ေပါက်ကရေလးဆယ် ပလီစိေချာက်ချက်ေတွေရးလိုက် ဓါတ်ပံုေတွတင်ြပီး ရုပ်ြကီးနဲ့ နှိပ်စက်လိုက်လုပ်ရတာ အားမရေသးလို့ ဒီတခါေတာ့ အသံနဲ့ပါ နှိပ်စက်လိုက်ပါတယ်။ ေရှးေရှးကတင်ခဲ့သမျှ အဆိုဝိဇ္ဇာြကီးများြကားမှာ နံမည်တပ်ရမှာ ရှက်စရာြကီးမို့ လှထံုလို့သာ မှတ်လိုက်ြကေပေရာ့။ ကိုယ်တိုင်ဟစ်ချင်သူများအတွက်ေတာ့ အဆိုမပါ အတီးသက်သက်ကေလးလည်း တင်ေပးလိုက်မယ်ေလ။ စိတ်တိုင်းကျ ဟစ်နိုင်ြကေစကုန်သတည်းေပါ့။ မေကာင်းဘူးလား။
ကျုပ်တို့အဘက ဒါမျိုးမှ ြကိုက်တာဗျ ဆိုရင်လည်း ေြပာဦးေနာ။ ဒီသီချင်းကို ေရးခိုင်းေနြကတာ ြကာပါြပီ။ အသံေခွပါမလာလို့ ခုမှပဲ ေရးြဖစ်ေတာ့တာ။ နန်းေတာ်ေရှ့ဆရာတင်ေရးခဲ့တဲ့ ေအာင်ပင်လယ် နှစ်ပုဒ်ရှိတယ်။ တစ်ခုက ကိုအံ့ြကီးတို့ ကိုသုေမာင်တို့ ြပန်ဆိုထားတဲ့ `လွမ်းေတာ်မူဖို့ စာကိုစီတယ်´ ဆိုတဲ့ ေအာင်ပင်လယ်။ အဲဒါကို ကျွန်ေတာ်တို့ကေတာ့ သီချင်းအစနဲ့ တွဲြပီး စိမ်းြမရံြခယ် ေအာင်ပင်လယ် လို့ ေခါ်သဗျ။ ေနာက်တစ်ပုဒ်ကေတာ့ အခုတင်တဲ့ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် နဲ့ ေြခာက်သံဆင့်ဆိုသွားတဲ့ ေအာင်ပင်လယ်။ ပေလးဘွိုင်းသန်းနိုင်တို့ေခတ်ကဆိုတဲ့ `ခဲနဲ့ေပါက် ခဲနဲ့ေပါက် ခဲနဲ့ေပါက်´ ဆိုတဲ့ အသံမျိုးမို့ နားေထာင်ရတာ အသံဆန်းဆန်းေလးနဲ့ စွဲေနေရာ။
ဆရာတင်က လက်ေတွ့လို့ရှိရင် သီချင်းကို နှစ်ပုဒ်ဆက်တိုက် ေခါင်းစဉ်တစ်ခုတည်းနဲ့ ေရးတတ်သလားမသိပါဘူး။ သူေဌးဝါဒလည်း နှစ်ပုဒ်ရှိတယ်။ `ရယ်ြပီးေတာ့ေနမယ်` ဆိုတာနဲ့ `စိန်လိုချင်ရင် စိန်ြဖစ်ရမယ်´ ဆိုတာ။ `
အာင်ပင်လယ်ဆိုတာကေတာ့ သူ့ဇာတိအရပ်မို့ နန်းေတာ်အေရှ့မှာ ရှိတာ လူတိုင်းသိြပီးေပါ့။ မန္တေလးကေန ြပင်ဦးလွင်ဘက်ကိုတက်တဲ့နားမှာ ဓါတ်ဆီဆိုင်တန်းေလးေတွ အများြကီးရှိတဲ့ ေနရာေလ။ အရင်တုန်းကေတာ့ ေရွှစာရံဘုရားပွဲ ရှိရင် လှည်းတန်းြကီးေတွဆံုတဲ့ ေနရာတဲ့။ သီချင်းထဲကအတိုင်းဆိုရင်ေတာ့ ြကာပင်အိုင်ြကီးေတွ ရှိခဲ့မယ် ထင်ပါရဲ့။ ေအာင်ပင်လယ်အေြကာင်းကိုေြပာရင်ေတာ့ သီချင်းထဲမှာပါသလို ယခင်ယခု ခွဲခွဲြခားြခားေြပာတာ ပိုေကာင်းမယ်ေနာ်။ ဒါေတာင်မှ ဆရာတင်ေခတ်က ယခုနဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ယခုက နှစ်ေပါင်းတစ်ရာနီးနီး ကွာေရာ့မယ်။ သက်ြကီးစကား သက်ငယ်ြကားနိုင်ေအာင် လွမ်းေတာ်မူဖို့ စာကိုစီလိုက်ြကရေအာင်ဗျာ။
မန္တေလး ရတနာပံုြမို့ေတာ်ြကီးတည်ေတာ့ ကန်ြကီးေတွ အထင်ကရပါတဲ့အထဲမှာ ေအာင်ပင်လယ်လည်း တစ်ခုေပါ့။ နန္ဒာကန်၊ ကျွဲဆည်ကန်၊ ေတာင်သမန်အင်း၊ တက်ေသးအင်း၊ ေဇာင်းကေလာအင်းတို့လည်း ပါသတဲ့။ နန်းေတာ်ထဲက ဘုတ်တလုပ်ကန်ေတာ်ကေတာ့ ေရကူးကန်ေလာက်ရှိမှာ။ တကယ်ေတာ့ ေအာင်ပင်လယ်ကန်ြကီးဟာ ရတနာပံုေခတ်မတိုင်ခင် ပုဂံေခတ်ကတည်းက ရှိခဲ့တယ်။ အေလာင်းစည်သူမင်းြကီးရဲ့ သားေတာ်ြကီး မင်းရှင်ေစာဟာ ေဟာ့သွမ်းရမ်းကားလွန်းလို့ အမျက်ေတာ်ရှြပီး ေနာက်လိုက်ေနာက်ပါများနဲ့အတူ ေဖာင်ေပါ်တင်ြပီး ေမျှာလိုက်တာ ေအာင်ပင်လယ်အရပ်မှာ လာတင်သတဲ့။ ယုတ္တိမရှိဘူးလို့ေတာ့ ေြပာရခက်ပါတယ်။ စူဠသမ္ဗဝ မဟာသမ္ဗဝ ညီေနာင်ေမျှာေတာ့လည်း စကုက စြပီးကုတဲ့ မျက်စိဟာ စလင်းမှာ စြပီးလင်းတယ်လို့ဆိုေတာ့ ြမစ်ညာဘက် အထက်ဆန်သလိုြကီး။ ပုဂံကေဖာင်ေတာ်ဟာ အင်းေလးကန်ထဲအထိ လာဆိုက်နိုင်မှေတာ့ မယံုရင် ပံုြပင်လို့သာ မှတ်လိုက်ပါကွယ်။ သူ့ဖာသာ မဏိစည်သူကို နန်းတင်ချင်တာနဲ့ အေြကာင်းရှာြပီး နှင်ထုတ်တာလည်း ြဖစ်နိုင်ေသးတာပဲ။ ဇာတ်ထဲမှာေတာ့ မင်းသားေလးငို.. ဒီအခန်းဟာ အလွမ်းဆံုးေပါ့ .. လား။
ေရွှမန်းငိုချင်းေလးနဲ့ဆို လွှတ်ေကာင်း။ (ငါကိုက ငါပါလားေနာ်။ အမ်းေရာက်တာေတာင် နည်းေသး။)
