ဘယ်ကိစ္စမျိုးမှာမဆို တစ်ဘက်တည်းကေန ရှုြမင်သံုးသပ်မယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ဟာကိုယ် မှန်တယ်လို့ ထင်ေနရင်ေတာင် အဲဒါ အမှန်တရားရဲ့ တစ်ြခမ်းတစ်ဝက်ပဲ ြဖစ်ပါလိမ့်မယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အထင်ြကီးြပီး ထင်ရာြမင်ရာေတွနဲ့ လူစွာ ဝင်လုပ်ေနမိတာေတွဟာလည်း ြပန်စဉ်းစားြကည့်လိုက်မိမှပဲ သူငယ်နာမစင်ေသးပါလားလို့ သေဘာေပါက်လာမိပါတယ်။ လူနာေတွဘက်က တရားစွဲြကတယ်။
စာနယ်ဇင်းေတွက မဟုတ်တမ်းတရားေတွေရးလာြကတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စမှာ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က ဆရာဝန်လည်းြဖစ်၊ ြမန်မာလူမျိုးလည်းြဖစ်ေနတဲ့အတွက် ဘယ်လိုမှ လက်ခံနိုင်စရာ အေြကာင်းမရှိဘူးဆိုြပီး ဒါေတွဟာ မလုပ်သင့်ပါဘူးလို့ ေဇာင်းေပးေရးသားလာခဲ့တာေတွဟာ ြမန်မာနိုင်ငံရဲ့ အြပင်ဘက်ကိုထွက်၊ ဆရာဝန်ဆိုတဲ့ အြဖစ်ကို ေမ့ပစ်ြပီး စဉ်းစားြကည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် အေြဖကတစ်မျိုး ေြပာင်းလာပါတယ်။
အဲဒါ ခုတစ်မျိုး ေတာ်ြကာတစ်မျိုး အြမင်မဟုတ်ပါဘူး။ နှစ်ဘက်စလံုးကို မျှမျှတတြမင်တတ်ေအာင် ြကိုးစားြကည့်တာပါ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာလူမျိုးများဟာ “ေဟာဟိုအရာ အြဖူပါပင် ြမင်သလား ေမ” ဆိုရင် “ေဘာ်သာခွာြဖူ ပုလဲအတူ ြမင်သားေပါ့ သက်ေဝ” လို့သာ ေထာက်ခံတတ်ြကြပီး “ဘာြဖစ်လို့အနက်မဟုတ်ရတာလဲ။” “အြဖူကို အရိပ်ကျတဲ့အခါ အမည်းြဖစ်မသွားဘူးလား” စသည်ြဖင့်ေထာင့်စံုေအာင် ေတွးတဲ့ဘက်မှာ အားနည်းတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ သတ္ထုချြကည့်လိုက်ေတာ့ ဒီြဖစ်ရပ်ေတွဟာ ြမန်မာနဲ့ ကမ္ဘာ တိုက်ရိုက်ထိေတွ့ရာမှာ ြဖစ်ေပါ်လာတဲ့ ယဉ်ေကျးမှု တုန်လှုပ်ြခင်းတရားတစ်ခုလို့သာ ြမင်လာပါတယ်။
ဘူတန်နိုင်ငံမှာ သွားအလုပ်လုပ်ခဲ့တုန်းက သူတို့ဆီမှာေရာ လူနာက ဆရာဝန်ကို တရားမစွဲဘူးလားလို့ ြကည့်မိတဲ့အခါ ကျွန်ေတာ်တို့ ေရာက်ြပီးမှ သူတို့ဆီမှာ ပထမဦးဆံုးအြကိမ် ဆရာဝန်ကို တရားစွဲတဲ့အမှုတစ်ခုြဖစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဂုဏ်ယူချင်ရင်လည်း ြကံဖန်ဂုဏ်ယူလိုက်ပါဦးေလ။ အဲဒါ ဘူတန်လူနာက ြမန်မာခွဲစိတ်ဆရာဝန်တစ်ေယာက်ကို တရားစွဲတာပါ။ သည်းေြခအိပ်ေကျာက်တည်လို့ ခွဲစိတ်ကုသြပီး တကယ်တမ်းဘာေကျာက်မှ မရှိပဲနဲ့ ခွဲပါတယ်လို့ တရားစွဲပါတယ်။ သို့ေသာ် သူတို့ပဲ တရားရှံုးသွားပါတယ်။ ထူးဆန်းတာက အဲဒီလူနာရှင် အမျိုးသားဟာ သူတရားစွဲထားတဲ့ဆရာဝန်နဲ့ ရင်းရင်းနှီးနှီး အခင်မင်မပျက် ေခါ်ေြပာဆက်ဆံေနဆဲပါ။
