ဖို့​ မပျင်း​ဘူး​။ ဒါ​ေပမယ့်​ သား​မျက်စိ​ေရှ့​တည့်​တည့်​ေရာက်​ေနတဲ့​ သူတစ်​ေယာက်​ေယာက်က မိတ်ဆက်စကား​လာစရင်​ေတာင် ​ေမာ့​ြကည့်​ြပီး​ ြပံုး​ြပဖို့​ ​ေတာ်​ေတာ် ဝန်​ေလး​တယ်။

     မြဖစ်မ​ေန အ​ေြဖတစ်ခု ြပန်ရမယ်ဆိုရင်​ေတာင် စကရင်​ေပါ်က မျက်လံုး​မလွှဲပဲ တံုး​တိတိ တစ်ခွန်း​ေြဖလိုက်ရင် ​ေတာ်​ေတာ်လိမ်မာ​ေနြပီ ဆိုရမယ်။ သား​တို့​ဆီက စကား​တစ်ခွန်း​ ြကား​ချင်ရင် ​ေဖ​ေဖ ​ေမ​ေမက

    “သား​တို့​သမီး​တို့​ေရ။ လာပါဦး​။ ဒီမှာ ဘဘကို ဘာစကား​ေလး​ ​ေြပာြပလိုက်ပါဦး​။”

     လို့​ လမ်း​ခင်း​မ​ေပး​ရင် သား​တို့​ဘက်က​ေန တဘက်လူကို ဆက်သွယ်ဖို့​ စိတ်ကူး​မရှိဘူး​။ ဒါ​ေြကာင့်​ သား​ေမွး​ေန့​မှာ ဘဘချိုက​ေတာ့​ တံခါး​တစ်ချပ်ကို ဆွဲဖွင့်​ခဲ့​ချင်တယ်။ အြပင်​ေလာကြကီး​ဟာ အကျယ်ြကီး​ပဲ ကိုြပည့်​ရဲ့​။ စိတ်ဝင်စား​စရာ​ေတွ၊​ သိသင့်​သိထိုက်တာ​ေတွ၊​ ​ေလ့​လာမှတ်သား​ရမယ့်​ အရာ​ေတွ၊​ မကုန်နိုင်မခမ်း​နိုင်​ေအာင် ဆန်း​ြပား​တယ်။ ​ေလာကြကီး​မှာ အချင်း​ချင်း​ ရှုပ်​ေထွး​ဆန်း​ြပား​စွာ ဆက်သွယ်​ေပါင်း​သင်း​ေလ့​ရှိတာ လူသား​ေတွအြပင် တြခား​ သတ္တဝါ မရှိဘူး​။ သိပ်မြကာ​ေတာ့​တဲ့​တစ်​ေန့​မှာ အဲသည်​ေလာကြကီး​ထဲ သား​ကိုယ်တိုင် ကျင်လည်ရ​ေတာ့​မှာမို့​ ဘချိုက ကျူရှင်​ေပး​တယ် လို့​ သ​ေဘာထား​ကွယ်။

     တကယ်​ေတာ့​ သား​တို့​ေမာင်နှမဟာ သား​ေဖ​ေဖတို့​၊​ ဘချိုတို့​ေမာင်နှမ​ေတွထက် အများ​ြကီး​ ြပည့်​စံုတာ​ေပါ့​။ ဘချိုတို့​ေဖ​ေဖဟာ ဦး​ဖုန်း​ေလး​ ြကည်စင့်​အရွယ်​ေလာက်မှာ မရှိရှာ​ေတာ့​ဘူး​။ ကိုြပည့်​မမှီလိုက်တဲ့​ ဘချိုတို့​ဖွား​ဖွား​ြကီး​ရဲ့​ ရင်ခွင်​ေအာက်မှာ ​ေမာင်နှမ​ေြခာက်​ေယာက်စလံုး​ လူလား​ေြမာက်ခဲ့​ရတယ်။ ဘချိုတို့​အား​လံုး​မှာ တူညီတဲ့​အချက်တစ်ခု​ေတာ့​ရှိတယ်။ လူြကီး​ကို ​ေထွ​ေထွထူး​ထူး​ သိပ်မပူဆာတတ်ြကဘူး​။ ​ေပး​ရင်ယူတယ်။ ​ေကျွး​ရင်စား​တယ်။ လိုချင်တာရှိရင် ​ေအာင့်​အည်း​ြပီး​ မသိသလို​ေနတဲ့​ အကျင့်​ရှိြကတယ်။ ဘချိုက အြကီး​ဆံုး​ဆို​ေတာ့​ ဘာမဆို အရင်ဆံုး​ရတာ​ေတာ့​ ရှိတာ​ေပါ့​။ အဝတ်အစား​ကအစပဲ။ ဘချို ြကီး​သွား​ေတာ့​မှ ဘချိုညီ​ေတွက အစဉ်အတိုင်း​ ဆက်ဝတ်ြကတယ်။

    စတတ်​ေနာက်တတ်တဲ့​ ဘချိုဒဏ်ကို ဘချိုညီ​ေတွညီမ​ေတွ သည်း​ခံရသလို သူတို့​တ​ေတွ ဆိုး​လာတဲ့​အချိန်မှာလည်း​ ဘချို ခါး​ဆီး​ြပီး​ ခံခဲ့​တယ်။ တစ်​ေယာက်နဲ့​တစ်​ေယာက် နှစ်နှစ်နီး​ပါး​သာြခား​တဲ့​ ဘချိုတို့​ ​ေမာင်နှမ​ေတွဟာ အ​ေမမုဆိုး​မ အဖွား​မုဆိုး​မ နှစ်​ေယာက်ရဲ့​ အုပ်ထိမ်း​မှု​ေအာက်မှာ ​ေကာင်း​တာ​ေတွ​ေရာ ဆိုး​တာ​ေတွ​ေရာ အတူတူ ခံစား​ြကီး​ြပင်း​လာြကတာ​ေပါ့​။ ဒီ​ေြခာက်​ေယာက်စလံုး​ ဘွဲ့​ရပညာတတ်​ေတွြဖစ်လာဖို့​ဆိုတဲ့​ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး​ဟာ ခုချိန်မှာ ြပန်​ေတွး​ရင် သိန်း​ထီ​ေြခာက်ဆု ဆက်တိုက်​ေပါက်ဖို့​ထက်ကို ြဖစ်​ေတာင့်​ြဖစ်ခဲ ဆု​ေတာင်း​ြကီး​ြဖစ်မှာပဲ။ ဒါ​ေပမယ့်​ ြပည့်​ခဲ့​တယ်။

     ကိုြပည့်​တို့​ေခတ်​ေရာက်​ေတာ့​ သား​သမီး​ပညာ​ေရး​ဆိုတာ ဘာအပူအပင်မှကို ရှိစရာမလို​ေတာ့​ဘူး​။ ဒါ​ေြကာင့်​ ကိုြပည့်​တို့​ နား​လည်တတ်မှာ မဟုတ်ဘူး​။ ဒါ​ေပမယ့်​ ဘချို သိ​ေစချင်တာက ကိုယ့်​မှာ ြပည့်​စံုလံု​ေလာက် ပိုလျှံ​ေနတိုင်း​ သူများ​ေတွလည်း​ ြပည့်​စံုမ​ေနဘူး​ဆိုတာ ​ေြပာချင်တာ။

    အ​ေဝး​ြကီး​ သွား​ြကည့်​စရာ မလိုဘူး​။ သား​ေဖ​ေဖတို့​ ဘချိုတို့​ကိုယ်တိုင် ပညာတတ်ြကီး​ေတွ ြဖစ်ချင်လို့​ အသည်း​အသန် ြကိုး​စား​ခဲ့​ရတယ်။ ဘချို ခုနှစ်တန်း​ေရာက်​ေတာ့​ ညဘက်အိပ်ချင်လို့​ မျက်လံုး​ြကီး​နီတွတ်​ေနရင်​ေတာင် မျက်နှာထသစ်လိုက်၊​ အိမ်​ေရှ့​ေနာက်​ေဖး​ထ​ေလျှာက်လိုက်နဲ့​ စာကျက်ခဲ့​တယ်။ သား​ေဖ​ေဖလည်း​ တူတူပဲ။ ဘချို ရှစ်တန်း​နှစ်မှာ ဂိမ်း​ဆိုတာ​ေတွ ​ေပါ်ြပီ။ ဘချိုလည်း​ သား​လိုပါပဲ။

    ကစား​ချင်တာမှ ​ေသလုလို့​။ ရှစ်တန်း​ေအာင်မှ၊​ ကိုး​တန်း​ေအာင်မှ၊​ ဆယ်တန်း​ေအာင်မှ နဲ့​ ကိုယ့်​ဘာသာကိုယ် ​ေရွှ့​ေရွှ့​လာလိုက်တာ ဒီအသက်ဒီအရွယ်သာ​ေရာက်​ေရာ မကစား​ြဖစ်​ေတာ့​ဘူး​။ ကစား​ချင်စိတ်လည်း​ မရှိ​ေတာ့​ဘူး​။ ြဖစ်ချင်တာ​ေတွ မြဖစ်​ေသး​တာ​ေြကာင့်​ လုပ်ချင်တာ​ေတွကို အဲ့​လိုပဲ ​ေမ့​ပစ်ခဲ့​ြကတာ​ေပါ့​။ ကိုြပည့်​မှာ​ေရာ ဘာြဖစ်ချင်တယ်ဆိုတဲ့​ စိတ် ရှိြပီလား​။ ကိုယ့်​ကိုယ်ကိုယ် ဘာလိုချင်လဲဆိုတာ ကိုယ့်​ဘာသာ သိြပီလား​။ သား​မမက​ေတာ့​ ဘာမှ မြဖစ်ချင်ဘူး​။ ဘာမှလဲ မလုပ်ချင်ဘူး​ လို့​ ​ေြပာတုန်း​ပဲ။

     အာလာဒင်က​ေလး​ရဲ့​ မီး​ခွက်ြကီး​ကိုပဲ ပွတ်ပွတ်၊​ ဆင်း​ဘတ်ရဲ့​ ​ေကာ်​ေဇာပျံြကီး​ကိုပဲ စီး​စီး​၊​ အဲလစ်က​ေလး​နဲ့​ ​ေထွ​ေထွဆန်း​ဆန်း​ တိုင်း​ြပည်ြကီး​ကိုပဲ လည်လည် ကိုြပည့်​ေတွ့​ရမယ့်​ အရာ​ေတွအား​လံုး​ဟာ စိတ်ကူး​ဉာဏ်ကွန့်​ြမူး​ထား​တဲ့​ က​ေလာင်ဖန်တီး​မှု​ေတွချည့်​ပဲ။ ဒီက​ေန့​ေတာ့​ ကိုြပည့်​ကို ဘချို အလည်​ေခါ်ချင်တာက အြပင်​ေလာကမှာ တကယ်ရှိ​ေနတဲ့​ ကိုြပည့်​အရွယ် က​ေလး​ငယ်များ​စွာရဲ့​ လက်​ေတွ့​ဘဝတစ်ခုကို စာထဲက​ေန လိုက်ြပမယ်။ ကိုြပည့်​ဆီမလာခင် ဘချို မနက်က ဝါဆိုသကင်္န်း​ကပ် အလှူတစ်ခု ​ေရာက်ခဲ့​တယ်။ ​ေတာင်ဥက္ကလာ ြမင်သာြမို့​ဦး​ေကျာင်း​တိုက်ထဲက ပရဟိတ ဘုန်း​ေတာ်ြကီး​သင် ပညာ​ေရး​ေကျာင်း​မှာ လုပ်တာ။

    အဲဒီမှာ ညီမ​ေလး​ ြကည်စင်တို့​အရွယ်ကစလို့​ သား​ကိုြပည့်​တို့​အရွယ်သာသာအထိ က​ေလး​ငယ်က​ေလး​ေတွ နှစ်ရာ​ေကျာ် သံုး​ရာ​ေလာက် ​ေတွ့​ခဲ့​တယ်။ တဝက်​ေလာက်က ကိုရင်ဝတ်က​ေလး​ေတွ။ သပ်သပ်ရပ်ရပ် ​ေရမိုး​ချိုး​၊​ အဝတ်အစား​သန့်​သန့်​ရှင်း​ရှင်း​၊​ သနပ်ခါး​အ​ေဖွး​သား​ ချစ်စရာက​ေလး​ေတွ။ စည်း​ကမ်း​တကျနဲ့​ ဝဝလင်လင် စား​ြက​ေသာက်ြကတာ ြမင်ရ​ေတာ့​ ကိုယ့်​အလှူမဟုတ်ပဲ​ေတာင် စိတ်ထဲမှာပီတိြဖစ်မိတယ်။ ထမင်း​ေကျွး​ချိန်မှာ ​ေဝယျာဝစ္စလုပ်​ေပး​ေနတဲ့​ ​ေကျာင်း​သား​ခပ်ြကီး​ြကီး​ေလး​ေတွတင်​ေလး​ငါး​ဆယ်​ေလာက်ရှိြကတယ်။

    ဆွမ်း​စား​ေဆာင်နံ​ေဘး​က စာသင်​ေဆာင် အုတ်​ေကျာင်း​တိုက်အသစ်ြကီး​ကလည်း​ သာဓု​ေခါ်စရာ။ ကိုြပည့်​ဘဘ စပ်စုစိန်ြကီး​က ​ေကျာင်း​ဝင်း​က​ေလး​ထဲ ပတ်ြကည့်​ခဲ့​ေသး​ေတာ့​ စာြကည့်​တိုက်က​ေလး​ရယ်၊​ အိပ်​ေဆာင်က​ေလး​ေတွရယ်၊​ စာသင်ခန်း​က​ေလး​ေတွရယ်လည်း​ ​ေရာက်ခဲ့​ေသး​။

     ဒီက​ေလး​ေတွမှာ သား​တို့​နဲ့​ မတူတာက​ေတာ့​ သူတို့​အား​လံုး​မှာ အ​ေဖအ​ေမ​ေတွ မရှိ​ေတာ့​ဘူး​။ မှီခိုအား​ကိုး​စရာ အဖိုး​အဖွား​ ​ေဆွမျိုး​ေတွလည်း​ မရှိြကဘူး​။ တချို့​ဆို ​ေနစရာအိမ်​ေတာင် မရှိဘူး​။ သူတို့​အသက်အရွယ်နဲ့​မမျှတဲ့​ ဖိစီး​နှိပ်စက်​ေသာ ကံြကမ္မာ​ေတွ ကိုယ်စီကိုယ်စီ ရှိြကတယ်။ သူတို့​ဘဝအတွက် တစ်ခုတည်း​ေသာ အလင်း​ေရာင်က ပညာ​ေရး​ပဲ ရှိတယ်။ ပညာတတ်​ေအာင်သင်ြပီး​ ​ေလာကြကီး​အလယ်မှာ ကိုယ့်​ေြခ​ေထာက်​ေပါ်ကိုယ် ရပ်တည်ြကမလို့​။

    အဲသလို ပညာသင်ြကား​ဖို့​အတွက်​ေတာင် ကိုယ်ထူကိုယ်မထနိုင်လို့​ ပရဟိတ​ေကျာင်း​ေတာ်မှာ လာ​ေရာက်ခိုလှံုသင်ြကား​ေနြကတာ​ေပါ့​။ ကိုြပည့်​ေဖ​ေဖနဲ့​ေမ​ေမ အ​ေဝး​ကိုခဏသွား​ခိုက် ဘာမှ လို​ေလ​ေသး​မရှိတဲ့​ အိမ်အြကီး​ြကီး​မှာ ဖွား​ဖွား​ေတွ မမ​ေတွနဲ့​ ကိုြပည့်​စိတ်တိုင်း​ကျ​ေန​ေနတဲ့​အချိန်မှာ​ေတာင် ကိုြပည့်​တခါတ​ေလ ဝမ်း​နည်း​အား​ငယ်စိတ်​ေတွ ြဖစ်မိတယ် မဟုတ်ဘူး​လား​။ သူတို့​မှာ မရှိတဲ့​လိုအပ်ချက်​ေတွအား​လံုး​က ဘယ်​ေတာ့​မှ ြပန်လာမှာ မဟုတ်တဲ့​ ဆံုး​ရှံုး​မှု​ေတွချည့်​ပဲ။

    ဒါ​ေပမယ့်​ သူတို့​မှာ ဝမ်း​နည်း​ေြကကွဲ​ေနဖို့​ေတာင် အချိန်မရြကဘူး​။ ဝမ်း​ေရး​က ပိုခက်တာကိုး​။ ကိုြပည့်​ဗိုက်ဆာတဲ့​အချိန် အိမ်မှာ အြမဲစား​စရာရှိ​ေပမယ့်​ သူတို့​ ထမင်း​ခုနစ်ရက်မစား​ရလည်း​ ဘယ်သူကမှ အ​ေရး​တယူ လာမ​ေကျွး​ဘူး​။ သနား​စရာ​ေကာင်း​တယ် မဟုတ်ဘူး​လား​။ ဒါ​ေပမယ့်​ သူတို့​က သနား​ရမယ့်​သူ​ေတွ မဟုတ်ဘူး​။ ​ေဖး​မရမယ့်​သူ​ေတွ။ ကိုြပည့်​ငယ်ငယ်က ဖတ်စာအုပ်ထဲမှာ ပါတယ်​ေလ။ လဲ​ေနသူ ထူ​ေပး​ပါ။ အား​ငယ်သူ အား​ေပး​ပါ။ ဆိုတာ သူတို့​ကို ​ေြပာတာ။

     ​ေဝသန္တရာဇာတ်​ေတာ်ထဲမှာ ဂဏှာ နဲ့​ ဇာလီ ​ေမာင်နှမကို စူဇကာပုဏ္ဏား​က နှိပ်စက်​ေတာ့​ ညအိပ်တဲ့​အခါ ​ေတာ​ေစာင့်​ေတာင်​ေစာင့်​နတ်များ​က သူတို့​မိဘများ​အသွင်နဲ့​ လာ​ေချာ့​သိပ်လို့​ ​ေကာင်း​မွန်စွာ အိပ်စက်​ေလရသတဲ့​။

     ဒီက​ေလး​ေလး​ေတွမှာ မိဘမရှိ​ေတာ့​တဲ့​အတွက် စိတ်​ေကာင်း​ေစတနာ​ေကာင်း​ရှိတဲ့​ အလှူရှင်များ​က သူတို့​မိဘများ​ေနရာမှာ ခဏအစား​ဝင်​ေပး​ြပီး​ အငှား​ေမတ္တာ ဂရုဏာနဲ့​ ​ေစာင့်​ေရှာက်​ေပး​ြက​ေပမယ့်​လည်း​ တကယ်တမ်း​မှာ သူတို့​ဘဝ​ေရှ့​ေရး​အတွက် ကိုယ့်​ေြခ​ေထာက်​ေပါ် ကိုယ်တိုင်ရပ်မှ ြဖစ်မှာမို့​လို့​ ကိုယ့်​အား​ကိုယ်ကိုး​တဲ့​ စိတ်ဓါတ် အ​ေလ့​အကျင့်​မျိုး​ကိုသာ ပျိုး​ေထာင်​ေပး​ဖို့​ လိုအပ်တယ်။ ကိုြပည့်​ကို သိ​ေစချင်တာက​ေတာ့​ ​ေလာကြကီး​မှာ ခက်ခဲြကမ်း​တမ်း​ ပင်ပန်း​တဲ့​ဘဝ​ေတွ အများ​ြကီး​ရှိတယ်။

    ကိုြပည့်​မှာ အဲဒီအခက်အခဲ​ေတွ တစိုး​တစိမှ မရှိဘူး​ဆိုတာ ​ေဖ​ေဖ​ေမ​ေမတို့​ ဖိုး​ဖိုး​ဖွား​ဖွား​တို့​က အစစအရာရာ ကာကွယ်ြဖည့်​ဆည်း​ေပး​ေနြကလို့​။ ဒါ​ေပမယ့်​လည်း​ လူြကီး​ြဖစ်လာတဲ့​အခါ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ရင်ဆိုင်​ေြဖရှင်း​ရ​ေတာ့​မယ့်​ အရာ​ေတွ ရှိလာြပီ။ ကိုြပည့်​လည်း​ ကိုယ့်​အား​ကိုယ်ကိုး​တဲ့​ စိတ်ရှိဖို့​လိုြပီ။ ပီတာပင်က​ေလး​လို ​ေရာဘင်ဟုဒ်တို့​လို ဘယ်​ေတာ့​မှ အသက်မြကီး​ပဲ​ေနမှာမဟုတ်တဲ့​ ကိုြပည့်​ဟာ ြဖစ်ချင်သည်ြဖစ်​ေစ၊​ မြဖစ်ချင်သည်ြဖစ်​ေစ၊​ လူြကီး​တစ်​ေယာက် ြဖစ်လာရ​ေတာ့​မယ်။