မင်းရှင်ေစာြကီးက ေအာင်ပင်လယ်မှာေတာ့ လိမ္မာသွားလိုက်ပံုများ။ ေနာက်လိုက်ဗိုလ်ပါများနဲ့ တဘက်ဆည်ကန်ြကီးဆည်ြပီး လယ်ေတွယာေတွလုပ်လိုက်တာ ေရခံေြမခံေကာင်းေကာင်းနဲ့ဆိုေတာ့ ေဒသဖွံြဖိုးတိုးတက်လာချက်နှယ် ဩချရသတဲ့။ အဲဒီေနာက်မှာေတာ့ ေအာင်ပင်လယ်အရပ်ဟာ ေတာြကီးမျက်မည်းများ ြပန်ြဖစ်သွားသလား မေြပာတတ်ပါဘူး။ အင်းဝေခတ်ေရာက်ေတာ့ ဆင်ြဖူရှင်ကို ညြကီးမင်းြကီး ဆင်ေကျာ့ရေအာင်ေခါ်ထုတ်ြပီး အုန်းေဘာင်ခွန်မှိုင်းနဲ့ ရှင်ဘို့မယ် လုပ်ြကံေစတာ အဲဒီေအာင်ပင်လယ် အရပ်တဲ့။ တရဖျားြကီး နတ်သမီးနဲ့ေတွ့လို့ ရူးသွားတယ် ဆိုတာလည်း ေအာင်ပင်လယ်မှာပဲ။ ခုလည်း နတ်သမီးေတွ အဲဒီမှာ ရှိချင်ရှိဦးမှာ။ မန်းေလးသားေတွက ပိုသိြကမယ်ထင်တာပဲ။ ဆရာတင်ေြပာတဲ့ ေရှးစကားထဲမေတာ့ ပန်းရနံေတွတသင်းသင်းနဲ့၊ ြကာမျိုးငါးမည်ြကိုင်လှိုင်ထံုတဲ့၊ ဟသင်္ာေမာင်နှံေတာင်ပံယှက်တဲ့၊ အလွန်သာယာေသာ ေဒသကေလးြဖစ်ခဲ့ပါသတဲ့။
ဆရာတင်ြကီး ရန်ကုန်ဆင်းတုန်းကေတာ့ မိုးကေလးညိုလာလို့ သူ့ေအာင်ပင်လယ်ကို လွမ်းတဲ့အခါ ေကာက်စိုက်သမကေလးေတွ သီချင်းသံြပိုင်ဆိုတာေတာင် ြကားေယာင်မိပါသတဲ့။ လွမ်းလွန်းလို့ ေအာင်ပင်လယ်ြပန်သွားတဲ့အခါမှေတာ့ ြမင်ရတဲ့ အေြခအေနက သူ့ကို အေမာေြပေစခဲ့ဟန်မတူပါဘူး။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာစံနစ်ကို ဧကန်ေမျှာ်မိတယ် တဲ့။ ေဒသဖွံ့ြဖိုးတိုးတက်ေစချင်ရင် စံနစ်ကစြပင်ရမယ်ဆိုတာ အဲဒီရာစုက အညာသားြကီးေတာင် ြကိုြမင်တတ်ေသးသေနာ်။ စိတ်ထဲမှာ နင့်နင့်နဲနဲ ခံစားမိတာကေတာ့ ဒီသီချင်းကေလးဟာ ကိုလိုနီေခတ်ကတည်းက ေရးထားတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းေရး ပညာေပးသီချင်းကေလးပါလားလို့ သေဘာေပါက်မိတယ်ဗျာ။ အခုေခတ် အခုအခါမှာ ပိုလို့ မလိုေပဘူးလား။ အသိကေလးရှိမှ၊ သတိကေလးြမဲမှ၊ အမူအကျင့်ေကာင်းကေလးေတွနဲ့ ကမ္ဘာေြမကို ကယ်တင်နိုင်မှာေလ။
ဆရာြမို့မြငိမ်းေရးြပီး မြမရင်ဆိုခဲ့တဲ့ တချစ်တည်းချစ် သီချင်းထဲမှာ ြဗဟ္မာြကီးေတွဟာ ကြမင်းြပီးေတာ့ ေြမဆီကိုစားလိုက်တာ ကျားမသဘာဝေတွ ေပါ်လာပါေလေရာတဲ့။ သူ့စကားနဲ့ ေြပာရရင် အဲဒီလူေတွဆက်ဆက်ြပီး ကြမင်းလာလိုက်ြကတာ ကမ္ဘာြကီးတခုလံုး သူတို့ကလွဲရင် ဘာမျိုးစိတ်မျိုးရင်းမှ မကျန်ေအာင် ြပုတ်ြပုတ်ြပုန်းေတာ့မေလ။ ြမို့ချင်းရွာချင်း တိုင်းချင်းြပည်ချင်း ဆက်လာလိုက်တာ ေတာနဲ့ေတာင်စွယ်ေတွအကုန် အရိပ်ခိုစရာေတာင် မကျန်ချင်ေတာ့ဘူး။ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာြကီးေတာင် လူေတွရဲ့ ဒုက္ခေဘးက ေရှာင်ေြပးလို့ မရေတာ့။ လူကသဘာဝအေပါ် ကျူးေကျာ်လာလိုက်တာ။ ခုဆို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုတာ လူြပုြပင်မှ ကျန်ရစ်ရေတာ့မယ့် အေြခအေနေရာက်လာြပီ။ ြကံေြကာက် မိုးေအာက် မေနယံုရှိတာပဲလို့ ေြပာဦးမလား။
ကိုယ်ရပ်ေနတဲ့ ေြမြကီး၊ ကိုယ့်ေခါင်းေပါ်က ေကာင်းကင်၊ နှာေခါင်းထဲဝင်လာတဲ့ ေလထု၊ ဘယ်အရာကို ယံုြကည်စိတ်ချလို့ ရေသးသတုန်း။ ေရှးလက်သံုးစကား သမုဒ္ဒရာေရ ကုန်ေအာင်မေသာက်နိုင်ပါဘူး ဆိုတာ ခုေခတ်မှာ မမှန်ေတာ့ဘူး။ ညစ်ညမ်းမှုေတွက ေချာင်းငယ်ေရ ြမစ်ငယ်ေရမေြပာနဲ့ သမုဒ္ဒရာေရနဲ့ ေဆးလို့လည်း မသန့်စင်နိုင်ေတာ့ဘူး။ အဲဒါ ေကာသလ္လမင်းြကီးရဲ့အိမ်မက်ေတွလို ေနာင်လာလတ္တံေသာ မင်းတို့လက်ထက်မှာ ြဖစ်မှာမဟုတ်။ အခုလက်ငင်း ပစ္စက္ခြပဿနာ။ ြကိုတင်ကာကွယ်ရမှာမဟုတ်ဘူး။ လက်ငင်းကုစားရမယ့် အချိန်ေရာက်လာြပီ။
ေအး။ ဟုတ်သကွ။ သူေြပာတာ လက်ခံတယ်။ လာ တို့ အန်ဂျီအို ေထာင်ရေအာင်။ အလှူရှင်လိုက်ရှာြကစို့လို့ ချက်ချင်းလက်ငင်း အေကာင်အထည် ေဖာ်ေပးမယ့်သူေတွကေတာ့ မနည်းမေနာြကီးပဲ။ ဒါေပမယ့် ဘာမဟုတ်တဲ့ အမူအကျင့်ကေလးေတွကို မေြပာင်းနိုင်လို့ရှိရင် တကမ္ဘာလံုးရှိသမျှ ေရွှေငွဥစ္စာေတွနဲ့ ဝယ်ြပီးြပုြပင်လို့ မရနိုင်ပါဘူးဗျာ။ ဘာေတွြဖစ်ေနသလဲ။ ဘာလို့ြဖစ်တာလဲ။ ဘယ်လိုလုပ်ြကမလဲ ဆိုတာ အရင် ဘဲဥအစရှာြကတာေပါ့။ အရင်ဦးဆံုးကေတာ့ သူများေတွ ဘယ်လိုလုပ်ေနသလဲဆိုတာ ေြပာြပမယ်ေလ။
ဘူတန်နိုင်ငံဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို စံနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းတဲ့ေနရာမှာ ေတာ်ေတာ်ေတာ်ပါေပတယ်။ တတ်ကျွမ်းသူပညာရှင်များနဲ့လည်း ေဆွးေနွးနှီးေနှာ အေကာင်အထည်ေဖာ်တတ်ပါတယ်။ သူတို့နိုင်ငံရဲ့ ၆၈% အကျယ်အဝန်းဟာ သစ်ေတာများဖံုးလွှမ်းထားပါသတဲ့။ သစ်ခုတ်ြခင်း အမဲလိုက်ြခင်းကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဥပေဒနဲ့ တားြမစ်ထားပါတယ်။ ေတာမီးမေလာင်ေအာင် ကာကွယ်တာ၊ ေလာင်ခဲ့ရင် အြမန်ြငိမ်းသတ်နိုင်ေအာင် ြကိုြကိုတင်တင် စီစဉ်ထားတာေတွလည်း ေတွ့ရပါတယ်။ စွန့်ပစ်အမှိုက်ကို ေတာထဲေတာင်ထဲ ေပျာ်ပွဲစားထွက်တဲ့အခါမှာေတာင်မှ လက်လွတ်စပယ် မပစ်ြကရပါဘူး။ သူတို့သိပ်ေြကာက်တာ ြကွတ်ြကွတ်အိပ်ပါ။ ြပည်ပကတင်သွင်းခွင့် မေပးပါဘူး။
