“ကတဲ့အချစ်နဲ့ ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ ဇာတ်လမ်း၊ ြကမ်းခန်းရမ်းခန်း လွမ်းခန်းမှာလွမ်း။ ြကမ်းခန်းေလးများေရာက်ရင် အားလံုးလက်ခုပ်တီးြကမယ်။ အြကမ်းအရမ်းဆံုးေတာ့ လွမ်းခန်းြပန်ြဖစ်။ အလှည့်ကျ နွဲ့လို့မရဘူးကွာ။ လူြကမ်းေတွ လဲရင် ြကိုက်လား။ လွမ်းခန်းေတွေရာက်ရင်။ လူသားေတွ မျက်ရည်ဝဲမယ်။”
ြပင်သစ်သံရံုးမှာ ေကျာင်းတက်ေနတုန်းက Victor Hugo အမှတ်တရပွဲေန့မှာ “Notre Damme de Paris” ြပဇာတ်ကို ကခဲ့ဖူးတယ်ဗျ။ စစချင်း ဇာတ်ပန္နက်ပျိုးေတာ့ Les Sans-papiers လို့ေခါ်တဲ့ ေတာင်ပိုင်းကဝင်လာတဲ့ အေြခအေနမဲ့ေတွဟာ ပါရီကေကျာင်းအမြကီး လို့ အမည်ရှိတဲ့ ခရစ်ယာန်ေကျာင်းေတာ်ြကီးေရှ့မှာ “Asile! Asile!” လို့ေအာ်ြပီး ခိုလှံုခွင့်ေတာင်းပါတယ်။ အဝတ်အစား နွမ်းနွမ်းစုပ်စုပ် လူပံုစံ ေြကာင်ေချးရုပ်နဲ့ အဲဒီလူေတွကို Sans-papiers လို့ ေခါ်ရတဲ့အေြကာင်းကေတာ့ ြပင်သစ်နိုင်ငံသားြဖစ်ေြကာင်း အေထာက်အထား တစံုတရာ မရှိလို့ပါတဲ့။ တိုက်ရိုက် အဓိပ္ပါယ်ြပန်လိုက်ရင် “Without papers” လို့ ဆိုသကိုး။ အများအားြဖင့်ေတာ့ ေြမထဲပင်လယ်ဘက်က တက်လာြကတဲ့ အယ်လ်ဂျီးရီးယားေတွ၊ အာရပ်နွယ်ဖွားေတွ၊ ေသမှာမေြကာက်လို့ ေပတစ်ရာေလျှာက်ေနတာပါဆိုတဲ့ ေြခသလံုးအိမ်တိုင် ဂျစ်ပစီလူမျိုးေတွ ပါပါတယ်။
ဇာတ်စင်ေပါ် သံတိုင်ကီြကီးေတွတင်ြပီး မီးေတာက်ေတွ တဝုန်းဝုန်းနဲ့ ကခဲ့ြကတုန်းကေတာ့ ခိုးဆိုးလုယက် ပဥ္စလက်အတတ်ေတွပါ စီရင်တတ်သူေတွလည်း ပါသတဲ့။ စည်းမရှိ ကမ်းမရှိ ြဖစ်သလို ေနထိုင်ကျက်စားြကသူေတွကို လက်မခံလိုတဲ့ ေကျာင်းြကီးရှင် ဆရာေတာ် Frollo က စစ်ဗိုလ်ကေလး Phoebus (အဲဒါ သားသား ကရတဲ့ေနရာေလ) ကို လူရမ်းကားေတွကို သုတ်သင်ရှင်းလင်းေပးဖို့ အမိန့်ေတာ်ြပန်ပါတယ်။ ဒီလိုလူမျိုးေတွဟာ စစ်တပ်လာရင် အြမီးကုပ်ြပီး ထွက်ေြပးသွားြကတာ ဟိုးေရှးေရှး ပေဝသဏီ ဗစ်တာဟူးဂိုးြကီးတို့ လက်ထက်ကတည်းက ပါလားဗျ။ ြကမ်းခန်းြပီးရင် လွမ်းခန်းေတာင် မလာရေသးေပါင်ဗျာ။ ဂျစ်ပစီမေလး Esmeralda နဲ့ မင်းသားနဲ့ေတွ့တဲ့ ေကာင်းခန်းေလးေတွဆက်၊ Fleur de Lys လို့ေခါ်တဲ့ ေရွှနန်းသူ မူယာေြကာ့ မာလာေငွေဖာ့ကေလးနဲ့ ချစ်ခန်းြကိုက်ခန်းေတွဆက်၊ Sainte Denise လမ်းေပါ် Val d’amour အချစ်ေတာင်ြကားကပွဲရံုက ကေချသည်ကေလးေတွနဲ့ေတွ့ဆိုေတာ့ အဲဒီအေကာင်ေတွကို ေမ့သွားေရာ။ အခုဆယ်နှစ်ေလာက်ြကာလို့ ရခိုင်ြပည်နယ်မှာ Les Sans-papiers ေတွ ေသာင်းကျန်းလာေတာ့မှပဲ ေရာ် သည်အေကာင်ေတွ ေပါ်လာြပန်ြပီလို့ သတိရမိေတာ့တယ်။
လူတစ်ဦးတစ်ေယာက်၊ ဒါမှမဟုတ် မိသားစု၊ လူ့အစုအေဝးတစ်ခုရဲ့ အသက်ရှင်သန်ရပ်တည်မှုမှာ ဘာမဟုတ်တဲ့ စက္ကူစာရွက်ကေလးေတွက ဘာြဖစ်လို့များ အဲသေလာက်ေတာင် အေရးပါေနရတာလဲ လို့ စဉ်းစားစရာ ြဖစ်လာတာေပါ့။ တခါတုန်းက အိန္ဒိယနိုင်ငံသား သန်းေပါင်းများစွာမှာ ေမွးစာရင်းမရှိ၊ လူမှုဖူလံုေရးနံပါတ်မရှိ၊ မှတ်ပံုတင်မရှိြဖစ်ေနလို့ လူသားတစ်ေယာက် ဘဝတစ်ခုြဖစ်တည်ေနတယ်လို့ သက်ေသြပစရာ ဘာတစ်ခုမှမရှိသလို ဘဏ်စာရင်းလည်းဖွင့်လို့မရ၊ ေငွလည်းေချးလို့မရြဖစ်ေနတာေြကာင့် နန်ဒန်နိုင်လ်ကန်နီ လို့ေခါ်တဲ့ ဘီလျံနာြကီးက စပွန်ဆာလုပ်ြပီး နိုင်ငံသားေပါင်း ၁.၂ ဘီလီယံအတွက် မှတ်ပံုတင်လုပ်ေပးခဲ့ပါသတဲ့။ အေမရိကန်စပိုင်ရုပ်ရှင်ေတွ ြကည့်မိတဲ့အခါမှာလည်း အဲဒီစာရွက်စာတမ်း အေထာက်အထားေတွကို တုပေဖျာက်ဖျက်လိုက်ရံုနဲ့ လူတစ်ေယာက်ရဲ့ ြဖစ်တည်မှုဟာ ဘာနဲ့မှ သက်ေသြပလို့မရေတာ့ပဲ ခရုဆံကျွတ်ြဖစ်သွားရသတဲ့။
ကိုယ်ေတွ ကေလးရုပ်ကေလးနဲ့ရိုက်ထားတဲ့ ေငါင်းစင်းစင်းဓါတ်ပံုပါ ပန်းေရာင်ကဒ်ြပားေသးေသးေလးေတွက အဲသေလာက်ေတာင် အေရးပါသကိုးလို့ ဘယ်သူမှ ေတွးမိလိမ့်မယ် မထင်ပါဘူး။ အလကားရလို့ တန်ဖိုးမရှိတဲ့အထဲမှာ မှတ်ပံုတင်က ေရှ့ဆံုးကပါမယ်ထင်တယ်။ ပိုက်ဆံေပးလုပ်ရတဲ့သူေတွသာ အဲဒါ ဘယ်ေလာက် တန်ဖိုးြကီးသလဲ သိရတာ။