    ဒါ​ေြကာင့်​ ကိုြပည့်​အသက်အရွယ်နဲ့​အညီ လိုက်ဖက်တဲ့​ အသိအလိမ်မာ​ေတွ ရှိသင့်​ြပီ။ ဘချို​ေရး​ထား​တာ​ေတွကို နား​လည်ရဲ့​လား​ မသိပါဘူး​။ စာရှည်ရင် ဆက်မဖတ်ချင်မှာစိုး​လို့​ ​ေတာ်ြပီ​ေနာ်။ (​ေနာက်ဆံုး​စာ​ေြကာင်း​ကိုြဖင့်​ တို့​တူ​ေလး​ အြကိုက်ဆံုး​ ြဖစ်​ေပလိမ့်​မယ်။)

  • “နာမကျန်း​သည် အိုနှင်း​ဆီ”

    “ဘယ်သူ​ေတွဘာ​ေြပာ​ေြပာ ကိုယ်ထင်ရာကိုယ်လုပ်တဲ့​ အိုဘယ့်​ မနှင်း​ဆီရယ်။ နင်ကပဲ လှသလား​။ ငါကပဲ အသလား​။ ခုတိုင်​ေအာင် အ​ေြဖမသိ​ေသး​တယ်။’
     တဲ့​။

     အဲသလိုသာ ဘိုထီး​ကို တလိုက်ချင်ပါ​ေတာ့​တယ်။ အရင်ရက်​ေတွတုန်း​က ​ေဖ့​စ်ဘုတ်​ေပါ်သူများ​ေတွ ရှဲထား​လို့​ လံုး​ေစ့​ပတ်​ေစ့​ ဖတ်ထား​ြပီး​တဲ့​ ​ေြကာ်ြငာက​ေလး​ကို မနှင်း​ဆီက လာကမ်း​ေပး​တာက​ေတာ့​ သူကပဲ ကံဆိုး​ချင်လို့​လား​ ကိုယ်ကပဲ ကံဆိုး​ဖို့​ဖန်လာသလား​ေတာ့​ မသိပါဘူး​။ ကဲပါ​ေလ။ ဂ​ေလာက်​ေတာင် ​ေရစက်ပါလာမှြဖင့်​လည်း​ ​ေတွ့​တုန်း​ြကံုခိုက် ပံုရိုက်ြပီး​တင်လိုက်ြကရ​ေအာင် အင်တာဗျူး​ခန်း​ေလး​ ဆက်ြကတာ​ေပါ့​။

    တကယ်​ေတာ့​ ရန်ကုန်​ေဆး​ရံုြကီး​ လမ်း​မ​ေတာ်ဘက်ဝင်​ေပါက်က​ေန ထီး​မပါဘာမပါ လမ်း​ေလျှာက်ြပီး​ ဝင်လာတဲ့​ သည်ငနဲသား​ေလး​ကို ဆရာဝန်တစ်​ေယာက် ြဖစ်​ေကာင်း​လိမ့်​မယ် လံုး​ဝထင်မထား​ဘူး​ နဲ့​ တူပါရဲ့​။ ​ေအး​ေပါ့​ေလ။ သည်ရုပ်သည်ရည်ကလည်း​ ဆရာဝန်လို့​ ထင်စရာ မှမဟုတ်ပဲကိုး​။

    ဆရာဝန်ဆိုတာက ကား​အသစ်က​ေလး​ေတွနဲ့​ ​ေမာင်း​ဝင်လာတဲ့​ ဝတ်​ေကာင်း​စား​လှ​ေလး​ေတွနဲ့​ စတိုင်ကျကျ တရုတ်မျက်နှာနဲ့​ ဆံပင်စုတ်ဖွား​ဖွား​ သား​သား​နား​နား​ပံု​ေလး​ေတွ မဟုတ်လား​။

     သူ​ေပး​လာတဲ့​ ​ေြကာ်ြငာက King of Cancer ပါတဲ့​။ ကိုယ်နား​မလည်မှာစိုး​လို့​ ဘာသာပါ ြပန်​ေပး​ထား​တယ် ကင်ဆာဘုရင် တဲ့​။ ​ေအာင်မယ်မင်း​ သိြကား​မလို့​ ​ေတွ့​ရ​ေပတယ်။ ဆရာြကီး​က ​ေဆး​သိပ္ပံနိုဗယ်ဆုတင်ထား​ြပီး​သား​ပါတဲ့​။ မာမီမား​သား​ေမ​ေမလို ြငိမ်း​ချမ်း​ေရး​နိုဗယ်ဆု​ေတာင် မဟုတ်ဘူး​။ တရုတ်ကား​ထဲကလို လက်သီး​ဆုပ်​ေပါ် လက်ဝါး​က​ေလး​တင်ြပီး​

    “ကုန်း​ရှိကွန်နျာ ကျွန်​ေတာ်ဆရာြကီး​ကို ဘယ်​ေနရာမှာ ​ေတွ့​နိုင်ပါသလဲ။”

     လို့​ ​ေထာက်လိုက်​ေတာ့​ မနှင်း​ဆီက ယိုး​ဒယား​ေမး​ထိုး​က​ေလး​နဲ့​ လမ်း​ဟိုဘက်က ကား​ေပါ်မှာ ဆရာြကီး​ နဲ့​ ​ေဆွး​ေနွး​နိုင်ပါသတဲ့​။

    “​ေအာ်ရယ် ​ေအာ်ရယ်။ ​ေကာင်း​ပါြပီ ကျုပ်နှမရယ်။ ဆရာြကီး​ကယ်တင်နိုင်တဲ့​ ​ေရာဂါအမျိုး​အမည်က​ေလး​များ​ကို မသိရဘူး​လား​။”

     လို့​ နှပ်​ေြကာင်း​က​ေလး​အ​ေပး​မှာ အဓိကက​ေတာ့​ ​ေဟာသည်​ေဆး​ရံုြကီး​က ဆရာဝန်​ေတွ မကုနိုင် လက်​ေလျှာ့​လိုက်ရတဲ့​ ကင်ဆာ​ေဝဒနာရှင်​ေတွရဲ့​ အသက်ကို ကယ်တင်​ေပး​ေနပါသတဲ့​။ ြကည့်​စမ်း​ ြကည့်​စမ်း​။ ဒါသက်သက် ငါ့​ကိုဝုန်း​ေနတာ​ေပါ့​ေလလို့​ေတာင် မထင်ရက်ပါဘူး​။ သူ့​ခမျာ အင်နိုး​ဆင့်​ရုပ်ခံက​ေလး​နဲ့​ ​ေစတနာ​ေရှ့​ထား​ အကျိုး​ေဆာင်​ေနတာဆို​ေတာ့​ ကိုယ်ကလည်း​ မျက်နှာ​ေသ​ေလး​နဲ့​ပဲ

    “ဟုတ်လား​။ ဒါ​ေပသိ လူနာက ​ေဆး​ရံု​ေပါ်တင်ထား​တာ​ေလဗျာ။ ကား​ေပါ်​ေခါ်လာဖို့​ မလွယ်​ေတာ့​ ဘယ့်​နှယ်လုပ်မတုန်း​။” 

    လို့​ ပု​ေစ္ဆမိ ​ေမး​ြမန်း​ရပါ​ေလသတတ်။ အို ဒါ​ေလး​များ​ ဘာခက်တာ မှတ်လို့​ လူနာမပါလည်း​ ဆရာြကီး​က ကုတတ်ပါတယ်။ ​ေဆး​ရံု​ေပါ်မှာတင်ထား​တဲ့​ လူနာမှတ်တမ်း​က​ေလး​သာ မိတ္တူကူး​ြပီး​ ယူလာခဲ့​။ ဆရာြကီး​ဖတ်ြကည့်​လိုက်ရင် ဂွပ်ဆို ဓါတ်သွား​ေရာဆိုပဲ။ ကိုယ့်​ထက် အပံုြကီး​ကို ​ေတာ်​ေနတာပဲကိုး​။

    ဪ သူတို့​ဆရာြကီး​က တစ်သျှူး​ေဗဒအ​ေြဖများ​အလိုက်​ေတာင် ကင်ဆာကို အမျိုး​အစား​ ကွဲြပား​စွာ ကု​ေလတယ်လား​။ ကင်ဆာဌာနက တနယ်ဂျင်း​ြဆာမြကီး​ကို​ေတာင် ​ေြပး​ပင့်​လိုက်ချင်လှ​ေသး​ေတာ့​။ ညည်း​တို့​ အဲသမှာဘာ​ေတွ အချိန်ကုန်ခံ​ေနြကတာတုန်း​။

     “ကုတဲ့​လူ​ေတွ အများ​ြကီး​ေနမှာ​ေပါ့​ေနာ်။”

     ဆို​ေတာ့​ အများ​ြကီး​ပဲ။ ​ေပျာက်တဲ့​သူ​ေတွ ​ေတာ်​ေတာ်များ​ေနပတဲ့​။

    “သာဓုပါဗျာ။ သာဓုပါ။ ဆရာြကီး​က ဘယ်အရပ်ကများ​ ြကွလာ​ေတာ်မူပါလိမ့်​။”

     လို့​ ​ေမး​ြကည့်​တာ ​ေနရပ်က​ေတာ့​ သန်လျင်​ေကျာက်တန်း​မှာ ​ေဆး​ခန်း​ဖွင့်​ထား​သ​ေပါ့​ေလ။ အခု​ေတာ့​ လူနာအများ​ရဲ့​ ပန်ြကား​ေတာင်း​ဆိုချက်အရ ​ေဆး​ရံုြကီး​အဝလာြပီး​ ​ေမာ်​ေတာ်ယာဉ်တစ်စီး​နဲ့​ ဓါတ်ခန်း​ဝင် မှတ်တမ်း​တင် မသန်း​ြကင်လုပ်ရပါသတဲ့​။ သို့​ေသာ်ြငား​လည်း​ စက်တ​ေဒး​ ဆန်း​ေဒး​ေတာ့​ သည်း​ညည်း​ခံငါ့​ရှင်။ အထက်ြမန်မာြပည် ​ေရွှမန်း​ြမို့​ဆီက ​ေဝ​ေနယျများ​ကို ကယ်တင်ရန်အလို့​ငှာ မန်း​ေလး​ေဆး​ရံုြကီး​ေရှ့​မှာ ဝီး​ကန်း​ကလင်း​နစ်ကို ဂျင်​ေြခလည်​ေအာင် ဖွင့်​ကု​ေနရပါသတဲ့​။

    အ​ေပွး​ြမင် အပင်သိဆိုသလို​ေပါ့​ခင်ဗျာ။ ဂ​ေလာက်ဆိုရင်ြဖင့်​ ဆရာြကီး​ရဲ့​ ပညာဂုဏ်​ေတွကို ရိပ်စား​မိပါြပီ။

    “စိတ်​ေတာ့​ မရှိပါနဲ့​ ခင်ဗျာ။ တစ်ခု​ေတာ့​ ရှင်း​လင်း​ေအာင် ​ေမး​စမ်း​ပါရစီ။ ​ေဆး​ဖိုး​ဝါး​ခများ​က ​ေတာ်​ေတာ်ပဲ ကုန်ကျပါသလား​။”

     ​ေတာ်​ေတာ်ြကာ ကုရင်း​တန်း​လန်း​ အိမ်​ေပါင်ကား​ေပါင် မြဖစ်ရ​ေလ​ေအာင် ​ေမး​ထား​ရတာ​ေပါ့​။ ဆရာြကီး​က အသြပာဆရာဝန်မှ မဟုတ်ပဲဗျာ။ ​ေဆး​တစ်ဖံု သံုး​ေလး​ေသာင်း​ေလာက်သာ ကုန်ပါသတဲ့​။ အကုန်အကျနည်း​ဆို သဘာဝသစ်သီး​သစ်ဥများ​ နဲ့​ ​ေဖာ်စပ်ထုတ်လုပ်ထား​တဲ့​ ​ေအာ်ဂဲနစ်ပ​ေရာဒတ်စစ်စစ်မို့​ အ​ေမြကီး​ကန်က​ေတာင် အသိအမှတ်ြပုထား​ြပီး​ပတဲ့​။

    ဟွန့်​ ငါ့​များ​ေတာ့​ သာ​ေကတကလူ​ေတာင် အဖက်လုပ်ြပီး​ လာမြပဘူး​။ ​ေဆး​ရံုြကီး​လာတက်တဲ့​သူ​ေတွက ကိုယ့်​ဆီရယ်လို့​ လာတာ ဟုတ်ဘူး​ေလ။ ​ေဆး​ေတွအလကား​ရ​ေနြပီဆိုလို့​ ြကက်ပျံမကျ စည်ကား​လာတာ။ ဆက်လက်ြပီး​ေတာ့​ ကိုယ်လိုနလပိန်း​တံုး​က​ေလး​ နား​လည်​ေအာင် မနှင်း​ဆီက Herbal Medicine ဆိုတဲ့​ ​ေတာ့​ပစ်ကို အင်တရိုဝင်ပါတယ်။

     “​ေကာင်း​ပါ​ေလ့​ဗျာ။ ဒါထက်စကား​မစပ် ဘီပိုး​ စီပိုး​ ဟိုပိုး​က​ေလး​များ​ေရာ မကုဘူး​လား​ ခင်ဗျ။”

     လို့​ စကား​ဆက်​ေတာ့​ သိပ်ကိုကုတာ​ေပါ့​။ ပွဲ​ေတွ့​ ြမစ်ချင်း​ြပီး​ ​ေဆး​စွမ်း​ေကာင်း​ေတွ ရှိတယ်။ အာမခံနဲ့​ စာချုပ်ချုပ်ြပီး​ကို ကုတာ။ တစ်ခု​ေတာ့​ ရှိသ​ေပါ့​။ အဲသလို ချည်ြပီး​တုပ်ြပီး​ ကုချင်သူများ​ြက​ေတာ့​ ကိုယ်က အာမခံ​ေပး​ရတာမို့​ အာမခံ​ေြကး​ယူတယ်။ သိန်း​ရာချီြပီး​ ကုန်ကျမယ်။ ​ေဆး​က​ေတာ့​ သံုး​ေလး​ေသာင်း​ေပး​ရတဲ့​ေဆး​ေတွနဲ့​ အတူတူပါပဲ။

     ဒါ​ေပမယ့်​ သူတို့​က ြကီး​ကျယ်တယ်​ေလ။ သိတယ် မဟုတ်လား​။ စာချုပ်နဲ့​ အာမခံရတဲ့​အတွက် အာမခံ​ေြကး​ကို ယူတာ။ တကယ်​ေတာ့​ သံုး​ေလး​ေသာင်း​ ​ေဆး​လည်း​ ​ေပျာက်တာချင်း​ အတူတူပဲတဲ့​။ အင်း​ မနှင်း​ဆီက​ေတာ့​ ကျုပ်ကို သံုး​ေလး​ေသာင်း​နဲ့​ ​ေြကး​ြဖတ်ထား​ြပီ ထင်ပါရဲ့​။ ဟုတ်တာ​ေပါ့​ေလ။ ဒီရုပ်ြကီး​က သိန်း​တစ်ရာနှစ်ရာ ထွက်စရာလား​။

    တကိုယ်လံုး​ ချွတ်​ေရာင်း​လို့​ေတာင် ​ေထာင်ဂဏန်း​က မတက်နိုင်တဲ့​အဆင်။ ​ေအာက်ခံ​ေဘာင်း​ဘီက​ေလး​ နဲ့​ ရိုတစတိုင် ဓါတ်ပံုရိုက်စား​ရင်​ေတာင် ဟိုသူငယ်​ေလာက် စိတ်ဝင်တစား​ အဆဲခံရဖွယ်မရှိ။ ​ေတာ်ပါ​ေသး​ရဲ့​ဗျာ။ ကိုယ့်​ဥပဓိရုပ်ြကည့်​ြပီး​ သူ့​ေြကာ်ြငာထဲမှာပါတဲ့​ ပန်း​ေသပန်း​ညှိုး​သူများ​ လန်း​ရမည်။ ဂွတ်ရှယ် အား​ေဆး​ြကီး​ဆိုတာြကီး​ အတင်း​ထိုး​မ​ေရာင်း​ေပလို့​။

     ဘာပဲ​ေြပာ​ေြပာ ကိုယ့်​ကို တ​ေလး​တစား​ စိတ်ရှည်လက်ရှည် ရှင်း​ြပ​ေပး​ေနတာမို့​လို့​ သူ့​ပ​ေရာ်ဖက်ရှင်ကို ​ေလး​စား​ေသာအား​ြဖင့်​ ကလိသလိုရိသလို အ​ေငါ်မတူး​ခဲ့​ပါဘူး​။ ဆရာဝန်​ေတွ သိချင်လို့​ သွား​ေမး​ရင်​ေတာင် သူ့​လို စိတ်ရှည်လက်ရှည် ရှင်း​ြပမှာမှ မဟုတ်ပဲ။ (စာထဲမှာသာ ဖတ်​ေကာင်း​ေအာင် ရွဲ့​ေရး​ေနတာ။ အြပင်မှာသွား​ေြပာ ပါး​ကျိုး​သွား​မှာ​ေပါ့​။)

    ဆရာြကီး​နဲ့​ ဘာ​ေတာ်ပါသလဲဆို​ေတာ့​ ဖခင်ပါတဲ့​။ အင်း​ေပါ့​။ ကိုယ်လည်း​ပဲ ကိုယ့်​အ​ေဖ တိုင်း​ရင်း​ေဆး​ဆရာလုပ်စား​ရင် ကိုယ့်​ဆီက​ေန ​ေစာ်တကား​ေမာ်တကား​ အ​ေြပာခံချင်မှာ မဟုတ်ဘူး​။

    ကိုယ်ကိုယ်တိုင်မ​ေသာက်ဖူး​တဲ့​ေဆး​ကို မ​ေကာင်း​ဘူး​။ အန္တရာယ်ရှိတယ်။ ​ေသတတ်တယ်။ လို့​ ​ေြပာစရာ သက်​ေသသက္ကာယလည်း​ ဘာမှ ရှိတာ မဟုတ်ဘူး​။ ကိုယ်သင်ထား​တဲ့​ အ​ေနာက်တိုင်း​ေဆး​ပညာမဟုတ်လို့​ အညာအဝါး​ အြဖီး​အြဖန်း​ ဘာအစွမ်း​မှ မရှိဘူး​လို့​လည်း​ မ​ေြပာနိုင်ဘူး​။

    ဒီကိစ္စကို တကယ်တမ်း​သတ္ထုချြကည့်​ရင် ကိုယ့်​လူနာ​ေတွက ကိုယ့်​ထက်ပိုြပီး​ သူ့​ကို ယံုြကည်လို့​ သူ့​ဆီမှာ ယံုယံုြကည်ြကည် အသက်ပင်​ေသ​ေသ ​ေငွပင်ကုန်ကုန် သွား​ကုတာ​ေနမှာ​ေပါ့​။ အခုကိစ္စမှာ ငါတို့​ဆရာဝန်​ေတွဘက်က ဘာ​ေတွများ​ လစ်ဟင်း​ချို့​ယွင်း​မိပါလိမ့်​ လို့​ ကိုယ့်​အမှား​ ကိုယ်ြပန်ရှာမိပါတယ်။

     မနှင်း​ဆီနဲ့​ ကိုယ်နဲ့​ လမ်း​လယ်​ေခါင် ခလုတ်တိုက်မိတဲ့​အချိန်မှာ သူ့​ဘက်က ကိုယ်သိချင်သမျှကို စိတ်ရှည်လက်ရှည် ရှင်း​ြပ​ေပး​တယ်။ လူပံုလူကဲခတ်လို့​ သူ့​အတွက်ဆိုရင် ဘယ်​ေလာက်နှုန်း​ထား​နဲ့​ သင့်​ေလာက်တယ် ခန့်​မှန်း​တွက်ချက်ထား​တယ်။ လျှာရှည်လိုက်တာ။ မင်း​ကဆရာလား​ ငါကဆရာလား​ဆိုတဲ့​ အထက်စီး​က​ေနဆက်ဆံတာမျိုး​ မလုပ်ဘူး​။ ​ေရာ့​ ​ေသွး​သွား​ေဖာက်ချည်ဦး​။ အင့်​ ​ေဆး​သွား​ဝယ်​ေချဦး​။ လာခဲ့​ ဓါတ်မှန်ရိုက်ရ​ေအာင်။

    ဘာမှန်း​မသိညာမှန်း​မသိ ဝှီး​ချဲတစ်လံုး​နဲ့​ ဘယ်သူ့​မျက်နှာြကည့်​ရမှန်း​မသိ ဟို​ေြပး​သည်​ေြပး​ မ​ေြပး​ရဘူး​။ ကျုပ်တို့​ဆရာဝန်​ေတွ သူ့​လိုမျိုး​ ဆား​ဗစ်​ေပး​နိုင်ရဲ့​လား​ ဆိုတာ အရင် စဉ်း​စား​ြကည့်​။ ​ေရာဂါ​ေပျာက်ဖို့​ဆိုတာက ကိုယ့်​ဆီမှာ ​ေသချာ​ေနရင် သူ့​ဆီ အဲဒီလူနာ​ေတွ ​ေရာက်မသွား​ဘူး​။ ​ေရာဂါမ​ေပျာက်တာချင်း​အတူတူဆိုရင် သူ့​ဆီသွား​တာ ကိုယ့်​ထက် စိတ်ချမ်း​သာလို့​များ​လား​။

