ငယ်ငယ်တုန်းက ကေလးဘာဝ ကတမ်းခုန်တမ်း ကစားြကတဲ့အခါ အဲဒီေခတ်က လူတိုင်းပါးစပ်ဖျား ေရပန်းစားေနတဲ့ သီချင်းကေလးကို ဆိုေလ့ရှိပါတယ်။
တဲ့။ ေြပာလည်းေြပာချင်စရာ။ ဆရာဝန်ေတွဆီ သွားြပရင် ေဆးတစ်လံုးေလာက်ေတာ့ ထိုးလွှတ်လိုက်ြကစြမဲပဲ။ မထိုးလို့လည်း မရဘူးေလ။ ြပကတည်းက ေဆးထိုးခံချင်လို့ သူတို့ဆီ သွားြပတာ။ ကိုယ်ကသာ ကေလးမို့လို့ အပ်ကိုေြကာက်တာ။
အဘွားကေတာ့ တစ်လတစ်ခါေလာက် ေဆးခန်းသွားြပီး အပ်ကေလးနဲ့ အထိုးမခံလိုက်ရရင် ေနမထိထိုင်မသာြဖစ်ေနတာ။ သူကလည်း ေတွ့ကရာလူနဲ့ ေဆးထိုးခံတာ မဟုတ်ဘူး။ ေဆးခန်းအသစ်ကေလးဖွင့်ရင် ဆရာဝန်ကိုအရင် စကားစြမည်ေြပာ၊ မျက်နှာေြကာေလးဘာေလး အကဲခတ်၊ တစ်ခါေလာက် စမ်းအထိုးခံြကည့်၊ မနာေအာင် ထိုးနိုင်တယ်ဆိုမှ လက်စွဲထားကုေတာ့တာ။ ဒီဆရာဝန်ေလး ေဆးထိုးညင်သာတယ်တဲ့။ ေရာဂါေပျာက်တာ မေပျာက်တာ အေရးမြကီးဘူး။ စသွားကတည်းက ေရာဂါသွားကုတာ မဟုတ်ဘူး။
ေဆးထိုးခံချင်လို့ပါဆို။ သူ့ေရာဂါက သူ့ဘာသူသိတယ်။ ြမန်မာဆရာနဲ့မှ အြမစ်ြပတ်မှာ။ ဒါေပမယ့် ေဆးခန်းကြပန်လာရင် အိမ်လာသမျှ ဧည့်သည်ကေတာ့ အဲဒီဆရာဝန်ေလးအေြကာင်း ေြပာေတာ့တာပဲ။ မျက်နှာေလးက ချိုတယ်။ အေြပာေလးက ေချာတယ်။ ေဆးပစ္စည်းကေလးေတွ ေနရာတကျ သပ်သပ်ရပ်ရပ်ထားတယ်။ စမ်းတာသပ်တာ ညင်သာတယ်။ ေဆးထိုးရင် အပ်နဲ့ထိလိုက်မှန်းေတာင် မသိလိုက်ရဘူး။ (တခါတခါ သူက မယံုဘူးဗျ။ အဲဒီဆရာဝန်မ ငါ့ကို အပ်နဲ့ေထာက်ရံုကေလးေထာက် လွှတ်လိုက်သလား။ ေဆးဝင်တာ ေပါင်လည်းတန်းမသွားဘူး လို့ အေဖာ်လိုက်လာတဲ့ ကိုယ့်ြပန်ေမးချင်ေမးတယ်။) ပိုက်ဆံယူတာများရင်လည်း များတယ် လို့ ေြပာတယ်ဗျ။ သူက အိမ်နားရှိသမျှ ေဆးခန်း မုန့်ဟင်းခါးစားသလို လှည့်ြပေနတာ။
ကိုယ်ေတွကေတာ့ ကေလးဆိုေတာ့ အပ်ေြကာက်တယ်ဗျ။ ေတာ်ရံုတန်ရံုေလာက်ဆို ေဆးနီမှုန့်ေတွပဲ ဟိုဟာနဲ့ေသာက် ဒီဟာနဲ့ေသာက် ေသာက်ပလိုက်တယ်။ လူြကီးေတွကလည်း ဘာမှ မေြပာဘူး။ ေစာင့်ြကည့်ေနတာ။ ေပျာက်သလား။ သက်သာသလား။ မေပျာက်ေတာ့ဘူးဆိုရင်ေတာ့ ဘာမှ ဆင်ေြခမေပးနဲ့ေတာ့။ လာ ေဆးခန်းသွားဖို့ အချိန်ေရာက်ြပီ။ ဘယ်ဆရာဝန်နဲ့ ြပချင်သလဲပဲ ေရွးေတာ့။ ဒါဆိုရင်ေတာ့ အဘွားရဲ့အြကံဉာဏ်ကို ယူဖို့လိုလာပါြပီ။