ေဈးဝယ်ထွက်ရင် စက္ကူအိပ်နဲ့သာ အကျင့်လုပ်ထားပါတယ်။ သားစိမ်းငါးစိမ်းများေတာင်မှ သတင်းစာစက္ကူနဲ့ပဲ ထုပ်ေပးပါတယ်။ ေနရာအနှံ့ အမှိုက်ပံုးကေလးေတွထားြပီး ေန့စဉ်မှန်မှန် အမှိုက်သိမ်းပါတယ်။ ဘယ်ေလာက်များ အမှိုက်သိမ်းေကာင်းသလဲဆို အိမ်မှာ ြကွက်ေတာင်မရှိေအာင်ပါပဲ။ ပိုးဟပ်သာ နင်လားငါလား ေတွ့ရတာ။ ဘန်ေကာက်မှာလည်း ြမို့လည်ေခါင် တေနကုန် ပွစိတက်ေနေအာင် ေရာင်းချစားေသာက်ထားသမျှကို ညစဉ်ညတိုင်း ေြပာင်တလင်းခါေအာင် အမှိုက်သိမ်းတဲ့သူေတွ ေတွ့ခဲ့ရပါတယ်။ ရန်ကုန်မှာကေတာ့ ဘယ့်နှယ်ေြပာရပါ့မလဲ အရပ်ကတို့ေရ။ ညနက်သန်းေကာင်ထိ အမှိုက်သိမ်းေခါင်းေလာင်းသံ တေမျှာ်ေမျှာ်ေနရင်း အမှိုက်လှည်းြမင်လို့ ဝမ်းသာအားရ ေြပးဆင်းြပီးသွန်တာ အမှိုက်သိမ်းချိန်မဟုတ်လို့ မယူဘူးတဲ့။ သူသာမယူတာ လမ်းလံုးြပည့် အမှိုက်အိပ်ကေလးေတွစီလို့။
အချိန်မှန်မှန်မဟုတ်တဲ့ အမှိုက်သိမ်းစံနစ်မှာ ဘယ်ေတာ့လာသိမ်းမှန်းမသိတဲ့ အမှိုက်ေတွကို ြကွတ်ြကွတ်အိပ်နဲ့မှ လံုေအာင်ထုတ်မထားရင် ကူးတို့ဆိပ်မှာ မှို့အိပ်ဖွင့်တာထက်ဆိုးေတာ့မေပါ့။ တိုက်တန်းလျားတိုင်းရဲ့ ေနာက်ေဖးလမ်းြကားက ေြမညီထပ်ေတွဟာ သွပ်မိုးေလးေတွအဖီ ထုတ်ထားရတယ်။ အမှတ်တမဲ့နဲ့များ အဲဒီသွပ်မိုးေလးေတွေပါ် ြကည့်မိလိုက်ရင်ြဖင့် မွစာကျဲေနတဲ့ အမှိုက်ေတွကို မလွဲမေသွ ေတွ့ရပါလိမ့်မယ်။ အဲသေလာက်လွယ်ကူတဲ့ အမှိုက်ပစ်စံနစ်ပါ။ ေန့တိုင်း အတက်အဆင်း လူချင်းခလုပ်တိုက်ေနတဲ့ ေြမညီထပ်ကလူေတွကိုေတာင် အားမနာနိုင်ပဲ အလွယ်တကူ ေနာက်ေဖးြပူတင်းေပါက်က အမှိုက်ထုပ် လွှင့်ပစ်တဲ့လူမျိုးေတွမှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ြကီး ညစ်ေပမှာစိုးလို့ စည်းကမ်းတကျ အမှိုက်ပစ်ြကပါစို့လို့ဆိုရင် ဟားတိုက်ရယ်ြကမှာပဲ။ တကယ်ေတာ့ ရယ်စရာ မဟုတ်ပါဘူး။ ငိုစရာပါ။ မိုးတွင်းကျ ြကွတ်ြကွတ်အိပ်ေတွ ပိတ်လို့ ေြမာင်းေရလျှံတဲ့အခါကျေတာ့ အဲဒီေြမာင်းပုပ်ေရေတွထဲမှာ ကိုယ်ေတွကပဲ ပုဆိုးမ ထမီမ ေလျှာက်ြကရတာေလ။ သန့်ရှင်းေရးဆိုတာ စည်းကမ်းပါ။ စည်ပင်ဝန်ထမ်းမှာသာ တာဝန်ရှိတာမဟုတ်ပါဘူး။
ဘူတန်မှာ ေနာက်တပ်တင်းတင်းကျပ်ကျပ် တားြမစ်ထားတာကေတာ့ သစ်လုပ်ငန်း နဲ့ သစ်ပင်ခုတ်တာပါ။ တဘက်ကေန သစ်ေတာပျိုးေထာင်ေရးကိုလည်း နိုင်ငံြခားပညာရှင်ေတွ ငှားရမ်းြပီး ေစာင့်ေရှာက်ပါတယ်။ ေတာ်ဝင်မိသားစုအတွက် သစ်ကွက်ချေပးတယ်တို့၊ သစ်လိုင်စင် ထုတ်ေပးတယ်တို့ မြကားဖူးပါဘူး။ သစ်ပင်သစ်ေတာေစာင့်ေရှာက်ဖို့ဆိုရင် ဘာချွင်းချက်မှ မထားတဲ့လူမျိုးပါ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူတို့နိုင်ငံမှာ သစ်ေတာကလွဲရင် သဘာဝသယံဇာတ မရှိလို့ပါတဲ့။ ခရီးသွားလုပ်ငန်းလုပ်တာေတာင်မှ ဧည့်သည်အလာများရင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှာစိုးလို့ အေရအတွက်ကန့်သတ်နိုင်ေအာင် နိုင်ငံြခားသားဧည့်သည်တိုင်းကို ြပည်ဝင်ခွန်အြမင့်ဆံုး စည်းကျပ်ေကာက်ခံပါတယ်။ တရက်ကို အေမရိကန်ေဒါ်လာ နှစ်ရာပါ။ လူတစ်ရာလာရင် ရမယ့်ဝင်ေငွကို လူဆယ်ေယာက်နဲ့ ရနိုင်ရင် ဆယ်ပံုတစ်ပံုပဲ ညစ်ေပခံရမှာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ အသိစိတ်ဓါတ်ပါ။ သူတို့လူမျိုးေတွက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ တန်ဖိုးကိုသိသလို ထိန်းသိမ်းေစာင့်ေရှာက်ရေကာင်းမှန်းလည်း သိပါတယ်။ ကိုယ့်အေြကာင်းကေတာ့ မေြပာချင်ေတာ့ပါဘူးေလ။ ေပါက်ရင်ြပီးတာပဲ။