သူက “ဆရာဝန်ကို စိတ်ဆိုးလို့ မေကျနပ်လို့ တရားစွဲတာ မဟုတ်ပါဘူး” တဲ့။ “ မလိုအပ်ပဲ ခွဲစိတ်ကုသမှုခံလိုက်ရတဲ့အတွက် လုနာြဖစ်တဲ့ သူ့မိန်းမမှာ ထိခိုက်နစ်နာမှုေတွ ရှိလာတယ်။ အဲဒီထိခိုက်နစ်နာမှုေတွအတွက် သင့်တင့်တဲ့ ြပန်လည်ေပးဆပ်မှုတစ်ခုခု (ေလျှာ်ေြကးေငွ) ရသင့်တယ်ထင်လို့ တရားစွဲတာပါ” တဲ့။ အဲဒီေလျှာ်ေြကးေငွကို ဆရာဝန်ဆီက မလိုချင်ပါဘူး။ သက်ဆိုင်ရာေဆးရံုနဲ့ ဝန်ြကီးဌာနကေနသာ လိုချင်ပါသတဲ့။ ဟုတ်သားပဲေနာ်။ အေနာက်နိုင်ငံေတွမှာ ကျန်းမာေရးေစာင့်ေရှာက်မှုေပးတဲ့အခါ ဘူတန်မှာလို ြမန်မာနိူင်ငံမှာလို (ဟုတ်ဟုတ် မဟုတ်ဟုတ် ဒိုင်ဗင်ဝင်ပစ်ြပီး မှိန်းတုတ်လိုက်မယ်) အလကားမရပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ လုပ်အားခ လစာေငွထဲက အလုပ်နဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ခံစားခွင့်ထဲက အချိုးကျ လစဉ်မှန်မှန် ဖဲ့ယူထားတာပါ။
သူတို့ဆီမှာ ကျန်းမာေရးဝန်ေဆာင်မှုေပးသူအားလံုးကလည်း ေစတနာ့ဝန်ထမ်း ကုသိုလ်ြဖစ်လုပ်ေပးတဲ့ တခါတရံကလွဲရင် ဘယ်အရာမဆို ပိုက်ဆံမရပဲ ေလေတာင်မချွန်ပါဘူး။ ညဘက် အေရးေပါ် လူနာလာြကည့်ဖို့ေခါ်တာကစလို့ ယုတ်စွအဆံုး တရားရံုးများမှာ သက်ေသလိုက်ရင်ေတာင် သူ့ရဲ့ တစ်နာရီဝင်ေငွဟာ ေဒါ်လာဘယ်ေလာက်ဆိုြပီး မီတာတက်ေနတာပါ။
ဒီလို ကျသင့်တဲ့တန်ဖိုးကို လူနာဘက်က မပျက်မကွက်ေပးသွင်းေနပါလျက်နဲ့ ကျန်းမာေရးဝန်ထမ်းဘက်က ပျက်ကွက်ေပါ့ဆမှုေြကာင့် ထိခိုက်နစ်နာစရာေတွ ြဖစ်လာမယ်ဆိုရင် အဲဒီနစ်နာမှုအတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ ြပန်လည်ေပးဆပ်မှု တစ်ခုခုရသင့်တယ် ဆိုတဲ့အြမင်ဟာ မျှတတဲ့အြမင်ပါ။ ဆရာဝန်နဲ့လူနာ တစ်ေယာက်နဲ့တစ်ေယာက် မေကျနပ်လို့ စိတ်ဆိုးလို့ လက်တုန့်ြပန်ချင်လို့ဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ေရးေတွ လံုးဝမပါပါဘူး။ သူရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အေရးကို သူ့ဘာသာ ေတာင်းဆိုတာသာြဖစ်ပါတယ်။
သူတို့ဆီက အေတွးအေခါ် ဓေလ့ထံုးစံေတွဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာေတွအြမင်နဲ့ ေတာ်ေတာ်ြခားနားပါတယ်။ ဆရာဝန်ဆိုတာ ဝန်ေဆာင်မှုေပးေနရတဲ့ ကျွမ်းကျင်သူပညာရှင်တစ်ေယာက်လို့သာြမင်ြပီး ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာေတွမှာေတာ့ အသက်သခင် ေကျးဇူးရှင်၊ သူကုေပးလိုက်လို့ ေရာဂါေတွေပျာက်သွားတာ။ သူေပးတဲ့အသက်ပဲ ရှိပါေတာ့တယ် စသည်ြဖင့် ေပျာက်ေစသူတစ်ေယာက်လို့ြမင်ပါတယ်။ အခုေတာ့ အဲဒီအြမင်ကေလး တစတစ ေမှးမှိန်သွားတဲ့အချိန်မှာ ေစာေစာကေြပာတဲ့ ြပဿနာေတွ ေပါ်လာပါေလေရာ။
မနှစ်ကတုန်းက ဘေလာက်တစ်ခုရဲ့ စာမျက်နှာေပါ်မှာ “ဆရာဝန်ေတွ ေကျာင်းဆရာေတွဟာ မိမိရဲ့ အသက်ေမွးမှုတာဝန်ကို ကိုယ့်ဘာသာ ေကျပွန်ေအာင်ထမ်းေဆာင်ေနြကရမှာြဖစ်တဲ့အတွက် အဲဒီအေပါ်မှာ အလကားေနရင်း ေကျးဇူးတင်ခံထိုက်တယ် ဆိုတဲ့ အြမင်ြကီးကို စွန့်လွှတ်သင့်တယ်” ဆိုတဲ့သေဘာမျိုးေရးလာပါတယ်။ ေကျာင်းဆရာလည်းြဖစ်ခဲ့ ဆရာဝန်လည်းြဖစ်ေနတဲ့ ကိုယ့်အဖို့ေတာ့ ဆတ်ဆတ်ခါနာသွားခဲ့ပါတယ်။ သူ့စာမျက်နှာေပါ်မှာေတာင် “ေတာ်ရိေလျာ်ရိ ဝတ်ေကျတမ်းေကျ ဆရာသမားမျိုးနဲ့ သင်ြကားကုသြပီး ြကီးြပင်းလာပံုရတယ်” လို့ ေရးခဲ့မိပါေသးတယ်။
ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ ဒီအလုပ်မျိုးဆိုတာ ဆန်ေပးတိုင်းေဆးရတာမဟုတ်ဘူး။ ေရာဂါတစ်မျိုးတည်းအတူတူ လူနာချင်းကို ေဆးတစ်မျိုးတည်း အတူတူေပးထားတာေတာင် သက်ေရာက်ေပျာက်ကင်းမှုက မတူနိုင်ဘူး။ ကွမ်းယာဆိုင်မှာ ေဆးစပ်ခိုင်းြပီး ဝယ်ေသာက်တာမဟုတ်တဲ့အတွက် ဆရာဝန်ဘက်က ထားတဲ့ ေစတနာ ကျွမ်းကျင်မှု၊ အေတွ့အြကံုေတွကို ဘယ်လိုသွားတွက်မလဲ လို့ ေတွးမိခဲ့တာကိုး။ ဒီစကားမျိုးကို ြမန်မာပီပီ ြမန်မာနားနဲ့ ဆရာကာြပန်တဲ့စကာလို့ပဲ ြကားမိခဲ့ပါတယ်။ အခု ဒီစာကိုမေရးခင်ကေလးတင် သူ့ဘက်က သူ့ဘာသူ မှန်ေနသလားလို့ြပန်ေတွးြကည့်တဲ့အခါ အစစ်ပဲ။ မှန်သင့်သေလာက်မှန်တယ်။ ဆရာဝန်ဆိုတာ တေကျာ့နျစ်ေကျာ့ေတးကိုသီ ထဲက ချိုြပံုးြကိးလို ကိုယ်ကချည့် တစ်ချိန်လံုး ေကျးဇူးတင်ခံချင်ေနလို့ မြပီးေသးဘူး။ လူနာကိုလည်း ေကျးဖူးတင်ထိုက်ေသးတယ်ဗျို့။ သေဘာမေပါက်ေသးရင် ဆက်ရှင်းြပပါ့မယ်။
ဘူတန်မှာ တစ်နှစ်ြပည့်လို့ ခွင့်မြပန်ခင်မှာ အသက် ၆၀ ေကျာ် ရဟန်းအိုြကီးတစ်ပါး အူအတက်ေပါက်လို့
ေဆးရံုေရာက်လာပါတယ်။ေဆးရံုအေရာက်ေနာက်ကျလို့ ကိုယ်ြကည့်တဲ့အချိန်မှာ ေသွးဆိပ်ေတွြပန့်ေနြပီး ဖုတ်လှိုက်ဖုတ်လှိုက်နဲ့ ေသွးေပါင်တိုင်းမရေတာ့ပါဘူး။ နဂိုရှိရင်း ပန်းနာအခံအတွက် စတီးရွိုက်ေဆးေတွေသာက်ထားလို့ အူအတက်ေပါက်တဲ့ လက္ခဏာေတွလည်း မြပေတာ့ဘူး။ မြဖစ်မေန အရဲစွန့်ြပီး ခွဲလိုက်တဲ့အခါမှာ ဝမ်းေခါင်းတစ်ခုလံုး ြပည်ေတွ အြပည့်နဲ့ပါ။ ဒါေပမယ့် အနာေလးစိုေနတာကလွဲလို့ ထူထူေထာင်ေထာင်ြပန်ေကာင်းလာသလိုလိုနဲ့ ဆယ်ရက်ေြမာက်မှာ ဝမ်းေခါင်းတွင်းြပည်ြပန်ြဖစ်လို့ ြပန်ဖွင့်ရြပန်ေရာ။
ကေယာင်ကတမ်းြဖစ်ေနတုန်းက ရုန်းရင်းဆန်ခတ်နဲ့ တပ်ေပးထားတဲ့ ပိုက်ကေလး ြပုတ်ထွက်သွားတာကိုး။ ေနာက်သံုးရက်အြကာမျာေတာ့ အနာမကျက်ရုတင်မဟုတ်ဘူး အူသိမ်ရည်စိမ်းစိမ်းေတွပါ ထွက်လာလို့ သံုးြကိမ်ေြမာက်ြပန်ဖွင့်ရြပန်ေရာ။ လူကလည်း ယဲ့ယဲ့၊ ေမ့ေဆးကလည်း လက်မခံေတာ့တဲ့အချိန်မှာ သူ့အေပါက်ကလည်း ဘယ်လိုဖာဖာ မလံုေတာ့ပါဘူး။
ေနာက်ဆံုး မိုက်မိုက်ကန်းကန်း အဲဒီဗိုက်ခွဲရာြကိးကို ြပန်မပိတ်ေတာ့ပဲ အရည်တရွှဲရွှဲ အနံဆိုးဆိုးနဲ့ လူနာြကိးကို မနက်ြပန်ညြပန် အိပ်ယာခင်းေတွလဲ။ သန့်ရှင်း၊ အရည်ေတွစုက်ထုတ်၊ ေဆးထည့်ေပးြပီးထားလိုက်ပါတယ်။ သူနာြပုေတွေတာင်မခိုင်းဘူး။ အားနာလို့ စိတ်မချလို့ ကိုယ့်ဘာသာပဲ လုပ်ေနတာ။ ြပဿနာက ခွင့်ြပန်ရေတာ့မှာမို့ လူစားဝင်မယ့်ဆရာဝန်နဲ့လွှဲြပီး ထားခဲ့ရေတာ့မှာပါ။ ေရာက်လာတဲ့ ဘူတန်ဆရာဝန်ကို အကျိုးအေြကာင်းေြပာြပြပိး လူနာဆီေခါ်သွားေတာ့ သူက ြမင်ြမင်ချင်း အံ့ဩတြကိးနဲ့ ဓါတ်ပံုေတွ တြဖတ်ြဖတ်ရိုက်ေတာ့တာပဲ။ သူ့ဘာသူရိုက်ရံုနဲ့ေတာင် အားမရဘူး။ ကိုယ့်ကိုပါ လူနာေဘးမှာ လာရပ်ခိုင်းြပိး မှုခင်းဂျာနယ်ထဲထည့်ဖို့ ခိုးရာပါပစ္စည်းနဲ့ ဓါတ်ပံုရိုက်သလို ရိုက်ြပန်ပါတယ်။ တိုင်မလို့လား။ သတင်းစာထဲထည့်မလို့လားမသိဘူးလို့ ေတွးမိေပမယ့် “ငါဘာမှ မဟုတ်တာလုပ်မထားဘူး” ဆိုြပိး အြပံုးမပျက် အရိုက်ခံလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်သူလည်း အဲလိုေတာ့ မလုပ်ခဲ့ရှာပါဘူး။
ေကျးဇူးတင်တာကေတာ့ သူ့ကိုေရာ သူ့ေနာက်မှာ လူနာကို ဆက်ြကည့်ထားေပးြပီး ေချာ့ေမာ့ရှင်းြပလို့ ြပန်လာတဲ့အထိ
