“​ေအသင်ဒီမို”

တွင် ေဆာင်းပါးများေနရာ၌ ဆက်လက်ေရးသားခဲ့သည်။ 0

ေခတ်ကာလ လူသား​များ​ဟာ တီထွင်ဖန်တီး​မှုများ​စွာနဲ့​ ​ေခတ်မီတိုး​တက်တဲ့​ နည်း​ပညာအရိပ်​ေအာက်မှာ ဘာမဆို အဆင်​ေြပလွယ်ကူသက်သာ​ေနတာ​ေတာ့​ မှန်ပါရဲ့​။ ​ေတွး​ေတာဆင်ြခင် သံုး​သပ်မှုပိုင်း​မှာ​ေတာ့​ လွန်ခဲ့​တဲ့​ နှစ်​ေပါင်း​ ၃၀၀၀ တုန်း​က လူသား​ေတွကို မမှီ​ေလာက်ဘူး​လို့​ ​ေတွး​မိပါတယ်။

လူ့​သမိုင်း​တ​ေလျှာက်မှာ အဲသည်အချိန်က​ေလာက် အသိဉာဏ် အ​ေတွး​အ​ေခါ်​ေတွ ကွန့်​ြမူး​ေဝဆာနိုင်တဲ့​ ​ေခတ်တစ်​ေခတ် ထပ်​ေပါ်မလာ​ေတာ့​ဘူး​။ အဲသည်တုန်း​ကဆို တရုတ်ြပည်မှာ ကွန်ြဖူး​ရှပ်စ်ြကီး​ ရှိတယ်။ ခုချိန်ထိ သူ့​အယူအဆ​ေတွကို တူတူတန်တန် အြငင်း​ပွား​ေချပနိုင်တဲ့​သူ မရှိ​ေသး​ဘူး​။ ကိုယ်တို့​ မဇ္ဇိမအရပ်မှာဆို ​ေဂါတမဗုဒ္ဓပွင့်​ခဲ့​တယ်။

 ဥ​ေရာပတိုက်တလွှား​မှာလည်း​ ​ေတွး​ေခါ်ပညာရှင်​ေတွ အ​ေြမာက်အများ​ ​ေပါ်ထွက်ခဲ့​တယ်။ အလုပ်မလုပ်ပဲ မုတ်ဆိတ်ြကီး​ပွတ်ြပီး​ ငုတ်တုတ်ထိုင်​ေနရင် သမီး​နဲ့​အတင်း​ေခါ်​ေပး​စား​ခံရတယ်ဆိုတာ အဲသည်​ေခတ်က ြဖစ်လိမ့်​မယ်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ ဒဿနိက​ေဗဒလို့​ေခါ်တဲ့​ ဖီ​ေလာ်​ေဆာ်ဖီပညာရပ်က သင်ရိုး​ညွှန်း​တမ်း​ထဲမှာပါတဲ့​ ​ေတွး​ေခါ်ပညာရှင်​ေတွဟာ ၂၀ ရာစုက လူသား​ေတွထက် ဘီစီ ငါး​ရာစု ပတ်ဝန်း​ကျင်က ဆရာ့​ဆရာြကီး​ေတွက ပိုများ​ လိမ့်​မယ် ထင်ပါတယ်။

 အြဖစ်အပျက်​ေတွက တစ်​ေနရာစီမှာမို့​လို့​ မဆက်စပ်မိြက​ေပမယ့်​ ခုနှစ်သက္ကရာဇ်က​ေလး​ေတွနဲ့​ ကမ္ဘာ့​ေြမပံု​ေပါ် ​ေြခရာ​ေကာက်ြကည့်​လိုက်​ေတာ့​ ​ေခတ်ြပိုင် (Contemporaray) ဆိုတဲ့​ စကား​ကို ပိုနား​လည်လာတယ်။ စိတ်ဝင်စား​ဖို့​လည်း​ ပို​ေကာင်း​လာတယ်။

နီ​ေပါနဲ့​ အိန္ဒိယနယ်စပ်နား​ ကပ္ပိလဝတ္ထုဆိုတဲ့​ မန်း​ေလး​ြမို့​ေလာက် မကျယ်ြပန့်​တဲ့​ ပ​ေဒသရာဇ်နိုင်ငံငယ်က​ေလး​မှာ သု​ေဒ္ဓာဓနဘုရင်ဟာ သူ့​သား​လက်ထက်ကျရင် စြကာဝဠာြကီး​ကို ပိုင်စိုး​မယ့်​ စြကဝ​ေတး​မဏ္ဍတ်မင်း​ ြဖစ်ရမယ် ဆိုတဲ့​ အိပ်မက်ကို မက်​ေနပါြပီ။ အဲ့​ဒီအချိန်နဲ့​ မလှမ်း​မကမ်း​ တရုတ်ြပည်မှာ​ေတာ့​ ပထမ​ေြမာက်ဧကရာဇ်ြကီး​က သူ့​အ​ေရှ့​ရှိခဲ့​ြပီး​ေသာ သမိုင်း​မှတ်တမ်း​များ​ကို မီး​ရှို့​ေဖျာက်ဖျက်ပစ်ြပီး​ လက်ရှိတရုတ်နိုင်ငံ​ေလာက်နီး​ပါး​ အကျယ်အဝန်း​ရှိတဲ့​ အင်ပါယာြကီး​တစ်ခု ထူ​ေထာင်​ေနနှင့်​ြပီ။