ဟိုးတခါ သီတာရတနာ သီချင်းတင်တုန်းက `ေပါလွန်လွန်းလို့ သံုးမကုန်နိုင်ပါသည်. စိန်ေြကာင်နီလာ ေဂါ်မုတ် ဥဿဖယားစီ ပတ္တြမား ြမဣန္ဒနီ´ ဆိုတာ မဟုတ်ေတာ့ဘူးဗျ။ ကုန်ခန်းနိုင်ေသာပစ္စည်းများဆိုတာ သတိမှမထားြကတာ။ အခုဆို ေရနံသဘာဝဓါတ်ေငွ့ေတွက သံုးဖို့ေနေနသာသာ ေရာင်းလို့ေတာင် မေလာက်ဘူး။ အလဟဿကုန်သွားရတာေတွက ပို နှေြမာစရာေကာင်းပါတယ်။ တေန့တေန့ ဆီဆိုင်တန်းစီရင်း ကုန်သွားတဲ့ဓါတ်ဆီေတွဟာ ဘီးလှိမ့်ရံုထက်လည်းခရီးမေရာက်သလို အချိန်ေတွလည်း ကုန်ပါဘိ။ အလုပ်မလုပ်ပဲ ပိုက်ဆံရတာ တစ်ခုတည်းကိုပဲ ြကည့်ေနတာခက်တာ။ ကိုယ်လည်းမသံုးပဲ အလိုလို ကုန်သွားမယ့်အရာတစ်ခုကို တြခားတစ်ေယာက် အကျိုးရှိရှိ သံုးနိုင်ရင် ဝမ်းသာစရာမေကာင်းဘူးလား။
အိမ်မှာ မလိုအပ်တဲ့ မီးခလုပ်ေတွ လိုက်လိုက်ပိတ်တာဟာ မီတာခ နှေြမာလို့ ကပ်စီးနည်းလို့မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်မလိုလို့ ပိတ်ပစ်လိုက်တဲ့ မီးတစ်ပွင့်ဟာ တြခားလိုအပ်ေနတဲ့သူတေယာက်ဆီမှာ အလင်းရနိုင်တာ မေတွးမိဘူးလား။ အဲဒီမီးဟာ ခွဲခန်းထဲမှာ ေသေရးရှင်ေရးအတွက် အြပတ်မခံနိုင်တဲ့ မီးေမာင်းြကီးေတွ လည်း ြဖစ်နိုင်တာပဲ။ ြပင်သစ်မှာဆို မနက်လင်းအားြကီးအချိန်မှာ ဘယ်အိမ်ြကည့်ြကည့် မီးေရာင်ကေလးေတွ ေရွ့သွားတာကို ေတွ့ရမယ်တဲ့။ အိပ်ယာေဘးက မီးေလးပိတ်ရင် ေရချိုးခန်းထဲက မီးေလးလင်းလာ၊ ေနာက် အဝတ်လဲခန်းထဲေရာက် ခနေန မီးဖိုထဲမှာ ေတာ်ေနြကာ အိမ်တံခါးဝ၊ တစ်ခုပိတ်ြပီးမှ ေနာက်တစ်ခုလင်းပါသတဲ့။ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းကိရိယာေတွကိုလည်း ရမုဒ်နဲ့ပိတ်ရင် ဓါတ်အားေလးပံုတစ်ပံုဆက်ကုန်ေနတာမို့ ခလုပ်ကိုသာ ပိတ်ပါသတဲ့။ ကိုယ်ေပးရတာမဟုတ်တိုင်း ဘုန်းေပါလေအာလုပ်တတ်တဲ့အကျင့်ကိုလည်း မြပင်သင့်ပါလားဗျာ။ ထမင်းေရေချာင်းစီးြပီး ေငွကုန်သံြပာြဖစ်မှ အလှူလို့ သေဘာမထားပါနဲ့။ ကိုယ်မသံုးတဲ့ပစ္စည်း သူများဆီမှာ အသံုးဝင်ေနရင် ကုသိုလ်ရပါတယ်။ ေစးနဲတာနဲ့ စံနစ်ဇယားရှိတာ ခွဲြခားသိေစချင်ပါတယ်။
ချမ်းသာတဲ့သူများမှာလည်း ေငွကုန်ေြကးကျ သက်သာေစဖို့မဟုတ်ပဲ မလိုအပ်ပဲ အလဟဿြဖစ်ေစမည့်အကျင့်ေတွကို သတိြပုေစချင်တာပါပဲ။ တလမ်းတည်းအတူသွားဖို့အေရး လူဆယ်ေယာက် ကားဆယ်စီးနဲ့ သွားမယ့်အစား လမ်းတူရာ လူြကံုတင်ြပီးအတူသွားေတာ့ ဆီကုန်သက်သာရံုတင်မဟုတ် ယာဉ်ေြကာပိတ်တာလည်း မသက်သာပါလား။ အားလံုးြခံုေြပာရရင်ေတာ့ ကုန်ခန်းနိုင်တဲ့အရာေတွကို ဆင်ဆင်ြခင်ြခင်သံုးဖို့၊ ြပန်လည်လှည့်ပတ် ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့အရာေတွကို စံနစ်တကျ ြပန်သံုးဖို့၊ ေလာကြကီးမှာ ကိုယ်ဆိုတဲ့အတ္တအြပင် အြခားအြခားေသာ အများအကျိုးစီးပွား ပရဆိုတာလည်း စဉ်းစားဖို့။ အဲဒါမှသာ ေကာင်းဖို့ ရွယ်ေသာ စံနစ်ြဖစ်ပါတယ်။ အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိပါရဲ့ေနာ်။
ေရွှနန်းေတာ်ေရှ့ ရတနာပံုြပည်ဝယ် ေဇာင်းကေလာကန်နဲ့ နန္ဒာကန်လယ် ေမွှးထံုပျံ့ြကွယ် ပန်းရနံ့သွယ်သွယ်၊ ေတာင်သမန် ေရအင်း ေငွအဆင်းသို့နှယ်။
ေရှးကဆိုတယ် ဗဟိုနယ် အိုဘယ်ဌာန ထိုကာလဝယ် ထွန်းပဝန်းကျယ် လွမ်းဖွယ် အံ့ဖွယ် ဪ ပန်းရနံ့သွယ်သွယ်၊ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ်။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာ စံနစ်ကို အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိတယ်။
(ြကာစိမ်းြကာြပာ ပွင့်နီများ လှုပ်ရှားကာရယ် များစွာကွယ်) ၂ ။ ေလယူရာကို ြကိုင်လှိုင်ေသွးလို့ ေမွှးြကည်တယ် ေရှးမီတယ်။ လူအိုလူမင်း ေြပာြခင်းလက္ခဏာ ဟသင်္ာေမာင်နှံရယ် ဝဲတယ် ဝဲတယ်။ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ်။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာ စံနစ်ကို အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိတယ်။
သိသေလာက်သာ မှတ်ြကဖွယ်။ ကမ္ဗည်းေကျာက်စာ ဖတ်ရမယ်။ ေရွှမန္တေလးေတာင် ေဖွးေဖွးေရာင်ေရွှ ေတာင်ေြခ အေကွ့အတက် အေရှ့ဘက်မှာကွယ် ဂူငယ်တစ်ခုနဲ့ အများရှုြမင်နိုင်တယ်။ တကယ် တကယ် တကယ်တဲ့။ (မင်းရှင်ေစာ ေမျှာသည့်ေဖာင်ငယ် ေလးကန်စလံုး သိမ်းကျံုးတည်ေတာ်မူတယ်) ၂။ အဲဒါေတွကို စီြခယ် နန်းေတာ်ေရှ့ကဆရာတင်ရယ် ကိုြမို့မကိုေြပာြပ ေသာတနားဝယ် ြကားဖွယ်မှတ်ဖွယ်။ ယထာဘူတကို ြကံဆို မှန်မှန်ကန်ကန် ဓါတ်သံဖွင့်ပါေြကာင်း နဲ့ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ်။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာ စံနစ်ကို အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိတယ်။