ေစာင့်ခိုင်းထားေပးတဲ့ ြမန်မာဆရာဝန်မကေလးကိုေရာေပါ့။ ေနာက်ဆံုးမှာ ဥစ္စာရင်းမှန်လို့ ြပန်ရေလသတည်းေပါ့။ ဒီအခါမှာေတာ့ အူနံရံအသားေလးေတွက သန့်ေနြပီမို့ ေပါက်ေနတဲ့အပိုင်းကေလးတင် အသာေလးေကာက်ဆက်ြပီး ဗိုက်ြပန်ပိတ်လိုက်ရံုပါပဲ။ အားလံုးေပါင်း ငါးခါတိတိ ခွဲခဲ့ရြပီး ေဆးရံုေပါ်မှာ သံုးလေကျာ် ြကာသွားပါတယ်။ လူနာခမျာလည်း ေကျးဇူးတင်လွန်းလို့ ဘုန်းြကိးတန်မဲ့ ကိုယ့်ြမင်တိုင်း လက်အုပ်ေလးချီေနတာ။ အဲဒါနဲ့ “တယ်ဟုတ်တဲ့ငါပါလား” ဆို ဘဝင်ေလဟပ်ြပီးေဖ့စ်ဘုတ်ေပါ် အဂင်္လိပ်လိုြကိးေတာင် ေရးြပိးတင်ထားခဲ့ပါေသးတယ်။ ေြပာခဲ့ပါပေကာလား။ သူငယ်နာမစင်ပါဘူးလို့။
အခု ေသေသချာချာ ြပန်စဉ်းစားြကည့်တဲ့အခါမှာ သူကသာ ကိုယ့်ေကျးဖူးရှင် စစ်စစ်ြကီးြဖစ်ေနပါတယ်။ လူမျိုးြခား ဆရာဝန်တစ်ေယာက်က မြပီးနိုင်မစီးနိုင် လုပ်ချင်တိုင်းလုပ်ေနသမျှကို သူမို့လို့ သည်းညည်းခံြပိး ဆက်အကုခံေနတာပါ။ ဝမ်းဗိုက်ေဟာက်ပက်ြကိးကေန အနံ့ဆိုးတဲ့ အရည်ေတွ တရွှဲရွှဲနဲ့ အိပ်ယာထဲမှာ သံုးလလံုးလံုး စိတ်ရှည်လက်ရှည် ေစာင့်ေနခဲ့ပါတယ်။ တကယ်ဆို “ဒီဆရာဝန် မေကာင်းဘူး။ ြမို့ေတာ်တက်ြပီး သူ့ထက်ေတာ်တဲ့ ဆရာဝန်ေတွနဲ့ သွားြပမယ်။ မရရင် အန္ဒိယအထိသွားကုမယ်” လို့ မေတွးမိပဲ ေနပါ့မလား။
သူတို့ဆီမှာ အစိုးရစားရိတ်နဲ့ အန္ဒိယအေရာက် ေလယာဉ်နဲ့ ပို့ြပီး ကုေပးေနြကသားပဲ။ ကိုယ်ကသာ အေြကာြကီးနဲ့ “ငါ သူ့အသက်ကို ကယ်လိုက်ြပီ. ေတွ့လား” လို့ လက်မေထာင်ေနတာ။ တကယ်တမ်းမှာ သူက ကိုယ့်ရဲ့ နံမည်၊ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ မာန၊ ယံုြကည်မှု၊ အဲဒါေတွအားလံုးကို သူ့အသက်နဲ့ ေလာင်းေြကးထပ်ြပိး ကယ်တင်သွားပါတယ်။ တစ်သက်လံုး ေနာင်တနဲ့ တနံု့နံု့ခံစားေနရတဲ့ အိမ်မက်ဆိုးေတွလည်း မရှိေအာင် ဖယ်ေပးသွားတယ်။ သူများရပ်ရွာမှာ အရှက်တကွဲအကျိုးနည်းလည်း မြဖစ်လိုက်ရဘူး။ လူတကာ အထင်ြကီးတာလည်းခံရတယ်။ တကယ်ေတာ့ ကိုယ်ကသာ ထိုင်ထိုင်ြပိး ရှိခိုးသင့်တာပါလားေနာ်။
နိဂံုးချုပ်အေနနဲ့ အစက စကားကို ြပန်ေကာက်ရရင် ဘယ်အရာမဆို နှစ်ဘက်အြမင်ေတွကို သင့်တင့်မျှတေအာင်ြကည့်နိုင်မှ အနီးြကည့်အေဝးြကည့် စံုေအာင်ြကည့်နိုင်မှ ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျကျ၊ ယထာဘူတကျကျ၊ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲကင်းတဲ့အြမင်မျိုး ရနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုေြပာလို့ ေရှ့ကေရးခဲ့ေြပာခဲ့တာေတွ အကုန်လံုးအမှားေတွလို့ မဆိုလိုဘူးေနာ်။ အဲဒါ ကျွန်ေတာ့်ဘက်က အြမင်ကို တင်ြပခဲ့တာပါ။ တစ်ဘက်လူအေနနဲ့ အဲဒါေတွကိုလည်း သိသင့်ပါတယ်။ ဂျာနယ်ေတွထဲမှာ ထင်ရာြမင်ရာေတွ တစ်ဘက်ေစာင်းနင်းေရးတာကျေတာ့ ဘာေြပာမလဲဆိုရင် ေရးြကစမ်းပါေစေလ။ ကိုယ့်ဘက်ကမှန်ေနဖို့သာ လိုတာပါ။ ကိုယ်ကမှန်ေနရင် ဘယ်သူေတွ ဘယ်ေလာက်ဆိုးေအာင်ေရးေရး ေြကာ်ြငာေတာင် ရပါေသးတယ်ခင်ဗျ။ မယံုရင် အင်တာနက်ေပါ်မှာ ဟိုပံုဒီပံုေတွ ထွက်ေနတဲ့ မင်းသမီးေလးေတွကို ြကည့်ပါလား။
အရှက်ရေအာင် သိက္ခာကျေအာင် နှမချင်းမစာမနာ တင်ထားတယ်ဆိုေပမယ့် ကေလးမေလးေတွဘက်က အေနမှန်မှန်နဲ့ ကိုယ့်လမ်းကိုယ်ဆက်ေလျှာက်ြကတဲ့အခါ “ ေအာင်မယ်ေလး။ ဝင်းစက်စက်ကေလး.. အနားမှာထိုင်ကာ အလှသာ အလှသာ ြကည့်ေနချင်ေတာ့တယ်” ဆိုြပီး နဂိုကထက် အရမ်းအရမ်းကို နံမည်ေတွ ဟိုးဟိုးေကျာ်သွားပါေလေရာ။ ကဲ .. တရားသိမ်းြကပါစို့။ သာဓူ၊ သာဓု၊ သာဓုပါခင်ဗျာ။