သူ့​အာဏာတည်တံ့​ေရး​အတွက် အာကာသထဲက လှမ်း​ြကည့်​ရင်​ေတာင်မှ ချုပ်ရိုး​ေြကာင်း​ြကီး​တစ်ခုလို ြမင်​ေနရတဲ့​ မဟာတံတိုင်း​ြကီး​ကို ​ေဆာက်​ေနခဲ့​ြပီ။ ဥ​ေရာပ အ​ေရှ့​တလွှား​မှာ​ေတာ့​ ဂရိ​ေတွက ​ေအသင်ြမို့​ြပနိုင်ငံထူ​ေထာင်ြပီး​ ဆိုက​ေရး​တီး​လို ​ေတွး​ေခါ်ပညာရှိြကီး​ေတွ၊​ ဟစ်ပိုက​ေရး​တီး​လို ​ေဆး​ပညာရှင်ြကီး​ေတွ ​ေပါ်​ေနခဲ့​ြပီ။ သည်က​ေန့​ကမ္ဘာ​ေပါ်မှာ ​ေလ့​လာလိုက်စား​စရာ ပညာရပ်ြကီး​ေတွရဲ့​ ြမစ်ဖျား​ခံရာဟာ သူတို့​ေခတ် သူတို့​အခါက ဆရာြကီး​ေတွ လမ်း​သစ်ထွင်ခဲ့​ြကတာချည့်​ပဲ။ ယံုြကည်ချက်အတွက်ဆိုရင် ကိုယ့်​အသက်ထက် အဆိပ်ခွက်ကို ​ေရွး​သွား​ခဲ့​ြကတာချည့်​ပဲ။ ကမ္ဘာြပား​တဲ့​ တ​ေလာကလံုး​ကို

“မြပား​ဘူး​။ လံုး​တယ်။”

 လို့​ အခိုင်အမာရပ်တည်ရင်း​ စုန်း​ယိုး​မီး​ရှို့​ခံရလည်း​ပဲ ​ေသွး​ေြကာင်မသွား​ခဲ့​တာ သူတို့​ေခတ်က​ေပါ့​။

 ကိုယ်တို့​ေခတ် ြမန်မာနိုင်ငံအဝှမ်း​မှာ ၁၉၈၈ ကတည်း​က ​ေသွး​ေချာင်း​စီး​ မီး​ဟုန်း​ဟုန်း​ေတာက်​ေအာင် မြကား​နိုင်သူ​ေတွက မြကား​နိုင်၊​ လက်မခံနိုင်သူ​ေတွကလည်း​ လက်မခံနိုင်၊​ အဲသဟာြကီး​အတွက် အသက်​ေသွး​ေချွး​နဲ့​ ဘဝ​ေတွ ရင်း​နှီး​လိုက်ရသူ​ေတွလည်း​ မ​ေရမတွက်နိုင်ရှိခဲ့​တဲ့​ ဒီမိုက​ေရစီဆိုတဲ့​စကား​လံုး​ြကီး​ သ​ေန္ဓတည် ​ေမွး​ဖွား​လာခဲ့​တာလည်း​ပဲ အဲသည်​ေခတ် အဲသည်အချိန်တုန်း​က ​ေအသင်ချို​ေဆွ​ေတွရဲ့​ ​ေကျး​ဇူး​ေြကာင့်​ လို့​ ​ေြပာရရင် မမှား​ပါဘူး​ကွယ်။

ကမ္ဘာတလွှား​နိုင်ငံအသီး​သီး​မှာ လက်ရှိကျင့်​သံုး​ေနြကဆဲြဖစ်တဲ့​ ဒီမိုက​ေရစီ ပံုသဏ္ဍာန်အမျိုး​မျိုး​မှာ ​ေအသင်ြမို့​သား​ေတွရဲ့​ ဩဇာနဲ့​ ကင်း​တာ ဘယ်တစ်ခုရှိလို့​လဲ ြပစမ်း​ပါဦး​။ ဒါ​ေြကာင့်​ ​ေအသင်ြမို့​ြပနိုင်ငံရဲ့​ ဒီမိုက​ေရစီဆိုတာ ဘယ်လိုပံုစံမျိုး​လည်း​ သိရ​ေအာင် နည်း​နည်း​ပါး​ပါး​ တီး​ေခါက်ြကည့်​ရ​ေအာင်​ေနာ့​။