ကျုပ်တို့အဘက ဒါမျိုးမှ ြကိုက်တာဗျ ဆိုရင်လည်း ေြပာဦးေနာ။ ဒီသီချင်းကို ေရးခိုင်းေနြကတာ ြကာပါြပီ။ အသံေခွပါမလာလို့ ခုမှပဲ ေရးြဖစ်ေတာ့တာ။ နန်းေတာ်ေရှ့ဆရာတင်ေရးခဲ့တဲ့ ေအာင်ပင်လယ် နှစ်ပုဒ်ရှိတယ်။ တစ်ခုက ကိုအံ့ြကီးတို့ ကိုသုေမာင်တို့ ြပန်ဆိုထားတဲ့ `လွမ်းေတာ်မူဖို့ စာကိုစီတယ်´ ဆိုတဲ့ ေအာင်ပင်လယ်။ အဲဒါကို ကျွန်ေတာ်တို့ကေတာ့ သီချင်းအစနဲ့ တွဲြပီး စိမ်းြမရံြခယ် ေအာင်ပင်လယ် လို့ ေခါ်သဗျ။ ေနာက်တစ်ပုဒ်ကေတာ့ အခုတင်တဲ့ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် နဲ့ ေြခာက်သံဆင့်ဆိုသွားတဲ့ ေအာင်ပင်လယ်။ ပေလးဘွိုင်းသန်းနိုင်တို့ေခတ်ကဆိုတဲ့ `ခဲနဲ့ေပါက် ခဲနဲ့ေပါက် ခဲနဲ့ေပါက်´ ဆိုတဲ့ အသံမျိုးမို့ နားေထာင်ရတာ အသံဆန်းဆန်းေလးနဲ့ စွဲေနေရာ။
ဆရာတင်က လက်ေတွ့လို့ရှိရင် သီချင်းကို နှစ်ပုဒ်ဆက်တိုက် ေခါင်းစဉ်တစ်ခုတည်းနဲ့ ေရးတတ်သလားမသိပါဘူး။ သူေဌးဝါဒလည်း နှစ်ပုဒ်ရှိတယ်။ `ရယ်ြပီးေတာ့ေနမယ်` ဆိုတာနဲ့ `စိန်လိုချင်ရင် စိန်ြဖစ်ရမယ်´ ဆိုတာ။ `
အာင်ပင်လယ်ဆိုတာကေတာ့ သူ့ဇာတိအရပ်မို့ နန်းေတာ်အေရှ့မှာ ရှိတာ လူတိုင်းသိြပီးေပါ့။ မန္တေလးကေန ြပင်ဦးလွင်ဘက်ကိုတက်တဲ့နားမှာ ဓါတ်ဆီဆိုင်တန်းေလးေတွ အများြကီးရှိတဲ့ ေနရာေလ။ အရင်တုန်းကေတာ့ ေရွှစာရံဘုရားပွဲ ရှိရင် လှည်းတန်းြကီးေတွဆံုတဲ့ ေနရာတဲ့။ သီချင်းထဲကအတိုင်းဆိုရင်ေတာ့ ြကာပင်အိုင်ြကီးေတွ ရှိခဲ့မယ် ထင်ပါရဲ့။ ေအာင်ပင်လယ်အေြကာင်းကိုေြပာရင်ေတာ့ သီချင်းထဲမှာပါသလို ယခင်ယခု ခွဲခွဲြခားြခားေြပာတာ ပိုေကာင်းမယ်ေနာ်။ ဒါေတာင်မှ ဆရာတင်ေခတ်က ယခုနဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ယခုက နှစ်ေပါင်းတစ်ရာနီးနီး ကွာေရာ့မယ်။ သက်ြကီးစကား သက်ငယ်ြကားနိုင်ေအာင် လွမ်းေတာ်မူဖို့ စာကိုစီလိုက်ြကရေအာင်ဗျာ။
မန္တေလး ရတနာပံုြမို့ေတာ်ြကီးတည်ေတာ့ ကန်ြကီးေတွ အထင်ကရပါတဲ့အထဲမှာ ေအာင်ပင်လယ်လည်း တစ်ခုေပါ့။ နန္ဒာကန်၊ ကျွဲဆည်ကန်၊ ေတာင်သမန်အင်း၊ တက်ေသးအင်း၊ ေဇာင်းကေလာအင်းတို့လည်း ပါသတဲ့။ နန်းေတာ်ထဲက ဘုတ်တလုပ်ကန်ေတာ်ကေတာ့ ေရကူးကန်ေလာက်ရှိမှာ။ တကယ်ေတာ့ ေအာင်ပင်လယ်ကန်ြကီးဟာ ရတနာပံုေခတ်မတိုင်ခင် ပုဂံေခတ်ကတည်းက ရှိခဲ့တယ်။ အေလာင်းစည်သူမင်းြကီးရဲ့ သားေတာ်ြကီး မင်းရှင်ေစာဟာ ေဟာ့သွမ်းရမ်းကားလွန်းလို့ အမျက်ေတာ်ရှြပီး ေနာက်လိုက်ေနာက်ပါများနဲ့အတူ ေဖာင်ေပါ်တင်ြပီး ေမျှာလိုက်တာ ေအာင်ပင်လယ်အရပ်မှာ လာတင်သတဲ့။ ယုတ္တိမရှိဘူးလို့ေတာ့ ေြပာရခက်ပါတယ်။ စူဠသမ္ဗဝ မဟာသမ္ဗဝ ညီေနာင်ေမျှာေတာ့လည်း စကုက စြပီးကုတဲ့ မျက်စိဟာ စလင်းမှာ စြပီးလင်းတယ်လို့ဆိုေတာ့ ြမစ်ညာဘက် အထက်ဆန်သလိုြကီး။ ပုဂံကေဖာင်ေတာ်ဟာ အင်းေလးကန်ထဲအထိ လာဆိုက်နိုင်မှေတာ့ မယံုရင် ပံုြပင်လို့သာ မှတ်လိုက်ပါကွယ်။ သူ့ဖာသာ မဏိစည်သူကို နန်းတင်ချင်တာနဲ့ အေြကာင်းရှာြပီး နှင်ထုတ်တာလည်း ြဖစ်နိုင်ေသးတာပဲ။ ဇာတ်ထဲမှာေတာ့ မင်းသားေလးငို.. ဒီအခန်းဟာ အလွမ်းဆံုးေပါ့ .. လား။
ေရွှမန်းငိုချင်းေလးနဲ့ဆို လွှတ်ေကာင်း။ (ငါကိုက ငါပါလားေနာ်။ အမ်းေရာက်တာေတာင် နည်းေသး။)
မင်းရှင်ေစာြကီးက ေအာင်ပင်လယ်မှာေတာ့ လိမ္မာသွားလိုက်ပံုများ။ ေနာက်လိုက်ဗိုလ်ပါများနဲ့ တဘက်ဆည်ကန်ြကီးဆည်ြပီး လယ်ေတွယာေတွလုပ်လိုက်တာ ေရခံေြမခံေကာင်းေကာင်းနဲ့ဆိုေတာ့ ေဒသဖွံြဖိုးတိုးတက်လာချက်နှယ် ဩချရသတဲ့။ အဲဒီေနာက်မှာေတာ့ ေအာင်ပင်လယ်အရပ်ဟာ ေတာြကီးမျက်မည်းများ ြပန်ြဖစ်သွားသလား မေြပာတတ်ပါဘူး။ အင်းဝေခတ်ေရာက်ေတာ့ ဆင်ြဖူရှင်ကို ညြကီးမင်းြကီး ဆင်ေကျာ့ရေအာင်ေခါ်ထုတ်ြပီး အုန်းေဘာင်ခွန်မှိုင်းနဲ့ ရှင်ဘို့မယ် လုပ်ြကံေစတာ အဲဒီေအာင်ပင်လယ် အရပ်တဲ့။ တရဖျားြကီး နတ်သမီးနဲ့ေတွ့လို့ ရူးသွားတယ် ဆိုတာလည်း ေအာင်ပင်လယ်မှာပဲ။ ခုလည်း နတ်သမီးေတွ အဲဒီမှာ ရှိချင်ရှိဦးမှာ။ မန်းေလးသားေတွက ပိုသိြကမယ်ထင်တာပဲ။ ဆရာတင်ေြပာတဲ့ ေရှးစကားထဲမေတာ့ ပန်းရနံေတွတသင်းသင်းနဲ့၊ ြကာမျိုးငါးမည်ြကိုင်လှိုင်ထံုတဲ့၊ ဟသင်္ာေမာင်နှံေတာင်ပံယှက်တဲ့၊ အလွန်သာယာေသာ ေဒသကေလးြဖစ်ခဲ့ပါသတဲ့။