သည်ကေန့ေခတ်မှာမှ မှတ်ပံုတင်ေတွ မရှိမြဖစ် လိုအပ်လာရတဲ့အေြကာင်းကေတာ့ လူေတွက ဇာတိရပ်ရွာမှ ရိုးေြမကျေနထိုင်တဲ့အေလ့ကေန တစ်ရွာမေြပာင်း သူေကာင်းမြဖစ် ေရွ့လျားသွားလာ ကုန်ြကေတာ့ ဘယ်ရပ်ဘယ်ရွာက ဘယ်သူဘယ်ဝါဆိုတာ အဲသည်ကဒ်ြပားကေလးကပဲ ေဖာ်ြပေပးနိုင်ေတာ့တာကိုး။ သူကမှတဆင့် အိမ်မှာလံုြခံုစွာ သိမ်းဆည်းထားအပ်ေသာ အိမ်ေထာင်စုစာရင်းဆိုတာကို ေြခရာခံနိုင်ြပီး အဲဒါေတွအားလံုးကို လူဝင်မှုြကီးြကပ်ေရးနှင့် ြပည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာနဆိုတာြကီးက စီမံကွပ်ကဲ ထိန်းသိမ်းထားပါတယ်။ ဒါေြကာင့်မို့လို့ လူတစ်ေယာက်မှာ မှတ်ပံုတင်တစ်ခုရှိေနတယ် ဆိုလို့ရှိရင် သူဟာ ြမန်မာနိုင်ငံသားတစ်ေယာက်ြဖစ်တယ်ဆိုတာအြပင် သူနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဘိုင်အိုေဒတာ အဘအမည်၊ ေမွးသက္ကရာဇ်၊ ေနရပ်လိပ်စာေတွကိုပါ သက်ေသသက္ကာယ ြပနိုင်ပါတယ်။
အဲဒီအချက်အလက် စာရွက်စာတမ်းအေထာက်အထား တစံုတရာမရှိတဲ့ Les Sans-papiers ေတွ ေတာ်ေတာ်များများ ြမန်မာြပည်မှာရှိေနတာဟာ လဝကြကီးေတွ လက်လှမ်းမမီလို့၊ အလုပ်ေကာင်းေကာင်း မလုပ်လို့ လံုးဝ (လံုးဝ) မဟုတ်ရေပါင်ဗျာ။ ၁၀၅မိုင်ဂိတ်မှာ ဘာပစ္စည်းလှန်ြကည့်ြကည့် Made in China ေတွ့ရသလိုပဲ အလံုးစံုေသာ စာရွက်မဲ့အထီးေလးေတွကို လှန်ြကည့်ရင်လည်း Made in Bengale ေတွ့ရမှာ မလွဲဘူး။ အဲဒီလူေတွရဲ့ ြဖစ်တည်မှုသက်ေသကို ဘဂင်္လားက မေပးနိုင်ဘူး ြငင်းေနသလို ြမန်မာနိုင်ငံကလည်း ေပးလို့မရပါဘူး။ ြမန်မာနိုင်ငံသားြဖစ်ဖို့အတွက် ြမန်မာနိုင်ငံသားမိဘနှစ်ပါးက ေမွးဖွားလာသူြဖစ်ရပါမယ်။ ဘဂင်္လားနိုင်ငံသားမိဘများက ြမန်မာြပည်မှာေမွးဖွားလာတိုင်း ြမန်မာနိုင်ငံသားအြဖစ် အလိုအေလျာက် တရားဝင်သွားတဲ့ ဥပေဒမျိုး ြမန်မာြပည်မှာ မရှိပါဘူး။ လူမှန်ရင် ဥကေပါက်တာ မဟုတ်တဲ့အတွက် မိဘဘိုးဘွားမျိုးရိုးဆိုတာ ရှိပါတယ်။ သူတို့ဆင်းသက်လာတဲ့ ေဆွခုနစ်ဆက် မျိုးခုနစ်ဆက်လံုးဟာ ဘဂင်္လားကစစ်စစ်ြဖစ်ြပီး ေရတစ်စက်မှ မေရာပါဘူး။ ဒါေြကာင့် သူတို့တေတွရဲ့ ြဖစ်တည်မှုသက်ေသကို ဘဂင်္လားကပဲ ြပန်ေတာင်းစရာရှိပါတယ်။