 ​ေအသင်ဆိုတာ ဘီစီငါး​ရာစု​ေလာက်တုန်း​က ဂရိလူမျိုး​ေတွ အင်ပါယာချဲ့​ထွင်ြကတဲ့​အခါ ဦး​ေဆာင်ခဲ့​တဲ့​ ြမို့​ြပနိုင်ငံငယ်တစ်ခု​ေပါ့​။ အဲဒီ​ေခတ်က ​ေခါမ၊​ ​ေရာမ၊​ ဂရိ အစရှိတဲ့​ လက်နက်နိုင်ငံက​ေလး​ေတွ ​ေပါ်လာြပီး​ ထွန်း​ကား​ခဲ့​တဲ့​ ယဉ်​ေကျး​မှု အ​ေမွအနှစ်​ေတွဟာ သည်က​ေန့​ထိ စံထား​ထိန်း​သိမ်း​ေနရဆဲ တသသ နှုတ်ဖျား​ကမချ ချီး​မွှမ်း​ေနရဆဲပါပဲ။

လက်​ေမာင်း​အရင်း​က ကျိုး​ပဲ့​ေနတဲ့​ အဖရိုဒိုက်နတ်သမီး​ရဲ့​ ရုပ်ထုပံုတူက​ေလး​ေတွ​ေတာင် တကမ္ဘာလံုး​က ဧည့်​ခန်း​ေဆာင်​ေတွမှာ တင့်​တင့်​တယ် ​ေနရာယူထား​တုန်း​။ ဟာြကူလီ၊​ ဗီး​နပ်စ်၊​ ပန်ဒိုရာ၊​ ကျူး​ပစ်ဆိုတဲ့​ ဇာတ်​ေကာင်က​ေလး​ေတွကို မြကား​ဖူး​တဲ့​ ၂၁ရာစုလူသား​ရယ်လို့​ မရှိသ​ေလာက် တွင်ကျယ်​ေနတုန်း​။ အိုဒစ်ဆီဆိုတဲ့​ ကဗျာရှည်ြကီး​ေတွကို ​ေနာက်လူ​ေတွ လိုက်မှီဖို့​ မနီး​စပ်​ေသး​ဘူး​။

 ​ေအသင်ြမို့​ြပနိုင်ငံရဲ့​ ထူး​ြခား​ချက်က​ေတာ့​ သူနဲ့​ေခတ်ြပိုင် ပ​ေဒသရာဇ်နိုင်ငံြကီး​ငယ်​ေတွလို မိုး​ေပါ်ကကျလာတဲ့​။ ဘုရား​သခင် အာဏာအပ်နှင်း​ထား​တဲ့​ ​ေနနတ်နွယ် ဧကရာဇ်မင်း​ြမတ်​ေတွကို အလံုး​စံု​ေသာ အာဏာအပ်နှင်း​ထား​တာ မဟုတ်ပဲ ြပည်သူလူထုက ​ေရွး​ေကာက်တင်​ေြမှာက်ထား​တဲ့​ ြပည်သူ့​ကိုယ်စား​လှယ် ဉာဏ်ြကီး​ရှင်များ​ပါဝင်တဲ့​ လွှတ်​ေတာ်ြကီး​က​ေန တိုင်ပင်စည်း​ေဝး​ အုပ်ချုပ်ြကသတဲ့​။ အဲ့​ဒါမျိုး​ သူ့​အရင်က မရှိခဲ့​ဘူး​။

ကုသိနာရံုက မလ္လာမင်း​များ​လို ဂဏလွှတ်​ေတာ်နဲ့​ တစ်​ေယာက်တစ်လှည့်​ အုပ်ချုပ်တာ​ေတာင် မဟုတ်ဘူး​။ ကမ္ဘာ့​သမိုင်း​ြကီး​ကို ​ေြပာင်း​ြပန်လှန်ပစ်ခဲ့​တဲ့​ ကား​လမက်တို့​ အိန်ဂျယ်တို့​ထက် အများ​ြကီး​ေစာတာ​ေပါ့​။ ကွာတာက​ေတာ့​ သူတို့​က ဘယ်သူဘာြဖစ်ြဖစ် ပစ္စည်း​မဲ့​လူတန်း​စား​ အာဏာရရမယ်ဆိုတဲ့​ စံနစ်မဟုတ်ဘူး​။ တိုင်း​ြပည်အုပ်ချုပ်တဲ့​အခါမှ ပညာဉာဏ်ြကီး​သူ​ေတွက ​ေဆွး​ေဆွး​ေနွး​ေနွး​ တိုင်တိုင်ပင်ပင်နဲ့​ အများ​ဆန္ဒကို မလွန်ဆန်ပဲ အုပ်ချုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့​ မူဝါဒပါ။

 ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီအတွက် တင်း​ြကပ်တဲ့​ ဖွဲ့​စည်း​ပံု အ​ေြခခံဥပ​ေဒက​ေတာ့​ နိုင်ငံသား​အြဖစ် အသိအမှတ်ြပုမှုပါပဲ။ ​ေအသင်မှာ​ေနတဲ့​ ဂရိလူမျိုး​တိုင်း​ဟာ မဲ​ေပး​ခွင့်​ရှိ​ေသာ နိုင်ငံသား​အြဖစ် အသိအမှတ်ြပု မခံရပါဘူး​။ နံပတ်တစ်က​ေတာ့​ မဲဆန္ဒရှင်ရဲ့​ မိဘနှစ်ပါး​စလံုး​ဟာ ဂရိလူမျိုး​ ြဖစ်ရမယ့်​အြပင် ​ေအသင်မှာ အ​ေြခချ​ေနထိုင်သူသာ ြဖစ်ရမတဲ့​။ ကိုယ့်​တိုင်း​ြပည်အ​ေရး​ကို ကိုယ်တိုင်ပါဝင် ဆံုး​ြဖတ်ချင်တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်​အိမ်ထဲက အတွင်း​လူသာ ြဖစ်သင့်​သတဲ့​။

သူ့​ဘာသူ အြပင်က​ေန ဘာ​ေတွ​ေြပာ​ေြပာ ​ေမာရင်ရပ်သွား​လိမ့်​မယ်။ ကိုယ့်​ကိစ္စ ကိုယ့်​အ​ေရး​ကို​ေတာ့​ ကိုယ့်​ချင်း​ကိုယ့်​ချင်း​ပဲ ဆံုး​ြဖတ်ြကရမယ်။ အဲသလိုမျိုး​။ ဟွန့်​။ ​ေအသင်သား​ေတွ ယိုတဲ့​ေချး​များ​ နည်း​နည်း​ေလာက်ကျန်ရင် ြပာချြပီး​ တြပည်လံုး​ေကျွး​လိုက်ချင်ပါသ​ေလ။ အား​ပုဂျိကို​ေတာ့​ အတံုး​လိုက်မျိုခိုင်း​မယ် သိလား​။ ဒါမှ နိုင်ငံသား​ြဖစ်ခွင့်​ဆိုတာ နား​လည်သွား​မယ်။

 ဒုတိယအချက်က​ေတာ့​ အဲသည်​ေအသင်သား​ဟာ တိုင်း​ြပည်အတွက် တာဝန်​ေကျခဲ့​ြပီး​သူလည်း​ ြဖစ်ရဦး​မတဲ့​။ အခွန်​ေတွ​ေကျလည်​ေအာင် ​ေပး​ေဆာင်ရမယ်။ စစ်မှုထမ်း​တဲ့​တာဝန်ကိုလည်း​ ​ေကျပွန်ခဲ့​ဖူး​ရမယ် တဲ့​။ (တစ်မတ်သား​များ​ လက်ခ​ေမာင်း​ခပ်​ေချ​ေတာ့​ကွယ်။) အဲသလိုမျိုး​ သံုး​လွန်း​တင်မှြကိုး​၊​ ​ေဒါင်​ေဒါင်ြမည်မှအိုး​ ဆိုတဲ့​သူ​ေတွကမှ ​ေအသင်ြပည်သူ့​လွှတ်​ေတာ်ကို ပါဝင်ခွင့်​၊​ တက်​ေရာက်ခွင့်​၊​ ​ေဆွး​ေနွး​ခွင့်​၊​ မဲ​ေပး​ခွင့်​ ရြကပါ​ေလသတဲ့​။ ဒါဆိုြပီး​ပလား​။ ​