     ကိုယ်အလုပ်လုပ်​ေနတဲ့​ရံုမှာ အတွင်း​လူနာပျမ်း​မျှ ၁၀၀ ဝန်း​ကျင်ရှိတယ်။ ​ေန့​စဉ် အတက်အဆင်း​ နှစ်ဆယ် သံုး​ဆယ်၊​ ​ေန့​စဉ်ခွဲလူနာ ဆယ်ဂဏန်း​၊​ စမ်း​သပ်စစ်​ေဆး​လူနာ ​ေလး​ ငါး​ဆယ်ရှိတယ်။ မနက်ရှစ်နာရီခွဲမှာ စြပီး​ဝဒ်ထဲ​ေရာင်း​ရင် ဆယ့်​တစ်နာရီ​ေလာက်မှ ြပီး​တယ်။ Changes ​ေတွက ဆယ့်​နှစ်နာရီမလွန်ခင် အကုန်ြပီး​ေအာင် လုပ်ရတာ။ ဒါ​ေြကာင့်​ လူနာတစ်​ေယာက်ချင်း​ကို ကုတင်​ေဘး​မှာထိုင်၊​ လက်က​ေလး​ကိုင်ြပီး​

    “​ေန​ေကာင်း​လား​။ ထမင်း​စား​ြပီး​ြပီလား​။ ဘာဟင်း​နဲ့​စား​လဲ။” 

    မလုပ်နိုင်ဘူး​။ အရင်ဆံုး​ ​ေခါင်း​ထဲထည့်​ရတာ ဒါဘာလူနာလဲ။ ဘာလုပ်ထား​သလဲ။

    ဘယ်နှစ်ရက်ရှိပလဲ။ ဘာလုပ်မလို့​လဲ။ ဘာ​ေတွမလုပ်ရ​ေသး​ဘူး​လဲ။ အ​ေြခအ​ေန ဘယ်လိုရှိသလဲ။ အကုန်လံုး​ကို တမတ်တပ်တည်း​နဲ့​ မလစ်ဟင်း​ေအာင် ​ေမး​ြမန်း​စမ်း​သပ်။ ြပီး​ရင် သူဘာ​ေြပာချင်သလဲ။ သူ့​မှာ ဘာ​ေြပာစရာရှိသလဲ နား​ေထာင်ဖို့​ ြကိုး​စား​ရတယ်။ ဒီအခါမှာ သူတို့​ဘက်က သိချင်လျက်နဲ့​ မ​ေမး​လိုက်ရတဲ့​အရာ​ေတွ အများ​ြကီး​ ကျန်ခဲ့​တယ်။

    ကိုယ်ကလည်း​ ရှည်ရှည်​ေဝး​ေဝး​ မရှင်း​ြပနိုင်ဘူး​။ ဒါြဖစ်တယ်။ ခွဲဖို့​လိုအပ်တယ်။ မခွဲရင် ဘာြဖစ်မယ်။ ခွဲရင် ဘာြဖစ်မယ်။ လိုရင်း​တိုရှင်း​ပဲ။ ​ေလချည့်​ပဲ ​ေပး​ေနလို့​ မရဘူး​ေလ။ ြပီး​ရင် ခွဲခန်း​ေြပး​ရမှာ။ ​ေကျာင်း​သား​ေတွ စာသင်ရမှာ။ Round ြပီး​မှ Changes က လုပ်ရဦး​မှာ။ လူနာ​ေတွဘက်ကြကည့်​ရင် ​ေရာဂါ​ေတာ့​ ​ေပျာက်ချင်​ေပျာက်မယ်။ ​ေြကနပ်မှုက​ေတာ့​ သိပ်ရမှာ မဟုတ်ဘူး​။ မ​ေပျာက်ရင် ပိုဆိုး​တာ​ေပါ့​။ ပိုက်ဆံ​ေတွကလည်း​ ​ေသာက်​ေသာက်လဲ ကုန်ြပန်သမို့​လား​။

     ဆရာဝန်​ေတွဘက်​ေတာ့​ ​ေန့​မအား​ညမအား​ အလကား​လည်း​ကု​ေပး​ေနရ​ေသး​။ မ​ေြကနပ်​ေတာ့​လည်း​ ဘယ်တတ်နိုင်မတုန်း​။ သ​ေဗ္ဗသတ္တာ ကမ္မသကာ​ေပါ့​ လို့​ သ​ေဘာထား​ြကမယ်ဆို မလွန်ပါဘူး​။ ကိုယ့်​ဘက်က ​ေစတနာထား​တာ အမှန်​ေပမယ့်​ အဲသည်​ေစတနာ​ေတွကို လူနာဘက်က မခံစား​ရဘူး​ နဲ့​ တူပါတယ်။ လွန်ခဲ့​တဲ့​ ၂ ပတ်​ေလာက်က ၁၇ နှစ်အရွယ် ​ေကာင်​ေလး​တစ်​ေယာက် ​ေဆး​ရံုလာတက်တယ်။ ဗိုက်​ေပါ်မှာ အူအ​ေခွလိုက်​ေဖာက်ြပီး​ ​ေနာက်​ေဖး​သွား​ေနရတာ ၁၉ ရက်သား​ကတည်း​ကလို့​ဆိုတယ်။

    တစ်နှစ်သား​အရွယ်မှာ ဗိုက်ခွဲြပီး​ ြပန်ပိတ်ရမှာ ပိုက်ဆံမရှိလို့​။ မိဘမဲ့​မို့​။ လုပ်​ေပး​မယ့်​သူမရှိလို့​၊​ စသည်ြဖင့်​ ဇာတ်လမ်း​ေပါင်း​စံုြပီး​မှာ ကိုယ့်​ဆီ​ေရာက်လာတာ။ လွယ်လွယ်ကူကူ မဟုတ်​ေတာ့​ဘူး​။ အချိန်​ေတွက လွန်​ေနြပီ။ ြပန်ပိတ်လိုက်လို့​ အ​ေပါက်က နဂိုအတိုင်း​ ြပန်မပွင့်​ရင် ဇာတ်လမ်း​ကရှည်ဦး​မယ်။ အခု​ေတာင် ပိုက်ဆံရှိလို့​လာတာ မဟုတ်ဘူး​။ အလကား​လုပ်​ေပး​ေနတယ်ဆိုလို့​လာတာ။

    တစ်ခါနဲ့​ြပီး​ရင်​ေတာ်ရဲ့​ အခါခါြပန်ဖွင့်​ရရင် ​ေနာက်ကွယ်က အား​ကိုး​စရာ စပွန်ဆာရှာဦး​မှ​ေတာ်မယ်​ေလဆို နာ​ေရး​ကူညီမှုက မ​ေရွှဇီး​ကွက်တို့​ဆီ လူကိုယ်တိုင်သွား​။ သနား​စဖွယ် အား​ငယ်တဲ့​အမူအယာ​ေလး​နဲ့​ မင်း​သား​ြကီး​ကို ြပန်သရုပ်​ေဆာင်ြပရတယ်။ အြမဲတမ်း​ကူညီ​ေနကျလူ​ေတွမို့​ လက်မ​ေနှး​ပါဘူး​။ ဒါ​ေပမယ့်​ လူနာကို​ေတာ့​ ဘယ်​ေြပာရဲမတုန်း​။ ​ေတာ်​ေတာ်ြကာ သူ့​ြပြပီး​ အလှူခံစား​ေနတယ် ထင်မစိုး​လို့​။ ဇာတ်လမ်း​က မြပတ်​ေသး​ဘူး​။

    နည်း​ပညာပိုင်း​အရ နိုင်ငံြခား​မှာ​ေရာက်​ေနတဲ့​ က​ေလး​ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ဆီ ဆက်သွယ်​ေမး​ြမန်း​ အြကံဉာဏ်များ​ေတာင်း​ရြပန်တယ်။ ရန်ကုန်မှာရှိတဲ့​ က​ေလး​ခွဲစိတ်အထူး​ကု ဆရာဝန်ြကီး​ကို ဆက်သွယ်အကူအညီ​ေတာင်း​ခံနိုင်​ေြကာင်း​သိရ​ေတာ့​လည်း​ လူနာကို ဖွင့်​ေြပာလို့​မှ မြဖစ်တာ။ သူ့​ကို အစမ်း​သပ်ခံဂီနီပစ်က​ေလး​လို သ​ေဘာထား​တယ် ထင်​ေနမှာ​ေပါ့​။ လုပ်ထံုး​လုပ်နည်း​ရှိတဲ့​အတိုင်း​ ​ေသချာတဲ့​ အသား​စအ​ေြဖနဲ့​ ​ေရာဂါရှာဖို့​ အရင်စ​ေနတုန်း​မှာ က​ေလး​အ​ေမဆိုသူ​ေပါ်လာြပီး​ ငိုြကီး​ချက်မနဲ့​ တ​ေကာက်​ေကာက်လိုက်လာတယ်။

    အိမ်မှာက​ေလး​အငယ်နဲ့​ လူနာ​ေစာင့်​မယ့်​သူမရှိ၊​ ထမင်း​စား​စရာမရှိ။ ခွဲမှာြဖင့်​ မခွဲပဲ ​ေဆး​ရံု​ေပါ်တင်မထား​ပါနဲ့​ ြပန်ဆင်း​ခွင့်​ေပး​ပါ​ေတာ့​တဲ့​။ အလကား​လုပ်​ေပး​မှာပါ။ ဆံထံုး​လည်း​စိုက် ဆီလည်း​စိုက်ပါ့​မယ်ဆိုတာ​ေတာင် သူ့​ဘက်က ​ေရာဂါမစိုက်နိုင်လို့​ ြပန်ဆင်း​သွား​တဲ့​အြဖစ်။

     ကိုယ်တို့​ဆရာဝန်​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​ရဲ့​ဘဝဟာ အဲသလိုပဲ ရှိလိမ့်​မယ် ထင်တယ်​ေနာ်။ ကိုယ့်​ဘက်က ဘယ်​ေလာက်ပဲ ​ေစတနာ​ေတွထား​ြပီး​ လုပ်​ေပး​သည်ြဖစ်ပ​ေစ လူနာ​ေတွက သူတို့​နား​မှာ ပီယဝါစာ ချစ်ဖွယ်​ေသာစကား​ေလး​များ​ မြကား​ရရင်၊​ ​ေလယာဉ်မယ်က​ေလး​များ​လို ​ေလာကွတ်ြပံုး​က​ေလး​ မြမင်လိုက်ရရင် အဲဒီ​ေစတနာ​ေတွကို ခံစား​နား​လည်နိုင်ဖို့​ ခဲယဉ်း​သလား​လို့​။

    အ​ေြခခံအား​ြဖင့်​ေတာ့​ ကိုယ့်​တိုင်း​သူြပည်သား​များ​ရဲ့​ ဉာဏ်အတိမ်အနက်​ေပါ်တည်တာပါပဲ။ သကာ​ေလး​များ​လူး​ထား​ရင် မချိုတဲ့​မုသား​ဆိုတာလည်း​ မရှိဘူး​။ ​ေကျာချလို့​ေတာင် ဓါး​ြပမှန်း​ သိချင်မှသိတာ။ သမား​တုသမား​ေယာင်​ေတွဆိုတာ အြမင်လည်း​ထည်တယ်။ အဝင်လည်း​ဆွယ်တယ်။

     အခုဆို ​ေဆး​ရံုြကီး​ဂိတ်ဝ ​ေြကာ်ြငာလာကမ်း​တာ ဘာဟုတ်​ေသး​တုန်း​။ အဂင်္လိပ်နံမယ်နဲ့​ ဆရာဝန်​ေတွကိုယ်တိုင် ဦး​စီး​ထုတ်လုပ်​ေနတဲ့​ ဂျာနယ်သတင်း​စာ မဂ္ဂဇင်း​ေပါင်း​စံုမှာပါ စာမျက်နှာြပည့်​ ​ေြကာ်ြငာနိုင်တယ်။

    လိပ်​ေခါင်း​ကို မခွဲမစိတ်ပဲ စက်နဲ့​ကုသ​ေပး​တယ် ဆိုတဲ့​ဆီမှာ ​ေလး​ငါး​ေြခာက်သိန်း​အကုန်ခံြပီး​ ကိုယ်တိုင်သွား​အကုခံတဲ့​ သူငယ်ချင်း​ဆရာဝန်မတစ်​ေယာက် ရှိဖူး​တယ်။ ​ေပျာက်သွား​ရင်​ေတာ့​ ဘာအ​ေရး​လဲ။ ​ေသွး​ေတွ ​ေသာက်​ေသာက်လဲသွင်း​လိုက်ရတာ ကံ​ေကာင်း​လို့​ မ​ေသတယ်။ တကယ်ဆို ကိုယ်ကု​ေနတဲ့​လူနာပဲ ကိုယ်တာဝန်ယူရမှာ​ေပါ့​။ ရံုထဲမှာ အဲဒီကလာတဲ့​လူနာ​ေတွ ​ေတွ့​ဖူး​ေပါင်း​များ​ြပီ။ ဒါမျိုး​ အလိမ်ခံလာရ​ေတာ့​ ဘယ်သူကမှလည်း​ မတိုင်ဘူး​။ ရှက်လို့​တဲ့​။ ဆရာဝန်​ေတွများ​ အမှား​လုပ်မိလို့​က​ေတာ့​ မိုး​မီး​ေလာင်တာ ြကာ​ေပါ့​။

    အခု ဒီစာမ​ေရး​ခင် အ​ေရး​ေပါ်မှာ လူနာတစ်​ေယာက် ဝင်ြကည့်​ခဲ့​ေသး​တယ်။ ဗိုက်​ေပါ်မှာ ပန်း​ေဂါ်ဖီထုပ်ြကီး​ေလာက် ကင်ဆာအနာြကီး​ ပွင့်​ထွက်​ေနတယ်။

    “ဘာလို့​ခုမှလာသလဲ။ ြဖစ်​ေနတာ ဘယ်​ေလာက်ြကာပလဲ”

     ဆို​ေတာ့​

     “​ေလး​နှစ်ရှိြပီ”

    တဲ့​။

    “ဗမာဆရာနဲ့​ကု​ေနတာ။”

     တဲ့​။

    “ဟယ် ကျား​သား​မိုး​ြကိုး​။ ​ေလး​နှစ်ြကီး​များ​ေတာင် ကု​ေနြပီး​ သည်က​ေန့​မှ ဘာ​ေတွ သင်ခန်း​စာရသွား​လို့​ပါလိမ့်​။”

     ဆို​ေတာ့​

    “ဪ ဒါလား​။ အိမ်မှာ​ေနရင် ​ေသွး​ေပါင်ကျသွား​လို့​ ​ေသွး​ေလး​ဘာ​ေလး​သွင်း​ရ​ေအာင် လာတာ​ေလ။”

     “ဒါြဖင့်​ ​ေသွး​သွင်း​ြပီး​ အား​ြပည့်​သွား​ရင် ြပန်ဆင်း​မှာ​ေပါ့​ေနာ်။”

     ဆို​ေတာ့​ လူနာက ြပံုး​ြပံုး​က​ေလး​ေြဖတယ်။

    “အင်း​”

     တဲ့​။

  • “​ေအသင်ဒီမို”

    ေခတ်ကာလ လူသား​များ​ဟာ တီထွင်ဖန်တီး​မှုများ​စွာနဲ့​ ​ေခတ်မီတိုး​တက်တဲ့​ နည်း​ပညာအရိပ်​ေအာက်မှာ ဘာမဆို အဆင်​ေြပလွယ်ကူသက်သာ​ေနတာ​ေတာ့​ မှန်ပါရဲ့​။ ​ေတွး​ေတာဆင်ြခင် သံုး​သပ်မှုပိုင်း​မှာ​ေတာ့​ လွန်ခဲ့​တဲ့​ နှစ်​ေပါင်း​ ၃၀၀၀ တုန်း​က လူသား​ေတွကို မမှီ​ေလာက်ဘူး​လို့​ ​ေတွး​မိပါတယ်။

    လူ့​သမိုင်း​တ​ေလျှာက်မှာ အဲသည်အချိန်က​ေလာက် အသိဉာဏ် အ​ေတွး​အ​ေခါ်​ေတွ ကွန့်​ြမူး​ေဝဆာနိုင်တဲ့​ ​ေခတ်တစ်​ေခတ် ထပ်​ေပါ်မလာ​ေတာ့​ဘူး​။ အဲသည်တုန်း​ကဆို တရုတ်ြပည်မှာ ကွန်ြဖူး​ရှပ်စ်ြကီး​ ရှိတယ်။ ခုချိန်ထိ သူ့​အယူအဆ​ေတွကို တူတူတန်တန် အြငင်း​ပွား​ေချပနိုင်တဲ့​သူ မရှိ​ေသး​ဘူး​။ ကိုယ်တို့​ မဇ္ဇိမအရပ်မှာဆို ​ေဂါတမဗုဒ္ဓပွင့်​ခဲ့​တယ်။

     ဥ​ေရာပတိုက်တလွှား​မှာလည်း​ ​ေတွး​ေခါ်ပညာရှင်​ေတွ အ​ေြမာက်အများ​ ​ေပါ်ထွက်ခဲ့​တယ်။ အလုပ်မလုပ်ပဲ မုတ်ဆိတ်ြကီး​ပွတ်ြပီး​ ငုတ်တုတ်ထိုင်​ေနရင် သမီး​နဲ့​အတင်း​ေခါ်​ေပး​စား​ခံရတယ်ဆိုတာ အဲသည်​ေခတ်က ြဖစ်လိမ့်​မယ်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ ဒဿနိက​ေဗဒလို့​ေခါ်တဲ့​ ဖီ​ေလာ်​ေဆာ်ဖီပညာရပ်က သင်ရိုး​ညွှန်း​တမ်း​ထဲမှာပါတဲ့​ ​ေတွး​ေခါ်ပညာရှင်​ေတွဟာ ၂၀ ရာစုက လူသား​ေတွထက် ဘီစီ ငါး​ရာစု ပတ်ဝန်း​ကျင်က ဆရာ့​ဆရာြကီး​ေတွက ပိုများ​ လိမ့်​မယ် ထင်ပါတယ်။

     အြဖစ်အပျက်​ေတွက တစ်​ေနရာစီမှာမို့​လို့​ မဆက်စပ်မိြက​ေပမယ့်​ ခုနှစ်သက္ကရာဇ်က​ေလး​ေတွနဲ့​ ကမ္ဘာ့​ေြမပံု​ေပါ် ​ေြခရာ​ေကာက်ြကည့်​လိုက်​ေတာ့​ ​ေခတ်ြပိုင် (Contemporaray) ဆိုတဲ့​ စကား​ကို ပိုနား​လည်လာတယ်။ စိတ်ဝင်စား​ဖို့​လည်း​ ပို​ေကာင်း​လာတယ်။

    နီ​ေပါနဲ့​ အိန္ဒိယနယ်စပ်နား​ ကပ္ပိလဝတ္ထုဆိုတဲ့​ မန်း​ေလး​ြမို့​ေလာက် မကျယ်ြပန့်​တဲ့​ ပ​ေဒသရာဇ်နိုင်ငံငယ်က​ေလး​မှာ သု​ေဒ္ဓာဓနဘုရင်ဟာ သူ့​သား​လက်ထက်ကျရင် စြကာဝဠာြကီး​ကို ပိုင်စိုး​မယ့်​ စြကဝ​ေတး​မဏ္ဍတ်မင်း​ ြဖစ်ရမယ် ဆိုတဲ့​ အိပ်မက်ကို မက်​ေနပါြပီ။ အဲ့​ဒီအချိန်နဲ့​ မလှမ်း​မကမ်း​ တရုတ်ြပည်မှာ​ေတာ့​ ပထမ​ေြမာက်ဧကရာဇ်ြကီး​က သူ့​အ​ေရှ့​ရှိခဲ့​ြပီး​ေသာ သမိုင်း​မှတ်တမ်း​များ​ကို မီး​ရှို့​ေဖျာက်ဖျက်ပစ်ြပီး​ လက်ရှိတရုတ်နိုင်ငံ​ေလာက်နီး​ပါး​ အကျယ်အဝန်း​ရှိတဲ့​ အင်ပါယာြကီး​တစ်ခု ထူ​ေထာင်​ေနနှင့်​ြပီ။