သို့ေသာ်လည်းပဲ သူတို့တေတွဟာ ကာလြကာြမင့်စွာ ြမန်မာြပည်တွင်းမှာ ဝင်ေရာက်ေနထိုင်ခဲ့ြကတဲ့အတွက် မေလးရှားအစိုးရက အိုဗာစေတးေတွ ဖမ်းြပီး ြပန်ပို့သလို အတင်းေမာင်းချလို့ မရခဲ့ပါဘူး။ နယ်စပ်ေဒသတို့မည်သည် အဲသလိုပဲ လူမျိုးစုေတွ ကူးလူးဝင်ေရာက် ေြပာင်းေရွှ့အေြခချတာ ရှိြကစြမဲပဲ ဆိုေပမယ့် သူတို့အတွက်ေတာ့ နဂိုရှိရင်းစွဲ ေဒသခံေတွကို ေမာင်းမထုတ်ပဲ အေြခကျသွားေလ့မရှိပါဘူး။ အေနြကာလို့ ေသွးေနှာသွားတဲ့အခါမှာေတာင် သူတို့လူမျိုးထံုးစံက ေတာင်ေပါ်သားများ ေခါင်ရည်တည်သလို တစ်အိုးတည်ထားမိရင် ဂဂင်္ါြမစ်ေရ ကုန်ေအာင်ေရာဦးေတာ့ ချဉ်ချဉ်တူးတူး မူးကိုမူးရမှာ၊ ဘယ်သူေရာထား ငါကများေဟ့ လုပ်ြကပါတယ်။ တြခားဘယ်လူမျိုးနဲ့ ယှဉ်ယှဉ် အဲဒါကေတာ့ မြငင်းနိုင်တဲ့အချက်ပါ။ မတူကွဲြပား ြခားနားသူေတွ ြငိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲေနထိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ သည်းခံစိတ် (Tolerance) ဆိုတာ တစ်ဘက်တည်းမှာ အေြခတည်လို့ မြဖစ်နိုင်ပါဘူး။ ဝင်ေရာက်ေရာေနှာသူေရာ လက်ခံေနထိုင်သူပါ တစ်ဘက်ကိုတစ်ဘက် နားလည်မေပးလို့ ရပါ့မလား။
ြပည်တွင်းေန တရုတ်လူမျိုးများဆိုတဲ့သူေတွအားလံုးဟာ ေရာက်ရာအရပ်က ြမန်မာ တိုင်းရင်းသားများကို ဖယ်ထုတ်စရာမလိုပဲ အေစ့ကျရာ အပင်ေပါက် ရှင်သန်ေလ့ရှိြကပါတယ်။ ထိုင်းနယ်စပ်မှာ ကျွံဝင်ေနတဲ့ ြမန်မာေတွအားလံုးဟာလည်း ေရာက်ရာအရပ်ကေဒသခံေတွနဲ့ အဆင်ေြပစွာ ဆက်ဆံေနထိုင် လုပ်ကိုင်ေနြကပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ဘက်ကို ကျွံဝင်ေနတဲ့ စာရွက်မဲ့ေတွကိုေတာ့ ချိုးချိုးဖဲ့ဖဲ့ မေြပာချင်ပါဘူး။ အမ်းေဆးရံု ဝန်ထမ်းအိမ်ယာမှာ တစ်နှစ်ခွဲလံုးလံုး ေနလာသခိုက် အိမ်ေရှ့တံခါးကေလးေစ့ထားရံုကလွဲလို့ ဘာတံခါးမှ ချက်ထိုး ေသာ့ခတ်ပိတ်ေနစရာ မလိုပါဘူး။ တခါတေလမျှေလာက်ေတာင် အေပျာက်အရှ မရှိဖူးတာ ခနခနေြပာလွန်းလို့ အြမင်ကပ်ြပီး ပစ္စည်းတခုခု လာဖွက်ထားချင်သူေတွေတာင် မနည်းလှပါဘူး။