စာနယ်ဇင်းေတွက မဟုတ်တမ်းတရားေတွေရးလာြကတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စမှာ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က ဆရာဝန်လည်းြဖစ်၊ ြမန်မာလူမျိုးလည်းြဖစ်ေနတဲ့အတွက် ဘယ်လိုမှ လက်ခံနိုင်စရာ အေြကာင်းမရှိဘူးဆိုြပီး ဒါေတွဟာ မလုပ်သင့်ပါဘူးလို့ ေဇာင်းေပးေရးသားလာခဲ့တာေတွဟာ ြမန်မာနိုင်ငံရဲ့ အြပင်ဘက်ကိုထွက်၊ ဆရာဝန်ဆိုတဲ့ အြဖစ်ကို ေမ့ပစ်ြပီး စဉ်းစားြကည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် အေြဖကတစ်မျိုး ေြပာင်းလာပါတယ်။
အဲဒါ ခုတစ်မျိုး ေတာ်ြကာတစ်မျိုး အြမင်မဟုတ်ပါဘူး။ နှစ်ဘက်စလံုးကို မျှမျှတတြမင်တတ်ေအာင် ြကိုးစားြကည့်တာပါ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာလူမျိုးများဟာ “ေဟာဟိုအရာ အြဖူပါပင် ြမင်သလား ေမ” ဆိုရင် “ေဘာ်သာခွာြဖူ ပုလဲအတူ ြမင်သားေပါ့ သက်ေဝ” လို့သာ ေထာက်ခံတတ်ြကြပီး “ဘာြဖစ်လို့အနက်မဟုတ်ရတာလဲ။” “အြဖူကို အရိပ်ကျတဲ့အခါ အမည်းြဖစ်မသွားဘူးလား” စသည်ြဖင့်ေထာင့်စံုေအာင် ေတွးတဲ့ဘက်မှာ အားနည်းတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ သတ္ထုချြကည့်လိုက်ေတာ့ ဒီြဖစ်ရပ်ေတွဟာ ြမန်မာနဲ့ ကမ္ဘာ တိုက်ရိုက်ထိေတွ့ရာမှာ ြဖစ်ေပါ်လာတဲ့ ယဉ်ေကျးမှု တုန်လှုပ်ြခင်းတရားတစ်ခုလို့သာ ြမင်လာပါတယ်။
ဘူတန်နိုင်ငံမှာ သွားအလုပ်လုပ်ခဲ့တုန်းက သူတို့ဆီမှာေရာ လူနာက ဆရာဝန်ကို တရားမစွဲဘူးလားလို့ ြကည့်မိတဲ့အခါ ကျွန်ေတာ်တို့ ေရာက်ြပီးမှ သူတို့ဆီမှာ ပထမဦးဆံုးအြကိမ် ဆရာဝန်ကို တရားစွဲတဲ့အမှုတစ်ခုြဖစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဂုဏ်ယူချင်ရင်လည်း ြကံဖန်ဂုဏ်ယူလိုက်ပါဦးေလ။ အဲဒါ ဘူတန်လူနာက ြမန်မာခွဲစိတ်ဆရာဝန်တစ်ေယာက်ကို တရားစွဲတာပါ။ သည်းေြခအိပ်ေကျာက်တည်လို့ ခွဲစိတ်ကုသြပီး တကယ်တမ်းဘာေကျာက်မှ မရှိပဲနဲ့ ခွဲပါတယ်လို့ တရားစွဲပါတယ်။ သို့ေသာ် သူတို့ပဲ တရားရှံုးသွားပါတယ်။ ထူးဆန်းတာက အဲဒီလူနာရှင် အမျိုးသားဟာ သူတရားစွဲထားတဲ့ဆရာဝန်နဲ့ ရင်းရင်းနှီးနှီး အခင်မင်မပျက် ေခါ်ေြပာဆက်ဆံေနဆဲပါ။
သူက “ဆရာဝန်ကို စိတ်ဆိုးလို့ မေကျနပ်လို့ တရားစွဲတာ မဟုတ်ပါဘူး” တဲ့။ “ မလိုအပ်ပဲ ခွဲစိတ်ကုသမှုခံလိုက်ရတဲ့အတွက် လုနာြဖစ်တဲ့ သူ့မိန်းမမှာ ထိခိုက်နစ်နာမှုေတွ ရှိလာတယ်။ အဲဒီထိခိုက်နစ်နာမှုေတွအတွက် သင့်တင့်တဲ့ ြပန်လည်ေပးဆပ်မှုတစ်ခုခု (ေလျှာ်ေြကးေငွ) ရသင့်တယ်ထင်လို့ တရားစွဲတာပါ” တဲ့။ အဲဒီေလျှာ်ေြကးေငွကို ဆရာဝန်ဆီက မလိုချင်ပါဘူး။ သက်ဆိုင်ရာေဆးရံုနဲ့ ဝန်ြကီးဌာနကေနသာ လိုချင်ပါသတဲ့။ ဟုတ်သားပဲေနာ်။ အေနာက်နိုင်ငံေတွမှာ ကျန်းမာေရးေစာင့်ေရှာက်မှုေပးတဲ့အခါ ဘူတန်မှာလို ြမန်မာနိူင်ငံမှာလို (ဟုတ်ဟုတ် မဟုတ်ဟုတ် ဒိုင်ဗင်ဝင်ပစ်ြပီး မှိန်းတုတ်လိုက်မယ်) အလကားမရပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ လုပ်အားခ လစာေငွထဲက အလုပ်နဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ခံစားခွင့်ထဲက အချိုးကျ လစဉ်မှန်မှန် ဖဲ့ယူထားတာပါ။
