အေြဖရှာမရပဲ လမ်းေပျာက်ေနတဲ့ ငိုညည်းြခင်းတစ်မျိုးပဲ။ ေလာေလာဆယ်မှာေတာ့ ကိုယ်တို့ေတွအားလံုး ပဒိုင်းဆိပ်တက်ေနြပီထင်တာပဲ။ အိမ်မှာေနရင်း ဝမ်းပျက်ဝမ်းေလျှာြဖစ်ရင်ေတာင် မေန့က ငါဘာများ အစားမှားပါလိမ့်လို့ ြပန်ြပန်ေတွးြကတဲ့ ြမန်မာေတွဟာ အဲဒီပဒိုင်းသီးေတွကို ငါတို့ဘယ်အချိန်ကတည်းက စားမိေနပါလိမ့်လို့ ေတွးြကည့်ဖို့ မေကာင်းပါလား။ ဒီအသီးစားလို့ ဒီလိုြဖစ်မှန်းသိရင် ေနာင်ကို သူများက အတင်းလာေကျွးရင်ေကာ အလွယ်တကူ စားဦးမှာလား။
ေမျာက်တစ်ေကာင်ကို ထမင်းတစ်လုပ် တုတ်တစ်ချက် ရိုက်ရိုက်ြပီး ေကျွးြကည့်စမ်းပါေလ။ ေနာင်ကျေတာ့ ထမင်းလုပ်ြမင်ရံုနဲ့ ထွက်ေြပးတတ်လာလိမ့်မယ်။ လူသန်းေပါင်းများစွာကို ပဒိုင်းသီးေတွ အတင်းေကျွးေနတာကိုေတာ့ ဘာြဖစ်လို့များ ြငင်းဆန်ရေကာင်းမှန်း မသိြကသလဲ။ အေပါ်က သကာအုပ်ထားလည်း ပဒိုင်းသီးမှန်ရင် ဖန်တွတွနဲ့ ကန်ြကွြကွြဖစ်လာစြမဲပဲ။
ခုေတာ့ တစ်နိုင်ငံလံုး ပဒိုင်းသီးဖီလင်တက်လို့ အရူးေချးပန်းြဖစ်ကုန်ပါေပါ့ဗျာ။ ဘာေတွကို ေစာင်းေြမာင်းေြပာဆို ေနတာတုန်း ဆိုရင်ေတာ့ အကုန်လံုးပါပဲ။ အဲဒီအထဲမှာမှ လတ်တေလာ အထင်ရှားဆံုးကိစ္စက ေြကးနီေတာင်ပါတယ်။ ဘာေတွအဆိပ်တက်လို့ အခုလိုြဖစ်ရသလဲဆိုေတာ့ အစကတည်းက စာရင်းဇယား၊ ကိန်းဂဏန်း၊ အချက်အလက်၊ အလားအလာ၊ အကျိုးအြပစ် ေသေသချာချာ တွက်ဆမထားပဲ
“လာေစပါေစ အာရေက”
ေလာက်ပဲ ြမင်ြပီး နှစ်နိုင်ငံသေဘာတူစာချုပ်ကို ကေလးကစားစရာလိုသေဘာထားလျက် “ဘယ်သူမှမသိေစနဲ့။ ေရာင်းသူဝယ်သူအသံတူ ြပီးစတမ်း” လို့ လက်ညှိုးထိုးေရာင်းစားသွားတဲ့ အတွက်ပါပဲ။
ဟိုးအရင်တစ်ခါ
“ေရရှည်တည်တံ့မည့် ဖွံ့ြဖိုးတိုးတက်မှု” (Sustainable development)
မှာ အရူးငေရွှြကီးနဲ့ ဥပမာေပးခဲ့တုန်းက ပေရာဂျက်မျိုးဟာ သူအကျိုးမရှိ ကိုယ်အကျိုးမရှိနဲ့ တရုတ်အသုဘမှာ မီးရှို့တဲ့ အိမ်ေတွကားေတွလို တီဗီတစ်ခါရိုက်စာ လုပ်လုပ်သွားလို့ သံုးမရတဲ့ပစ္စည်းေတွ အဖတ်တင်ပံုကို ေြပာတာပါ။ စစ်ေစးရာေတွ ပွေနတာပဲလို့ ေြပာခဲ့တယ်။ အခုကိစ္စကေတာ့ အရှုပ်ထုတ်ြကီး အဖတ်တင်တာထက်ဆိုးပါတယ်။