ဘယ်ဆရာဝန်က အညင်သာဆံုး ေဆးထိုးနိုင်သလဲေပါ့။ တကယ်ေတာ့ ေဆးထိုးတယ်ဆိုတာ အပ်စူးသွားတဲ့အချိန်မှာ ဒီေလာက်ြကီး နာလှတယ် မဟုတ်ပါဘူး။ အပ်နဲ့မထိုးခင် တင်ပါးကို အရက်ပျံစနဲ့ ပွတ်ေနကတည်းက စူးေတာ့မယ်။ စူးေတာ့မယ်။ စူးြပီ။ စူးြပီ။ အား…။ ဆို ြကိုသိေနရတာြကီးေြကာင့် လူက အပ်ြမင်တာနဲ့ မျက်ရည်ဝဲချင်ေနတာ။ အဲဒီအရွယ်ကတည်းက နာြကင်မှုဆိုတာ စိတ်ကတဝက်ပါတယ် လို့ သေဘာေပါက်သွားတဲ့ေနာက် ေနာင်ကို မျက်ရည်ေပါက်ေပါက်ကျေအာင် နာတယ်ဆိုတာ မရှိေတာ့ဘူး။ သူ့အသားြဖစ်ြဖစ် ကိုယ့်အသားြဖစ်ြဖစ် ြမန်ြမန်ြပီး ေအးေရာ လို့ သေဘာထားတတ်လာတယ်။ ကိုယ်ကတစ်ခါ စိတ်ကတစ်ခါ၊ နှစ်ခါအနာမခံနိုင်ဘူး။
အလုပ်သင်ဆရာဝန်ဘဝ ပထမဦးဆံုး ဂျူတီဆင်းရတဲ့အခါ သူများအသားကို အပ်ြကီးနဲ့ထိုးရမှာ ကိုယ်က ြပန်ေြကာက်ေနြပန်ပါတယ်။ ေနာက်ဆက်တွဲဆင်းရတဲ့ စီနီယာအမြကီးကို အေဖာ်ေခါ်ြပီး လူနာေတွကို သွားြဖဲေလးနဲ့ ေဆးထိုးပါရေစ လိုက်ခွင့်ေတာင်းရတယ်။ ေဆးရံုကေပးတဲ့ အပ်တံုးြကီးနဲ့ မထိုးပါဘူးေနာ်။ ဒီမှာြကည့်။ ကိုယ့်ပိုက်ဆံနဲ့ကိုယ် ဝယ်ထားတာ။ တစ်ခါသံုးအပ် အသစ်ကျပ်ချွတ််ကေလး။
ကိုယ်ေတွေခတ်တုန်းက အခုလို တစ်ခါသံုးအပ်ကေလးေတွေတာင် ေဖာေဖာသီသီ မသံုးနိုင်ေသးဘူး။ ဖန်ြပွန်အပ်ြကီးေတွ။ ဒါေတာင် အေရအတွက်က အလံုအေလာက် မေပးနိုင်ဘူး။ တစ်သုတ်ထိုးြပီးရင် ြပန်ြပန်ြပုတ်ြပီးမှ ကျန်တဲ့လူ ဆက်ထိုးလို့ရတယ်။ တစ်ေချာင်းကျိုးသွားရင် ဖန်ကွဲစေတွ ြပန်အပ်မှ စစ္စတာဆီက ေနာက်တစ်ေချာင်း အသစ်ထုတ်လို့ရတယ်။
ထိပ်ကတပ်တဲ့ အပ်ကေလးေတွေတာင် ကိုယ့်ပိုက်ဆံနဲ့ ဗူးလိုက်ဝယ်ထားလို့ လူနာေတွက မြငိုမြငင် အထိုးခံတာ။ ပုလင်းရက်ရှည်ချိတ်ထားတဲ့ လူနာေတွဆို သနားဖို့ေကာင်းတယ်။ ခုေခတ်လို cannula ဆိုတဲ့ ပလပ်စတစ်ပိုက်ကေလးေတွ မေပါ်ေသးဘူး။ သံအပ်ြကီးေတွကို ေလးငါးေြခာက်ရက် တန်းလန်းထားရတယ်။ နည်းနည်းလှုပ်တာနဲ့ ြပန်ေဖာက်ရြပန်ြပီ။ နားကို မနားရဘူး။ တေန့တေန့ မေနမနား ထိုးေနရမှေတာ့ ဘယ်မတတ်စရာရှိပါ့မလဲ။ ကေလးေဆးရံုေရာက်တဲ့အခါ စူပါအိတ်စပတ်ြဖစ်သွားတယ်။