ေတာ်ြပီ ရြပီ ပွဲသိမ်း​ြပီ လို့​ထင်ြပီး​ ချိတ်လံုချည်​ေလး​ ​ေခါင်း​ေပါင်း​က​ေလး​နဲ့​ ​ေယာသိမ်း​လိုက် ဘသား​ယိမ်း​လိုက် လုပ်ဖို့​ေတာ့​ စိတ်မကူး​နဲ့​ဗျ။ နား​ကား​သွား​မယ်။ သူတို့​လွှတ်​ေတာ်ဆိုတာ လက်ညှိုး​ေထာင်၊​ ​ေခါင်း​ြငှိမ့်​၊​ လက်ခုပ်တီး​၊​ အိမ်ြပန် လုပ်လို့​မရဘူး​ဗျ။ အုပ်ချုပ်​ေရး​၊​ ဥပ​ေဒြပု​ေရး​၊​ တရား​စီရင်​ေရး​တို့​အတွက် ​ေကာ်မတီ​ေတွဖွဲ့​ရတယ်။ တို့​ဆီကလို ​ေကာ်မရှင်ဖွဲ့​၍ စံုစမ်း​စစ်​ေဆး​ရန် လိုမလို စံုစမ်း​စစ်​ေဆး​ေရး​ေကာ်မရှင်မျိုး​ မဟုတ်ဘူး​။ မလိုအပ်​ေသာ အစည်း​အ​ေဝး​များ​ ​ေလျာ့​နည်း​သွား​ေစ​ေရး​ အစည်း​အ​ေဝး​ ဆိုတာမျိုး​လည်း​ မရှိဘူး​။

 မဲ​ေပး​ခွင့်​ရှိသူ​ေတွက ​ေရွး​ေကာက်တင်​ေြမှာက်လိုက်တဲ့​ ကိုယ်စား​လှယ်​ေတွဟာ ကိုယ့်​သက်ဆိုင်ရာ​ေကာ်မတီမှာ တက်ြကွထိ​ေရာက်စွာ ဦး​ေဆာင်​ေဆွး​ေနွး​နိုင်ရမတဲ့​။ အ​ေရး​ြကီး​ဆံုး​ အရည်အချင်း​က​ေတာ့​ ​ေတာ်ကီလွှတ်​ေကာင်း​ရမတဲ့​။ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က ကိုယ့်​စကား​ကို ယံုြကည်ချက် အြပည့်​အဝနဲ့​ ​ေြပာနိုင်ြပီး​ လူအများ​ရဲ့​ ယံုြကည်မှုကိုလည်း​ပဲ သိသိသာသာရလာ​ေအာင် စည်း​ရံုး​ေဟာ​ေြပာနိုင်စွမ်း​ ရှိရမတဲ့​။

 သူတို့​လို ​ေြပာ​ေရး​နှုတ်မှု အနုပညာအတွက် လိုအပ်တဲ့​ အရည်အချင်း​ေတွက မနည်း​ပါဘူး​တဲ့​။ အဓိကအား​ြဖင့်​ ကိုယ်​ေြပာချင်တဲ့​ အ​ေြကာင်း​အရာကို ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင် သိရမတဲ့​။ ​ေတာင်စဉ်​ေရမရ ​ေလျှာက်​ေြပာ​ေနတာမျိုး​ မဟုတ်ပဲ ကိုယ့်​စကား​ရဲ့​ ဦး​တည်ချက်ကို ကိုယ့်​ဘာသာ နား​လည်ထား​ြပီး​သား​ ြဖစ်ရမတဲ့​။ သူများ​က ​ေမး​ြမန်း​စစ်​ေြကာလာရင် ​ေြဖရှင်း​နိုင်ဖို့​ အချက်အလက်​ေတွကိုလည်း​ ြကိုတင်ြပင်ဆင်ထား​ရဦး​မတဲ့​။

 ြပီး​ရင် ကိုယ်​ေြပာမယ့်​ အချိန်အတိုင်း​အတာတစ်ခုကို ကိုယ့်​ဘာသာ သတ်မှတ်ြပီး​ အဲဒီအချိန်အတွင်း​ ချက်​ေကာင်း​မှန်​ေအာင် ထိထိမိမိ ​ေြပာနိုင်ရမတဲ့​။ ​ေြပာတဲ့​အခါမှာလည်း​ ​ေတာင်ြကည့်​ေြမာက်ြကည့်​၊​ မျက်လံုး​က​ေလး​ ကလယ်ကလယ်၊​ ဂနာမြငိမ် အမာစိန်ဟန်နဲ့​မဟုတ်ပဲ ဝင့်​ဝင့်​ြကွား​ြကွား​ အထက်စီး​က ဩဇာသံနဲ့​ ​ေြပာတတ်ရမတဲ့​။ ကိုင်း​ ဘယ့်​နှယ်ရှိစ။ လွယ်သလား​ ခက်သလား​ရာမ။ ​ေြပာစမ်း​ပါဦး​။ လွယ်သလား​ ခက်သလား​။