အစိုးရနဲ့ ြပည်သူထိပ်တိုက်ေတွ့ြကြပီး အင်အားသံုး ြဖိုခွင်းယူရတဲ့ အေြခအေန ေရာက်လာတယ်။ မြပီးေသးဘူး အဲဒါ။ ေရှ့ေလျှာက် ေနာက်ထပ် သည့်ထက်ဆိုးမယ့်ဟာေတွ လာဖို့ြမင်ေနတယ်။ ဒီအချိန်ကျမှေတာ့ လာြပီး အြပစ်မေြပာနဲ့ေလ။ အေြဖရှာပါလား အေြဖရှာပါလား။ ရှာပါြပီေကာေလ။ အဲဒီအေြဖက ြပဿနာရဲ့ အရင်းအြမစ်ကိုသိမှ ြဖစ်မှာမို့လို့ ဇာတ်ေြကာင်းလှန်ရတာပါ။ ဒီဇာတ်လမ်းက ဒဂင်္ါးြပားရဲ့ တြခားမျက်နှာကို လှန်ြကည့်လိုက်ရံုနဲ့ အေြဖမထွက်ဘူး။ သူ့ဘက်နဲ့သူမှန်ေနသားပဲ မျှမျှတတ ြကားချလိုက်ရေအာင်ဆိုလို့လည်း ကိစ္စမြပတ်ဘူး။
နှစ်ဘက်စလံုးက ြပဿနာရဲ့ဇစ်ြမစ်ကို ြပုြပင်ယူမှ ြဖစ်ပါလိမ့်မယ်။ လူြကီးေတွက ဘယ်လိုေြဖရှင်းလိုက်သလဲဆိုတာကိုလည်း ေဘာလံုးပွဲများ Live show ြကည့်ရသလို လက်ငင်းေရာ ေရရှည်ပါ အကျိုးအြပစ်ေတွ ဆက်ေဝဖန်သံုးသပ်လို့လည်း ရေသးတယ်ဗျ။
တရုတ်ြပည်က တီယန်နန်မင်စကွဲယားကိစ္စ ေရးတုန်းက စာဖတ်သူတစ်ေယာက်က
“တကယ်လို့များ အဲဒီအချိန်မှာ တရုတ်အစိုးရက အင်အားသံုးြပီး မြဖိုခွင်းခဲ့ဖူးဆိုရင် ဘာေတွ ြဖစ်လာမယ် လို့ ထင်ပါသလဲ။”
တဲ့။ ကျွန်ေတာ့်အထင် ကွန်ြမူနစ်ပါတီြကီးကေတာ့ ြပိုကွဲသွားလိမ့်မယ် မထင်ပါဘူးဗျ။ မသကာ ထိပ်တန်းေခါင်းေဆာင် တစ်ေယာက်နှစ်ေယာက်ေလာက် အထွက်ြပလိုက်ြပီး ေနာက်ကွယ်က ဆက်ြကိုးကိုင်မှာေပါ့။ အေဝးြကီး သွားြကည့်စရာမလိုေပါင်။ ြမန်မာြပည်မှာ ဦးေနဝင်းြကီး အဲလိုပဲ လုပ်ခဲ့တာ မဟုတ်ဘူးလား။ ေတာ်လှန်ေရးြကီးက ပန်းတိုင်အေရာက် ေအာင်ြမင်သွားတယ်ဆိုရင်ေတာင် ပညာတတ်အလွှာက အုပ်ချုပ်ေရးပိုင်းမှာ အေရးပါတဲ့ေနရာေတွ ရလာရံုေလာက်ပဲ ရှိမယ်။
ဒီအခါမှာ အလယ်အလတ်တန်းစား ပညာတတ်ဆိုတဲ့သူေတွကလည်း လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာ သူတို့လက်ထဲေရာက်လာတဲ့အခါ ပညာတတ် ြပည်သူ့ကိုယ်စားလှယ် ြဖစ်ဖို့ထက် ပညာတတ်အာဏာရှင် ြဖစ်ဖို့ပဲ များတယ်။ ပညာမတတ်တဲ့သူအာဏာရှင်ြဖစ်တုန်းက ပညာတတ်ေတွ အေြကာမသိလို့ ထိထိမိမိ မနှိပ်ကွပ်နိုင်ရာကေန ပညာတတ်အာဏာရှင်ြဖစ်လာေတာ့ ပညာတတ်ေတွရဲ့ ေပျာ့ကွက်ဟာကွက်ေတွကို ကျကျနန ချက်ေကာင်းထိေအာင် နှိပ်ကွပ်နိုင်စွမ်းတိုးတက်လာတာ ကိုယ်ေတွ့ခံစားဖူးေတာ့ သိလိမ့်မယ်။
ဘာြဖစ်လို့ဆိုေတာ့ နဂိုတုန်းက ဘယ်အလွှာကပဲ တက်လာတက်လာ၊ အစိုးရအဖွဲ့ထဲေရာက်သွားြပီဆိုရင် အဲဒီအဖွဲ့ြကီး မြပိုကွဲသွားေအာင် ြဖစ်တဲ့နည်းနဲ့ သူကာကွယ်ရေတာ့မှာပဲ။ ဒါေြကာင့် ဒီအစိုးရဟာလည်း “ေြကးနီေတာင်ကိစ္စ အခုလို အင်အားသံုးြပီး မြဖိုခွဲရင် ေရှ့ဆက် ဘာေတွ ြဖစ်လာမလဲ သိလား။” လို့ ေမးမှာ မလွဲဘူး။