စစ်ေတွက ဆရာဝန်အမျိုးသားေဆာင်မှာေတာ့ လစဉ်လစဉ် သံုးခါထက်မနည်း ဝင်ဝင် အလစ်သုတ်သွားတတ်တာ ဘယ်လိုပဲ ေသာ့ခတ် ေသာ့ခတ် မရပါဘူး။ ေရလဲပုဆိုးေတာင် အြပင်မှာ လှန်းလို့ မရတဲ့အရပ်ပါ။ ကွာြခားချက်ကေတာ့ သူတို့ရှိြခင်း မရှိြခင်း တစ်ခုတည်းပါပဲ။ ြမန်မာနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလံုးက ရဲမှုခင်းစာရင်းနဲ့ ရခိုင်ြပည်နယ် တစ်ခုတည်းမှာရှိတဲ့ ရဲမှုခင်းစာရင်း ယှဉ်ြကည့်ပါ။ လူသတ်မုဒိန်းကျင့်တဲ့အမှုေတွ ဘယ်မှာ အများဆံုးလဲ ေတွ့ရပါလိမ့်မယ်။ အဲသည်လူေတွအေပါ်ဆက်ဆံတဲ့ ြမန်မာလူမျိုးေတွရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ေစာင့်ြကည့်ေနမယ်ဆိုတဲ့ မေလးကုလားြကီးကို ရခိုင်မှာ တစ်လေလာက် လာေနခိုင်းြပီး သည်ကလည်း သူ့သတ္တိနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ေစာင့်ြကည့်ချင်ပါတယ်။
လက်ရှိ ရခိုင်ြပည်နယ်မှာ ြဖစ်ေပါ်ေနတဲ့ အြကမ်းဖက်ဆူပူလှံုေဆာ်မှုေတွကို လူမျိုးေရးအဓိကရုဏ်းအသွင် ဖန်တီးေနတာဟာလည်း အဲဒီစာရွက်မဲ့ေတွ လက်ချက်ဆိုတာ မုန်လာဥလုပ်လို့မရေအာင် ဘူးေပါ်သလို ေပါ်ေနပါြပီ။ အခု လူတိုင်းေစာင့်ြကည့်ေနြကတာက ဘယ်လိုေြဖရှင်းြကမလဲ ဆိုတာကိုပါ။ လူဝင်မှုြကီးြကပ်ေရးစည်းမျဉ်းစည်းကမ်း လုပ်ထံုးလုပ်နည်း ဥပေဒေတွကို တင်းြကပ်ြကမလား။ တင်းြကပ်စရာမလိုပါဘူး။ လက်ရှိဥပေဒကိုက တင်းြကပ်ြပီးသား။ ဥပေဒကေလျာ့ရဲေနတာမဟုတ်ဘူး။ သူတို့ကိုက အြပင်ေရာက်ေနတာ။ လက်ရှိြဖစ်ေနတဲ့ ြပဿနာဟာ ဥပေဒမရှိလို့ ြဖစ်တာ မဟုတ်ဘူး။ ဥပေဒကို မေလးစားလို့၊ မလိုက်နာလို့ြဖစ်တာ။ ဘယ်သူေတွက မလိုက်နာတာလဲ။ လဝက ဦးစီးမှူးေတွလား။ စစ်ြကည့်လိုက်ေလ။