    သူ့​အာဏာတည်တံ့​ေရး​အတွက် အာကာသထဲက လှမ်း​ြကည့်​ရင်​ေတာင်မှ ချုပ်ရိုး​ေြကာင်း​ြကီး​တစ်ခုလို ြမင်​ေနရတဲ့​ မဟာတံတိုင်း​ြကီး​ကို ​ေဆာက်​ေနခဲ့​ြပီ။ ဥ​ေရာပ အ​ေရှ့​တလွှား​မှာ​ေတာ့​ ဂရိ​ေတွက ​ေအသင်ြမို့​ြပနိုင်ငံထူ​ေထာင်ြပီး​ ဆိုက​ေရး​တီး​လို ​ေတွး​ေခါ်ပညာရှိြကီး​ေတွ၊​ ဟစ်ပိုက​ေရး​တီး​လို ​ေဆး​ပညာရှင်ြကီး​ေတွ ​ေပါ်​ေနခဲ့​ြပီ။ သည်က​ေန့​ကမ္ဘာ​ေပါ်မှာ ​ေလ့​လာလိုက်စား​စရာ ပညာရပ်ြကီး​ေတွရဲ့​ ြမစ်ဖျား​ခံရာဟာ သူတို့​ေခတ် သူတို့​အခါက ဆရာြကီး​ေတွ လမ်း​သစ်ထွင်ခဲ့​ြကတာချည့်​ပဲ။ ယံုြကည်ချက်အတွက်ဆိုရင် ကိုယ့်​အသက်ထက် အဆိပ်ခွက်ကို ​ေရွး​သွား​ခဲ့​ြကတာချည့်​ပဲ။ ကမ္ဘာြပား​တဲ့​ တ​ေလာကလံုး​ကို

    “မြပား​ဘူး​။ လံုး​တယ်။”

     လို့​ အခိုင်အမာရပ်တည်ရင်း​ စုန်း​ယိုး​မီး​ရှို့​ခံရလည်း​ပဲ ​ေသွး​ေြကာင်မသွား​ခဲ့​တာ သူတို့​ေခတ်က​ေပါ့​။

     ကိုယ်တို့​ေခတ် ြမန်မာနိုင်ငံအဝှမ်း​မှာ ၁၉၈၈ ကတည်း​က ​ေသွး​ေချာင်း​စီး​ မီး​ဟုန်း​ဟုန်း​ေတာက်​ေအာင် မြကား​နိုင်သူ​ေတွက မြကား​နိုင်၊​ လက်မခံနိုင်သူ​ေတွကလည်း​ လက်မခံနိုင်၊​ အဲသဟာြကီး​အတွက် အသက်​ေသွး​ေချွး​နဲ့​ ဘဝ​ေတွ ရင်း​နှီး​လိုက်ရသူ​ေတွလည်း​ မ​ေရမတွက်နိုင်ရှိခဲ့​တဲ့​ ဒီမိုက​ေရစီဆိုတဲ့​စကား​လံုး​ြကီး​ သ​ေန္ဓတည် ​ေမွး​ဖွား​လာခဲ့​တာလည်း​ပဲ အဲသည်​ေခတ် အဲသည်အချိန်တုန်း​က ​ေအသင်ချို​ေဆွ​ေတွရဲ့​ ​ေကျး​ဇူး​ေြကာင့်​ လို့​ ​ေြပာရရင် မမှား​ပါဘူး​ကွယ်။

    ကမ္ဘာတလွှား​နိုင်ငံအသီး​သီး​မှာ လက်ရှိကျင့်​သံုး​ေနြကဆဲြဖစ်တဲ့​ ဒီမိုက​ေရစီ ပံုသဏ္ဍာန်အမျိုး​မျိုး​မှာ ​ေအသင်ြမို့​သား​ေတွရဲ့​ ဩဇာနဲ့​ ကင်း​တာ ဘယ်တစ်ခုရှိလို့​လဲ ြပစမ်း​ပါဦး​။ ဒါ​ေြကာင့်​ ​ေအသင်ြမို့​ြပနိုင်ငံရဲ့​ ဒီမိုက​ေရစီဆိုတာ ဘယ်လိုပံုစံမျိုး​လည်း​ သိရ​ေအာင် နည်း​နည်း​ပါး​ပါး​ တီး​ေခါက်ြကည့်​ရ​ေအာင်​ေနာ့​။

     ​ေအသင်ဆိုတာ ဘီစီငါး​ရာစု​ေလာက်တုန်း​က ဂရိလူမျိုး​ေတွ အင်ပါယာချဲ့​ထွင်ြကတဲ့​အခါ ဦး​ေဆာင်ခဲ့​တဲ့​ ြမို့​ြပနိုင်ငံငယ်တစ်ခု​ေပါ့​။ အဲဒီ​ေခတ်က ​ေခါမ၊​ ​ေရာမ၊​ ဂရိ အစရှိတဲ့​ လက်နက်နိုင်ငံက​ေလး​ေတွ ​ေပါ်လာြပီး​ ထွန်း​ကား​ခဲ့​တဲ့​ ယဉ်​ေကျး​မှု အ​ေမွအနှစ်​ေတွဟာ သည်က​ေန့​ထိ စံထား​ထိန်း​သိမ်း​ေနရဆဲ တသသ နှုတ်ဖျား​ကမချ ချီး​မွှမ်း​ေနရဆဲပါပဲ။

    လက်​ေမာင်း​အရင်း​က ကျိုး​ပဲ့​ေနတဲ့​ အဖရိုဒိုက်နတ်သမီး​ရဲ့​ ရုပ်ထုပံုတူက​ေလး​ေတွ​ေတာင် တကမ္ဘာလံုး​က ဧည့်​ခန်း​ေဆာင်​ေတွမှာ တင့်​တင့်​တယ် ​ေနရာယူထား​တုန်း​။ ဟာြကူလီ၊​ ဗီး​နပ်စ်၊​ ပန်ဒိုရာ၊​ ကျူး​ပစ်ဆိုတဲ့​ ဇာတ်​ေကာင်က​ေလး​ေတွကို မြကား​ဖူး​တဲ့​ ၂၁ရာစုလူသား​ရယ်လို့​ မရှိသ​ေလာက် တွင်ကျယ်​ေနတုန်း​။ အိုဒစ်ဆီဆိုတဲ့​ ကဗျာရှည်ြကီး​ေတွကို ​ေနာက်လူ​ေတွ လိုက်မှီဖို့​ မနီး​စပ်​ေသး​ဘူး​။

     ​ေအသင်ြမို့​ြပနိုင်ငံရဲ့​ ထူး​ြခား​ချက်က​ေတာ့​ သူနဲ့​ေခတ်ြပိုင် ပ​ေဒသရာဇ်နိုင်ငံြကီး​ငယ်​ေတွလို မိုး​ေပါ်ကကျလာတဲ့​။ ဘုရား​သခင် အာဏာအပ်နှင်း​ထား​တဲ့​ ​ေနနတ်နွယ် ဧကရာဇ်မင်း​ြမတ်​ေတွကို အလံုး​စံု​ေသာ အာဏာအပ်နှင်း​ထား​တာ မဟုတ်ပဲ ြပည်သူလူထုက ​ေရွး​ေကာက်တင်​ေြမှာက်ထား​တဲ့​ ြပည်သူ့​ကိုယ်စား​လှယ် ဉာဏ်ြကီး​ရှင်များ​ပါဝင်တဲ့​ လွှတ်​ေတာ်ြကီး​က​ေန တိုင်ပင်စည်း​ေဝး​ အုပ်ချုပ်ြကသတဲ့​။ အဲ့​ဒါမျိုး​ သူ့​အရင်က မရှိခဲ့​ဘူး​။

    ကုသိနာရံုက မလ္လာမင်း​များ​လို ဂဏလွှတ်​ေတာ်နဲ့​ တစ်​ေယာက်တစ်လှည့်​ အုပ်ချုပ်တာ​ေတာင် မဟုတ်ဘူး​။ ကမ္ဘာ့​သမိုင်း​ြကီး​ကို ​ေြပာင်း​ြပန်လှန်ပစ်ခဲ့​တဲ့​ ကား​လမက်တို့​ အိန်ဂျယ်တို့​ထက် အများ​ြကီး​ေစာတာ​ေပါ့​။ ကွာတာက​ေတာ့​ သူတို့​က ဘယ်သူဘာြဖစ်ြဖစ် ပစ္စည်း​မဲ့​လူတန်း​စား​ အာဏာရရမယ်ဆိုတဲ့​ စံနစ်မဟုတ်ဘူး​။ တိုင်း​ြပည်အုပ်ချုပ်တဲ့​အခါမှ ပညာဉာဏ်ြကီး​သူ​ေတွက ​ေဆွး​ေဆွး​ေနွး​ေနွး​ တိုင်တိုင်ပင်ပင်နဲ့​ အများ​ဆန္ဒကို မလွန်ဆန်ပဲ အုပ်ချုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့​ မူဝါဒပါ။

     ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီအတွက် တင်း​ြကပ်တဲ့​ ဖွဲ့​စည်း​ပံု အ​ေြခခံဥပ​ေဒက​ေတာ့​ နိုင်ငံသား​အြဖစ် အသိအမှတ်ြပုမှုပါပဲ။ ​ေအသင်မှာ​ေနတဲ့​ ဂရိလူမျိုး​တိုင်း​ဟာ မဲ​ေပး​ခွင့်​ရှိ​ေသာ နိုင်ငံသား​အြဖစ် အသိအမှတ်ြပု မခံရပါဘူး​။ နံပတ်တစ်က​ေတာ့​ မဲဆန္ဒရှင်ရဲ့​ မိဘနှစ်ပါး​စလံုး​ဟာ ဂရိလူမျိုး​ ြဖစ်ရမယ့်​အြပင် ​ေအသင်မှာ အ​ေြခချ​ေနထိုင်သူသာ ြဖစ်ရမတဲ့​။ ကိုယ့်​တိုင်း​ြပည်အ​ေရး​ကို ကိုယ်တိုင်ပါဝင် ဆံုး​ြဖတ်ချင်တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်​အိမ်ထဲက အတွင်း​လူသာ ြဖစ်သင့်​သတဲ့​။

    သူ့​ဘာသူ အြပင်က​ေန ဘာ​ေတွ​ေြပာ​ေြပာ ​ေမာရင်ရပ်သွား​လိမ့်​မယ်။ ကိုယ့်​ကိစ္စ ကိုယ့်​အ​ေရး​ကို​ေတာ့​ ကိုယ့်​ချင်း​ကိုယ့်​ချင်း​ပဲ ဆံုး​ြဖတ်ြကရမယ်။ အဲသလိုမျိုး​။ ဟွန့်​။ ​ေအသင်သား​ေတွ ယိုတဲ့​ေချး​များ​ နည်း​နည်း​ေလာက်ကျန်ရင် ြပာချြပီး​ တြပည်လံုး​ေကျွး​လိုက်ချင်ပါသ​ေလ။ အား​ပုဂျိကို​ေတာ့​ အတံုး​လိုက်မျိုခိုင်း​မယ် သိလား​။ ဒါမှ နိုင်ငံသား​ြဖစ်ခွင့်​ဆိုတာ နား​လည်သွား​မယ်။

     ဒုတိယအချက်က​ေတာ့​ အဲသည်​ေအသင်သား​ဟာ တိုင်း​ြပည်အတွက် တာဝန်​ေကျခဲ့​ြပီး​သူလည်း​ ြဖစ်ရဦး​မတဲ့​။ အခွန်​ေတွ​ေကျလည်​ေအာင် ​ေပး​ေဆာင်ရမယ်။ စစ်မှုထမ်း​တဲ့​တာဝန်ကိုလည်း​ ​ေကျပွန်ခဲ့​ဖူး​ရမယ် တဲ့​။ (တစ်မတ်သား​များ​ လက်ခ​ေမာင်း​ခပ်​ေချ​ေတာ့​ကွယ်။) အဲသလိုမျိုး​ သံုး​လွန်း​တင်မှြကိုး​၊​ ​ေဒါင်​ေဒါင်ြမည်မှအိုး​ ဆိုတဲ့​သူ​ေတွကမှ ​ေအသင်ြပည်သူ့​လွှတ်​ေတာ်ကို ပါဝင်ခွင့်​၊​ တက်​ေရာက်ခွင့်​၊​ ​ေဆွး​ေနွး​ခွင့်​၊​ မဲ​ေပး​ခွင့်​ ရြကပါ​ေလသတဲ့​။ ဒါဆိုြပီး​ပလား​။ ​

    ေတာ်ြပီ ရြပီ ပွဲသိမ်း​ြပီ လို့​ထင်ြပီး​ ချိတ်လံုချည်​ေလး​ ​ေခါင်း​ေပါင်း​က​ေလး​နဲ့​ ​ေယာသိမ်း​လိုက် ဘသား​ယိမ်း​လိုက် လုပ်ဖို့​ေတာ့​ စိတ်မကူး​နဲ့​ဗျ။ နား​ကား​သွား​မယ်။ သူတို့​လွှတ်​ေတာ်ဆိုတာ လက်ညှိုး​ေထာင်၊​ ​ေခါင်း​ြငှိမ့်​၊​ လက်ခုပ်တီး​၊​ အိမ်ြပန် လုပ်လို့​မရဘူး​ဗျ။ အုပ်ချုပ်​ေရး​၊​ ဥပ​ေဒြပု​ေရး​၊​ တရား​စီရင်​ေရး​တို့​အတွက် ​ေကာ်မတီ​ေတွဖွဲ့​ရတယ်။ တို့​ဆီကလို ​ေကာ်မရှင်ဖွဲ့​၍ စံုစမ်း​စစ်​ေဆး​ရန် လိုမလို စံုစမ်း​စစ်​ေဆး​ေရး​ေကာ်မရှင်မျိုး​ မဟုတ်ဘူး​။ မလိုအပ်​ေသာ အစည်း​အ​ေဝး​များ​ ​ေလျာ့​နည်း​သွား​ေစ​ေရး​ အစည်း​အ​ေဝး​ ဆိုတာမျိုး​လည်း​ မရှိဘူး​။

     မဲ​ေပး​ခွင့်​ရှိသူ​ေတွက ​ေရွး​ေကာက်တင်​ေြမှာက်လိုက်တဲ့​ ကိုယ်စား​လှယ်​ေတွဟာ ကိုယ့်​သက်ဆိုင်ရာ​ေကာ်မတီမှာ တက်ြကွထိ​ေရာက်စွာ ဦး​ေဆာင်​ေဆွး​ေနွး​နိုင်ရမတဲ့​။ အ​ေရး​ြကီး​ဆံုး​ အရည်အချင်း​က​ေတာ့​ ​ေတာ်ကီလွှတ်​ေကာင်း​ရမတဲ့​။ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က ကိုယ့်​စကား​ကို ယံုြကည်ချက် အြပည့်​အဝနဲ့​ ​ေြပာနိုင်ြပီး​ လူအများ​ရဲ့​ ယံုြကည်မှုကိုလည်း​ပဲ သိသိသာသာရလာ​ေအာင် စည်း​ရံုး​ေဟာ​ေြပာနိုင်စွမ်း​ ရှိရမတဲ့​။

     သူတို့​လို ​ေြပာ​ေရး​နှုတ်မှု အနုပညာအတွက် လိုအပ်တဲ့​ အရည်အချင်း​ေတွက မနည်း​ပါဘူး​တဲ့​။ အဓိကအား​ြဖင့်​ ကိုယ်​ေြပာချင်တဲ့​ အ​ေြကာင်း​အရာကို ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင် သိရမတဲ့​။ ​ေတာင်စဉ်​ေရမရ ​ေလျှာက်​ေြပာ​ေနတာမျိုး​ မဟုတ်ပဲ ကိုယ့်​စကား​ရဲ့​ ဦး​တည်ချက်ကို ကိုယ့်​ဘာသာ နား​လည်ထား​ြပီး​သား​ ြဖစ်ရမတဲ့​။ သူများ​က ​ေမး​ြမန်း​စစ်​ေြကာလာရင် ​ေြဖရှင်း​နိုင်ဖို့​ အချက်အလက်​ေတွကိုလည်း​ ြကိုတင်ြပင်ဆင်ထား​ရဦး​မတဲ့​။

     ြပီး​ရင် ကိုယ်​ေြပာမယ့်​ အချိန်အတိုင်း​အတာတစ်ခုကို ကိုယ့်​ဘာသာ သတ်မှတ်ြပီး​ အဲဒီအချိန်အတွင်း​ ချက်​ေကာင်း​မှန်​ေအာင် ထိထိမိမိ ​ေြပာနိုင်ရမတဲ့​။ ​ေြပာတဲ့​အခါမှာလည်း​ ​ေတာင်ြကည့်​ေြမာက်ြကည့်​၊​ မျက်လံုး​က​ေလး​ ကလယ်ကလယ်၊​ ဂနာမြငိမ် အမာစိန်ဟန်နဲ့​မဟုတ်ပဲ ဝင့်​ဝင့်​ြကွား​ြကွား​ အထက်စီး​က ဩဇာသံနဲ့​ ​ေြပာတတ်ရမတဲ့​။ ကိုင်း​ ဘယ့်​နှယ်ရှိစ။ လွယ်သလား​ ခက်သလား​ရာမ။ ​ေြပာစမ်း​ပါဦး​။ လွယ်သလား​ ခက်သလား​။

    ဒီအရည်အချင်း​နဲ့​ နှုန်း​မီစံကိုက်ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုလို့​ ကိုယ်တို့​ဆရာြကီး​ကိုပဲ ​ေြပး​ေြပး​ြမင်ပါတယ်ကွယ်။ သူ့​ဆို ​ေရပက်မဝင်ဘွဲ့​ေတာင် ​ေပး​ထား​ြကသတဲ့​။ ချက်ကျလက်ကျ ြငင်း​မရ​ေအာင် ​ေြပာနိုင်တယ်။ (ြကံုတုန်း​ ​ေပါ်တင်ြကီး​ ​ေလာ်ဘီလုပ်ပလိုက်သည်။ ဟိ ဟိ။) ကိုယ်တို့​ဆီြဖင့်​ အနှစ်နှစ်ဆယ်လံုး​လံုး​ ြပည်သူကို ဘာစကား​တစ်ခွန်း​မှ မ​ေြပာပဲ ဟိတ်ဆိုတိတ် အုပ်ချုပ်သွား​တဲ့​သူြကီး​ကိုပဲ ပို​ေတာ်တယ် လို့​ ​ေြပာရမလား​ မသိ​ေပါင်ကွယ်။

     ဒီလိုဆို​ေတာ့​ လွှတ်​ေတာ်ထဲက ​ေအသင်သား​ေတွဟာ လွှတ်ြပီး​ကို​ေတာ်​ေနြကတာ​ေပါ့​ေလ လို့​ အထင်​ေတွ စွတ်ြကီး​ မသွား​နဲ့​ဦး​ဗျ။ လျှို့​ဝှက်ချက်ရှိတယ်။

    “သူ့​ချည့်​သာ​ေလာ”

     လို့​ ဆက်​ေမး​လိုက်။

    “အြကံ​ေပး​နှင့်​ပါဖျား​”

     လို့​ ​ေြဖလိမ့်​မယ်။ သူတို့​ကို နှုတ်မှု​ေရး​ရာ ကျွမ်း​ကျင်လာ​ေအာင်၊​ ယထာဘူတကျကျ ​ေတွး​တတ်လာ​ေအာင်၊​ ပညာဗဟုသုတ ြကွယ်ဝလာ​ေအာင် ​ေနာက်ကွယ်က သင်ြကား​ပို့​ချ​ေပး​ေသာ ဆကာြကီး​များ​ ရှိြပီး​ ဆိုး​ဖစ်စ်ြကီး​များ​ (Sophists) လို့​ ​ေခါ်ပါသတဲ့​။

    ဂရိတ်ဦး​ဖိုး​စိန်​ေတာင် ​ေနာက်ကွယ်ကား​ဖံုး​က စာ​ေထာက်​ေပး​ရတဲ့​ င​ေအာင်ထား​ရ​ေသး​တာပဲဟာ။ ဂရိတိုင်း​ြပည်မှာ ဆိုး​ဖစ်စ်ဆိုတာ အသိပညာ​ေပး​သူ လို့​ အဓိပ္ပါယ်ရြပီး​ ​ေအသင်နိုင်ငံ​ေရး​ အဆံုး​အြဖတ်​ေတွဟာ ပညာတတ်လူတန်း​စား​၊​ ပညာရှိြကီး​များ​၊​ ​ေတွး​ေခါ်​ေမျှာ်ြမင်တတ်သူြကီး​များ​ရဲ့​ ဩဇာလွှမ်း​မိုး​တဲ့​အတွက် ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီဟာ ငွား​ငွား​စွင့်​စွင့်​ ပွင့်​လန်း​ခဲ့​တာ။

    ကိုယ့်​ဆီကလူ​ေတွလို

    “​ေဆာက်ြကည့်​ေလ။ ြပိုသွား​ပလား​။ အဲ့​ေကာင် ြဖုတ်ပလိုက်၊​ ​ေနာက်တစ်​ေကာင်​ေခါ်။ အသစ်ြပန်​ေဆာက်။” 

    ဆိုတဲ့​ အမှား​သံသရာ မှာ ကိုယ့်​အိပ်ထဲချည့်​ ​ေဖာင်း​သထက်​ေဖာင်း​လာတဲ့​ Planning, Implementation, Evaluation ဆိုတာ​ေတွကို ပဋိစသမုပတ် တစ်ပတ်လည်ခဲ့​ြပန်ြပီ​ေကာ လို့​ ြဖစ်ပျက်ရှု​ေနရတာမျိုး​ ဘယ်ဟုတ်မလဲ။

     ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီရဲ့​ သင်ခန်း​စာ​ေတွကို ဒီမိုက​ေရစီ​ေခါင်း​စဉ်တပ်ထား​တဲ့​ အကွဲကွဲအြပား​ြပား​ေသာ အတိုက်အခံပါတီများ​က သင်ခန်း​စာ မယူနိုင်ခဲ့​ေပမယ့်​ ဒီမိုစကား​ကို နား​ခါး​လှပါတယ်ဆိုတဲ့​ အာဏာရှင်အရိပ်​ေအာက်က မလွတ်တလွတ် ​ေသနာပတိြကီး​များ​က​ေတာ့​ ချက်​ေကာင်း​ကကိုင်ြပီး​ လက်​ေတွ့​ အသံုး​ချနိုင်ခဲ့​ပါတယ်။ သူတို့​လက်​ေအာက်မှာ ဆိုး​ဖစ်စ်​ေတွ အများ​ြကီး​ေမွး​ထား​နှင့်​တယ်။ ကိုယ့်​ထဲကိုယ့်​ဟာ​ေလး​ေတွကို ​ေြမှာက်ကာ​ေချာ့​ကာ အပိုင်​ေမွး​လို့​ နိုင်ငံတကာ့​နိုင်ငံ နှံ့​ေန​ေအာင် ပညာသင်​ေတွ လွှတ်ထား​ြပီး​သား​။

    ကိုယ့်​ကို လက်နက်ကိုင် ပုန်ကန်ဖို့​ အာခံထွက်သား​ြပီး​သား​ထဲက​ေတာင်မှ နိုင်ငံရပ်ြခား​မှာ စံနစ်တကျ နိုင်ငံ​ေရး​ပညာ သင်ြကား​လာတဲ့​သူ​ေတွကို အြကံ​ေပး​ကုလား​ထိုင်က​ေလး​ တစ်လံုး​ေပး​ြပီး​ ကိုယ်သံုး​ဖို့​ ဆိုး​ဖစ်စ်လုပ်ထား​လိုက်တာလည်း​ ဗံုး​ကွဲရင် စွပ်စွဲစရာ​ေတာင် လူမကျန်​ေတာ့​ဘူး​။ အား​အား​ယား​ယား​ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်​ေပါ် လမ်း​သလား​ေနတဲ့​အ​ေကာင်​ေတွ အ​ေလန​ေတာ ​ေလျှာက်​ေရး​သမျှကို လူငှား​နဲ့​ လံုး​ေစ့​ပတ်​ေစ့​ဖတ်ခိုင်း​ြပီး​ ကိုယ့်​အတွက် ဘယ်လိုအသံုး​တည့်​နိုင်သလဲ မသိသူ​ေကျာ်သွား​ သိသူ​ေဖာ်စား​လုပ်​ေနတာလည်း​ အတိုက်အခံထဲက​ေတာ့​ တစ်​ေယာက်မှ မြမင်မိ​ေပါင်ဗျာ။ (သား​ေရး​တဲ့​စာ​ေတွကို အချိန်မရလို့​ တစ်ခါမှ မဖတ်ဖူး​ဘူး​ဆိုတဲ့​သူ​ေတွကို သား​ သိပ်မုန်း​တာပဲ ​ေမ​ေမ။)

    ကိုယ့်​ကိုယ်ကိုယ် ဆိုး​ဖစ်စ်တစ်​ေယာက်အြဖစ် ဘယ်တုန်း​ကမှ မ​ေတွး​ဖူး​ေသာ်လည်း​ပဲ ကိုယ်​ေရး​တဲ့​စာ​ေတွကို ချစ်တဲ့​သူ​ေတွက အ​ေရး​မလုပ်အား​ပဲ မုန်း​သူ​ေတွက အကျိုး​ရှိရှိ အသံုး​တည့်​ေအာင် ဖတ်​ေဖာ်ရ​ေန​ေသး​ေတာ့​ ဘာပဲ​ေြပာ​ေြပာ တိုင်း​ြပည်အတွက် အကျိုး​တစ်ခုခု ရှိသွား​ရင် ​ေတာ်ပါြပီ​ေလ လို့​ စိတ်​ေြဖရတယ်။

     ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီအ​ေြကာင်း​ေြပာတဲ့​အခါမှာ ​ေကာင်း​တာ​ေတွချည့်​ပဲ ကွက်​ေြပာလို့​ေတာ့​ မြဖစ်​ေသး​ဘူး​။ ဆိုက​ေရး​တီး​ြကီး​ကို အဆိပ်ခွက်ကမ်း​တာလည်း​ အဲသည် ဒီမိုက​ေရစီကပဲဆိုတာ ​ေြပာရဦး​မှာ​ေပါ့​။ အ​ေတွး​အ​ေခါ်အယူအဆ​ေတွ ပွင့်​လင်း​လာတဲ့​အခါ အရင်တုန်း​က မျက်စိမှိတ်ြပီး​ ယံုြကည်လာခဲ့​ြကတဲ့​ နတ်ဘုရား​ေဒဝတာများ​အ​ေပါ်မှာ တကယ်ရှိမရှိ သံသယ ဝင်လာတယ်။ အမှန်တရား​ဆိုတာကို ​ေရှး​ရိုး​စွဲအယူဝါဒ​ေတွ စွန့်​ပယ်ြပီး​ ရှာလာတယ်။

    လူြကီး​သူမ​ေြပာစကား​ နဲ့​ ဘာသာ​ေရး​ အဆံုး​အမ​ေတွအ​ေပါ် ​ေတွး​ေခါ်ဉာဏ်နဲ့​ သံုး​သပ်လာတယ်။ ဒီအခါမှာ ခု​ေခတ်စား​လာတဲ့​ ဟိုင်း​ဖလံုး​ြကီး​ သံုး​လိုက်ရရင် ကွန်ဆာ​ေဗး​တစ်နဲ့​ လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်တို့​ ကွန်ဖလစ်ြဖစ်လာတယ်။ (မှတ်ပလား​။ ဂလို​ေြပာမှ လူရှိန်တာ​ေလ။)

    ဒါ​ေြကာင့်​ က​ေလး​ေတွကို ​ေြပာဆိုသွန်သင်ရခက်​ေအာင် ​ေြမှာက်ထိုး​ပင့်​ေကာ်ြပုမှု၊​ ဘာသာ​ေရး​ မြကည်ညို​ေအာင် စည်း​ရံုး​လှံု့​ေဆာ်မှု​ေတွနဲ့​ ဆိုက​ေရး​တီး​ြကီး​ကို ခံုရံုး​တင်တဲ့​အခါ ကန့်​ကွက်မဲ​ေတာင် မရှိသ​ေလာက် ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့​ ​ေသဒဏ်​ေပး​ခဲ့​ြကသတဲ့​။

    ဒါလည်း​ ဒီမိုက​ေရစီကျတဲ့​ အဆံုး​အြဖတ်တစ်ခုပဲမို့​ မှား​တယ် မဆိုနိုင်​ေသာ်ြငား​ တိုင်း​ြပည်နစ်နာခဲ့​တာလည်း​ အမှန်ပဲ။ ပညာနဲ့​ အုပ်စီး​ဦး​ေဆာင်မှု မရှိတဲ့​ ညီညွတ်စိတ်ဝမ်း​ဟာ အလံုး​စံု ပျက်စီး​ေရး​ဘက်ကို အား​သန်တာ​ေတာ့​ ကိုယ်​ေတွ့​ြကံုလာတဲ့​အခါ သိလာပါလိမ့်​မယ်။ ဒါကလည်း​ သင်ခန်း​စာယူနိုင်​ေလာက်တဲ့​ အသိဉာဏ် ရှိဦး​မှပါ​ေလ။

     ကိုယ့်​အလို ကိုယ့်​ဆန္ဒက​ေတာ့​ ပညာတတ်ဆိုတာ အာဏာရှင်​ေတွလို တိုင်း​ြပည်ြငိမ်ဝပ်​ေအာင် အုပ်ချုပ်နိုင်စွမ်း​ မရှိတာ ဝန်ခံပါတယ်။ အုပ်ချုပ်​ေရး​ဆိုတာကလည်း​ သီး​ြခား​ အတတ်ပညာတစ်ခုပဲကိုး​။

     ဒါ​ေပမယ့်​ အုပ်ချုပ်တဲ့​သူက ပညာရှင်​ေတွကို ​ေအသင်မှာ ဆိုး​ဖစ်စ်​ေတွကို ​ေနရာ​ေပး​တန်ဖိုး​ထား​သလို တ​ေလး​တစား​ အြကံဉာဏ်က​ေလး​များ​ ​ေတာင်း​ခံမယ်ဆိုရင် နှစ်ဦး​နှစ်ဘက်​ေရာ တိုင်း​ြပည်အတွက်ပါ အကျိုး​များ​မယ် ထင်တာပါပဲ။ တို့​ေမြကီး​ေရာ ဆိုး​ဖစ်စ်က​ေလး​ တစ်​ေကာင်တ​ေလ ​ေယာင်​ေပ​ေပလုပ်​ေပး​မယ့်​သူ မလိုဘူး​လား​ဟင်။

    လခတစ်ြပား​မှ ​ေပး​စရာ မလိုပါဘူး​။ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်အ​ေကာင့်​ေလး​ဖွင့်​လိုက်။ ဝက်ဝက်ကို ကွဲသွား​ဦး​မှာ။ ​ေတာ်​ေတာ်ြကာ လွှတ်​ေတာ်ထဲက​ေန ​ေဖ့​စ်ဘုတ်ြကီး​ကို ချက်ကင်ဝင်တတ်သွား​ရင် like ​ေတွ သန်း​ေြခာက်ဆယ်​ေလာက်ရလာမှာ သိလား​။ အ​ေဟး​ အ​ေဟး​။ ​ေပျာ်စရာြကီး​။

  • “ကိုယ့်​မှာတမ်း​”

    မိုး​ဦး​ကျမှာ သစ်​ေတာသစ်အုပ်​ေတွ ြမလွှာဝတ်ရံု အသစ်လဲလို့​ ဆင်သလိုပဲ အမ်း​ေဆး​ရံုက​ေလး​မှာလည်း​ ဆရာဝန်​ေသွး​သစ်​ေတွ​ေလာင်း​လို့​ အား​ြပည့်​အင်ြပည့်​ ြပန်စည်လာြပီတဲ့​။ တချို့​ဆို သွား​ေတာင် မသွား​ရ​ေသး​ဘူး​။

    အမ်း​ကို ​ေရာက်သတဲ့​ လို့​ သတင်း​ြကား​တာနဲ့​ ​ေရွှ​ေညာင်ပင်ဘိုး​ဘိုး​ြကီး​ဆီ ကား​ြပသလိုမျိုး​ ကိုယ့်​ဆီ အ​ေြပး​လာြပီး​ အ​ေြခအ​ေန အရိပ်အကဲ စနည်း​နာြက​ေလတယ်။ ကိုယ်က​ေတာ့​ ဘာ​ေြပာရမှာလဲ။ အစကတည်း​က ​ေပျာ်ပါတယ် လို့​ သည်​ေလာက်​ေတာင် ​ေရး​ထား​မှပဲဟာ

    “ကျွန်​ေတာ်​ေတာ့​ ​ေပျာ်ခဲ့​တယ်”

     လို့​ပဲ ​ေြပာတာ​ေပါ့​။ မညာပါဘူး​။ အဟုတ်ကို ​ေပျာ်ခဲ့​တယ်။ အခုဆို လက်​ေထာက်ဆရာဝန်က​ေလး​ေတွ ြပန်မြဖည့်​နိုင်​ေပမယ့်​ အထူး​ကုဆရာဝန်​ေတွကို အား​ြပည့်​အင်ြပည့်​ ြပန်ြဖည့်​ထား​တယ် လို့​ သိရ​ေတာ့​

    “​ေပျာ်စရာြကီး​ဗျာ။”

     လို့​ေတာင် ​ေြပာလိုက်ချင်တာ အလိုက်မသိ အရိပ်အကဲ နား​မလည်ရာကျမစိုး​လို့​ မနည်း​ ဘရိတ်အုပ်ထား​ရတယ်။ အဲဒါ ကိုယ့်​တစ်​ေယာက်တည်း​ေတာ့​ မဟုတ်ပါဘူး​ဗျ။

    ကိုယ်နဲ့​အတူတူ ​ေရာက်ကာစတုန်း​က အတူဆံုခဲ့​တဲ့​ ဆရာဝန်​ေတွ အား​လံုး​ တညီတညွတ်တည်း​ ​ေြပာတာပါ။ မိ​ေဝး​ဖ​ေဝး​ တရပ်တ​ေကျး​မှာ ြခိုး​ြခိုး​ြခံြခံ ​ေနရတာ၊​ သွား​ေရး​လာ​ေရး​ခက်၊​ လျှပ်စစ်မီး​ မရှိတာကလွဲလို့​ အမ်း​ကို မလွမ်း​တဲ့​သူ ဘယ်သူမှ မရှိဘူး​။ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်​ေပါ် အမ်း​ကဓါတ်ပံု​ေဟာင်း​က​ေလး​ေတွ ြပန်တင်မိရင်​ေတာင် တတမ်း​တတ ကွန်မန့််​ေတွ​ေပး​ေနြကတုန်း​။ သတင်း​ေထာက်မက​ေလး​ေတွ အင်တာဗျူး​မှာ ​ေမး​ေနကျအတိုင်း​

    “အမ်း​ကို​ေရာက်​ေနတာ ဘယ်လိုခံစား​ရပါသလဲ။”

     လို့​ ​ေမး​ရင် ဘယ်သူ့​ေမး​ေမး​

    “သူများ​သား​သမီး​ကို အခုလို ဘယ်သူမှ မလာချင်တဲ့​ ​ေနရာမျိုး​မှာ တ​ေမ့​တ​ေမာ ပစ်ထား​တဲ့​ ကိုယ့်​လူြကီး​ေတွကို ​ေြခာက်ညင်အြကီး​ြကီး​ ကပ်တာကလွဲလို့​ ကိုယ်ချင်း​ကိုယ်ချင်း​ေတာ့​ အ​ေပျာ်သား​ပါ​ေလ။” 

    လို့​ ​ေြဖြကမယ် ထင်တယ်။

    မနက်လင်း​တာနဲ့​ လက်ဘက်ရည်ဆိုင် သွား​ြက​ေတာ့​လည်း​ အတူတူ။ ​ေဆး​ရံု​ေပါ်တက် ကိုယ့်​အ​ေဆာင်ကိုယ် ဝင်ြက​ေတာ့​လည်း​ အတူတူ၊​ မနက်ြပန်ညြပန် ထမင်း​စား​ထွက်​ေတာ့​လည်း​ အတူတူ၊​ ဒီြကား​ထဲ ​ေန့​လည်​ေန့​ခင်း​ ​ေကာ်ဖီ​ေသာက် မုန့်​စား​ အ​ေဆာင်လည်လိုက်ြက​ေသး​တယ်။ ြပန်တာက​ေတာ့​ ဘယ်သူမဆို အကုန် ြပန်ချင်ြကတဲ့​သူ​ေတွချည့်​ပဲ။ ကိုယ့်​ကိစ္စနဲ့​ကိုယ် သည်လိုပဲ အလှည့်​ကျ ြပန်စရာရှိတဲ့​သူကြပန်၊​ ကျန်တဲ့​သူက ကာဗာလုပ်​ေပး​ထား​ြကတယ်။ ြပန်လာရင် မုန့်​ဝယ်ခဲ့​ရတာ​ေပါ့​။

     ပိုက်ဆံရသလား​ လို့​ ​ေမး​ရင်​ေတာ့​ အမ်း​က ပိုက်ဆံမရပါဘူး​။ ဒါ​ေြကာင့်​မို့​လို့​ ဘယ်ရခိုင်ဆရာဝန်မှ မလာချင်တဲ့​ြမို့​ထဲမှာပါတယ်။ (လာတဲ့​သူ​ေတွကို အြကီး​ြကီး​ ​ေလး​စား​ပါတယ်။) ရခိုင်​ေတွက စစ်​ေတွ၊​ ​ေကျာက်ြဖူ၊​ သံတွဲ​ေလာက်သာ သွား​တာ။ အမ်း​ကိုဆို ရှိတယ် လို့​ေတာင် မမှတ်ဘူး​။

    အမ်း​မှာ တစ်နှစ်ကုန်ကုန် နှစ်နှစ်ဆန်း​ဆန်း​ ဆရာဝန်​ေတွ လစ်လပ်​ေနလို့​ရတယ်။ ကိစ္စမရှိဘူး​။ ခုလိုပဲ။ မရှိ ရှိတဲ့​လူက သိမ်း​ကျံုး​ လုပ်​ေပး​ြကလိမ့်​မယ်။ အမ်း​ြမို့​နယ်ထဲက တပ်​ေတာင်တို့​ ကမ်း​ေထာင်း​ြကီး​တို့​လို တိုက်နယ်က​ေလး​ေတွကျ​ေတာ့​ တစ်ပတ်ဆယ်ရက်​ေတာင် အလစ်မခံဘူး​။

    ချက်ချင်း​ အစား​ြပန်ြဖည့်​တာ။ လူစား​လာရရင်​ေတာင် ကြပီး​လာြကတဲ့​ ရွာက​ေလး​ေတွ။ အဲဒီက တိုက်နယ်ဆရာဝန်က​ေလး​ေတွက အမ်း​က အထူး​ကုဆရာဝန်ြကီး​ေတွထက် ဝင်​ေငွ​ေကာင်း​တယ်။ ဒါ​ေြကာင့်​ အမ်း​ကသာ အလကား​မတ်တင်း​ FoC ​ေနရာ။ သူတို့​ေနရာ​ေတွက​ေတာ့​ လမ်း​ေြကာင်း​နဲ့​မှ ဝင်လို့​ရတာ။ ဒါ​ေပမယ့်​ အထူး​ကုဆရာဝန်ဆိုတာ ​ေဆး​ခန်း​ေလး​ထိုင်စား​ရင် ဝမ်း​ဝရံု​ေတာ့​ ရတာပ။ ရန်ကုန်မှာလို ကုန်စရာလည်း​ ထူး​ထူး​ေထွ​ေထွ မှ မရှိပဲ။

     အမ်း​ကဆရာဝန်​ေတွ ​ေဖာ​ေဖာသီသီ ရတာက​ေတာ့​ ပုဇွန်​ေြခာက်နဲ့​ ပျား​ရည်ပါ။ ရန်ကုန်ြပန်တိုင်း​ အထုပ်ြကီး​အထုပ်ငယ်နဲ့​ပါတယ်။ အမ်း​မှာ ​ေဖာ​ေဖာသီသီ စား​ရတာက​ေတာ့​ သူတို့​က ဝါး​တုတ်လို့​ေခါ်တဲ့​ မျှစ်စို့​ေပါက်က​ေလး​ေတွ။ ရခိုင်ဟင်း​က​ေလး​ေတွနဲ့​ ရင်း​နှီး​သွား​လိမ့်​မယ်။ ​ေတာဝက်သား​၊​ ဆတ်သား​၊​ ဂျီသား​စစ်စစ် စား​ဖူး​သွား​မယ်။

     အခုလို မိုး​ဦး​ကျဆို သူများ​ေတွ အင်တာနက်​ေပါ်မှာ ဖား​ခရု ဖား​ခရု လို့​ ​ေအာ်​ေနတဲ့​ဟာ​ေတွ စား​ရမယ်။ ဖား​ေပါင်စင်း​က​ေလး​ေတွ၊​ ခရုလို့​ေခါ်တဲ့​ မုတ်​ေကာင်ြကီး​ေတွ လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် ရတာ​ေပါ့​။ ပုဇွန်ကျား​က​ေလး​ေတွက​ေတာ့​ ​ေရတက်ြပီး​ ြပန်ကျသွား​တဲ့​ရက်တိုင်း​ ​ေပါတယ်။ ပင်လယ်စာကို ရခိုင်မှာ စား​ဖူး​မှ ရန်ကုန်မှာစား​ရတဲ့​ အရသာနဲ့​ မတူမှန်း​ သိလိမ့်​မယ်။

     ငရုတ်​ေကာင်း​ေစ့​ေလး​ ​ေလှာ်​ေထာင်း​ခပ်လိုက်ရင် ​ေရလံုြပုတ်ရံု၊​ ဆီပူထိုး​ရံု​ေလာက်နဲ့​ ချိုြပီး​ေမွှး​ေန​ေရာ။ အမ်း​ရဲ့​ စပယ်ရှယ်မီနူး​က​ေတာ့​ ြကက်​ေသာက်ဆမ်း​၊​ အာပူချက် နဲ့​ ကျည်​ေတာက်ထိုး​ပါ။ ရန်ကုန်က ရခိုင်ဆိုင်​ေတွမှာ ဝယ်စား​လို့​ရ​ေပမယ့်​ အရသာချင်း​ တြခား​စီပဲ။ ​ေကျာက်ြဖူကလာတဲ့​ ငမုတ်​ေြကာ်က​ေလး​ေတွလည်း​ ​ေကာင်း​တယ်။ အမ်း​မှာ ​ေငွယား​က​ေလး​များ​စုမိရင် အ​ေြကာင်း​ရှာြပီး​ ​ေဆး​ရံုမှာ အဖွဲ့​လိုက်ြကီး​ ချက်ြပုတ်စား​ေသာက်ြကတယ်။ အဲဒါ​ေြကာင့်​ ​ေပျာ်စရာြကီး​ လို့​ေြပာတာ။