သူတို့ဆီမှာ ကျန်းမာေရးဝန်ေဆာင်မှုေပးသူအားလံုးကလည်း ေစတနာ့ဝန်ထမ်း ကုသိုလ်ြဖစ်လုပ်ေပးတဲ့ တခါတရံကလွဲရင် ဘယ်အရာမဆို ပိုက်ဆံမရပဲ ေလေတာင်မချွန်ပါဘူး။ ညဘက် အေရးေပါ် လူနာလာြကည့်ဖို့ေခါ်တာကစလို့ ယုတ်စွအဆံုး တရားရံုးများမှာ သက်ေသလိုက်ရင်ေတာင် သူ့ရဲ့ တစ်နာရီဝင်ေငွဟာ ေဒါ်လာဘယ်ေလာက်ဆိုြပီး မီတာတက်ေနတာပါ။
ဒီလို ကျသင့်တဲ့တန်ဖိုးကို လူနာဘက်က မပျက်မကွက်ေပးသွင်းေနပါလျက်နဲ့ ကျန်းမာေရးဝန်ထမ်းဘက်က ပျက်ကွက်ေပါ့ဆမှုေြကာင့် ထိခိုက်နစ်နာစရာေတွ ြဖစ်လာမယ်ဆိုရင် အဲဒီနစ်နာမှုအတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ ြပန်လည်ေပးဆပ်မှု တစ်ခုခုရသင့်တယ် ဆိုတဲ့အြမင်ဟာ မျှတတဲ့အြမင်ပါ။ ဆရာဝန်နဲ့လူနာ တစ်ေယာက်နဲ့တစ်ေယာက် မေကျနပ်လို့ စိတ်ဆိုးလို့ လက်တုန့်ြပန်ချင်လို့ဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ေရးေတွ လံုးဝမပါပါဘူး။ သူရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အေရးကို သူ့ဘာသာ ေတာင်းဆိုတာသာြဖစ်ပါတယ်။
သူတို့ဆီက အေတွးအေခါ် ဓေလ့ထံုးစံေတွဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာေတွအြမင်နဲ့ ေတာ်ေတာ်ြခားနားပါတယ်။ ဆရာဝန်ဆိုတာ ဝန်ေဆာင်မှုေပးေနရတဲ့ ကျွမ်းကျင်သူပညာရှင်တစ်ေယာက်လို့သာြမင်ြပီး ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာေတွမှာေတာ့ အသက်သခင် ေကျးဇူးရှင်၊ သူကုေပးလိုက်လို့ ေရာဂါေတွေပျာက်သွားတာ။ သူေပးတဲ့အသက်ပဲ ရှိပါေတာ့တယ် စသည်ြဖင့် ေပျာက်ေစသူတစ်ေယာက်လို့ြမင်ပါတယ်။ အခုေတာ့ အဲဒီအြမင်ကေလး တစတစ ေမှးမှိန်သွားတဲ့အချိန်မှာ ေစာေစာကေြပာတဲ့ ြပဿနာေတွ ေပါ်လာပါေလေရာ။
မနှစ်ကတုန်းက ဘေလာက်တစ်ခုရဲ့ စာမျက်နှာေပါ်မှာ “ဆရာဝန်ေတွ ေကျာင်းဆရာေတွဟာ မိမိရဲ့ အသက်ေမွးမှုတာဝန်ကို ကိုယ့်ဘာသာ ေကျပွန်ေအာင်ထမ်းေဆာင်ေနြကရမှာြဖစ်တဲ့အတွက် အဲဒီအေပါ်မှာ အလကားေနရင်း ေကျးဇူးတင်ခံထိုက်တယ် ဆိုတဲ့ အြမင်ြကီးကို စွန့်လွှတ်သင့်တယ်” ဆိုတဲ့သေဘာမျိုးေရးလာပါတယ်။ ေကျာင်းဆရာလည်းြဖစ်ခဲ့ ဆရာဝန်လည်းြဖစ်ေနတဲ့ ကိုယ့်အဖို့ေတာ့ ဆတ်ဆတ်ခါနာသွားခဲ့ပါတယ်။ သူ့စာမျက်နှာေပါ်မှာေတာင် “ေတာ်ရိေလျာ်ရိ ဝတ်ေကျတမ်းေကျ ဆရာသမားမျိုးနဲ့ သင်ြကားကုသြပီး ြကီးြပင်းလာပံုရတယ်” လို့ ေရးခဲ့မိပါေသးတယ်။
ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ ဒီအလုပ်မျိုးဆိုတာ ဆန်ေပးတိုင်းေဆးရတာမဟုတ်ဘူး။ ေရာဂါတစ်မျိုးတည်းအတူတူ လူနာချင်းကို ေဆးတစ်မျိုးတည်း အတူတူေပးထားတာေတာင် သက်ေရာက်ေပျာက်ကင်းမှုက မတူနိုင်ဘူး။ ကွမ်းယာဆိုင်မှာ ေဆးစပ်ခိုင်းြပီး ဝယ်ေသာက်တာမဟုတ်တဲ့အတွက် ဆရာဝန်ဘက်က ထားတဲ့ ေစတနာ ကျွမ်းကျင်မှု၊ အေတွ့အြကံုေတွကို ဘယ်လိုသွားတွက်မလဲ လို့ ေတွးမိခဲ့တာကိုး။ ဒီစကားမျိုးကို ြမန်မာပီပီ ြမန်မာနားနဲ့ ဆရာကာြပန်တဲ့စကာလို့ပဲ ြကားမိခဲ့ပါတယ်။ အခု ဒီစာကိုမေရးခင်ကေလးတင် သူ့ဘက်က သူ့ဘာသူ မှန်ေနသလားလို့ြပန်ေတွးြကည့်တဲ့အခါ အစစ်ပဲ။ မှန်သင့်သေလာက်မှန်တယ်။ ဆရာဝန်ဆိုတာ တေကျာ့နျစ်ေကျာ့ေတးကိုသီ ထဲက ချိုြပံုးြကိးလို ကိုယ်ကချည့် တစ်ချိန်လံုး ေကျးဇူးတင်ခံချင်ေနလို့ မြပီးေသးဘူး။ လူနာကိုလည်း ေကျးဖူးတင်ထိုက်ေသးတယ်ဗျို့။ သေဘာမေပါက်ေသးရင် ဆက်ရှင်းြပပါ့မယ်။