တကယ်မှားလို့ကေတာ့ ြဖုတ်ထုတ်သတ် အလုပ်ခံဝံ့တဲ့သူချည့်ပဲ။ သည်ေခတ်ြကီးထဲမှာ အဘယ်မည်ေသာဦးစီးမှူးကမှ မခိုင်လံုေသာသူကို ေထာင်နှုတ်ခမ်းနင်းြပီး မှတ်ပံုတင် ထုတ်မေပးရဲဘူး။ ခရိုင်မှူးြကီးေတွလည်း ထုတ်ေပးခွင့်မရှိဘူး။ ဘယ်သူမရှိရှိ ရှိရှိ သူတို့ဆီမှာ ရှိေနတာေတာ့ အစစ်ြကီးမှ အစစ်ြကီးေတွ။ ဘာေြပာမလဲ။ သို့ေသာ်လည်း သို့ေသာ်လည်းေပါ့ေလ။ လူသားချင်း စာနာေထာက်ထားေသာအားြဖင့် ခရီးသွားလာခွင့်ကဒ်ကေလးေတွ၊ ရဲစခန်းေထာက်ခံစာကေလးေတွ၊ ရဝတေထာက်ခံစာကေလးေတွနဲ့ ဟိုဟိုသည်သည် ယာယီအားြဖင့် သွားလို့လာလို့ရေနတယ်။ ဘာပဲလိုလို ရန်ကုန်လမ်းညွှန်ထဲမှာ အကုန်ရှိေနတာဆိုေတာ့ ရန်ကုန်သာေရာက်လို့ကေတာ့ “ဘာြဖစ်ချင်လည်းေဟ ြဖစ်လာေစမယ်ေနာ်။ ေအာ်ရဲ..။” ဆိုြပီး နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ပါ အကုန်ရနိုင်ေလတယ်။
အတုလို့ မေြပာနဲ့။ အစစ်နဲ့ ခွဲလို့ကို မရလို့ အစစ်လို့သာ ေြပာလိုက်ြကပါစို့။ မက္ကဆီကိုတို့ အာဂျင်တီးနားတို့မှာလည်း အဲလိုညိုးေြမေအာက်ကမ္ဘာေတွမှာ လိုချင်တာ အကုန်ရသတဲ့။ ကိုယ့်ဆီကေရွှေတွ အြပင်မှာ အိုချင်သေလာက်အို၊ ြပန်ခါနီးေတာ့ စာအုပ်အသစ်လုပ်လိုက်ရင် လွယ်လွယ်ေလးဆိုတာေတွကေရာ ယံုတမ်းစကားေတွမို့လား။ ေြပာချင်တဲ့ဆိုလိုရင်းကေတာ့ အဲဒါေတွအားလံုး ေအာက်လမ်းနည်းေတွနဲ့သာ ြဖစ်နိုင်တာမို့ ဝန်ထမ်းေတွ လာဘ်စားလို့ ြဖစ်ရေလတယ် လို့ မစွပ်စွဲပဲ ဝန်ထမ်းေတာင် ဟုတ်ချင်မှဟုတ်မှာြဖစ်တဲ့ မသမာသူ ဝိသမေလာဘသမားများကသာ လုပ်ေနတာ လို့ ေတွးမိေစချင်တာပါ။
ကိုယ့်ဘက်ကအားနည်းချက်ကို သူတို့တေတွ အခွင့်အေရးယူေလ့ရှိတဲ့အချိန်ကေတာ့ ေရွးေကာက်ပွဲလုပ်ဖို့ မဲဆွယ်ြကတဲ့အခါမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ကိုယ်စားလှယ်ေတွက မဲကို မှတ်ပံုတင်နဲ့ လဲတာေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ့်ရဲ့ မဲဆန္ဒနယ်ထဲက မှတ်ပံုတင်မရှိတဲ့သူေတွကို ဤရပ်ကွက်၌ အမှန်တကယ်ေနထိုင်ပါေြကာင်း ေထာက်ခံစာ အြဖူေရာင်ကဒ်ကေလးေတွနဲ့ ဆန္ဒမဲေပးခွင့်ြပုလိုက်တဲ့အခါ အခုအချိန်မှာ အဲသည်ကဒ်ကေလးေတွက သူတို့အတွက် အမှန်တကယ် ြပည်တွင်းေန