     အခုလိုမျိုး​ မိုး​တွင်း​ဘက်ဆို အလကား​ေနရင်း​ ​ေပျာ်​ေနရတဲ့​အ​ေြကာင်း​က​ေတာ့​ ​ေရ​ေတွ​ေရ​ေတွဆိုတာ အား​ြကီး​ေပါတာပဲ။ တံစက်ြမိတ်မှာ ​ေရတံ​ေလျှာက်က​ေလး​ခံြပီး​ ပိုက်လံုး​က​ေလး​နဲ့​ တိုင်ကီထဲသွယ်ထား​ရင် ြပတ်တယ်ကို မရှိဘူး​။ လျှံလို့​ချည့်​ေနတယ်။ သူတို့​မိုး​တွင်း​ကလည်း​ တစ်နှစ်မှာ ​ေြခာက်လ​ေလာက်နီး​နီး​ ရွာတယ်။ ​

    ေတာက်တဲ့​ြကီး​ေတွ ကင်း​လိပ်​ေလျှာ​ေတွ​ေတာ့​ အိမ်​ေပါ်အိမ်​ေအာက် အား​ြကီး​ြမူး​တယ်။ ရန်ကုန်ကို ြပန်​ေြပာင်း​လာတုန်း​က​ေတာင် ခရီး​ေဆာင် အိပ်ထဲမှာ ကင်း​လိပ်​ေလျှာတစ်​ေကာင် အိမ်တိုင်ရာ​ေရာက် ပါလာ​ေသး​။ ညဘက်ဆိုရင် မိုး​သံ​ေလသံနဲ့​ ဟိန်း​ေန​ေအာင် တွန်တယ်။ ဖား​ေတွကလည်း​ ြကွက်ြကွက်ကို ညံလို့​။ သူတို့​ကို ဘာလို့​ မိုး​ေလဝသ ​ေဗဒင်​ေဟာတယ်လို့​ ​ေြပာမှန်း​ ခုမှ သိရတာ။ ​

    ေရာက်ခဲ့​ဖူး​သမျှအရပ်ထဲမှာ ရခိုင်ဟာ မိုး​အများ​ဆံုး​ပဲ။ မုတ်သုန်က သူ့​ကို​ေကျာ်ြပီး​မှ ကုန်း​တွင်း​ဝင်ရတာကိုး​။ အြပင်ထွက်မယ်ြကံရင် အိမ်ရဲ့​ အ​ေနာက်​ေတာင်​ေထာင့်​ကိုသာ ြကည့်​လိုက်။ ​ေမှာင်​ေနရင် ရွာ​ေတာ့​မှာ ထီး​ယူသွား​ေတာ့​။ မိုး​သက်​ေလြပင်း​က​ေလး​ေတွ ကျတတ်​ေပမယ့်​ မုန်တိုင်း​ေတွကျရင် သူ့​ဆီတိုက်ရိုက်မလာဘူး​။ ​ေတာင်​ေတွ ကာထား​တာကိုး​။ ညတိုင်း​လိုလို မိုး​ရွာြပီး​ မိုး​ေအး​ေအး​နဲ့​ သိပ်အိပ်လို့​ေကာင်း​တာ။ ပိုက်ဆံမကုန်တဲ့​အရသာ။

     သွား​ေရး​လာ​ေရး​အတွက်က​ေတာ့​ တရုတ်ဆိုင်ကယ်​ေလး​တစ်စီး​ေလာက် ဝယ်ထား​လိုက်ရင် ဘာမှမလို​ေတာ့​ဘူး​။ ​ေလး​ ငါး​သိန်း​ေလာက်ဆို အသစ်ရတယ်။ လိုင်စင်မရှိလည်း​ ဘာမှမြဖစ်ဘူး​။ လုပ်ချင်သပဆို ကညနက လာတဲ့​အခါ လုပ်ထား​လိုက်။ ရန်ကုန်ြပန်ချင် ​ေလယာဉ်ပျံြကီး​ ပက်ဆပ်​ေပး​စီး​လိုက်မှာ​ေပါ့​။ ဘာလို​ေသး​လဲ။

    ဟိုနား​သည်နား​သွား​တဲ့​ ရွာလမ်း​က​ေလး​ေတွက ဆိုင်ကယ်နဲ့​မှ နှံ့​နှံ့​တက်တာ။ အစည်း​အ​ေဝး​ရှိရင် စစ်​ေတွကို TMO ကိုယ်စား​ သွား​ရင်း​ လည်လို့​ပတ်လို့​လည်း​ရတယ်။ ​ေလယာဉ်ခမှ တစ်​ေသာင်း​ခွဲပဲ ​ေပး​ရတယ်။ ကား​နဲ့​သွား​ရင် ပို​ေတာင် ကုန်​ေသး​။ ​ေြခ​ေထာက်​ေဗွပါတဲ့​သူဆို ​ေြမာက်ဦး​၊​ ​ေကျာက်​ေတာ် သွား​မလား​၊​ ​ေကျာက်ြဖူ ရမ်း​ြဗဲ သွား​မလား​၊​ ​ေတာင်ကုတ် သံတွဲ သွား​မလား​။ သွား​စမ်း​ပါ​ေလ့​။

    ငပလီ၊​ သံတွဲကလွဲရင် ​ေဟာ်တယ်ခ​ေတွ ​ေဈး​မြကီး​ဘူး​။ ​ေရပူ ​ေရ​ေအး​၊​ အဲယား​ကွန်း​ နဲ့​ နှစ်​ေယာက်ခန်း​ကို နှစ်​ေသာင်း​ခွဲ​ေလာက်ဆို အ​ေကာင်း​စား​ သား​သား​နား​နား​ တည်း​လို့​ရတယ်။ စစ်​ေတွမှာ​ေတာ့​ ရခိုင်စာတင် မဟုတ်ဘူး​။ ​ေခါက်ဆွဲကဘား​တို့​ စာနာပရာတို့​ပါ စား​ေကာင်း​တယ်။ River Valley ​ေတာ့​ ​ေရာက်​ေအာင်သွား​သင့်​တာ​ေပါ့​။

    ရခိုင်မုန့်​တီက​ေတာ့​ အမ်း​မှာ စား​မ​ေကာင်း​ဘူး​။ စစ်​ေတွ၊​ ​ေကျာက်ြဖူမှာ တအား​ေကာင်း​တယ်။ စနဲသုပ်ဆိုတဲ့​ ငပိနဲ့​ ငရုတ်သီး​မှုန့်​နဲ့​ ခပ်စပ်စပ်က​ေလး​ သုတ်တာကမှ ပိုစား​ေကာင်း​တာ။

     ​ေပါင်း​သင်း​ဆက်ဆံ​ေရး​ကျ​ေတာ့​ ​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​ ​ေြပာြကတာက ရခိုင်​ေတွဟာ အချိုချက်လည်း​မရ အချဉ်ချက်လည်း​မရ၊​ ​ေပါင်း​ရသင်း​ရ အား​ြကီး​ခက်တာလို့​ ​ေြပာ​ေလ့​ရှိြကတယ်။ တကယ်​ေတာ့​ မဟုတ်ပါဘူး​။ အ​ေြကာသိဖို့​ပဲ လိုတာ။

    သူတို့​က အစပ်​ေလ အစပ်။ စား​တတ်ရင်​ေတာ့​ သူမပါ ခံတွင်း​မလိုက်​ေတာ့​ဘူး​။ သ​ေဘာ​ေကာင်း​ပါတယ်။ ​ေနရာတကာ ရခိုင်မှ ရခိုင် ြဖစ်​ေနတတ်ြကလို့​ အြမင်ကပ်ခံရတာ ​ေနပါလိမ့်​မယ်။ စစ်​ေတွမှာ အထိုင်ကျ​ေနတဲ့​ သူငယ်ချင်း​အထူး​ကုဆရာဝန်တစ်​ေယာက် ​ေြပာတာ မှတ်ထား​ဖူး​တယ်။

    “ရခိုင်​ေတွနဲ့​ေပါင်း​ရင် မင်း​ဝင်ဝင်ချင်း​ေတာ့​ ​ေအာက်ကျခံြပီး​ ဝင်ပါ။ တစ်ခါ​ေအာက်ကျခံလိုက်တာ သူတို့​ ​ေကျနပ်သွား​ရင် ​ေနာက်အ​ေခါက်​ေတွ ​ေခါင်း​ေပါ်တက်နင်း​လည်း​ စိတ်မဆိုး​ေတာ့​ဘူး​။”

     တဲ့​။ ဟုတ်သင့်​သ​ေလာက်​ေတာ့​ ဟုတ်သား​။ သူတို့​လည်း​ လူပဲဟာ။ လူပီသတဲ့​စရိုက်ရှိတာ​ေပါ့​။

    ဒါ​ေပမယ့်​ လက်​ေတွ့​ကိုယ်တိုင်သိလာတဲ့​ သင်ခန်း​စာက​ေတာ့​ စိတ်ထဲမှာ သူတို့​နဲ့​ကိုယ်နဲ့​ ဗမာပဲ ရခိုင်ပဲ အ​ေတွး​ကို​ေဖျာက်ထား​ြပီး​ ရခိုင်​ေရာက်တုန်း​ ရခိုင်လို​ေန၊​ ရခိုင်လို​ေတွး​၊​ ရခိုင်ယဉ်​ေကျး​မှု​ေတွနဲ့​ နီး​စပ်​ေအာင် ​ေလ့​လာြကည့်​ရင် ပိုြပီး​ ခင်ခင်မင်မင် ရင်း​ရင်း​နှီး​နှီး​လည်း​ရှိ၊​ စိတ်ဝင်စား​စရာလည်း​ ​ေကာင်း​ပါတယ်။

    ကိုယ်လည်း​ သူတို့​ေနရာက ဝင်​ေတွး​တတ်သွား​တာ​ေပါ့​။ အမ်း​မ​ေရာက်ခင်ကများ​ ရခိုင်ဆို ငှက်​ေပျာသီး​ေသး​ေသး​ေလး​ေလာက်ပဲ သိတာ။ အခု ဝန်ြကီး​ဌာနြကီး​ေကျး​ဇူး​နဲ့​ ​ေတာ်​ေတာ်​ေလး​ တီး​မိ​ေခါက်မိရှိလာလို့​ ​ေကျး​ဇူး​ေတာင် တင်မိ​ေသး​။

     လုပ်ငန်း​သ​ေဘာသဘာဝအ​ေနနဲ့​ေြပာရရင် အမ်း​မှာ​ေနရတဲ့​ အထူး​ကုဆရာဝန် တစ်​ေယာက်ရဲ့​ဘဝဟာ ရန်ကုန်မှာ ​ေရများ​ရာ မိုး​ရွာ​ေနတဲ့​ ဆရာဝန်ဘဝထက် အများ​ြကီး​ ​ေကျနပ်စရာ​ေကာင်း​ပါတယ်။ ရန်ကုန်မှာက ယန္တယား​ြကီး​တစ်ခုရဲ့​ တစိတ်တပိုင်း​အ​ေနနဲ့​ လှုပ်ရှား​ရတယ်။ ​ေန့​တိုင်း​ လူနာ​ေတွ ြကည့်​ေနတယ်။ ခွဲ​ေနတယ်။ တက်လာတယ်။ ဆင်း​သွား​တယ်။ ​ေကာင်း​သွား​တယ်။ ​ေသသွား​တယ်။

    ဘယ်ဟာမှ ကိုယ့်​လူနာ မဟုတ်ဘူး​။ ဘယ်သူကမှလည်း​ ဘယ်သူ့​ဆရာဝန် မဟုတ်ဘူး​။ အဖွဲ့​အစည်း​တစ်ခုလံုး​ သတ်မှတ်ထား​တဲ့​ စည်း​ကမ်း​ လုပ်ထံုး​လုပ်နည်း​ကို လိုက်နာြပီး​ ဝတ္တရား​မပျက် ကုသ​ေနြကတယ်။ အထည်ချုပ်စက်ရံုမှာ ​ေကာ်လာချုပ်တဲ့​သူ၊​ ဂုတ်ပိုး​ချုပ်တဲ့​သူ၊​ ​ေရှ့​ြခမ်း​ေနာက်ြခမ်း​ ချုပ်တဲ့​သူ သူ့​တာဝန်နဲ့​သူ ခွဲထား​သလိုပဲ။

    ဘယ်အထည်ကမှ ကိုယ့်​လက်ရာ သီး​သန့်​ မဟုတ်ဘူး​။ ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဝတ်ဖို့​မှ ရည်စူး​ထုတ်လုပ်​ေနတာ မဟုတ်ဘူး​။ ကိုယ့်​စက်​ေပါ် ​ေရာက်လာတဲ့​အထည် အမှား​အယွင်း​မရှိ၊​ အချိန်မီ ြပီး​ေအာင်ချုပ်။ အဲဒီသ​ေဘာပဲ။ နယ်မှာကျ​ေတာ့​ အပ်ချုပ်ဆိုင်မှာ သွား​အပ်တာနဲ့​တူတယ်။ လူနာတစ်ဦး​ချင်း​ကိုလိုက်ြပီး​ လိုအပ်သမျှ အစအဆံုး​ ကိုယ်ချည့်​ပဲ တာဝန်ယူရတယ်။ ​ေကာင်း​လည်း​ ကိုယ့်​လက်ရာ၊​ ဆိုး​လည်း​ ကိုယ့်​လက်ရာ။ မလုပ်တတ်လို့​ ငုတ်တုတ်ထိုင်ြပီး​ သူများ​ဆိုင်လွှတ်​ေနရင်လည်း​ ကိုယ်အသံုး​မကျတာ။

    ချည်မရှိလို့​၊​ အပ်မရှိလို့​ လွှဲချမ​ေနနဲ့​။ ကိုယ့်​ဟာကိုယ် ရှိ​ေအာင်လုပ်၊​ မလုပ်နိုင် ငုတ်တုတ်​ေန။ ​ေရွှအ​ေြကာင်း​ ဖ​ေယာင်း​သက်​ေသတဲ့​။ နယ်မှာ​ေရာက်​ေနတဲ့​ ဆရာဝန်တစ်​ေယာက် ဘယ်​ေနရာ​ေတာ်ြပီး​ ဘယ်​ေနရာ​ေရှာ်သလဲဆိုတာ အဲဒီနယ်က လူနာ​ေတွ အသိဆံုး​ပဲ။ ​ေရာက်တုန်း​ေရာက်ခိုက် ​ေဆး​ရံု​ေပါ်တချက်​ေလာက် ဝင်ပတ်ြကည့်​လိုက်ရင် သ​ေဘာ​ေပါက်နိုင်​ေလာက်တယ်။

    ဒါ​ေြကာင့်​မို့​ လုပ်ငန်း​ခွင် စိတ်​ေကျနပ်မှုဟာ နယ်မှာပိုရနိုင်တယ်။ တစ်ခု​ေတာ့​ ရှိတာ​ေပါ့​။ ကိုယ့်​ကိုယ်ကိုယ် မှန်မှန်ကန်ကန် ြပန်မဆန််း​စစ်နိုင်ရင် လူသရမ်း​လက်သရမ်း​ြကီး​ ြဖစ်သွား​တတ်တယ်။ ကံဆိုတာ အြမဲတ​ေစ​ေတာ့​ ဘယ်​ေကာင်း​ေနနိုင်ပါ့​မလဲ။

    ဆရာတစ်​ေယာက်​ေြပာဖူး​တာက​ေတာ့​ နယ်မှာ Confidence တက်လာ​ေပမယ့်​ Competence ကျသွား​တတ်တယ်တဲ့​။ ရန်ကုန်မှာ စက်ကိရိယာ ပညာရှင် စံုစံုလင်လင်နဲ့​ လုပ်ရတဲ့​ မနိုင်ရင်ကာ လူနာ​ေတွကို ​ေတာမှာ ဘာမှ မတတ်နိုင်ဘူး​။ အတတ်နိုင်ဆံုး​ ြကိုး​စား​ေပး​မယ်ဆိုတဲ့​ ကုထံုး​ဟာ ရသင့်​ရထိုက်​ေသာ နှုန်း​မီစံကိုက် ကုထံုး​နဲ့​ အများ​ြကီး​ ကွာတယ်။

     ​ေညာင်သီး​ေတွစား​ရတဲ့​အ​ေြကာင်း​ချည့်​ပဲ ​ေြပာ​ေနမိတယ်။ အမ်း​မှာ​ေနရင် ​ေလး​ညှို့​သံက​ေလး​လည်း​ နား​ေထာင်တတ်​ေအာင် သင်​ေပး​ဦး​မှပါ။ ​ေတာ်​ေတာ်ြကာ ​ေြပာ​ေြပာကမှ မ​ေစာပဲ လို့​ ရှိ​ေနဦး​မယ်။ အမ်း​ဟာ ပိုက်ဆံသာ ဟုတ်ဟုတ်ြငား​ြငား​ မရတာ။

    အတိုင်အ​ေတာထူတဲ့​ ြမို့​ထဲမှာ သူလည်း​ ပါတယ် လို့​ ​ေြပာရမလိုြဖစ်​ေနြပီ။ ​ေခတ်ကာလြကီး​က အရင်လို မဟုတ်​ေတာ့​ပဲ ဘာမဆို ဂျာနယ်စာမျက်နှာ​ေပါ် ​ေရာက်​ေရာက်သွား​တဲ့​အချိန်ဆို​ေတာ့​ တခါတရံမှာ ကိုယ်ကလည်း​ မမှား​ပဲနဲ့​ ဂျာနယ်​ေကျာ် မမ​ေလး​ ကိုကို​ေလး​ေတွ ြဖစ်ကုန်ြကတာလည်း​ ရှိပါတယ်။ ကိုယ့်​ဘဝအကျိုး​ေပး​ကလည်း​ ဘယ့်​နှယ်ြကီး​မှန်း​ မသိပါဘူး​။

    ရန်ကုန်က​ေနထွက်တာ အမ်း​ရယ်၊​ ဘူတန်ရယ်၊​ ​ေလာက်ကိုင်ရယ်၊​ သံုး​ေနရာပဲ ​ေရာက်ဖူး​ေသး​တယ်။ သံုး​ေနရာစလံုး​မှာ အမှုကိစ္စ​ေတွမှာ သက်​ေသလိုက် ​ေရှ့​ေနလိုက် ဝင်ဝင်ပါခဲ့​ရတယ်။ မီး​မရှိပဲ မီး​ခိုး​မထွက်ဘူး​ လို့​ေတာ့​ မထင်​ေစချင်ပါဘူး​။ အမှုြဖစ်တဲ့​သူ​ေတွမှာ ဘယ်သူကမှ ကိုယ်ကျင့်​သိက္ခာ ပျက်လှပါချည့်​ မဟုတ်ဘူး​။ အစဆွဲထုတ်စရာ တစံုတရာမှာ အတွင်း​လူ တစ်ဦး​တစ်​ေယာက်က ရှဲဒိုး​စာ​ေရး​ဆရာ ပါ​ေနလို့​ ြဖစ်ြကရတယ်။ ဆိုလိုတာက

    “ငါ ဘာမှား​လို့​လဲ။” 

    ဆိုြပီး​ ဘာမထီ အာဇာနည် လုပ်​ေနလို့​က​ေတာ့​ ဆွမ်း​ခံရင်း​ ငှက်သင့်​မိရင် အလကား​ေနရင်း​ စစ်လား​ေဆး​လား​နဲ့​ ရှင်း​ေနရတတ်တယ်။

    အဲလိုြဖစ်သွား​ရင် အနည်း​ဆံုး​ေတာ့​ မုဒ်က​ေအာက်သွား​ြပီး​ လုပ်ချင်ကိုင်ချင်စိတ်​ေတွ ​ေပျာက်သွား​ေရာ။ ဘယ်​ေပျာ်​ေတာ့​မလဲ။ ကိုယ်က ဘာမှမဟုတ်​ေလာက်ဘူး​လို့​ ထင်​ေနတဲ့​ဟာက​ေလး​ေတွက ကိုယ့်​ကို အ​ေနှာက်အယှက်​ေပး​တတ်တယ် လို့​ သတိ​ေပး​ချင်တာပါ။ တကယ်တမ်း​ ကျား​စီး​ဖား​စီး​ သူ​ေဌး​ြဖစ် ​ေခွး​ြဖစ် စား​ေနတဲ့​သူမျိုး​ေတွဟာ ကိုယ်​ေတွထက် အများ​ြကီး​ လည်ပါတယ်။ ပန်ကာဆိုတာ အထက်မှာခိုင်​ေအာင် ​ေဇာက်ထိုး​ဆွဲထား​မှ လည်လို့​ရတာခင်ဗျ။