ဆရာတင်ြကီး ရန်ကုန်ဆင်းတုန်းကေတာ့ မိုးကေလးညိုလာလို့ သူ့ေအာင်ပင်လယ်ကို လွမ်းတဲ့အခါ ေကာက်စိုက်သမကေလးေတွ သီချင်းသံြပိုင်ဆိုတာေတာင် ြကားေယာင်မိပါသတဲ့။ လွမ်းလွန်းလို့ ေအာင်ပင်လယ်ြပန်သွားတဲ့အခါမှေတာ့ ြမင်ရတဲ့ အေြခအေနက သူ့ကို အေမာေြပေစခဲ့ဟန်မတူပါဘူး။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာစံနစ်ကို ဧကန်ေမျှာ်မိတယ် တဲ့။ ေဒသဖွံ့ြဖိုးတိုးတက်ေစချင်ရင် စံနစ်ကစြပင်ရမယ်ဆိုတာ အဲဒီရာစုက အညာသားြကီးေတာင် ြကိုြမင်တတ်ေသးသေနာ်။ စိတ်ထဲမှာ နင့်နင့်နဲနဲ ခံစားမိတာကေတာ့ ဒီသီချင်းကေလးဟာ ကိုလိုနီေခတ်ကတည်းက ေရးထားတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းေရး ပညာေပးသီချင်းကေလးပါလားလို့ သေဘာေပါက်မိတယ်ဗျာ။ အခုေခတ် အခုအခါမှာ ပိုလို့ မလိုေပဘူးလား။ အသိကေလးရှိမှ၊ သတိကေလးြမဲမှ၊ အမူအကျင့်ေကာင်းကေလးေတွနဲ့ ကမ္ဘာေြမကို ကယ်တင်နိုင်မှာေလ။
ဆရာြမို့မြငိမ်းေရးြပီး မြမရင်ဆိုခဲ့တဲ့ တချစ်တည်းချစ် သီချင်းထဲမှာ ြဗဟ္မာြကီးေတွဟာ ကြမင်းြပီးေတာ့ ေြမဆီကိုစားလိုက်တာ ကျားမသဘာဝေတွ ေပါ်လာပါေလေရာတဲ့။ သူ့စကားနဲ့ ေြပာရရင် အဲဒီလူေတွဆက်ဆက်ြပီး ကြမင်းလာလိုက်ြကတာ ကမ္ဘာြကီးတခုလံုး သူတို့ကလွဲရင် ဘာမျိုးစိတ်မျိုးရင်းမှ မကျန်ေအာင် ြပုတ်ြပုတ်ြပုန်းေတာ့မေလ။ ြမို့ချင်းရွာချင်း တိုင်းချင်းြပည်ချင်း ဆက်လာလိုက်တာ ေတာနဲ့ေတာင်စွယ်ေတွအကုန် အရိပ်ခိုစရာေတာင် မကျန်ချင်ေတာ့ဘူး။ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာြကီးေတာင် လူေတွရဲ့ ဒုက္ခေဘးက ေရှာင်ေြပးလို့ မရေတာ့။ လူကသဘာဝအေပါ် ကျူးေကျာ်လာလိုက်တာ။ ခုဆို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုတာ လူြပုြပင်မှ ကျန်ရစ်ရေတာ့မယ့် အေြခအေနေရာက်လာြပီ။ ြကံေြကာက် မိုးေအာက် မေနယံုရှိတာပဲလို့ ေြပာဦးမလား။
ကိုယ်ရပ်ေနတဲ့ ေြမြကီး၊ ကိုယ့်ေခါင်းေပါ်က ေကာင်းကင်၊ နှာေခါင်းထဲဝင်လာတဲ့ ေလထု၊ ဘယ်အရာကို ယံုြကည်စိတ်ချလို့ ရေသးသတုန်း။ ေရှးလက်သံုးစကား သမုဒ္ဒရာေရ ကုန်ေအာင်မေသာက်နိုင်ပါဘူး ဆိုတာ ခုေခတ်မှာ မမှန်ေတာ့ဘူး။ ညစ်ညမ်းမှုေတွက ေချာင်းငယ်ေရ ြမစ်ငယ်ေရမေြပာနဲ့ သမုဒ္ဒရာေရနဲ့ ေဆးလို့လည်း မသန့်စင်နိုင်ေတာ့ဘူး။ အဲဒါ ေကာသလ္လမင်းြကီးရဲ့အိမ်မက်ေတွလို ေနာင်လာလတ္တံေသာ မင်းတို့လက်ထက်မှာ ြဖစ်မှာမဟုတ်။ အခုလက်ငင်း ပစ္စက္ခြပဿနာ။ ြကိုတင်ကာကွယ်ရမှာမဟုတ်ဘူး။ လက်ငင်းကုစားရမယ့် အချိန်ေရာက်လာြပီ။
ေအး။ ဟုတ်သကွ။ သူေြပာတာ လက်ခံတယ်။ လာ တို့ အန်ဂျီအို ေထာင်ရေအာင်။ အလှူရှင်လိုက်ရှာြကစို့လို့ ချက်ချင်းလက်ငင်း အေကာင်အထည် ေဖာ်ေပးမယ့်သူေတွကေတာ့ မနည်းမေနာြကီးပဲ။ ဒါေပမယ့် ဘာမဟုတ်တဲ့ အမူအကျင့်ကေလးေတွကို မေြပာင်းနိုင်လို့ရှိရင် တကမ္ဘာလံုးရှိသမျှ ေရွှေငွဥစ္စာေတွနဲ့ ဝယ်ြပီးြပုြပင်လို့ မရနိုင်ပါဘူးဗျာ။ ဘာေတွြဖစ်ေနသလဲ။ ဘာလို့ြဖစ်တာလဲ။ ဘယ်လိုလုပ်ြကမလဲ ဆိုတာ အရင် ဘဲဥအစရှာြကတာေပါ့။ အရင်ဦးဆံုးကေတာ့ သူများေတွ ဘယ်လိုလုပ်ေနသလဲဆိုတာ ေြပာြပမယ်ေလ။
ဘူတန်နိုင်ငံဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို စံနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းတဲ့ေနရာမှာ ေတာ်ေတာ်ေတာ်ပါေပတယ်။ တတ်ကျွမ်းသူပညာရှင်များနဲ့လည်း ေဆွးေနွးနှီးေနှာ အေကာင်အထည်ေဖာ်တတ်ပါတယ်။ သူတို့နိုင်ငံရဲ့ ၆၈% အကျယ်အဝန်းဟာ သစ်ေတာများဖံုးလွှမ်းထားပါသတဲ့။ သစ်ခုတ်ြခင်း အမဲလိုက်ြခင်းကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဥပေဒနဲ့ တားြမစ်ထားပါတယ်။ ေတာမီးမေလာင်ေအာင် ကာကွယ်တာ၊ ေလာင်ခဲ့ရင် အြမန်ြငိမ်းသတ်နိုင်ေအာင် ြကိုြကိုတင်တင် စီစဉ်ထားတာေတွလည်း ေတွ့ရပါတယ်။ စွန့်ပစ်အမှိုက်ကို ေတာထဲေတာင်ထဲ ေပျာ်ပွဲစားထွက်တဲ့အခါမှာေတာင်မှ လက်လွတ်စပယ် မပစ်ြကရပါဘူး။ သူတို့သိပ်ေြကာက်တာ ြကွတ်ြကွတ်အိပ်ပါ။ ြပည်ပကတင်သွင်းခွင့် မေပးပါဘူး။