မေြပာလည်း လူတိုင်းသိေနတဲ့အချက်ကေတာ့ တရုတ်နဲ့ မျက်နှာပျက်ရမှာေပါ့။ (တရုတ်လူမျိုးေတွအတွက် မျက်နှာဆိုတာ ဘယ်ေလာက်အေရးြကီးသလဲ ဟုန်မင်ယန်ထမင်းပွဲ ေရးတုန်းက ေြပာခဲ့ဖူးတယ်) ပျက်ပေစေလ။ ဘာအေရးလဲ။ သူက တသက်လံုး ဂုတ်ေသွးစုပ်လာခဲ့တာ လို့ သေဘာထားနိုင်တယ်ပဲ ထားပါ။
“လူြကီးေတွ လက်နဲ့ေရးသမျှ သည်လိုပဲ အြမဲေြခနဲ့ဖျက်ေနေတာ့မှာလား။”
လို့ ေမးလာရင် အေြဖရှိြပီလား။ လက်ပံေတာင်းေတာင်ဆိုတာ ေရခဲတံုးြကီးရဲ့ ေရေပါ်ထွက်ေနတဲ့ ထိပ်စကေလးပဲ ရှိေသးတယ်။ (ေဒသခံေတွ မခံစားနိုင်မှန်း သိပါတယ်။ တြခားဟာေတွလည်း အများြကီး လို့ ေြပာချင်တာ) ဆန်စင်ရာ ကျည်ေပွ့လိုက်ြပီး ဆန္ဒေဖာ်ထုတ်ေနရင် ထမင်းေတာင် ေကာင်းေကာင်းစားရမှာ မဟုတ်ဘူး။ ေကျာက်ြဖူ-ကူမင်း ဓါတ်ေငွ့ပိုက်လိုင်းနဲ့ ရထားလမ်းကိစ္စရှိတယ်။ ကုလားတန်ြမစ်ဝှမ်း ဘက်စံုဖွံ့ြဖိုးေရးရှိတယ်။
နိုင်ငံတကာက ရင်းနှီးြမှုတ်နှံလိုသူေတွ တံခါးဖွင့်ေပးလိုက်တဲ့အချိန်မှာ မင်းသားမလုပ်ရတိုင်း ပတ်မြကီးထိုးေဖာက်ေနသူေတွနဲ့ ဘယ်လိုခရီးဆက်ရမလဲ လို့ ေမးလာရင်ေကာ။ (အို ဘာမှ လာေမးမေနနဲ့။ ရပ်ဆို ခုရပ်။ ဒါပဲ ဒါပဲ လို့ ေြပာလို့ရတဲ့ အစိုးရလည်း ဟုတ်ပဲနဲ့) နှစ်ဘက်စလံုးက ကိုယ့်အေြကာင်းြပချက်နဲ့ကိုယ် မှန်တယ်ထင်လို့ ထိပ်တိုက်ေတွ့ြကတဲ့အခါ ကိုယ့်ဘက်က မှန်တယ်လို့ သက်ေသြပဖို့အတွက် ဆန့်ကျင်ဘက်အရပ်မှာ အမှားကို ေဒါက်ေထာက်ရှာေဖွရံုတင် မဟုတ်ဘူး။ ကလိန်ေစ့ြငမ်းဆင်ပါ လုပ်လာြကတာ ဓမ္မတာပါ။
“ဒါ ဦးပိုင်က ေရာင်းစားသွားတာေလ။ မယံု စာရင်းစစ်ဝင်ြကည့်ပါလား။”
(ဝင်ေပါ့။ စာရင်းစစ်ခွံ့ရတာ ဘယ်ေလာက်ကုန်တာမှတ်လို့) “အဲဒါ ေြမေပါ်ေြမေအာက် အဖျက်သမားေတွရဲ့ ေသွးထိုးလှံုေဆာ်မှုေလ။ သင့်ေတာ်တဲ့အချိန်ကျရင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲလုပ်ြပီး ြပည်သူများကို အမှန်တရားေဖာ်ထုတ်ေပးသွားမည် ြဖစ်ေြကာင်း။ (ေြပာေပါင်းများလို့ ရိုးေနပါြပီ)။ တဘက်နဲ့တဘက် ချစ်ေသာမျက်စိနဲ့ မရှုနိုင်တဲ့အခါ အမုန်းေတွ တိုးပွားလာမှာလည်း ဧကန်ပဲ။