    သူတို့​လိုလူစား​မျိုး​ကို ဘယ်​ေသာအခါမှ အတိုင်အ​ေတာနဲ့​ ဒုက္ခ​ေရာက်သွား​တာ မ​ေတွ့​ဖူး​ပါဘူး​။ ဒီလို​ေြပာလို့​ လွတ်တယ်​ေတာ့​ မထင်ပါနဲ့​။ ကိုယ့်​အကုသိုလ်နဲ့​ကိုယ် ဒုက္ခ​ေရာက်သွား​တာ​ေတာ့​ ​ေစာ​ေဖတို့​ ​ေနာ​ေကျ​ေအာင် ြမင်ခဲ့​ဖူး​ပါတယ်။ အဲဒါ​ေြကာင့်​ မ​ေတာ်တဆ အဲလိုလူမျိုး​နဲ့​ ြကံုလာရင် ကိုယ့်​အထုပ်ကိုယ်ထမ်း​ေနတာ လို့​ပဲ သ​ေဘာထား​ပါတယ်။ ကံ ကံ၏အကျိုး​ဆိုတာ ​ေစတနာပါသွား​ရင် အ​ေဟာသိကံ ြဖစ်ရိုး​ မှ မရှိပဲနဲ့​။

     တကယ်​ေတာ့​ အမ်း​မှာ​ေနြကတဲ့​ ​ေဒသခံ​ေတာသူ​ေတာင်သား​ေတွက ရိုး​လှပါတယ် မ​ေြပာနိုင်​ေတာင် အ တာ​ေတာ့​ အမှန်ပါ။ သူတို့​ဆီ​ေရာက်လာတဲ့​ ဆရာဝန်ဆိုရင် အထူး​ကုနဲ့​မှ ြပချင်တဲ့​ စိတ်က​ေလး​ေတာ့​ ရှိတာ​ေပါ့​။ ​ေဆး​မ​ေပး​ရင် စမ်း​သပ်ခဆိုတာလည်း​ နား​လည်ြကတာ မဟုတ်ပါဘူး​။

    ဒါ​ေပမယ့်​ ဆရာဝန်​ေတွကို တိုင်လိုက်​ေတာလိုက်မယ် ဆိုတဲ့​စိတ်​ေတာ့​ မရှိြကပါဘူး​။ ြမန်မာဆရာဝန်​ေတွနဲ့​ ြမန်မာစကား​ေြပာ​ေနရတာ​ေတာင် သူတို့​မှာ ရှက်ကိုး​ရှက်ကမ်း​ မရွံ့​မရဲနဲ့​။ နို့​ေပမယ့်​ ​ေြမကွက်​ေတွ အ​ေလျာ်​ေတာင်း​တုန်း​ကလို တစ်​ေယာက်​ေယာက်က ဦး​ေဆာင်ြပီး​

    “​ေရာ့​ ဒီလိုတိုင်ရတယ်။ ဒီမှာ လက်မှတ်ထိုး​။” 

    ဆိုရင် သိပ်မစဉ်း​စား​ဘူး​။ ​ေနာက်​ေတာ့​မှ

    “ငါတို့​ေနရာ ​ေနာက် ဆရာဝန်​ေတွ မလာချင်ပဲ ​ေန​ေရာ့​မယ်။”

     ဆိုြပီး​ ရင်ဘတ်စည်တီး​ြဖစ်တယ်။

     အမ်း​က​ေြပာင်း​လာြပီး​ အမ်း​ကို တ​ေအာင့်​ေမ့​ေမ့​ ရှိ​ေနဆဲြဖစ်တဲ့​ ဆရာဝန်ြကီး​ြကီး​ငယ်ငယ်​ေတွ ​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​ ရှိပါလိမ့်​မယ်။ ကိုယ်​ေတာင် အဲဒီထဲကမှ တစ်​ေယာက် မဟုတ်လား​။ ဒါ​ေပမယ့်​ အမ်း​ လို့​ ဆိုလိုက်တာနဲ့​ မသွား​ရ​ေအာင် လွှမ်း​ြခံုတဲ့​သူ​ေတွ၊​ အင်အား​နဲ့​ တွဲဘက်ြပီး​ တြခား​မှာ​ေနတဲ့​သူ​ေတွ၊​ ထွက်စာတင်တဲ့​သူ​ေတွ၊​ သွား​ြပီး​မှ မ​ေနနိုင်ပဲ ​ေြပး​သွား​တဲ့​သူ​ေတွက​ေတာ့​ ပိုများ​ေနမလား​ မသိပါဘူး​။

     အခုလည်း​ အသစ်​ေတွ​ေရာက်လာတယ်သာဆိုတယ်။ ဘယ်နှစ်​ေယာက်ကများ​ တကယ်​ေနြပီး​ ဘယ်နှစ်​ေယာက်က ကျန်ခဲ့​မယ် မ​ေြပာတတ်ပါဘူး​။ အဆင်မ​ေြပြခင်း​ စိတ်ညစ်ြခင်း​များ​နဲ့​ ြကံု​ေနမယ်ဆိုရင်​ေတာ့​ ကိုယ်​ေရး​တဲ့​စာ​ေြကာင့်​ နာစရာ​ေလး​ေတွ ​ေမ့​ြပီး​ လွမ်း​စရာ​ေလး​ေတွ ​ေတွး​မိမယ် ထင်ပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်မ​ေနဖူး​ မသွား​ဖူး​ပဲ သူများ​ေချာက်ကျ​ေအာင် သာြခင်း​တထပ် ဖွဲ့​နွဲ့​ြပီး​ ဂျင်း​ထည့်​လွှတ်တဲ့​စာမျိုး​ မ​ေရး​ဖူး​တာ​ေတာ့​ အရင်စာ​ေတွ ဖတ်ဖူး​သူတိုင်း​ သိပါလိမ့်​မယ်။

    စိတ်ရင်း​အတိုင်း​ ဆု​ေတာင်း​ေပး​ရရင်​ေတာ့​ အား​လံုး​ ​ေပျာ်နိုင်ြကပါ​ေစဗျာ။

  • “မီး​ေချပု၊​ ပတ်က​ေညာ နှင့်​ လံုမ​ေလး​”

     ြမန််မာြပည်က လက်ရှိပညာ​ေရး​စံနစ်ဟာ တိုင်း​ရင်း​သား​ေတွအတွက် တဖူနာြပီး​ တပန်း​ရှံုး​ပါတယ်။ သူတို့​ခမျာ သင်ရိုး​ညွှန်း​တမ်း​ထဲပါတဲ့​ စာ​ေတွသက်သက်တင် ​ေလ့​လာကျက်မှတ်ရတာ မဟုတ်ဘူး​။

    အိမ်မှာ​ေြပာ​ေနကျမဟုတ်တဲ့​ ဘာသာစကား​ အစိမ်း​တစ်ခုကိုပါ တကူး​တက သင်ယူ​ေနရတဲ့​အတွက် အချိန်လည်း​ဖင့်​တယ်။ ဘာသာစကား​အတား​အဆီး​ေြကာင့်​မို့​လို စိတ်ဝင်စား​မှုနည်း​ပါး​ခဲ့​ရင် ​ေတာ်တဲ့​ထက်တဲ့​ လူငယ်က​ေလး​ေတွ​ေပမယ့်​ ြမန်မာ့​ပညာ​ေရး​ နယ်ပယ်ထဲက​ေန ထူး​ချွန်ြပီး​ ထွက်မလာနိုင်ဘူး​။

    နိုင်ငံတကာအသိုင်း​အဝိုင်း​ကို ​ေြခလှမ်း​တဲ့​အခါ အဂင်္လိပ်စာကို ​ေနာက်တဆင့်​တက်ရြပန်​ေတာ့​ က​ေလး​ေတွခမျာ စကား​ေပါက်ဖို့​ နား​လည်ဖို့​ ြကိုး​စား​ေနရတာနဲ့​တင် စိတ်သွား​တိုင်း​ ကိုယ်မပါနိုင်​ေတာ့​ဘူး​။ နဂိုကတည်း​က အဂင်္လိပ်စာ အ​ေြခခံ​ေကာင်း​ေအာင် သာသနာြပုများ​က ​ေလ့​ကျင့်​သင်ြကား​ေပး​ထား​တဲ့​ ချင်း​က​ေလး​ေတွ ကချင်က​ေလး​ေတွဆို ဘယ်​ေလာက်ဟန်ကျသလဲ။ ​ေတာင်​ေပါ်ကလာ​ေပမယ့်​ အ​ေမရိကား​ေလာက်မှာ ချက်ချင်း​အထာကျသွား​တာပဲ။

    သူတို့​လိုလူမျိုး​အတွက် ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား​ေတွ မြဖစ်မ​ေနသင်​ေနရတာ အလကား​ပဲ။ ဘာလုပ်ဖို့​လဲ။ ​ေနာက်ြပီး​ေတာ့​ ကိုယ့်​တိုင်း​ရင်း​သား​ ဘာသာစကား​ကို မသင်ရပဲ တစ်နိုင်ငံလံုး​ ြမန်မာစကား​ကိုချည့်​ လိုက်သင်​ေနရရင် အချိန်ြကာလာ​ေတာ့​ တိုင်း​ရင်း​သား​ဘာသာစကား​ေတွ ​ေပျာက်ကွယ်သွား​မှာလည်း​ စိုး​ရတယ်​ေလ။ အခုြကည့်​ပါလား​။

    ရခိုင်စာ​ေပ၊​ မွန်စာ​ေပတို့​ဆိုတာ နား​လည်လိုက်စား​ေနတဲ့​သူ ဘယ်နှစ်​ေယာက်များ​ ရှိလို့​တုန်း​။ အဲဒီ​ေတာ့​ အခွင့်​အ​ေရး​ချင်း​ ညီမျှသွား​ေအာင် အ​ေြခခံပညာ​ေကျာင်း​ေတွမှာ တိုင်း​ရင်း​သား​ ဘာသာစကား​တစ်ခုခုကို စိတ်ြကိုက်ဘာသာ (Optional subject) အ​ေနနဲ့​ သင်ြကား​ေပး​ရရင် မ​ေကာင်း​ဘူး​လား​။ …. တဲ့​။

     “​ေြပာ ​ေြပာ ​ေြဖး​ေြဖး​ေြပာ။ နား​နား​ြပီး​ေြပာ ​ေမာမယ်။” 

    လို့​သာ အား​ေပး​ချင်ပါတယ်။ အဲဒီစကား​ အဲဒီအ​ေတွး​ေတွဟာ ကိုယ့်​နား​ထဲမ​ေတာ့​ ​ေသွး​စည်း​ချစ်ြကည်​ေစတဲ့​ စကား​မျိုး​ မဟုတ်ပဲ အား​ငယ်တဲ့​သူ​ေတွကို အား​ေပး​ေထာက်ကူသ​ေယာင်နဲ့​ ​ေသွး​ချင်း​စိတ်ဝမ်း​ကွဲြပား​ေစတဲ့​ သ​ေဘာ​ေတွကို ပိုခံစား​မိပါတယ်။ မဟုတ်မှန်တဲ့​စကား​လို့​ေတာ့​ မဆိုလိုပါဘူး​။ ဒါ​ေပမယ့်​ အဆိပ်ခပ်တဲ့​အခါ မုသား​ထဲမှာ အဆိပ်ခပ်တာထက် အမှန်တရား​ထဲကို အဆိပ်ခပ်လိုက်လို့​ရှိရင် လူ​ေတာ်​ေတာ်များ​များ​ မ​ေရှာင်နိုင်မတိမ်း​နိုင် ြဖစ်သွား​တတ်ြကတယ် မဟုတ်လား​။

    နိုင်ငံတကာ အသိုင်း​အဝိုင်း​ကလာတဲ့​ ပညာရှိစကား​ေတွမို့​ ကိုယ်တို့​နွား​ေြခရာခွက်ထဲက ဖား​သူငယ်က​ေလး​ေတွ ဘယ်လိုပဲ ဉာဏ်မီ​ေအာင် လိုက်​ေတွး​ေတွး​ ယုတ္တိယုတ္တာမှန် ဓမ္မဒိဋ္ဌာန်ကျ​ေနတာပဲ။ ဒါ​ေပသိ အညာသား​များ​ ပင်လယ်စာ​ေတွ မစား​စဖူး​ အစား​ြကူး​မိတဲ့​အခါ၊​ ​ေတာင်​ေပါ်သား​များ​ အညာထန်း​ရည် မ​ေသာက်စဖူး​ အ​ေသာက်ြကူး​တဲ့​အခါ သိပ်မြကာခင်မှာ လူက​ေမျာ့​ေမျာ့​ပဲ ကျန်ခဲ့​ြကတဲ့​အြဖစ် ြကံုဖူး​မယ် ထင်ပါတယ်။

    သူများ​ေတွ စား​တာ ဘာမှမြဖစ်ဘူး​ ဆို​ေပမယ့်​ ကိုယ့်​ေရ​ေြမ​ေဒသ ဓါတ်ခံချင်း​က စကား​ေြပာပါ​ေသး​တယ်။ ခု​ေနခါမှာ အနှစ်နှစ်အလလက ​ေအာင့်​လံုး​ကျိတ်လံုး​ေတွ ပွင့်​အံ​ေပါက်ကွဲြပီး​ “​ေတာ်ြပီ။ နင်တို့​နဲ့​ငါ မ​ေပါင်း​နိုင်​ေတာ့​ဘူး​။” လို့​ မုန်း​ေတး​တစ်ခါ မ​ေကျာ့​ခင် ချစ်​ေတး​တစ်ခါနှစ်ခါ သံုး​ခါ​ေလး​ခါ အခါခါ ​ေကျာ့​ေစချင်​ေသး​တာမို့​ ခုနကလို အမှန်တရား​စကား​မျိုး​ကို နား​ခါး​တာ အမှန်ပါပဲ။

     ​ေကျာင်း​ထား​ကာစ အိမ်မှာ​ေြပာတဲ့​ ဘာသာစကား​နဲ့​မတူလို့​ ​ေကျာင်း​မှာ အသံမထွက်ပဲ ​ေခါင်း​ယမ်း​ေခါင်း​ခါနဲ့​ ြငိမ်ဝပ်ဝပ် အငံု့​စိတ်နဲ့​ က​ေလး​ငယ်က​ေလး​ေတွအြဖစ်ကို နိုင်ငံြခား​မှာ အလုပ်သွား​လုပ်​ေနြကရတဲ့​ ြမန်မာမိဘများ​ရဲ့​ က​ေလး​ေတွ အကုန်ခံစား​ဖူး​ပါတယ်။ ကိုယ့်​ရင်​ေသွး​က​ေလး​ေတွ ပတ်ဝန်း​ကျင်အသစ်မှာ အဆင်မ​ေြပမှာစိုး​လို့​ အိမ်ကမိဘကပဲ အဂင်္လိပ်လို​ေြပာတတ်​ေအာင်၊​ ဌာ​ေနဘာသာစကား​ေလး​ေတွ ကျွမ်း​ဝင်​ေအာင် သင်ြကား​အား​ေပး​ြကရတာပါပဲ။

     ြကာ​ေတာ့​ သူတို့​က​ေလး​ေတွ ြမန်မာြပည်ြပန်လာရင် ြမန်မာစကား​ေတာင် နား​လည်တယ် ြပန်မ​ေြပာတတ်ဘူး​ ဆိုတဲ့​ ဘဝကို ​ေရာက်ြကတယ်။ သူတို့​ေလး​ေတွဘဝမှာ ​ေရွး​ချယ်စရာ နှစ်လမ်း​ရှိပါတယ်။ တချိန်ကျ ြပန််လာမှာလား​။ ဒါဆိုလည်း​ ြမန်မာစာ ြမန််မာစကား​၊​ ြမန်မာ့​ယဉ်​ေကျး​မှု​ေတွကို တ​ေြဖး​ေြဖး​နဲ့​ ရင်း​နှီး​ကျွမ်း​ဝင်လာ​ေအာင်၊​ စိမ်း​မသွား​ေအာင် လုပ်​ေပး​ရမှာ​ေပါ့​။ နို့​မို့​ ကိုယ့်​ဆီမှာ သူတို့​ေပျာ်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး​။

    ကိုယ့်​ဆီကိုယ့်​ထဲ ဘာမှ မက်​ေလာက်စရာ ချစ်စရာ မရှိတာလည်း​ ကိုယ့်​ဘာသာ အသိဆံုး​ပဲ။ ဒီလိုမှ မဟုတ်လို့​ ​ေရာက်တဲ့​အရပ် ဘယ်အရပ်မှာမဆို နိုင်ငံြခား​သား​အြဖစ် အသား​ကျ အဆင်​ေြပ​ေအာင် ​ေနနိုင်ဖို့​အတွက်က​ေတာ့​ ကမ္ဘာသံုး​ အဂင်္လိပ်စကား​ကို ကျွမ်း​ကျွမ်း​ကျင်ကျင် ​ေြပာတတ်​ေအာင် သင်ဖို့​ပဲရှိတယ်။

     တကယ်တမ်း​စဉ်း​စား​ြကည့်​ေတာ့​ ကိုယ်​ေတွမှာသာ သည်​ေြမသည်​ေရမှာ ​ေမွး​ဖွား​ြကီး​ြပင်း​ခဲ့​ေတာ့​ ဇာတိနွယ်အြဖစ် သံ​ေယာဇဉ် မြပတ်ရှိ​ေနတာ။ သူတို့​ဘက်မှာ​ေတာ့​ သူတို့​ြကီး​ြပင်း​ေနထိုင်ခဲ့​ရာ မဟုတ်ပဲ ကိုယ့်​အ​ေဖရဲ့​ဇာတိဆိုတာထက် ဘာမှမပိုတဲ့​ ြမန်မာြပည်ြကီး​ကို တ​ေအာင့်​ေမ့​ေမ့​ ြဖစ်​ေနစရာ ဘာအ​ေြကာင်း​မှ မရှိဘူး​။ သူအား​ေပး​ေနတဲ့​ အာစင်နယ်​ေလာက် မန်ယူ​ေလာက်​ေတာင် စွဲစွဲလန်း​လန်း​ ရှိလိမ့်​မယ် မထင်။

    သည်က​ေလး​ေလး​ေတွမှာလည်း​ အ​ေြကာင်း​ေြကာင်း​ေြကာင့်​ ြမန်မာြပည်ပညာ​ေရး​နဲ့​များ​ အထက်တန်း​ထိ​ေရာက်​ေအာင် သင်ြကား​ေပး​ခဲ့​မယ်ဆိုရင် သင်ရိုး​ညွှန်း​တမ်း​ထဲမှာပါတဲ့​ ြမန်မာစာကလည်း​ မိ​ေမွဘ​ေမွ အမှတ်တရလက်​ေဆာင်အြဖစ်​ေတာ့​ ကျန်ရစ်နိုင်တာပဲ။ သူ့​ဘိုး​သူ့​ဘွား​များ​သင်တဲ့​ ရခိုင်စာ၊​ မွန်စာ၊​ ရှမ်း​စာ၊​ ကချင်စာ​ေတွလည်း​ အတူတူ​ေပါ့​။ ​ေချာင်း​ရိုး​ေြမာင်း​ရိုး​သာ တိမ်​ေကာမှာ။ မျိုး​ရိုး​ မတိမ်​ေကာဘူး​ေလ။ မတတ်​ေကာင်း​တာ ဘာမှ မရှိပါဘူး​။ သင်သာသင်ပါ။ အကုန်အကျိုး​ရှိတယ်။

     အိန္ဒိယမှာဆို ကိုယ်​ေတွက ကုလား​လို့​ပဲ (နှိမ်တဲ့​သ​ေဘာ မပါပါ) သိမ်း​ြကံုး​ေခါ်​ေဝါ်​ေနတဲ့​ အင်ဒီး​ယန်း​မျိုး​နွယ်​ေတွဟာ ရာချီလို့​ မတူကွဲြပား​ြခား​နား​စွာ ရှိြက​ေလတယ်။ နယ်တစ်နယ်နဲ့​တစ်နယ် စာ​ေပဘာသာစကား​ချင်း​လည်း​ မတူဘူး​။ နိုင်ငံ​ေကျာ် စာ​ေရး​ဆရာြကီး​များ​မှာ​ေတာင် ဘဂင်္ါလီစာဆို​ေတာ်ြကီး​၊​ ပန်ချာပီပညာရှိြကီး​၊​ တမီလ်ကဗျာဆရာြကီး​ စသည်ြဖင့်​ ကိုယ့်​ဘာသာစကား​နဲ့​ကိုယ် ​ေကျာ်ြကား​ြကတယ်။ အာသံဘက်ကို​ေရာက်ခဲ့​တုန်း​က သူတို့​ဆီက ရုပ်ရှင်ရံု​ေတွမှာ ရံုတင်တဲ့​ကား​ေတွဟာ ကိုယ်တို့​ဆီမှာ ြမင်ရတဲ့​ ​ေဘာလီး​ဝုဒ်စတား​ေတွ တစ်​ေယာက်မှ မပါဘူး​။