မူဆလင်ဘာသာဝင်များြဖစ်ေြကာင်း အေထာက်အထားြဖစ်လာြပီး ဘိုးဘိုးေအာင် ရှံုးေလာက်ေအာင် ပွားလာတဲ့ အြဖူကဒ်ကေလးေတွက ရပ်ကွက်နဲ့ေတာင် မဆန့်ေလာက်ေအာင် ေမွးဌာေနလုပ်ကုန်ြကပါတယ်။ ဒုက္ခသည်စခန်းေတွ ဖွင့်လိုက်တဲ့အခါမှာေတာ့ နဂိုက ေြကာက်လန့်တြကား ထွက်ေြပးသွားတယ်ဆိုတဲ့ အဲသည်အရပ်သား တစ်ေသာင်းဟာ တစ်သိန်းလည်းြဖစ်နိုင်တယ်။
တစ်သန်းလည်း ြဖစ်နိုင်တယ်။ ဘယ်ေလာက်ရနိုင်သလဲ။ ရရင်ရသေလာက် ပွားေအာင်လုပ်ြကပါေလေရာ။ အဲဒါ အခုေလးတင် အေရးေပါ်အေြခအေန ေြကြငာအြပီးကို ေြပာတာပါ။ ဦးနုေခတ်ကဟာေတွကို ထည့်မေြပာပါဘူး။ စာရွက်စာတမ်းအေထာက်အထားမဲ့ ကျူးေကျာ်ဝင်ေရာက်သူေတွ ြပဿနာတစ်ခုခုြဖစ်လို့ သူတို့ဆီြပန်ပို့ေလတိုင်း ဟိုဘက်ကဟာေတွ ဝိုင်းဝိုင်းအာြကတာနဲ့ ြပန်လက်ခံလိုက်ရတဲ့ လူဦးေရဟာ အြမဲ နှစ်ဆ အထက်မှာ ရှိပါတယ်။
အဲသည်လူေတွဟာလည်း လူသားစင်စစ်ေတွြဖစ်လို့ လူသားချင်းစာနာေထာက်ထားေသာအားြဖင့် ေနထိုင်ခွင့်ြပုသင့်တယ်လို့ သူတို့ဘက်က ပါးစပ်ကေလးတင်စိုက်ြပီး နံမယ်ေကာင်းယူသူေတွ (in the expense of us) အများအြပားရှိပါတယ်။ လူသားချင်း မညှာမတာ ေရနစ်သူဝါးကူထိုးြပီး ငါ့ဘက်ကိုတက်မလာနဲ့လို့ အခါခပ်သိမ်းြငင်းဆိုေနတာ ဘဂင်္လားနိုင်ငံသာြဖစ်ပါတယ်။ ြမန်မာေတွဘက်က အြမဲြပန်လက်ခံခဲ့ရတာချည့်ပါပဲ။ အခုြပဿနာက ြမန်မာေတွက ဘဂင်္ါလီေတွကို လက်မခံတဲ့ ြပဿနာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘဂင်္ါလီေတွက အင်အားေတာင့်လာေတာ့ ရခိုင်ေတွကို လက်မခံနိုင်ေတာ့ပဲ သူတို့ကိုယ်ပိုင်နိုင်ငံတစ်ခု ထူေထာင်ချင်တဲ့ ြပဿနာသာြဖစ်ပါတယ်။ သည်ြပဿနာကို ေြပလည်ေအာင် လွှတ်ေတာ်အရပ်ရပ်ကေန ြပည်သူ့ဆန္ဒသေဘာထား ေကာက်ခံြပီးဆံုးြဖတ်လည်း သူတို့ဘက်က လက်ခံမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကုလသမဂ္ဂကဝင်ေတာင်းပန်လည်း သူတို့ဘက်ကေတာ့ ေလျှာ့စရာ မရှိပါဘူး။