ေဈးဝယ်ထွက်ရင် စက္ကူအိပ်နဲ့သာ အကျင့်လုပ်ထားပါတယ်။ သားစိမ်းငါးစိမ်းများေတာင်မှ သတင်းစာစက္ကူနဲ့ပဲ ထုပ်ေပးပါတယ်။ ေနရာအနှံ့ အမှိုက်ပံုးကေလးေတွထားြပီး ေန့စဉ်မှန်မှန် အမှိုက်သိမ်းပါတယ်။ ဘယ်ေလာက်များ အမှိုက်သိမ်းေကာင်းသလဲဆို အိမ်မှာ ြကွက်ေတာင်မရှိေအာင်ပါပဲ။ ပိုးဟပ်သာ နင်လားငါလား ေတွ့ရတာ။ ဘန်ေကာက်မှာလည်း ြမို့လည်ေခါင် တေနကုန် ပွစိတက်ေနေအာင် ေရာင်းချစားေသာက်ထားသမျှကို ညစဉ်ညတိုင်း ေြပာင်တလင်းခါေအာင် အမှိုက်သိမ်းတဲ့သူေတွ ေတွ့ခဲ့ရပါတယ်။ ရန်ကုန်မှာကေတာ့ ဘယ့်နှယ်ေြပာရပါ့မလဲ အရပ်ကတို့ေရ။ ညနက်သန်းေကာင်ထိ အမှိုက်သိမ်းေခါင်းေလာင်းသံ တေမျှာ်ေမျှာ်ေနရင်း အမှိုက်လှည်းြမင်လို့ ဝမ်းသာအားရ ေြပးဆင်းြပီးသွန်တာ အမှိုက်သိမ်းချိန်မဟုတ်လို့ မယူဘူးတဲ့။ သူသာမယူတာ လမ်းလံုးြပည့် အမှိုက်အိပ်ကေလးေတွစီလို့။
အချိန်မှန်မှန်မဟုတ်တဲ့ အမှိုက်သိမ်းစံနစ်မှာ ဘယ်ေတာ့လာသိမ်းမှန်းမသိတဲ့ အမှိုက်ေတွကို ြကွတ်ြကွတ်အိပ်နဲ့မှ လံုေအာင်ထုတ်မထားရင် ကူးတို့ဆိပ်မှာ မှို့အိပ်ဖွင့်တာထက်ဆိုးေတာ့မေပါ့။ တိုက်တန်းလျားတိုင်းရဲ့ ေနာက်ေဖးလမ်းြကားက ေြမညီထပ်ေတွဟာ သွပ်မိုးေလးေတွအဖီ ထုတ်ထားရတယ်။ အမှတ်တမဲ့နဲ့များ အဲဒီသွပ်မိုးေလးေတွေပါ် ြကည့်မိလိုက်ရင်ြဖင့် မွစာကျဲေနတဲ့ အမှိုက်ေတွကို မလွဲမေသွ ေတွ့ရပါလိမ့်မယ်။ အဲသေလာက်လွယ်ကူတဲ့ အမှိုက်ပစ်စံနစ်ပါ။ ေန့တိုင်း အတက်အဆင်း လူချင်းခလုပ်တိုက်ေနတဲ့ ေြမညီထပ်ကလူေတွကိုေတာင် အားမနာနိုင်ပဲ အလွယ်တကူ ေနာက်ေဖးြပူတင်းေပါက်က အမှိုက်ထုပ် လွှင့်ပစ်တဲ့လူမျိုးေတွမှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ြကီး ညစ်ေပမှာစိုးလို့ စည်းကမ်းတကျ အမှိုက်ပစ်ြကပါစို့လို့ဆိုရင် ဟားတိုက်ရယ်ြကမှာပဲ။ တကယ်ေတာ့ ရယ်စရာ မဟုတ်ပါဘူး။ ငိုစရာပါ။ မိုးတွင်းကျ ြကွတ်ြကွတ်အိပ်ေတွ ပိတ်လို့ ေြမာင်းေရလျှံတဲ့အခါကျေတာ့ အဲဒီေြမာင်းပုပ်ေရေတွထဲမှာ ကိုယ်ေတွကပဲ ပုဆိုးမ ထမီမ ေလျှာက်ြကရတာေလ။ သန့်ရှင်းေရးဆိုတာ စည်းကမ်းပါ။ စည်ပင်ဝန်ထမ်းမှာသာ တာဝန်ရှိတာမဟုတ်ပါဘူး။
ဘူတန်မှာ ေနာက်တပ်တင်းတင်းကျပ်ကျပ် တားြမစ်ထားတာကေတာ့ သစ်လုပ်ငန်း နဲ့ သစ်ပင်ခုတ်တာပါ။ တဘက်ကေန သစ်ေတာပျိုးေထာင်ေရးကိုလည်း နိုင်ငံြခားပညာရှင်ေတွ ငှားရမ်းြပီး ေစာင့်ေရှာက်ပါတယ်။ ေတာ်ဝင်မိသားစုအတွက် သစ်ကွက်ချေပးတယ်တို့၊ သစ်လိုင်စင် ထုတ်ေပးတယ်တို့ မြကားဖူးပါဘူး။ သစ်ပင်သစ်ေတာေစာင့်ေရှာက်ဖို့ဆိုရင် ဘာချွင်းချက်မှ မထားတဲ့လူမျိုးပါ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူတို့နိုင်ငံမှာ သစ်ေတာကလွဲရင် သဘာဝသယံဇာတ မရှိလို့ပါတဲ့။ ခရီးသွားလုပ်ငန်းလုပ်တာေတာင်မှ ဧည့်သည်အလာများရင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှာစိုးလို့ အေရအတွက်ကန့်သတ်နိုင်ေအာင် နိုင်ငံြခားသားဧည့်သည်တိုင်းကို ြပည်ဝင်ခွန်အြမင့်ဆံုး စည်းကျပ်ေကာက်ခံပါတယ်။ တရက်ကို အေမရိကန်ေဒါ်လာ နှစ်ရာပါ။ လူတစ်ရာလာရင် ရမယ့်ဝင်ေငွကို လူဆယ်ေယာက်နဲ့ ရနိုင်ရင် ဆယ်ပံုတစ်ပံုပဲ ညစ်ေပခံရမှာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ အသိစိတ်ဓါတ်ပါ။ သူတို့လူမျိုးေတွက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ တန်ဖိုးကိုသိသလို ထိန်းသိမ်းေစာင့်ေရှာက်ရေကာင်းမှန်းလည်း သိပါတယ်။ ကိုယ့်အေြကာင်းကေတာ့ မေြပာချင်ေတာ့ပါဘူးေလ။ ေပါက်ရင်ြပီးတာပဲ။
ဟိုးတခါ သီတာရတနာ သီချင်းတင်တုန်းက `ေပါလွန်လွန်းလို့ သံုးမကုန်နိုင်ပါသည်. စိန်ေြကာင်နီလာ ေဂါ်မုတ် ဥဿဖယားစီ ပတ္တြမား ြမဣန္ဒနီ´ ဆိုတာ မဟုတ်ေတာ့ဘူးဗျ။ ကုန်ခန်းနိုင်ေသာပစ္စည်းများဆိုတာ သတိမှမထားြကတာ။ အခုဆို ေရနံသဘာဝဓါတ်ေငွ့ေတွက သံုးဖို့ေနေနသာသာ ေရာင်းလို့ေတာင် မေလာက်ဘူး။ အလဟဿကုန်သွားရတာေတွက ပို နှေြမာစရာေကာင်းပါတယ်။ တေန့တေန့ ဆီဆိုင်တန်းစီရင်း ကုန်သွားတဲ့ဓါတ်ဆီေတွဟာ ဘီးလှိမ့်ရံုထက်လည်းခရီးမေရာက်သလို အချိန်ေတွလည်း ကုန်ပါဘိ။ အလုပ်မလုပ်ပဲ ပိုက်ဆံရတာ တစ်ခုတည်းကိုပဲ ြကည့်ေနတာခက်တာ။ ကိုယ်လည်းမသံုးပဲ အလိုလို ကုန်သွားမယ့်အရာတစ်ခုကို တြခားတစ်ေယာက် အကျိုးရှိရှိ သံုးနိုင်ရင် ဝမ်းသာစရာမေကာင်းဘူးလား။