ဒီကိစ္စမျိုးဆိုတာ ကိုယ့်နိုင်ငံမှာချည့်ပဲ ြဖစ်ေနတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အာရှမှာ အြကီးဆံုး ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံဆိုတဲ့ အိန္ဒိယမှာလည်း ေရွှေကျာင်းေတာ်ြကီးကိစ္စတုန်းက အင်အားသံုးြဖိုခွင်းခဲ့ရတယ်။ ထိုင်းမှာ ရှပ်နီေတွတုန်းကလည်း မီးဟုန်းဟုန်းေတာက်ခဲ့တာပဲေလ။ ေရာဂါေပျာက်ဖို့အတွက် ေဆးခါးြကီးလည်း မလွှဲမေရှာင်သာ ေသာက်ရတဲ့အခါ ရှိမေပါ့။ ဘယ်သူကမှ နိုင်ငံေရးမှာ လူမုန်းမများချင်ဘူး။ တိုင်းြပည်အတွက်မို့သာ ကိုယ့်မဲေတွ ေလျာ့ချင်ေလျာ့သွားပါေစ။ အနစ်နာခံြပီး လုပ်ြကရတာ။
မိဘဆိုတာ သားသမီးကို ေြပာလို့ဆိုလို့မရရင် ခပ်ဆတ်ဆတ်ကေလး ေြကာက်ရံုလန့်ရံု ရိုက်တန်လည်း ရိုက်ေပးရတယ်။ စသည် စသည်ြဖင့် ဆင်ေြခဆင်လက်ေတွ ေပးခဲ့တာလည်း မြကားဖူးတာ တစ်ခုမှ မကျန်ေတာ့သေလာက်ပါပဲ။ ေရှးက သက္ကရာဇ်ြဖိုတဲ့အခါ တိုင်းြပည်ေကာင်းဖို့အတွက် မလွှဲမေရှာင်သာလို့သာ ြဖိုြကရြပီး သက္ကရာဇ်ြဖိုသူ ြပည့်ရှင်မင်းကေတာ့ နတ်ရွာစံရြမဲ ဓမ္မတာ ရှိသတဲ့။ အခုအြဖစ်လည်း သိပ်ေတာ့ မထူးပါဘူး။ ြပည်သူကို အင်အားနဲ့ အနိုင်ယူလိုက်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူမှန်သမျှ ေကာင်းသည်ြဖစ်ေစ ဆိုးသည်ြဖစ်ေစ သိပ်ေတာ့ မြကာြကဘူး။ ြပစရာအေထာက်အထားေတွ များလွန်းလို့ ဘယ်သူ့ ဥပမာေပးရမှန်းေတာင် မသိ။
ဂဂတုန်းက ထိပ်သီးေခါင်းေဆာင်ေတွဆို အခုတစ်ေယာက်မှ မရှိေတာ့ဘူး ေတွ့လား။ သူတို့ဟာသူတို့ အစိမ်းေြကွေြကွ အမှည့်ေြကွေြကွ၊ ြပည်သူေတွရင်ထဲက အတွင်းေြကကေတာ့ ေသရာပါရံုတင် မဟုတ်ဘူး။ သမိုင်းကိုတွင်ေရာ။ စက်တင်ဘာကိစ္စသာမြဖစ်ခဲ့ရင် အရင်ဘိုးေတာ်ြကီး အဲေလာက်လွယ်လွယ်ကူကူ လွှဲေပးချင်စိတ် ေပါက်လာမှာကို မဟုတ်ဘူး။ အခုလည်း ထပ်လုပ်ြပန်ြပီ။ အဲဒါ လမ်းေဟာင်းြကီးဗျ။ ေနာက်ြပန်မလှည့်ပဲ နဂိုေနရာ ြပန်ေရာက်သွားမှာ။
အခုြဖစ်ရပ်မှာ သပိတ်စခန်းဖွင့်ထားတဲ့ ရဟန်းရှင်လူေတွကို လူစုခွဲနိုင်လိုက်ြပီပဲ ထားပါေလ။ အဲဒီမှာ ဆန္ဒြပဒုက္ခခံေနြကရတဲ့ အေြကာင်းရင်းကို ေြပလည်ေအာင် မေြဖရှင်းပဲ ထားရင် အဲဒီမီးက အိမ်ေပါက်ေစ့ ဆက်ေလာင်ဦးမှာပဲ။ တစ်ေယာက်ေသာသူက ေချွးသိပ်ဖို့သွားတာ ေရာက်ေတာင် မေရာက်ေသးဘူး။ တြခားတစ်ေယာက်က ရှင်းထုတ်ပလိုက်တာြကည့်ရင် အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်မိေအာင် တိုင်ပင်ြပီးလုပ်တာ မဟုတ်ပဲ ေဘးေချာ်ကန်ပလိုက်သလို မစည်းလံုးမှန်း သိပ်သိသာသွားတယ်။ တစ်ေလှတည်းစီးေနမှန်း ေမ့ေနသလား မသိပါဘူး။