ဘူတန်မှာ တစ်နှစ်ြပည့်လို့ ခွင့်မြပန်ခင်မှာ အသက် ၆၀ ေကျာ် ရဟန်းအိုြကီးတစ်ပါး အူအတက်ေပါက်လို့
ေဆးရံုေရာက်လာပါတယ်။ေဆးရံုအေရာက်ေနာက်ကျလို့ ကိုယ်ြကည့်တဲ့အချိန်မှာ ေသွးဆိပ်ေတွြပန့်ေနြပီး ဖုတ်လှိုက်ဖုတ်လှိုက်နဲ့ ေသွးေပါင်တိုင်းမရေတာ့ပါဘူး။ နဂိုရှိရင်း ပန်းနာအခံအတွက် စတီးရွိုက်ေဆးေတွေသာက်ထားလို့ အူအတက်ေပါက်တဲ့ လက္ခဏာေတွလည်း မြပေတာ့ဘူး။ မြဖစ်မေန အရဲစွန့်ြပီး ခွဲလိုက်တဲ့အခါမှာ ဝမ်းေခါင်းတစ်ခုလံုး ြပည်ေတွ အြပည့်နဲ့ပါ။ ဒါေပမယ့် အနာေလးစိုေနတာကလွဲလို့ ထူထူေထာင်ေထာင်ြပန်ေကာင်းလာသလိုလိုနဲ့ ဆယ်ရက်ေြမာက်မှာ ဝမ်းေခါင်းတွင်းြပည်ြပန်ြဖစ်လို့ ြပန်ဖွင့်ရြပန်ေရာ။
ကေယာင်ကတမ်းြဖစ်ေနတုန်းက ရုန်းရင်းဆန်ခတ်နဲ့ တပ်ေပးထားတဲ့ ပိုက်ကေလး ြပုတ်ထွက်သွားတာကိုး။ ေနာက်သံုးရက်အြကာမျာေတာ့ အနာမကျက်ရုတင်မဟုတ်ဘူး အူသိမ်ရည်စိမ်းစိမ်းေတွပါ ထွက်လာလို့ သံုးြကိမ်ေြမာက်ြပန်ဖွင့်ရြပန်ေရာ။ လူကလည်း ယဲ့ယဲ့၊ ေမ့ေဆးကလည်း လက်မခံေတာ့တဲ့အချိန်မှာ သူ့အေပါက်ကလည်း ဘယ်လိုဖာဖာ မလံုေတာ့ပါဘူး။
ေနာက်ဆံုး မိုက်မိုက်ကန်းကန်း အဲဒီဗိုက်ခွဲရာြကိးကို ြပန်မပိတ်ေတာ့ပဲ အရည်တရွှဲရွှဲ အနံဆိုးဆိုးနဲ့ လူနာြကိးကို မနက်ြပန်ညြပန် အိပ်ယာခင်းေတွလဲ။ သန့်ရှင်း၊ အရည်ေတွစုက်ထုတ်၊ ေဆးထည့်ေပးြပီးထားလိုက်ပါတယ်။ သူနာြပုေတွေတာင်မခိုင်းဘူး။ အားနာလို့ စိတ်မချလို့ ကိုယ့်ဘာသာပဲ လုပ်ေနတာ။ ြပဿနာက ခွင့်ြပန်ရေတာ့မှာမို့ လူစားဝင်မယ့်ဆရာဝန်နဲ့လွှဲြပီး ထားခဲ့ရေတာ့မှာပါ။ ေရာက်လာတဲ့ ဘူတန်ဆရာဝန်ကို အကျိုးအေြကာင်းေြပာြပြပိး လူနာဆီေခါ်သွားေတာ့ သူက ြမင်ြမင်ချင်း အံ့ဩတြကိးနဲ့ ဓါတ်ပံုေတွ တြဖတ်ြဖတ်ရိုက်ေတာ့တာပဲ။ သူ့ဘာသူရိုက်ရံုနဲ့ေတာင် အားမရဘူး။ ကိုယ့်ကိုပါ လူနာေဘးမှာ လာရပ်ခိုင်းြပိး မှုခင်းဂျာနယ်ထဲထည့်ဖို့ ခိုးရာပါပစ္စည်းနဲ့ ဓါတ်ပံုရိုက်သလို ရိုက်ြပန်ပါတယ်။ တိုင်မလို့လား။ သတင်းစာထဲထည့်မလို့လားမသိဘူးလို့ ေတွးမိေပမယ့် “ငါဘာမှ မဟုတ်တာလုပ်မထားဘူး” ဆိုြပိး အြပံုးမပျက် အရိုက်ခံလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်သူလည်း အဲလိုေတာ့ မလုပ်ခဲ့ရှာပါဘူး။
ေကျးဇူးတင်တာကေတာ့ သူ့ကိုေရာ သူ့ေနာက်မှာ လူနာကို ဆက်ြကည့်ထားေပးြပီး ေချာ့ေမာ့ရှင်းြပလို့ ြပန်လာတဲ့အထိ
ေစာင့်ခိုင်းထားေပးတဲ့ ြမန်မာဆရာဝန်မကေလးကိုေရာေပါ့။ ေနာက်ဆံုးမှာ ဥစ္စာရင်းမှန်လို့ ြပန်ရေလသတည်းေပါ့။ ဒီအခါမှာေတာ့ အူနံရံအသားေလးေတွက သန့်ေနြပီမို့ ေပါက်ေနတဲ့အပိုင်းကေလးတင် အသာေလးေကာက်ဆက်ြပီး ဗိုက်ြပန်ပိတ်လိုက်ရံုပါပဲ။ အားလံုးေပါင်း ငါးခါတိတိ ခွဲခဲ့ရြပီး ေဆးရံုေပါ်မှာ သံုးလေကျာ် ြကာသွားပါတယ်။ လူနာခမျာလည်း ေကျးဇူးတင်လွန်းလို့ ဘုန်းြကိးတန်မဲ့ ကိုယ့်ြမင်တိုင်း လက်အုပ်ေလးချီေနတာ။ အဲဒါနဲ့ “တယ်ဟုတ်တဲ့ငါပါလား” ဆို ဘဝင်ေလဟပ်ြပီးေဖ့စ်ဘုတ်ေပါ် အဂင်္လိပ်လိုြကိးေတာင် ေရးြပိးတင်ထားခဲ့ပါေသးတယ်။ ေြပာခဲ့ပါပေကာလား။ သူငယ်နာမစင်ပါဘူးလို့။