ေြခ၊ လက်၊ လည်ပင်း၊ ဒူးေကာက်၊ တံေတာင်၊ ေပါင်၊ နားထင်ပါမကျန် အေြကာရှာနိုင်တယ်။ ကိုယ်ထိုးလို့မရဘူးလား။ မပူနဲ့။ အေဆာင်တိုင်းမှာ ဆရာြကီးေတွရှိတယ်။ ဂျိုးကျေနတဲ့ အြပာဝတ် အစိမ်းဝတ်ဆရာမြကီးေတွဟာ အငယ်ေတွ တတ်ပါေစေတာ့လို့သာ လွှတ်ေပးထားတာ။ မရရင် သူတို့ကိုေခါ်လိုက်။ အချိန်မေရွးပဲ။ အန်တီေရ။ အမြကီးေရ။ ေကာ်ဖီေလးေသာက်ပါဦးလို့သာ စည်းရံုးေရးဆင်းြပီး ပျိုးထားလိုက်။ အေရးြကံုရင် စိမ်းလို့သာ ေခါ်လိုက်ပါ ြဖစ်သွားမယ်။
ဒါေပသိ ေန့ရှိသေရွ့ သူများအားကိုးေနလို့ မရဘူးဗျ။ ကေလးေဆးရံုြကီးက ေမွးကင်းစကေလးအေဆာင်မှာ တာဝန်ကျတဲ့အခါ ဘယ်ေလာက်ေဆးထိုးရသလဲဆို အပ်ေတွြပုတ်လိုက်၊ ေဆးေတွထိုးလိုက်၊ ြပန်ေဆး၊ ြပန်ြပုတ်။ ြပန်စုပ်၊ ြပန်ထိုး နဲ့ ပတ်ချာလည်သွားတာ ေလးနာရီေဆး၊ ေြခာက်နာရီေဆး၊ ရှစ်နာရီေဆး၊ ဆယ်နာရီေဆး၊ ဆယ့်နှစ်နာရီေဆး၊ နှစ်နာရီေဆး၊ ဆက်တိုက် ပတ်ချာလည်သွားတာ မိုးတလင်းပဲ။ ထိုင်ေတာင် မထိုင်ရဘူး။ မနက်မိုးလင်းတာနဲ့ ေသွးေဖာက်တာေတွက တန်းစီေနြပီ။ အဲဒီတုန်းက မတရားသြဖင့် ပင်ပန်းခဲ့ရတာေြကာင့် အခုအချိန်မှာ ေဆးထိုးြခင်းအမှုေြကာင့်ေတာ့ စိတ်ထဲမှာ ဘာခံစားချက်မှ မရှိေတာ့ဘူး။ ဒီအချိန်အတိုင်းအတာဟာ ဆရာဝန်တိုင်း ေကျာ်ြဖတ်ြကရတာပဲေလ။
ဒါေပမယ့် ဆရာဝန် မဟုတ်တဲ့သူေတွမှာေတာ့ အပ်ေြကာက်တဲ့ခံစားချက်က ဘယ်ေပျာက်ပါဦးမလဲ။ အထူးသြဖင့် ကေလးမိဘေတွဆို ကိုယ့်အသားသာ အထိုးခံလိုက်ချင်ေတာ့တယ်။ ကိုယ့်သားသမီး အပ်နဲ့ဆွတာကေတာ့ သူတို့နှလံုးသားကို အပ်နဲ့ဆွသလို ခံစားရမှာ မလွဲဘူး။ အပ်မေြပာပါနဲ့ေလ။ ေမွးချင်းထဲမှာ သားဦးေယာကင်္ျားေလးမို့ အေမ့ညီမ အေဒါ်ေတွက ဖူးဖူးမှုတ်ထားတုန်း ဝမ်းချုပ်လို့ ငိုေနရင် ကွမ်းရိုးေလးနဲ့ ဝမ်းချူတဲ့အခါ ကေလးနာရှာမှာပဲဆိုြပီး မျက်ရည်ေပါက်ေပါက်ကျြကသတဲ့။ မင့်သားသမီးကျမှ မင့်သေဘာေပါ့ကွာ လို့လည်း အေြပာမေစာနဲ့ဦးဗျ။