    အာစာမိစကား​ေြပာတဲ့​ အာသံနယ်ဖွား​ ကသည်း​မင်း​သား​ မင်း​သမီး​များ​ ြဖစ်ြကသတဲ့​။ သူတို့​ဟာသူတို့​ေတာ့​ ဝက်ဝက်ကိုကွဲ​ေရာ အား​ေပး​တာ။ တူတူပဲ။ ကာလကတ္တား​မှာ ဘဂင်္ါလီစကား​ေြပာ ရုပ်ရှင်ရံု​ေတွရှိတယ်။ သူတို့​စတား​ သူတို့​ပရိသတ်နဲ့​သူတို့​။ အမီတာဘချန်တို့​ ရှာရွတ်ခန်း​တို့​ဆိုတာ နိုင်ငံြခား​ေဈး​ကွက်အတွက်သာ အိတ်စပို့​ကွာလတီထုတ်ထား​တာ။ ကိုယ့်​ဆီမှာ​ေတာ့​ ကိုယ်နား​လည်တဲ့​စကား​ေြပာတဲ့​ ကိုယ်သိ​ေသာ သရုပ်​ေဆာင်များ​ကို ြကည့်​ရတာသာ ထိထိမိမိရှိ၊​ ငိုလို့​ေကာင်း​ လွမ်း​လို့​ေကာင်း​၊​ သီချင်း​လည်း​ လိုက်ဆိုလို့​ေကာင်း​သတဲ့​။ (လား​ရှိုး​မှာ ြကည့်​ခဲ့​ဖူး​တဲ့​ ရှမ်း​ကား​ေတွလို ​ေနမှာ​ေပါ့​ကွယ်။)

     ဟိုး​အထက်က​ေြပာခဲ့​တဲ့​ ပညာရှိြကီး​များ​က​ေတာ့​ အိန္ဒိယရဲ့​ ပညာ​ေရး​မူဟာ အတုယူစရာ ​ေကာင်း​ပါသတဲ့​။ ြပည်နယ်အသီး​သီး​က ကိုယ့်​ဘာသာစကား​နဲ့​ကိုယ် သင်ြကား​လာြပီး​ အထက်တန်း​ေရာက်လာတာမို့​လို့​ မိခင်ဘာသာစကား​ကို အခက်အခဲမရှိ ကျွမ်း​ကျွမ်း​ကျင်ကျင် တတ်​ေြမာက်လာြပီး​ မိ​ေထွး​ဘာသာစကား​ြဖစ်တဲ့​ အဂင်္လိပ်စာကိုလည်း​ ပိုလို့​ ဂရုတစိုက် သင်ြကား​ေလ့​လာနိုင်ပါသတဲ့​။

    အဲဒါ​ေြကာင့်​ သူတို့​ အိန္ဒိယနွယ်ဖွား​ ပညာတတ်​ေတွဟာ ကမ္ဘာကို ဘယ်​ေလာက်လွှမ်း​မိုး​လာသလဲဆိုရင် အဂင်္လန်က အလုပ်အကိုင် အခွင့်​အလမ်း​များ​ေတာင်မှ အဂင်္လိပ်​ေတွ ြပိုင်မတိုး​နိုင်​ေလာက်​ေအာင် ြဖစ်လာရပါသတဲ့​။ သူများ​ေကာင်း​ကွက် အား​သာချက်ဆိုတာ ြမန်မာ​ေတွလည်း​ အား​ကျ အတုယူဖို့​ မသင့်​ပါလား​။ ဟုတ်​ေတာ့​ ဟုတ်သား​ပါ​ေလ။ ဒါ​ေပသိ တစ်ခု​ေတာ့​ လွဲ​ေနသလိုပဲ။ ​ေမး​စမ်း​ပါရစီ။ အိန္ဒိယတစ်နိုင်ငံလံုး​ ဟင်ဒီဘာသာမှမတတ်ရင် ဘယ်ရံုး​ကိုသွား​ အလုပ်လုပ်လို့​ရသလဲ။

    ဘဂင်္ါလီစာဆို​ေတာ်ြကီး​လည်း​ မှတ်ပံုတင်ရင် ဟင်ဒီနဲ့​ ​ေရး​ရမှာပဲ။ ဘယ်​ေလာက်ပဲ ဘာသာစကား​ dialect ​ေတွ ကွဲြပား​ေနပ​ေစ၊​ အိန္ဒိယတစ်နိုင်ငံလံုး​ ဟင်ဒီစကား​ေြပာရင်​ေတာ့​ နား​လည်ရမယ် မဟုတ်ဘူး​လား​။ ဒီလိုဆိုရင် ကိုယ်တို့​ ြမန်မာြပည်ကျမှ ြမန်မာစာဆိုတာြကီး​က တိုင်း​ရင်း​သား​ေတွအတွက် အပိုဆာဒါး​ြကီး​လို့​ ​ေတွး​ဖို့​ သင့်​ပါ့​မလား​။

     မင်း​က​ေတာ့​ ြမန်မာဆို​ေတာ့​ ကိုယ့်​စကား​ကိုယ် ရံုး​သံုး​လုပ်ထား​မှပဲ ​ေြပာအား​ရှိသ​ေပါ့​ေလ လို့​ထင်ရင် မှား​ပါလိမ့်​မယ်။ ကျွန်​ေတာ်တို့​ ြမန်မာ​ေတွလည်း​ တိုင်း​ရင်း​သား​ေတွရှိတဲ့​ေနရာ လာရတဲ့​အခါ ​ေဒသ​ေြပာစကား​ တတ်​ေအာင်သင်ရတာပါပဲ။ နို့​မို့​ ဗူး​လံုး​နား​မထွင်း​နဲ့​ အချိန်လည်း​ကုန်၊​ အလုပ်လည်း​ မတွင်ဘူး​ေလ။ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်အြဖစ်နဲ့​ ​ေလာက်ကိုင်ကိုလာတဲ့​အခါ ​ေရာက်ကာစ​ေတာ့​ အလုပ်သမား​တစ်​ေယာက်​ေယာက် အနား​ေခါ်ြပီး​ စကား​ြပန်နဲ့​ ြကည့်​ရပါတယ်။

    တရုတ်စကား​မတတ်ရင် ​ေခါက်ဆွဲ​ေတာင် ဝယ်စား​လို့​မရဘူး​ဗျ။ အလံုး​မှန်း​ အြပား​မှန်း​ အရည်မှန်း​ အဖတ်မှန်း​ မကွဲလို့​။ တရက်မှာ က​ေလး​ေလး​နှစ်​ေယာက် အပူ​ေလာင်ဒဏ်ရာနဲ့​ ​ေရာက်လာ​ေတာ့​ ထံုး​စံအတိုင်း​ စာရွက်တစ်ရွက်နဲ့​ လိုတဲ့​ေဆး​ေတွ အဝယ်လွှတ်ြပီး​ ဘာြဖစ်လာတာလဲ။ ဘယ်အချိန်က ြဖစ်တာလဲ။ ဘယ်လိုြဖစ်ရတာလဲ။ ကိုယ်သိဖို့​လိုအပ်သမျှကို စကား​ြပန်နဲ့​ စကား​ေြကာရှည်ရပါတယ်။ အဲ့​ဒါသိမှ အရည်ဘယ်​ေလာက်ထည့်​ရမယ်။ ​

    ေဆး​ဘယ်​ေလာက်ထည့်​ရမယ် သိမှမို့​ပါ။ ဒါ​ေပမယ့်​ မီး​ေလာင်လို့​ ​ေြကာက်အား​လန့်​အား​ က​ေလး​ေပွ့​ေြပး​လာတဲ့​ အ​ေမလုပ်သူက ကျား​ကိုက်ပါတယ်ဆိုမှ အ​ေပါက်က​ေလး​နဲ့​လား​ လုပ်​ေနတယ် ထင်လို့​လား​ မသိပါဘူး​။ စကား​ြပန်လုပ်​ေပး​တဲ့​ ဆရာမက အား​ရပါး​ရ ချွန်တွန်း​လုပ်ထည့်​လိုက်ပါတယ်။ “ဆရာ​ေရ။ ဒီမှာ ​ေြပာ​ေနြပီ။ ကုမှာြဖင့်​ မကုဘူး​။ သိပ်စကား​ေြကာရှည်တာပဲ။ မကုချင်လည်း​ တြခား​ေဆး​ခန်း​ပဲ ြပန်​ေခါ်သွား​ေတာ့​မယ်။” တဲ့​။

     အချိန်က ည​ေနငါး​နာရီပါ။ ပံုမှန်ဆိုရင် ​ေဆး​ခန်း​သွား​ထိုင်တဲ့​ အချိန်​ေရာက်​ေနြပီ။ ဒါ​ေပမယ့်​ အဲ့​ဒီရက်မှာ တစ်​ေဆး​ရံုလံုး​ ကိုယ်ကလွဲလို့​ ဆရာဝန်တစ်​ေယာက်မှ မရှိဘူး​။ လူနာလာတဲ့​အချိန််မှာ ကိုယ်ကလည်း​ OPD မှာ ငုတ်တုတ်။ က​ေလး​ေတွ ကုတင်​ေပါ်တင်ြပီး​ Burn Dressing လုပ်ဖို့​ လိုတဲ့​ေဆး​ေတွ သွား​ဝယ်ခိုင်း​လိုက်တာ ြပန်​ေတာင် မလာ​ေသး​ဘူး​။ သူ့​ဘက်က ကိုယ့်​ကို ဘာတစ်ခုမှ ​ေစာင့်​ရတာ မရှိပဲ အ​ေစာ်ကား​ခံလိုက်ရလို့​ ​ေဒါသက​ေထာင်း​ကနဲထွက်သွား​ြပီး​ လက်နဲ့​ေတာင် ရွယ်မိတယ်။

    “မကုချင် ြပန်​ေခါ်သွား​ရတယ်။ အချိန်မ​ေရွး​ပဲ” 

    လို့​ဆို​ေတာ့​ သူတို့​လည်း​ ြပန်​ေခါ်သွား​ပါတယ်။ ​ေဆး​ဝယ်တဲ့​သူြပန်လာမှ သိရတာ က​ေလး​အ​ေမက ကိုး​ကန့်​အြကီး​အကဲရဲ့​ သမီး​ပါတဲ့​။ ဒါ​ေပမယ့်​ ကိုယ့်​ဘက်က လူြကီး​မှန်း​သိလို့​ ​ေြကာက်အား​လန့်​အား​ ​ေြခသလံုး​ြပန်မဖက်နိုင်ပါဘူး​။

    “ဘယ်သူပဲြဖစ်ြဖစ် သူက ကုချင်တဲ့​ ဆန္ဒမရှိရင် ကုမ​ေပး​နိုင်ပါဘူး​။ ကုချင်တယ်ဆိုရင်​ေတာ့​ အဆင်သင့်​ပါပဲ။”

     လို့​ ​ေြပာလိုက်ပါတယ်။ ကွဲသွား​တဲ့​ ဖန်ခွက်ဆိုတာ ြပန်ဆက်လို့​ မ​ေကာင်း​ပါဘူး​။ ​ေလာက်ကိုင်မှာ တရုတ်​ေဆး​ခန်း​ေဆး​ရံု​ေတွ ​ေပါလွန်း​လို့​။ သူတို့​ဘက်ကလည်း​ ကိုယ်ကုမ​ေပး​ချင်လို့​ ရစ်​ေနတယ် ထင်ချင်ထင်မှာ​ေပါ့​။

     သူများ​ရပ်ရွာဆိုတာ ကိုယ်ကလည်း​ တစ်ရက်နှစ်ရက် သွား​လည်တာမျိုး​ မဟုတ်သလို၊​ သူတို့​ကလည်း​ အဲသည်မှာ အ​ေြခချ​ေနထိုင်ြကတာဆို​ေတာ့​ ​ေရစက်က လွယ်လွယ်နဲ့​ ြပတ်မသွား​ပါဘူး​။ အ​ေနြကာလာလို့​ သူ့​အ​ေြကာင်း​ ကိုယ့်​အ​ေြကာင်း​ ​ေရ​ေရလည်လည် အကဲခတ်မိြကတဲ့​အခါ တစ်​ေယာက်နဲ့​တစ်​ေယာက် သ​ေဘာထား​အမှန်ကို နား​လည်လာြပီး​ အဲသည်အိမ်နဲ့​လည်း​ ဝင်ထွက်မြပတ် ခင်မင်​ေဆး​ကုြဖစ်လာပါတယ်။

    မကုလို့​လည်း​ မြဖစ်ဘူး​ေလ။ အဲဒီနယ်မှာ ဆရာဝန်ဆိုလို့​ ကိုယ်ပဲရှိတာ။ အထူး​ကုလည်း​ကိုယ်ပဲ၊​ ရိုး​ရိုး​ကုလည်း​ကိုယ်ပဲ။ သမား​ေတာ်၊​ ​ေမ့​ေဆး​၊​ က​ေလး​ေမွး​ပါမကျန်ရဘူး​။ လူမရှိသ​ေရွ့​ တမိုး​လံုး​ေဖျာက်ဆိပ်လုပ်ရတာ။ ကိ်ုယ်နဲ့​မှ မကုချင် တရုတ်ြပည်ထွက်၊​ မန်း​ေလး​ လား​ရှိုး​ဆင်း​ဖို့​ပဲ ရှိတယ်။ ကိုယ့်​ဘက်ကလည်း​ သူတို့​ေဒသမှာ​ေနရင် သူတို့​နဲ့​ အဆင်​ေြပ​ေအာင် ဆက်ဆံဖို့​ တာဝန်ရှိတာ​ေပါ့​။ ဘယ်တုန်း​က​ေသခဲ့​မှန်း​မသိတဲ့​ ြမို့​ေတာ်ရင် ရွာ​ေတာ်ရင်​ေတွ​ေတာင် ပသ​ေနရ​ေသး​တာ။

    အရှင်လတ်လတ် ငုတ်တုတ်ြကီး​ေသနတ်ကိုင်ထား​တဲ့​ သူ​ေတွနဲ့​ တ​ေစာင်း​ေစး​နဲ့​ မျက်​ေချး​ြဖစ်လို့​ မရပါဘူး​။ ဒီလိုနဲ့​ ြငိမ်း​ချမ်း​ေရး​ရလို့​ ခင်ခင်မင်မင် ြဖစ်သွား​တဲ့​အခါ အဲဒီတုန်း​က အဲဒီစကား​ သူတို့​ မ​ေြပာခဲ့​ပါဘူး​တဲ့​။ နား​လည်မှုလွဲမှား​သွား​တဲ့​ အ​ေြကာင်း​တစ်ခုပါ လို့​ပဲဆိုတယ်။ ကိစ္စမရှိပါဘူး​။ ခုချိန်မှာ​ေတာ့​ ကိုယ်လည်း​ပဲ စကား​ြပန်လွတ် ​ေရပက်မဝင် ​ေြပာနိုင်​ေနမှပဲ ြကား​ေလ​ေသွး​လို့​ မရနိုင်​ေတာ့​ဘူး​။

     ကိုယ့်​အဖို့​က​ေတာ့​ ဘယ်​ေနရာ​ေရာက်​ေရာက် ​ေဒသဘာသာစကား​က မြဖစ်မ​ေန ​ေလ့​လာယူရတဲ့​ အ​ေထာက်အကူတစ်ခုပါ။ ဘူတန်​ေရာက်​ေတာ့​လည်း​ ဘူတန်စကား​သင်ရတယ်။ အမ်း​ေရာက်​ေတာ့​လည်း​ အမ်း​စကား​ေပါ့​။ ရခိုင်ဆရာမ​ေလး​ေတွက

     “​ေနာက်ပိုး​ေယာင် ရှက်​ေယာင်သ​ေဘာထား​။ လဗျိုဂျီး​ကျန်မယ်ကား​။”

     လို့​ ဆိုလာရင်

    “ခိုး​ ခိုး​ ခိုး​ ရ​ေအာင်ခိုး​ေမ။ ခိုး​ရာလိုက်​ေရး​လား​။”

     လို့​ ြပန်​ေအာ်နိုင်မှ ပိုြပီး​ ခင်ခင်မင်မင် ​ေပျာ်​ေပျာ်ပါး​ပါး​ ြဖစ်လာမှာ​ေပါ့​။ ကိုယ်လိုပဲ တိုင်း​ရင်း​သား​ေတွရှိရာမှာ တာဝန်ကျတဲ့​ ြမန်မာဝန်ထမ်း​ေတွအား​လံုး​ ဌာ​ေနတိုင်း​ရင်း​သား​စကား​ကို အနည်း​နဲ့​အများ​ ရင်း​နှီး​ကျွမ်း​ဝင်ြကရတာပါပဲ။ အမ်း​မှာတုန်း​က ဟိုဘက်အိမ်မှာ​ေနတဲ့​ ​ေမ့​ေဆး​ဆရာသား​ေလး​ဆို မူြကိုတက်ရင် ြမန်မာစကား​ကို အမ်း​လိုပဲ ​ေြပာတတ်​ေတာ့​တယ်။ သူ့​အ​ေမက

    “သား​ေလး​ ထမင်း​စား​ေတာ့​မလား​။”

     လို့​ ​ေမး​ရင်

    “စား​တာြပီ။”

     တဲ့​။ လက်ဘက်ရည်ဆိုင်ထိုင်လို့​

    “ညီပု​ေချ ​ေသာက်ဖို့​ေသး​လား​။”

     လို့​ ​ေမး​ရင်

    “​ေသာက်ဖို့​ြပီ။”

     တဲ့​။

     တကယ်​ေတာ့​ ဘာသာစကား​ကို ပညာရပ်အ​ေနနဲ့​ မသင်ပဲ ​ေန့​စဉ်လက်သံုး​စကား​အြဖစ်နဲ့​သင်ရင် ​ေပျာ်စရာလည်း​ေကာင်း​တယ်။ အတတ်လည်း​ ြမန်တယ်။ ​ေရာ​ေနှာအကျွမ်း​တဝင် ​ေနထိုင်ြခင်း​ (Integration) လို့​ေခါ်တယ်။ အဲဒါမပါရင် ​ေမ့​လွယ်​ေပျာက်လွယ်တယ်။

    သင်ရိုး​ညွှန်း​တမ်း​ထဲမှာ မြဖစ်မ​ေနထည့်​သွင်း​ြပီး​ သင်ခိုင်း​မယ့်​အစား​ ​ေြပာရင်း​ဆိုရင်း​ ​ေန့​စဉ်သင်ြကား​ေပး​သွား​သင့်​တာ​ေပါ့​။ အိမ်ကျ​ေတာ့​ အိမ်စကား​ေြပာ၊​ ​ေကျာင်း​ကျ​ေတာ့​ ​ေကျာင်း​စကား​ေြပာ၊​ မတတ်ဘူး​ဆိုတာ ဘယ်ရှိလိမ့်​မလဲ။ ရခိုင်စကား​သင်ကာစမှာ သူတို့​ ရခိုင်သီချင်း​ေတွ လိုက်လိုက်ဆိုရာက ကိုယ်တို့​ ြမန်မာသီချင်း​ကို သူတို့​ ရခိုင်သံနဲ့​ဆိုတဲ့​အခါ ရခိုင်​ေတွက ရယ်တယ်။

    “ပန်လယ်ဟာ ကိုယ်ဘာ အ​ေမှာင်ဒွီ မလာဂန်၊​ ရန်ခုန်စွာနန့်​ ​ေမျှာ်လန့်​မိ​ေက။” 

    လို့​ ဆိုြပ​ေတာ့​ မိုက်ခွက်လုြပီး​

    “အဲ့​လို မဆိုပါဘူး​ ဆရာရယ်။ ဒီမှာြကည့်​ ဆိုြပမယ်။” 

    ဆိုြပီး​ ဆွဲသွား​လိုက်တာ ဝိုင်ဝိုင်း​ရှံုး​တယ်။ ​ေစာနတုန်း​က ရခိုင်သံ​ေတွ ဘယ်​ေပျာက်သွား​မှန်း​ေတာင် မသိဘူး​။ သူတို့​လည်း​ ြမန်မာလို မတတ်​ေတာ့​ မရှိပါဘူး​ေလ။ မွှတ်​ေန​ေအာင် တတ်သပ။ ကိုယ့်​ရပ်ကိုယ့်​ရွာမျာ​ေတာ့​ ​ေြပာရတာ အာမထိ လျှာမထိ အရသာမရှိလို့​ မ​ေြပာြကတာပါ။

    ပတ်က​ေညာပဲ ြဖစ်ြဖစ်၊​ မီး​ေချပုပဲ ြဖစ်ြဖစ်၊​ ​ေရှာင်ကွန်း​ညာ​ေလး​ေတွပဲ ြဖစ်ြဖစ် လံုမ​ေလး​မှန်ရင်​ေတာ့​ လှြပီး​သား​၊​ ချစ်စရာ​ေကာင်း​ြပီး​သား​ပါ​ေလ။ နှုတ်ဖျား​ကလာတဲ့​ ဘာသာစကား​ေတွထက် နှလံုး​သား​က အရင်း​ခံတဲ့​ ​ေမတ္တာသည်သာ အဓိကပါ။ ​ေနာ့​။

  • Copyright @ 2013 Dr.Soe Min.