သူတို့ေမွးတဲ့ သားေြမးအရွယ်ပဲရှိတဲ့ မေလာက်ေလး မေလာက်စား အလကားေကာင်တစ်ေကာင် အေနနဲ့ စိတ်မေကာင်းြခင်းြကီးစွာ ြဖစ်ရရံုပဲရှိတယ်။ ဒါေပမယ့် စာေရးတိုင်းေရးတိုင်း သူများအြပစ်ေြပာဖို့ထက် အေြဖတစ်ခုခုေတွ့လာေအာင် ေတွးြကည့်မိချင်တဲ့စိတ်ေြကာင့် ဒီြဖစ်ရပ်မှာ ဘယ်လို အေကာင်းဆံုး အဆံုးသတ်မလဲ လို့ စဉ်းစားြကည့်မိပါတယ်။
အြကံေပးရေလာက်ေအာင်ေတာ့ ဘာေကာင်မှ မဟုတ်ပါဘူး။ စီမံကိန်းကိုရပ်ေပးပါ့မယ် လို့ အာမခံဖို့ကေတာ့ သမ္မတြကီးကိုယ်တိုင် သွားြပီး ေချွးသိပ်ေတာင် ယံုြကည်နိုင်ဖို့ ခပ်ခက်ခက်ဗျ။ ြမစ်ဆံုတုန်းက သူကရပ်မယ်ေြပာလိုက်၊ ေနာက်ကလူေတွက ရပ်ရဲရပ်ြကည့် သိမယ် ြဖစ်ကုန်လိုက်နဲ့ အရှက်ကွဲရမလိုြဖစ်ြပီးြပီ။ လွှတ်ေတာ်နာယကြကီးက လခတိုးေပးမယ် အဆိုတင်သွင်းတာလည်း အဖျားရှူးြပီး ေနာက်နှစ်ခါ တန်ေဆာင်မုန်း ပွဲြကည့်ပါဦး ြဖစ်သွားြပီ။ ေဒါ်စုဆီက “ြပည်သူသေဘာမတူရင် ရပ်ေပးရမှာေပါ့”
လို့ တစ်ခွန်းထွက်ြကည့် လွှတ်ေတာ်မှာ သူက ဘာပါဝါရှိလို့လဲဆို ဝက်ဝက်ကွဲ ဝုန်းြကမှာ။ မဲခွဲြပီး ဆံုးြဖတ်မှကို ရမှာ လို့ ထင်တာပဲ။ ဒီေနရာမှာ အေရးပါလာတာက
“မဲခွဲြကည့်ေလ။ ကျွန်ေတာ်တို့ပါတီအင်အားက အများြကီးပဲ။ လိုအပ်ရင် ၂၅% က ေအာ်တိုမက်တစ်ထပ်ေဆာင်းြပီးသား။”
လို့ မရှက်မေြကာက် မီဒီယာမှာေတာင် ဖွင့်ေြပာတဲ့သူက ေြပာြပီးြပီ။ တကယ်ေတာ့ သူဟာ သူများထွက်ခိုင်းလို့သာ ထွက်လာတာ သူ့ကိုယ်သူ ဘာေကာင်မှန်းမသိေသးတာကို ြပတာပဲ။ သူရလာတဲ့မဲေတွဟာ အမှန်တကယ် လူထုေထာက်ခံမှုနဲ့ ရလာမှသာ လူထုဆန္ဒကို ကိုယ်စားြပုရာေရာက်လိမ့်မယ်ဗျ။ အဲလိုမဟုတ်ရင် သူဟာ အာဏာလက်ရှိေတာ့ ြဖစ်ေကာင်းြဖစ်မယ်။ ြပည်သူကို ကိုယ်စားြပုတယ် လို့ေတာ့ မေြပာနိုင်ဘူး။ ဒါေတာင် သူ့စိတ်က ြပည်သူအတွက် ဆိုတဲ့စိတ်ကရှိဦးမှ။ (ဒါကေတာ့ ေြမြကီး လက်နဲ့ပုတ်လို့ လွဲချင်လွဲဦးမကွယ်) အခုကိစ္စမှာ ြပည်သူဘက်က စိတ်ချယံုြကည်တဲ့ ြပည်သူ့ဘက်က ရပ်တည်ေပးမယ့်သူတစ်ေယာက်လိုတယ်။
ဒါေပမယ့် သူ့ချည့် မြဖစ်ဘူး။ အစိုးရဘက်က တနည်းေြပာရရင် အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်းေတွဘက်က ဥပေဒနဲ့အညီ တိုင်ပင်ညှိနှိုင်းေဆာင်ရွက်ဖို့ မီးေသတဲ့သူတစ်ေယာက်လည်း လိုေသးတယ်။ အဲဒီနှစ်ေယာက် မတိုင်ပင်ပဲ ြဖစ်မယ် မထင်ဘူး။ (ဒီဘက်ကတစ်ေယာက်က ြပည်သူအေပါ်မီးေသသလို ဟိုဘက်ကတစ်ေယာက်ကေရာ သူ့လူေတွအေပါ်မီးေသပါ့မလား) အဲလိုြဖစ်ဖို့ လက်တစ်ကမ်းေရာက်မှ ပုတ်ချလိုက်သလို ြမင်လိုက်ရေတာ့ ေတာ်ေတာ်စိတ်မေကာင်းဘူး။