ြမန်မာေတွဘက်ကေတာ့ ဖွဲ့စည်းပံု အေြခခံဥပေဒနဲ့ အချုပ်အချာ အာဏာပိုင်ဆိုင်သူ နိုင်ငံတစ်ခုြဖစ်တာမို့ တရားဥပေဒနဲ့အညီသာလျှင် သူတို့ကို လက်ခံနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုအေနနဲ့ တရားဥပေဒကိုသာ အေလးထား လိုက်နာစရာရှိပါတယ်။
မှတ်ပံုတင်ရှိသူတိုင်းဟာ ြမန်မာနိုင်ငံသားြဖစ်လို့ စစ်မှန်တယ်ဆိုရင် မုတ်ဆိတ်ဖားချင်သေလာက်ဖား လက်မခံနိုင်စရာ အေြကာင်း မရှိပါဘူး။ ဘာစာရွက်စာတမ်းအေထာက်အထားမှ မရှိတဲ့သူေတွကိုေတာ့ လွန်စွာမှပင် ြကင်နာသနားတတ်ြပီး၊ လူသားချင်း စာနာေထာက်ထားတတ်သူေတွ ေနထိုင်ရာ မေလးရှားတို့၊ အဂင်္လန်တို့ကို မျှြပီး လွှတ်လိုက်ရ ေကာင်းမလားမသိပါဘူး။ ဓါတ်ပံုေတွြကည့်ြပီး ရှင်ဒလာလစ်စ်ကို တမ်းတြမင်ေယာင်ေနသူများထံလည်း အလည်အပတ် ပို့လိုက်ချင်ပါတယ်။ တကယ်ေတာ့ လူတစ်ဦးတစ်ေယာက်ရဲ့ အခွင့်အေရးဆိုတာဟာ အြခားသူတစ်ဦးတစ်ေယာက်ရဲ့ အခွင့်အေရးကို မထိခိုက်သေရွ့အထိသာ တရားဥပေဒနဲ့ညီပါတယ်။ သူ့အခွင့်အေရးအတွက် တစ်စံုတစ်ေယာက်ကို ထိခိုက်နစ်နာေစမယ်ဆိုရင် မျှတတဲ့ဆံုးြဖတ်မှုတစ်ခု လိုအပ်ပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာ အမည်ခံ ဘဂင်္ါလီသားေတွရဲ့ အခွင့်အေရးဟာ ြမန်မာေတွ ရခိုင်ေတွကိုသာ နစ်နာေစတာမို့ ေပးသင့်တယ် လို့ြမင်ရင် ခင်ဗျားကိုယ်ထဲက ြမန်မာေသွးေတွကို အရင် ေဖာက်ထုတ်ပစ်လိုက်ပါဦး။ လူရယ်လို့ြဖစ်လာတဲ့အခါ အေရးြကီးရင် ေသွးနီးြကတာ ဓမ္မတာပါ။ ေသွးနည်းေနတယ်၊ ေသွးေြကာင်ေနတယ် လို့ သမိုင်းတင်ခံရရင် ရာဇဝင်ရိုင်းတယ် လို့ ေခါ်ပါတယ်။ ဘယ်အြငင်းပွားမှု ပဋိပက္ခမျိုးမှာမဆို အချိန်တရားသူြကီးဟာ အေြဖတစ်ခုခုေတာ့ ထုတ်ေပးစြမဲပါပဲ။ အခိုက်အတန့်ေလး မကွဲြပားတာနဲ့ ဖားနဲ့ငါးကို ဗူးလံုးနားမထွင်း ြဖစ်ေနေသးတယ်ဆိုရင် ဆက်လက်ရှုစားြကပါကုန်။ သားသားကေတာ့ ဗန္ဓုလေသွးအစစ်ြဖစ်ပါတယ်။
“အာဇာနည်ဗုဒ္ဓဘာသာ အမျိုးသားတိုင်းြပည်။
ရာဇဝင်ထံုးတမ်းစဉ်လာ ထွန်းေတာက်ခဲ့ေပ။
ပိုင်ဆိုင်သူ ဘိုးဘွားဘီဘင် တို့အေမွ တို့ြပည် တို့ေြမ။”