သမီးေမွးကာစမှာ ဘီကာကွယ်ေဆးထိုးဖို့ ၃စီစီ အပ်ကေလး ဝယ်လာတာ သူ့အဖွားက ရက်စက်လိုက်တဲ့အေဖဆိုြပီး ေဆွ့ေဆွ့ကိုခုန်ေနေရာ။ ဆရာြကီးဦးခင်ေမာင်ဝင်းနဲ့မှ သွားထိုးမတဲ့။ ဟိုက အင်ဆူလင်ထိုးတဲ့ အပ်ေပါက်စနကေလးနဲ့ ထိုးေပးတာတဲ့။ ကိုယ့်အဖို့ေတာ့ အပ်ဆိုတာ အတူတူ စူးြကတာချည့်ပါပဲ။ ဒါေပမယ့် သမီးလည်း ေဆးထိုးေသွးေဖာက် မလွတ်ခဲ့ပါဘူး။ ကေလးေဆးရံု နှစ်ခါေလာက်တက်ခဲ့ရဖူးတယ်။ အေဖနဲ့တူတဲ့သမီးဟာ သူ့အေဖရှိရင် အပ်ထိုးတာ မနာဘူး။ ေချာ်လဲလို့ လက်ကျိုးတဲ့အခါေတာင် သူ့လက်ကေလးကို ဘယ်သူမှအကိုင်မခံပဲ အေဖေရာက်လာေတာ့မှ လက်ကေလးြပြပီး အဲ့ကနဲေအာ်ငိုတယ်။
ေဆးရံုြကီးမှာ အသာေလးဆွဲတည့်ေပးေတာ့လည်း ဖေအမျက်နှာကိုြကည့်ြပီး အသံမထွက်ပဲ မျက်ရည်ကျတယ်။ ကေလးမှာ မလွှဲသာမေရှာင်သာ နာကျင်ခံစားရတဲ့အချိန်ေတွ ကိုယ့်မျက်စိေအာက်တင် ြမင်ေနရတဲ့အြဖစ်ေတွ ရှိတတ်ြကပါတယ်။ မြမင်ရက်ရင် မျက်နှာလွှဲေနတာ ေကာင်းပါတယ်။ ေြကာက်လန့်တြကား ြဖစ်ေနရှာတဲ့ကေလးေရှ့မှာ ကိုယ်ကပါ ေဆာက်တည်ရာမရြဖစ်ေနရင် သူခံစားရတဲ့ စိတ်နာကျင်မှုက ပိုဆိုးတယ်ဗျ။
ကျွန်ေတာ်ကိုယ်တိုင် ကေလးေတွကို ေဆးထိုးေသွးေဖာက်တဲ့ အချိန်တုန်းကေတာ့ ကေလးအေမရဲ့ အရိပ်အကဲကို ြကည့်တယ်ဗျ။ ဒီအပ်က ကေလးကိုတင် စူးတာမဟုတ်ဘူး။ သူ့အေမကိုလည်း စူးမှာ။ ဒါေြကာင့် အပ်ေြကာက်ပံုရတဲ့အေမဆို အြပင်ခဏထွက်ေနခိုင်းတယ်။ ေဆွမျိုးေတွ စံုေနတဲ့အချိန် ေဆးထိုးစရာရှိရင် တစ်ေယာက်ပဲေစာင့်ြပီး ကျန်တာ အြပင်ထွက်ခိုင်းတယ်။ အေြကာရှာရခက်တဲ့ ကေလးဆိုရင် ေဆးထည့်ခန်းထဲေခါ်သွားြပီး အလင်းေရာင်ေကာင်းေကာင်းေအာက်မှာ ကူစရာ ဆရာမနှစ်ေယာက်ေလာက် ေခါ်သွားတယ်။ မိဘ အြပင်ကေစာင့်။ ဒီ့ထက်ခက်လို့ ဓါးနဲ့ခွဲြပီး အေြကာရှာမယ် (Cut down လုပ်တယ်လို့ ေခါ်တယ်)ဆိုရင် သေဘာတူေြကာင်း လက်မှတ်ထိုးြပီး ြဖစ်နိုင်ရင် ခွဲခန်းထဲမှာလုပ်တယ်။
လူနာေဆာင်ထဲမှာဆို ကာရံြပီးမှလုပ်တယ်။ ဒီအလုပ်ေတွက အြပင်လူေတွ ြမင်ရရင် အညှာတာကင်းမဲ့တယ်လို့ ထင်ရတာကိုး။ ြမန်မာြပည်မှာ အေြကာရှာမရလို့ အသက်ဆံုးသွားတယ်လို့ေတာ့ ဒီအသက်ဒီအရွယ်အထိ မြကားဖူးေသးပါဘူး။ ြပဿနာက အေြကာမရှာနိုင်တာ မဟုတ်ဘူး။ မြမင်ဝံ့ ေဆးသမားအြဖစ်ေတွကို လူပံုအလယ်မှာ သွားလုပ်လို့ြဖစ်တာလို့ ထင်ပါတယ်။