သူတို့နှစ်ေယာက်ဆံုေတာ့ ဘာလုပ်ရမှာလဲ။ ဗိုလ် ကျား ေသနတ် ကိုယ်ြကိုက်တာကိုယ်လုပ်ေတာ့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ ဒီြပဿနာကို အစဆွဲထုတ်ရဦးမှာ။ အလားတူ ြပဿနာေတွကလည်း ရှိေသးတယ်ေလ။ အခုကိစ္စက Planning failure လို့ ေြပာရမယ်ထင်တယ်။ Project ရဲ့အစဟာ Plan မဟုတ်ဘူးလား။ အဲဒီစီမံကိန်းြကီးေတွ ေရးဆွဲေနတုန်းက ေဒသခံ ြပည်သူလူထုအေြကာင်းကို လံုးဝထည့်မတွက်ထားဘူး ထင်တယ်ေနာ်။ တစ်ကျပ်ရင်းမယ်။ နှစ်ရာြမတ်မယ်။ နင်တစ်ဆယ်၊ ငါတစ်ဆယ်၊ ကျန်တာငါ့အိပ်ထဲဆိုတာေလာက်ပဲ ေတွးပံုေပါ်တယ်။
နိုင်ငံြခားြပန်ပညာတတ်ြကီးေတွ ေရးဆွဲထားတဲ့ မာစတာပလန်ဆိုတာ ကေလးကစားစရာေတာ့ ဘယ်ဟုတ်ပါ့မလဲ။ ကျွမ်းကျင်လွန်းလို့ ဟိုဘက်ေတာင် လွန်ေနေသးတာ။ ဒါေပသိ ပညာမတတ်တဲ့ ေတာသားေတွ ဦးေနှာက်နဲ့ကျေတာ့ ဘယ်လိုမှ လိုက်မမီဘူးေလ။ ြမစ်ဆံုကိစ္စကို သူ့ေလာက်ဘယ်သူမှ ေသချာမသိဘူးလို့ ေြပာဖူးတဲ့သူစကားဟာ အမှန်လည်း ြဖစ်နိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ေတွက ဉာဏ်မမီလို့ သူ့စကားကို မယံုနိုင်တာ။ ဘူတန်မှာတုန်းက ဟိုင်ဒရိုပါဝါပေရာဂျက်ေတွ ေတာ်ေတာ်ြမင်ခဲ့သားပဲ။
သူတို့နိုင်ငံရဲ့ အဓိက နိုင်ငံြခားဝင်ေငွတဲ့။ အိန္ဒိယက လာေဆာက်ေပးြပီး အိန္ဒိယကို လျှပ်စစ်ဓါတ်ြပန်ေရာင်းတဲ့ ဝင်ေငွနဲ့ ရပ်တည်ြကပါသတဲ့။ တစ်နိုင်ငံလံုး ပုဂ္ဂလိကေဆးရံုမရှိပဲ အခမဲ့ကုတဲ့ ဘူတန်မှာ အဲဒီပေရာဂျက်က လုပ်သားေတွကုဖို့အတွက်ေတာ့ စီမံကိန်းအပိုင် ေဆးရံုတစ်ခုရှိြပီး နိုင်ငံြခားသားဆရာဝန်ေတွကို လခေကာင်းေကာင်းေပး ငှားနိုင်ပါတယ်။ သူတို့နိုင်ငံေလာက် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ဂရုတစိုက် ထိမ်းသိမ်းတဲ့နိုင်ငံလည်း အရှားသား။ ဒါေပမယ့် ဘယ်ြမစ်ေချာင်းကေလးေတွမှ ပေရာဂျက်ေြကာင့် ပျက်သွားတယ် ေြပာင်းသွားတယ် မြကားမိပါဘူး။ တရုတ်ြပည်မှာေတာ့ မဲေခါင်ြမစ်စီမံကိန်းေြကာင့် ေရလျှံသတဲ့။
ကိုယ့်ဆီက ဧရာဝတီြမစ်ကေတာ့ နိုင်ငံရဲ့အသက်ေသွးေြကာြဖစ်တာမို့ မေတာ်တဆ အမှားအယွင်းနဲ့ေတာင် အထိခိုက်မခံနိုင်တဲ့အတွက် ြပည်သူေတွ အစိုးရိမ်ြကီးလွန်းတယ်ပဲဆိုဆို မီးမရ ေမှာင်ေမှာင်ပဲေနပါရေစ။ ဧရာဝတီနဲ့ေတာ့ မလဲနိုင်ေပါင်။ အဲဒီစီမံကိန်းေတွအားလံုးကို အဘက်ဘက်က ြပန်သံုးသပ်ရမှာေပါ့။