အိမ်မှာ မလိုအပ်တဲ့ မီးခလုပ်ေတွ လိုက်လိုက်ပိတ်တာဟာ မီတာခ နှေြမာလို့ ကပ်စီးနည်းလို့မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်မလိုလို့ ပိတ်ပစ်လိုက်တဲ့ မီးတစ်ပွင့်ဟာ တြခားလိုအပ်ေနတဲ့သူတေယာက်ဆီမှာ အလင်းရနိုင်တာ မေတွးမိဘူးလား။ အဲဒီမီးဟာ ခွဲခန်းထဲမှာ ေသေရးရှင်ေရးအတွက် အြပတ်မခံနိုင်တဲ့ မီးေမာင်းြကီးေတွ လည်း ြဖစ်နိုင်တာပဲ။ ြပင်သစ်မှာဆို မနက်လင်းအားြကီးအချိန်မှာ ဘယ်အိမ်ြကည့်ြကည့် မီးေရာင်ကေလးေတွ ေရွ့သွားတာကို ေတွ့ရမယ်တဲ့။ အိပ်ယာေဘးက မီးေလးပိတ်ရင် ေရချိုးခန်းထဲက မီးေလးလင်းလာ၊ ေနာက် အဝတ်လဲခန်းထဲေရာက် ခနေန မီးဖိုထဲမှာ ေတာ်ေနြကာ အိမ်တံခါးဝ၊ တစ်ခုပိတ်ြပီးမှ ေနာက်တစ်ခုလင်းပါသတဲ့။ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းကိရိယာေတွကိုလည်း ရမုဒ်နဲ့ပိတ်ရင် ဓါတ်အားေလးပံုတစ်ပံုဆက်ကုန်ေနတာမို့ ခလုပ်ကိုသာ ပိတ်ပါသတဲ့။ ကိုယ်ေပးရတာမဟုတ်တိုင်း ဘုန်းေပါလေအာလုပ်တတ်တဲ့အကျင့်ကိုလည်း မြပင်သင့်ပါလားဗျာ။ ထမင်းေရေချာင်းစီးြပီး ေငွကုန်သံြပာြဖစ်မှ အလှူလို့ သေဘာမထားပါနဲ့။ ကိုယ်မသံုးတဲ့ပစ္စည်း သူများဆီမှာ အသံုးဝင်ေနရင် ကုသိုလ်ရပါတယ်။ ေစးနဲတာနဲ့ စံနစ်ဇယားရှိတာ ခွဲြခားသိေစချင်ပါတယ်။
ချမ်းသာတဲ့သူများမှာလည်း ေငွကုန်ေြကးကျ သက်သာေစဖို့မဟုတ်ပဲ မလိုအပ်ပဲ အလဟဿြဖစ်ေစမည့်အကျင့်ေတွကို သတိြပုေစချင်တာပါပဲ။ တလမ်းတည်းအတူသွားဖို့အေရး လူဆယ်ေယာက် ကားဆယ်စီးနဲ့ သွားမယ့်အစား လမ်းတူရာ လူြကံုတင်ြပီးအတူသွားေတာ့ ဆီကုန်သက်သာရံုတင်မဟုတ် ယာဉ်ေြကာပိတ်တာလည်း မသက်သာပါလား။ အားလံုးြခံုေြပာရရင်ေတာ့ ကုန်ခန်းနိုင်တဲ့အရာေတွကို ဆင်ဆင်ြခင်ြခင်သံုးဖို့၊ ြပန်လည်လှည့်ပတ် ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့အရာေတွကို စံနစ်တကျ ြပန်သံုးဖို့၊ ေလာကြကီးမှာ ကိုယ်ဆိုတဲ့အတ္တအြပင် အြခားအြခားေသာ အများအကျိုးစီးပွား ပရဆိုတာလည်း စဉ်းစားဖို့။ အဲဒါမှသာ ေကာင်းဖို့ ရွယ်ေသာ စံနစ်ြဖစ်ပါတယ်။ အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိပါရဲ့ေနာ်။
ေရွှနန်းေတာ်ေရှ့ ရတနာပံုြပည်ဝယ် ေဇာင်းကေလာကန်နဲ့ နန္ဒာကန်လယ် ေမွှးထံုပျံ့ြကွယ် ပန်းရနံ့သွယ်သွယ်၊ ေတာင်သမန် ေရအင်း ေငွအဆင်းသို့နှယ်။
ေရှးကဆိုတယ် ဗဟိုနယ် အိုဘယ်ဌာန ထိုကာလဝယ် ထွန်းပဝန်းကျယ် လွမ်းဖွယ် အံ့ဖွယ် ဪ ပန်းရနံ့သွယ်သွယ်၊ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ်။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာ စံနစ်ကို အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိတယ်။
(ြကာစိမ်းြကာြပာ ပွင့်နီများ လှုပ်ရှားကာရယ် များစွာကွယ်) ၂ ။ ေလယူရာကို ြကိုင်လှိုင်ေသွးလို့ ေမွှးြကည်တယ် ေရှးမီတယ်။ လူအိုလူမင်း ေြပာြခင်းလက္ခဏာ ဟသင်္ာေမာင်နှံရယ် ဝဲတယ် ဝဲတယ်။ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ်။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာ စံနစ်ကို အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိတယ်။
သိသေလာက်သာ မှတ်ြကဖွယ်။ ကမ္ဗည်းေကျာက်စာ ဖတ်ရမယ်။ ေရွှမန္တေလးေတာင် ေဖွးေဖွးေရာင်ေရွှ ေတာင်ေြခ အေကွ့အတက် အေရှ့ဘက်မှာကွယ် ဂူငယ်တစ်ခုနဲ့ အများရှုြမင်နိုင်တယ်။ တကယ် တကယ် တကယ်တဲ့။ (မင်းရှင်ေစာ ေမျှာသည့်ေဖာင်ငယ် ေလးကန်စလံုး သိမ်းကျံုးတည်ေတာ်မူတယ်) ၂။ အဲဒါေတွကို စီြခယ် နန်းေတာ်ေရှ့ကဆရာတင်ရယ် ကိုြမို့မကိုေြပာြပ ေသာတနားဝယ် ြကားဖွယ်မှတ်ဖွယ်။ ယထာဘူတကို ြကံဆို မှန်မှန်ကန်ကန် ဓါတ်သံဖွင့်ပါေြကာင်း နဲ့ ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ် ေအာင်ပင်လယ်။ တကယ့်ေတာအစစ်ကဲ့သို့ ခုေတာ့ လယ်ေကာြဖစ်လို့မို့ ေကာင်းဖို့ရွယ်ေသာ စံနစ်ကို အထူးသြဖင့် ေမျှာ်မိတယ်။
0 comments:
Post a Comment