ဒီအရည်အချင်း​နဲ့​ နှုန်း​မီစံကိုက်ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုလို့​ ကိုယ်တို့​ဆရာြကီး​ကိုပဲ ​ေြပး​ေြပး​ြမင်ပါတယ်ကွယ်။ သူ့​ဆို ​ေရပက်မဝင်ဘွဲ့​ေတာင် ​ေပး​ထား​ြကသတဲ့​။ ချက်ကျလက်ကျ ြငင်း​မရ​ေအာင် ​ေြပာနိုင်တယ်။ (ြကံုတုန်း​ ​ေပါ်တင်ြကီး​ ​ေလာ်ဘီလုပ်ပလိုက်သည်။ ဟိ ဟိ။) ကိုယ်တို့​ဆီြဖင့်​ အနှစ်နှစ်ဆယ်လံုး​လံုး​ ြပည်သူကို ဘာစကား​တစ်ခွန်း​မှ မ​ေြပာပဲ ဟိတ်ဆိုတိတ် အုပ်ချုပ်သွား​တဲ့​သူြကီး​ကိုပဲ ပို​ေတာ်တယ် လို့​ ​ေြပာရမလား​ မသိ​ေပါင်ကွယ်။

 ဒီလိုဆို​ေတာ့​ လွှတ်​ေတာ်ထဲက ​ေအသင်သား​ေတွဟာ လွှတ်ြပီး​ကို​ေတာ်​ေနြကတာ​ေပါ့​ေလ လို့​ အထင်​ေတွ စွတ်ြကီး​ မသွား​နဲ့​ဦး​ဗျ။ လျှို့​ဝှက်ချက်ရှိတယ်။

“သူ့​ချည့်​သာ​ေလာ”

 လို့​ ဆက်​ေမး​လိုက်။

“အြကံ​ေပး​နှင့်​ပါဖျား​”

 လို့​ ​ေြဖလိမ့်​မယ်။ သူတို့​ကို နှုတ်မှု​ေရး​ရာ ကျွမ်း​ကျင်လာ​ေအာင်၊​ ယထာဘူတကျကျ ​ေတွး​တတ်လာ​ေအာင်၊​ ပညာဗဟုသုတ ြကွယ်ဝလာ​ေအာင် ​ေနာက်ကွယ်က သင်ြကား​ပို့​ချ​ေပး​ေသာ ဆကာြကီး​များ​ ရှိြပီး​ ဆိုး​ဖစ်စ်ြကီး​များ​ (Sophists) လို့​ ​ေခါ်ပါသတဲ့​။

ဂရိတ်ဦး​ဖိုး​စိန်​ေတာင် ​ေနာက်ကွယ်ကား​ဖံုး​က စာ​ေထာက်​ေပး​ရတဲ့​ င​ေအာင်ထား​ရ​ေသး​တာပဲဟာ။ ဂရိတိုင်း​ြပည်မှာ ဆိုး​ဖစ်စ်ဆိုတာ အသိပညာ​ေပး​သူ လို့​ အဓိပ္ပါယ်ရြပီး​ ​ေအသင်နိုင်ငံ​ေရး​ အဆံုး​အြဖတ်​ေတွဟာ ပညာတတ်လူတန်း​စား​၊​ ပညာရှိြကီး​များ​၊​ ​ေတွး​ေခါ်​ေမျှာ်ြမင်တတ်သူြကီး​များ​ရဲ့​ ဩဇာလွှမ်း​မိုး​တဲ့​အတွက် ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီဟာ ငွား​ငွား​စွင့်​စွင့်​ ပွင့်​လန်း​ခဲ့​တာ။

ကိုယ့်​ဆီကလူ​ေတွလို

“​ေဆာက်ြကည့်​ေလ။ ြပိုသွား​ပလား​။ အဲ့​ေကာင် ြဖုတ်ပလိုက်၊​ ​ေနာက်တစ်​ေကာင်​ေခါ်။ အသစ်ြပန်​ေဆာက်။” 

ဆိုတဲ့​ အမှား​သံသရာ မှာ ကိုယ့်​အိပ်ထဲချည့်​ ​ေဖာင်း​သထက်​ေဖာင်း​လာတဲ့​ Planning, Implementation, Evaluation ဆိုတာ​ေတွကို ပဋိစသမုပတ် တစ်ပတ်လည်ခဲ့​ြပန်ြပီ​ေကာ လို့​ ြဖစ်ပျက်ရှု​ေနရတာမျိုး​ ဘယ်ဟုတ်မလဲ။

 ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီရဲ့​ သင်ခန်း​စာ​ေတွကို ဒီမိုက​ေရစီ​ေခါင်း​စဉ်တပ်ထား​တဲ့​ အကွဲကွဲအြပား​ြပား​ေသာ အတိုက်အခံပါတီများ​က သင်ခန်း​စာ မယူနိုင်ခဲ့​ေပမယ့်​ ဒီမိုစကား​ကို နား​ခါး​လှပါတယ်ဆိုတဲ့​ အာဏာရှင်အရိပ်​ေအာက်က မလွတ်တလွတ် ​ေသနာပတိြကီး​များ​က​ေတာ့​ ချက်​ေကာင်း​ကကိုင်ြပီး​ လက်​ေတွ့​ အသံုး​ချနိုင်ခဲ့​ပါတယ်။ သူတို့​လက်​ေအာက်မှာ ဆိုး​ဖစ်စ်​ေတွ အများ​ြကီး​ေမွး​ထား​နှင့်​တယ်။ ကိုယ့်​ထဲကိုယ့်​ဟာ​ေလး​ေတွကို ​ေြမှာက်ကာ​ေချာ့​ကာ အပိုင်​ေမွး​လို့​ နိုင်ငံတကာ့​နိုင်ငံ နှံ့​ေန​ေအာင် ပညာသင်​ေတွ လွှတ်ထား​ြပီး​သား​။

ကိုယ့်​ကို လက်နက်ကိုင် ပုန်ကန်ဖို့​ အာခံထွက်သား​ြပီး​သား​ထဲက​ေတာင်မှ နိုင်ငံရပ်ြခား​မှာ စံနစ်တကျ နိုင်ငံ​ေရး​ပညာ သင်ြကား​လာတဲ့​သူ​ေတွကို အြကံ​ေပး​ကုလား​ထိုင်က​ေလး​ တစ်လံုး​ေပး​ြပီး​ ကိုယ်သံုး​ဖို့​ ဆိုး​ဖစ်စ်လုပ်ထား​လိုက်တာလည်း​ ဗံုး​ကွဲရင် စွပ်စွဲစရာ​ေတာင် လူမကျန်​ေတာ့​ဘူး​။ အား​အား​ယား​ယား​ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်​ေပါ် လမ်း​သလား​ေနတဲ့​အ​ေကာင်​ေတွ အ​ေလန​ေတာ ​ေလျှာက်​ေရး​သမျှကို လူငှား​နဲ့​ လံုး​ေစ့​ပတ်​ေစ့​ဖတ်ခိုင်း​ြပီး​ ကိုယ့်​အတွက် ဘယ်လိုအသံုး​တည့်​နိုင်သလဲ မသိသူ​ေကျာ်သွား​ သိသူ​ေဖာ်စား​လုပ်​ေနတာလည်း​ အတိုက်အခံထဲက​ေတာ့​ တစ်​ေယာက်မှ မြမင်မိ​ေပါင်ဗျာ။ (သား​ေရး​တဲ့​စာ​ေတွကို အချိန်မရလို့​ တစ်ခါမှ မဖတ်ဖူး​ဘူး​ဆိုတဲ့​သူ​ေတွကို သား​ သိပ်မုန်း​တာပဲ ​ေမ​ေမ။)

ကိုယ့်​ကိုယ်ကိုယ် ဆိုး​ဖစ်စ်တစ်​ေယာက်အြဖစ် ဘယ်တုန်း​ကမှ မ​ေတွး​ဖူး​ေသာ်လည်း​ပဲ ကိုယ်​ေရး​တဲ့​စာ​ေတွကို ချစ်တဲ့​သူ​ေတွက အ​ေရး​မလုပ်အား​ပဲ မုန်း​သူ​ေတွက အကျိုး​ရှိရှိ အသံုး​တည့်​ေအာင် ဖတ်​ေဖာ်ရ​ေန​ေသး​ေတာ့​ ဘာပဲ​ေြပာ​ေြပာ တိုင်း​ြပည်အတွက် အကျိုး​တစ်ခုခု ရှိသွား​ရင် ​ေတာ်ပါြပီ​ေလ လို့​ စိတ်​ေြဖရတယ်။

 ​ေအသင်ဒီမိုက​ေရစီအ​ေြကာင်း​ေြပာတဲ့​အခါမှာ ​ေကာင်း​တာ​ေတွချည့်​ပဲ ကွက်​ေြပာလို့​ေတာ့​ မြဖစ်​ေသး​ဘူး​။ ဆိုက​ေရး​တီး​ြကီး​ကို အဆိပ်ခွက်ကမ်း​တာလည်း​ အဲသည် ဒီမိုက​ေရစီကပဲဆိုတာ ​ေြပာရဦး​မှာ​ေပါ့​။ အ​ေတွး​အ​ေခါ်အယူအဆ​ေတွ ပွင့်​လင်း​လာတဲ့​အခါ အရင်တုန်း​က မျက်စိမှိတ်ြပီး​ ယံုြကည်လာခဲ့​ြကတဲ့​ နတ်ဘုရား​ေဒဝတာများ​အ​ေပါ်မှာ တကယ်ရှိမရှိ သံသယ ဝင်လာတယ်။ အမှန်တရား​ဆိုတာကို ​ေရှး​ရိုး​စွဲအယူဝါဒ​ေတွ စွန့်​ပယ်ြပီး​ ရှာလာတယ်။