ေြကးနီေတာင်မှာေတာ့ ဘာသာေရးအေဆာက်အဦေနရာတစ်ခု ဆံုးရှံုးသွားြခင်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးသွားေစနိုင်ြခင်းအြပင် ေနာက်ကွယ်က သေဘာမတူနိုင်ရြခင်း အေြကာင်းတစ်ရပ်ကလည်း မားမားြကီး ေပါ်ထွက်လို့လာပါတယ်။ စီမံကိန်းြပီးသွားေတာ့ေရာ ဘယ်သူေတွ အကျိုးခံစားခွင့်ရှိမှာမို့လဲ ဆိုတဲ့ ေမးခွန်းပါ။ နိုင်ငံေတာ်အတွက် ဘဏ္ဍာေငွေတွ တိုးပွားတာေပါ့ ဆိုတဲ့ပျက်လံုးကေတာ့ မဆလေခတ်က ပရိသတ်ေတာင် မရယ်ေတာ့ပါဘူး။ တန်ချိန်များစွာဆိုတဲ့ ေကျာက်စိမ်းတံုးြကီးလည်း ထွက်ခဲ့တယ်။
နဝတ ပတ္တြမားြကီးဆိုတာလည်း တီဗီထဲမှာ ြမင်ဖူးခဲ့တယ်။ ငါးြပားေစ့တစ်ေစ့ ကိုယ်ခံစားရတာ ပါလို့လား။ မင်းတို့အတွက် ပညာေရး ကျန်းမာေရး ဘတ်ဂျက်ေတွ နှစ်တိုင်းချေပးေနတာ မြမင်ဘူးလားဆိုရင် အဲဒီဘတ်ဂျက်ေတွ လူနာေတွလက်ထဲအထိ ေရာက်မလာတာေကာ မြမင်ဘူးလား လို့ ြပန်ေမးရံုပဲ ရှိတယ်။ ြပည်သူေတွအကုန် ကိုယ့်စားရိတ်နဲ့ကိုယ် ေပးေနြကရတာချည့်ပဲ။ တနသင်္ာရီမှာထွက်တဲ့ ေရနံသဘာဝဓါတ်ေငွ့ေတွကို Total ကုမ္ပဏီက လာလုပ်ေနတာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ေပါင်း ၃၀ နီးပါး ကိုယ်ေတွ ဆယ်တန်းေလာက်ကတည်းကပါပဲ။ ဒီကေန့ထိ ရန်ကုန်မှာ မီးမှန်မှန်လင်းပါ့မယ် အာမခံချက်လည်း မရှိေသးဘူး။
ယိုးဒယားမှာေတာ့ တစ်နိုင်ငံလံုးထိန်ရံုတင်မက ကေမ္ဗာဒီးယားေတာင် ြပန်ေရာင်းစားလို့ရသတဲ့။ ေနာင်ကျေတာ့ မင်းတို့ေဒသ ဖွံ့ြဖိုးလာမှာေပါ့ဆိုတဲ့စကားကို ဘယ်အချိန်အထိ ေစာင့်ယံုရမလဲ။ တစ်ယူနစ်ကို ၅၀၀ နီးပါးေပးသံုးေနရတဲ့ ရခိုင်က ထွက်တဲ့ ဓါတ်ေငွ့ေတွ တရုတ်ကိုေရာင်းစားြပီး ရခိ်ုင်မေလးေတွ ထင်းေခွ၊ ဖေယာင်းတိုင်ထွန်းေနရတာ ဘယ်လိုေဒသခံမျိုးက ြကည်ြကည်ြဖူြဖူ လိုတိုင်းယူ ေပးချင်မှာလဲ။
“သည်းခံလိုက်ပါ သားတို့သမီးတို့ရယ်။ ကိုယ့်တိုင်းြပည်ကဆင်းရဲတာကိုး”
လို့ ေချွးသိပ်တဲ့ ေခါင်းေဆာင်အိမ်က စိန်ေတွဘယ်လိုဝတ်တယ်လို့ ြမင်ရတဲ့အခါ ဝမ်းေြမာက်ဝမ်းသာ သာဓုေခါ်ရမလား။
ပွင့်လင်းြမင်သာမှုဆိုတာ ရိုးေြဖာင့်မှန်ကန်မှုရှိမှ ြဖစ်တာပါ။ ေပါင်မှာ ေပွးအကွက်လိုက်ြကီး ရှိတဲ့သူက လူ့ေရှ့သူ့ေရှ့ ေပါ်ေအာင်ြပချင်ပါ့မလား။ အစကတည်းက အမှန်တကယ် ြပည်သူအတွက် အကျိုးြဖစ်ထွန်းမယ့် စာချုပ်မျိုးဆို နံမယ်ေကာင်း လိုချင်လွန်းလို့