အခု ေသေသချာချာ ြပန်စဉ်းစားြကည့်တဲ့အခါမှာ သူကသာ ကိုယ့်ေကျးဖူးရှင် စစ်စစ်ြကီးြဖစ်ေနပါတယ်။ လူမျိုးြခား ဆရာဝန်တစ်ေယာက်က မြပီးနိုင်မစီးနိုင် လုပ်ချင်တိုင်းလုပ်ေနသမျှကို သူမို့လို့ သည်းညည်းခံြပိး ဆက်အကုခံေနတာပါ။ ဝမ်းဗိုက်ေဟာက်ပက်ြကိးကေန အနံ့ဆိုးတဲ့ အရည်ေတွ တရွှဲရွှဲနဲ့ အိပ်ယာထဲမှာ သံုးလလံုးလံုး စိတ်ရှည်လက်ရှည် ေစာင့်ေနခဲ့ပါတယ်။ တကယ်ဆို “ဒီဆရာဝန် မေကာင်းဘူး။ ြမို့ေတာ်တက်ြပီး သူ့ထက်ေတာ်တဲ့ ဆရာဝန်ေတွနဲ့ သွားြပမယ်။ မရရင် အန္ဒိယအထိသွားကုမယ်” လို့ မေတွးမိပဲ ေနပါ့မလား။
သူတို့ဆီမှာ အစိုးရစားရိတ်နဲ့ အန္ဒိယအေရာက် ေလယာဉ်နဲ့ ပို့ြပီး ကုေပးေနြကသားပဲ။ ကိုယ်ကသာ အေြကာြကီးနဲ့ “ငါ သူ့အသက်ကို ကယ်လိုက်ြပီ. ေတွ့လား” လို့ လက်မေထာင်ေနတာ။ တကယ်တမ်းမှာ သူက ကိုယ့်ရဲ့ နံမည်၊ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ မာန၊ ယံုြကည်မှု၊ အဲဒါေတွအားလံုးကို သူ့အသက်နဲ့ ေလာင်းေြကးထပ်ြပိး ကယ်တင်သွားပါတယ်။ တစ်သက်လံုး ေနာင်တနဲ့ တနံု့နံု့ခံစားေနရတဲ့ အိမ်မက်ဆိုးေတွလည်း မရှိေအာင် ဖယ်ေပးသွားတယ်။ သူများရပ်ရွာမှာ အရှက်တကွဲအကျိုးနည်းလည်း မြဖစ်လိုက်ရဘူး။ လူတကာ အထင်ြကီးတာလည်းခံရတယ်။ တကယ်ေတာ့ ကိုယ်ကသာ ထိုင်ထိုင်ြပိး ရှိခိုးသင့်တာပါလားေနာ်။
နိဂံုးချုပ်အေနနဲ့ အစက စကားကို ြပန်ေကာက်ရရင် ဘယ်အရာမဆို နှစ်ဘက်အြမင်ေတွကို သင့်တင့်မျှတေအာင်ြကည့်နိုင်မှ အနီးြကည့်အေဝးြကည့် စံုေအာင်ြကည့်နိုင်မှ ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျကျ၊ ယထာဘူတကျကျ၊ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲကင်းတဲ့အြမင်မျိုး ရနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုေြပာလို့ ေရှ့ကေရးခဲ့ေြပာခဲ့တာေတွ အကုန်လံုးအမှားေတွလို့ မဆိုလိုဘူးေနာ်။ အဲဒါ ကျွန်ေတာ့်ဘက်က အြမင်ကို တင်ြပခဲ့တာပါ။ တစ်ဘက်လူအေနနဲ့ အဲဒါေတွကိုလည်း သိသင့်ပါတယ်။ ဂျာနယ်ေတွထဲမှာ ထင်ရာြမင်ရာေတွ တစ်ဘက်ေစာင်းနင်းေရးတာကျေတာ့ ဘာေြပာမလဲဆိုရင် ေရးြကစမ်းပါေစေလ။ ကိုယ့်ဘက်ကမှန်ေနဖို့သာ လိုတာပါ။ ကိုယ်ကမှန်ေနရင် ဘယ်သူေတွ ဘယ်ေလာက်ဆိုးေအာင်ေရးေရး ေြကာ်ြငာေတာင် ရပါေသးတယ်ခင်ဗျ။ မယံုရင် အင်တာနက်ေပါ်မှာ ဟိုပံုဒီပံုေတွ ထွက်ေနတဲ့ မင်းသမီးေလးေတွကို ြကည့်ပါလား။
အရှက်ရေအာင် သိက္ခာကျေအာင် နှမချင်းမစာမနာ တင်ထားတယ်ဆိုေပမယ့် ကေလးမေလးေတွဘက်က အေနမှန်မှန်နဲ့ ကိုယ့်လမ်းကိုယ်ဆက်ေလျှာက်ြကတဲ့အခါ “ ေအာင်မယ်ေလး။ ဝင်းစက်စက်ကေလး.. အနားမှာထိုင်ကာ အလှသာ အလှသာ ြကည့်ေနချင်ေတာ့တယ်” ဆိုြပီး နဂိုကထက် အရမ်းအရမ်းကို နံမည်ေတွ ဟိုးဟိုးေကျာ်သွားပါေလေရာ။ ကဲ .. တရားသိမ်းြကပါစို့။ သာဓူ၊ သာဓု၊ သာဓုပါခင်ဗျာ။
(မှတ်ချက် .. အင်တာနက်ေပါ်မှာ သားသားရဲ့ဓါတ်ပံုေတွ ေတွ့ရင်ေတာ့ အဲဒါ အတုြကီးလို့သာ မှတ်လိုက်ြကပါဗျို့။ အစစ်က မှဲ့ပါတယ်။ မယံုလာြကည့်.)