လူြကီး​သူမ​ေြပာစကား​ နဲ့​ ဘာသာ​ေရး​ အဆံုး​အမ​ေတွအ​ေပါ် ​ေတွး​ေခါ်ဉာဏ်နဲ့​ သံုး​သပ်လာတယ်။ ဒီအခါမှာ ခု​ေခတ်စား​လာတဲ့​ ဟိုင်း​ဖလံုး​ြကီး​ သံုး​လိုက်ရရင် ကွန်ဆာ​ေဗး​တစ်နဲ့​ လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်တို့​ ကွန်ဖလစ်ြဖစ်လာတယ်။ (မှတ်ပလား​။ ဂလို​ေြပာမှ လူရှိန်တာ​ေလ။)

ဒါ​ေြကာင့်​ က​ေလး​ေတွကို ​ေြပာဆိုသွန်သင်ရခက်​ေအာင် ​ေြမှာက်ထိုး​ပင့်​ေကာ်ြပုမှု၊​ ဘာသာ​ေရး​ မြကည်ညို​ေအာင် စည်း​ရံုး​လှံု့​ေဆာ်မှု​ေတွနဲ့​ ဆိုက​ေရး​တီး​ြကီး​ကို ခံုရံုး​တင်တဲ့​အခါ ကန့်​ကွက်မဲ​ေတာင် မရှိသ​ေလာက် ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့​ ​ေသဒဏ်​ေပး​ခဲ့​ြကသတဲ့​။

ဒါလည်း​ ဒီမိုက​ေရစီကျတဲ့​ အဆံုး​အြဖတ်တစ်ခုပဲမို့​ မှား​တယ် မဆိုနိုင်​ေသာ်ြငား​ တိုင်း​ြပည်နစ်နာခဲ့​တာလည်း​ အမှန်ပဲ။ ပညာနဲ့​ အုပ်စီး​ဦး​ေဆာင်မှု မရှိတဲ့​ ညီညွတ်စိတ်ဝမ်း​ဟာ အလံုး​စံု ပျက်စီး​ေရး​ဘက်ကို အား​သန်တာ​ေတာ့​ ကိုယ်​ေတွ့​ြကံုလာတဲ့​အခါ သိလာပါလိမ့်​မယ်။ ဒါကလည်း​ သင်ခန်း​စာယူနိုင်​ေလာက်တဲ့​ အသိဉာဏ် ရှိဦး​မှပါ​ေလ။

 ကိုယ့်​အလို ကိုယ့်​ဆန္ဒက​ေတာ့​ ပညာတတ်ဆိုတာ အာဏာရှင်​ေတွလို တိုင်း​ြပည်ြငိမ်ဝပ်​ေအာင် အုပ်ချုပ်နိုင်စွမ်း​ မရှိတာ ဝန်ခံပါတယ်။ အုပ်ချုပ်​ေရး​ဆိုတာကလည်း​ သီး​ြခား​ အတတ်ပညာတစ်ခုပဲကိုး​။

 ဒါ​ေပမယ့်​ အုပ်ချုပ်တဲ့​သူက ပညာရှင်​ေတွကို ​ေအသင်မှာ ဆိုး​ဖစ်စ်​ေတွကို ​ေနရာ​ေပး​တန်ဖိုး​ထား​သလို တ​ေလး​တစား​ အြကံဉာဏ်က​ေလး​များ​ ​ေတာင်း​ခံမယ်ဆိုရင် နှစ်ဦး​နှစ်ဘက်​ေရာ တိုင်း​ြပည်အတွက်ပါ အကျိုး​များ​မယ် ထင်တာပါပဲ။ တို့​ေမြကီး​ေရာ ဆိုး​ဖစ်စ်က​ေလး​ တစ်​ေကာင်တ​ေလ ​ေယာင်​ေပ​ေပလုပ်​ေပး​မယ့်​သူ မလိုဘူး​လား​ဟင်။

လခတစ်ြပား​မှ ​ေပး​စရာ မလိုပါဘူး​။ ​ေဖ့​စ်ဘုတ်အ​ေကာင့်​ေလး​ဖွင့်​လိုက်။ ဝက်ဝက်ကို ကွဲသွား​ဦး​မှာ။ ​ေတာ်​ေတာ်ြကာ လွှတ်​ေတာ်ထဲက​ေန ​ေဖ့​စ်ဘုတ်ြကီး​ကို ချက်ကင်ဝင်တတ်သွား​ရင် like ​ေတွ သန်း​ေြခာက်ဆယ်​ေလာက်ရလာမှာ သိလား​။ အ​ေဟး​ အ​ေဟး​။ ​ေပျာ်စရာြကီး​။