“ငါ လုပ်တာ၊ ငါ လုပ်တာ”
နဲ့ ေနမှာေပါ့။ မင်းတို့ကိုေြပာလည်း ဉာဏ်မီမှာမှ မဟုတ်တာလို့ ဆိုေပမယ့် ကိုယ့်အိမ်အလံုးလိုက် ဖယ်ေပးရေတာ့မယ်ဆိုတာမျိုး ြဖစ်လာရင် ဘာအတွက် ဖယ်ေပးရတယ်ဆိုတာ ေရေရရာရာ သိချင်တဲ့သူမှာ မလွန်ပါဘူး။
“နိုင်ငံေတာ်ကသိမ်းတာကွ”
တစ်ခွန်းတည်းနဲ့ ဖယ်ေပးလိုက်ြပီးမှ ခရိုနီြကီးက အကွက်ရိုက်ေရာင်းစားသွားတဲ့အခါ သားေြမးများလက်ထက်ေရာက်ရင် ေဖတို့ဘတို့ အ လို့ သူများထိပ်ကွက်ခံရတာေပါ့ လို့ အေြပာခံရမှာေပါ့။ နိုင်ငံေတာ်မှာ သိမ်းယူနိုင်တဲ့ အခွင့်အေရးရှိတယ်၊ ေပးချင်တဲ့ကံထရိုက်ကိုလည်း ြပန်ေပးနိုင်တဲ့ အခွင့်အာဏာရှိမှန်း သိပါတယ်။
သို့ေသာ် အဲဒီအာဏာကျင့်သံုးတဲ့ အစိုးရကို ြပည်သူက ေခါင်းငံု့ခံလာခဲ့တာ နှစ်ေပါင်းမနည်းေတာ့လို့ အခုလို အံုြကွလာတာ မဟုတ်လား။ ဒီြပဿနာနဲ့ တြခား အလားတူ မလိုလားအပ်ေသာ ြပဿနာေတွ ြဖစ်မလာေစဖို့ နိုင်ငံေရး သင်ခန်းစာတစ်ခု အြမတ်ထုတ်နိုင်ခဲ့ရင် ေရှ့ဆက်အေြဖရှာနိုင်လိမ့်မယ် လို့ ေမျှာ်လင့်ပါတယ်။ အဲဒါကေတာ့ ြပည်သူေတွရဲ့ဆန္ဒသေဘာထားကို အာဏာနဲ့လွှမ်းမိုးအုပ်ချုပ်လို့ရတယ် ဆိုတဲ့ အြမင်ကို စွန့်ဖို့။ ြပည်သူက တကယ်လိုလားချစ်ခင်တဲ့ ေခါင်းေဆာင်ေကာင်းတစ်ေယာက်ြဖစ်မှ ကိုယ်ေြပာတဲ့စကားကို ယံုယံုြကည်ြကည့် လက်ခံလိမ့်မယ် ဆိုတာကို သေဘာေပါက်ဖို့ပါပဲ။
အစိုးရနဲ့ြပည်သူေတွြကားမှာ ယံုြကည်မှု မတည်ေဆာက်နိုင်သေရွ့ နားလည်မှုေတွ လွဲမှားေနဦးမှာ၊ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုေတွ ေတွ့ြကံုလာရဦးမှာ မလွဲပါဘူး။ တကယ်လို့များ မိုးနတ်မင်းြကီးတို့နတ်ြပည်မှာ အေြပာင်းအလဲကို လိုလားတဲ့သူေတွနဲ့ အေြပာင်းအလဲြဖစ်သွားမှာ စိုးရိမ်ေနတဲ့သူေတွ နှစ်စုကွဲေနမယ်ဆိုရင် ရဲရဲတင်းတင်းြကီး ေြပာင်းလဲြကည့်လိုက်ပါ။ တကယ့်ြပဿနာက မေြပာင်းလဲြခင်းကလာပါတယ်။ ေြပာင်းလဲြခင်းမှာ ြပဿနာရှိမည် မဟုတ်ပါ လို့ ေလးေလးနက်နက် ေတွးမိပါေြကာင်းခင်ဗျာ။
(လက်ရှိအစိုးရကို ြပစ်ြပစ်နှစ်နှစ် ဆဲဆိုတဲ့စာမျိုးမပါတဲ့အတွက် ဖတ်ရတာ အရသာမေတွ့ြဖစ်ေနမယ်ဆိုရင် စိတ်မေကာင်းပါဘူး။ ကျွန်ေတာ်ကေတာ့ အဲဒါေတွချည့်ပဲ တဝဲလည်လည်ေတွးေနရတာ အရသာ မေတွ့ေတာ့တာ အမှန်ပါ။ ေရှ့ကို မေရာက်သလို ခံစားရပါတယ်။ ဘာပဲြဖစ်ြဖစ် ကိုယ်သန်သလို ဆက်လက်ေတွးေတာ အြငင်းပွားနိုင်ပါတယ်)