လူနာဘက်က သည်းညည်းခံနိုင်တယ်ဆိုတာ အတိုင်းအတာေတာ့ ရှိပါတယ်။ နှစ်ခါ၊ သံုးခါ၊ ေလးခါ၊ ငါးခါ၊ ဒီေလာက်နဲ့ မရေသးဘူးဆိုရင် နည်းနည်းေတာ့ အားနာသင့်ြပီေပါ့။ ေြပာသားပဲ။ ကေလးကို အပ်နဲ့တစ်ခါဆွတိုင်း သူတို့နှလံုးသား တစ်ခါစူးပါတယ်လို့။ ဒါေပမယ့် အသက်အန္တရာယ်ေြကာင့် မြဖစ်မေန ဆက်လုပ်ရေတာ့မယ်။
ဒါဆိုရင် ခဏနားလိုက်ပါ။ ကေလးမိဘေတွကို ရှင်းြပပါ။ လံုေလာက်တဲ့အလင်းေရာင်နဲ့ အကူအညီရမယ့်ေနရာကို ေရွှ့ပါ။ ပိုမိုကျွမ်းကျင်သူကို အကူအညီေတာင်းပါ။ ြဖစ်နိုင်ရင် မိဘေတွကို ေပးမဝင်ပါနဲ့ေတာ့။ အဲဒါမှ သူေရာကိုယ်ေရာ အသက်ရှူေချာင်သွားြပီး စိတ်ေအးလက်ေအး အလုပ်ဆက်လုပ်နိုင်မှာ။ အထူးသြဖင့် ေသွးလန့်ေနတဲ့လူနာဆိုရင်ေတာ့ ဘယ်လိုပဲ ြကိုးစားြကိုးစား ခွဲစိတ်မှုအကူအညီပါမှ ရပါမယ်။ ဒါေပမယ့် အသားကိုခွဲစိတ်ြပီး အေြကာရှာတဲ့အလုပ်ဟာ ကိုယ်ေတွေခတ်တုန်းကေတာ့ အလုပ်သင်ဆရာဝန်ေတွ တတ်ကျွမ်းရမယ့် အလုပ်ပါ။ ေခတ်ေတွေြပာင်းလာေတာ့ အလွယ်လိုက်ြပီး ခွဲစိတ်ဆရာဝန် လှမ်းလှမ်းေခါ်ေနေတာ့ ေနာက်လူေတွလည်း မလုပ်ရဲမကိုင်ရဲ ြဖစ်ကုန်တာေပါ့။
ကိုယ့်ဆီမှာမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘူတန်ကိုေရာက်ေတာ့ သူတို့ဆီက လက်ေထာက်ဆရာဝန်ကေလးေတွနဲ့ အလုပ်တူတူလုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ အိန္ဒိယက ဘွဲ့ရလာတာ၊ ဘဂင်္လားေဒ့ရှ်က ဘွဲ့ရလာတာ၊ တချို့လည်း ယိုးဒယားကဘွဲ့ယူလာတာ။ အဲဒီအထဲမှာ ြမန်မာြပည်က ဆရာဝန်ဘွဲ့ရသူေတွကလွဲရင် ကျန်တဲ့သူေတွက စာကိုသာ ေကျေကျညက်ညက် ရချင်ရမယ်။ လက်ေတွ့လုပ်ငန်းခွင်မှာ ြမန်မာေဆးေကျာင်းဆင်းေတွေလာက် မကျွမ်းကျင်ြကဘူး။ Cut down မလုပ်တတ်ဘူး။ အဆုတ်ထဲကေရ မစုတ်တတ်ဘူး။ ဗိုက်ထဲကအရည် မယူတတ်ဘူး။
ခါးရိုးချဉ်ဆီရည် မေဖာက်တတ်ဘူး။ အဲဒါအားလံုးက ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ေတွသာ လုပ်ရတာလို့ နားလည်ြကတယ်။ သူတို့သင်လာတဲ့ေကျာင်းေတွက ပညာကိုသာ ေသေသချာချာ သင်ေပးတယ်။ ေလ့ကျင့်ေပးတဲ့ေနရာမှာေတာ့ မကျွမ်းကျင်ေသးသူေတွကို လူနာအစစ်ေတွနဲ့ ဘယ်ေသာအခါမှ ပစ်မထားပါဘူးတဲ့။
အဲ့ဒါ ေြပာချင်တာ အဲ့ဒါ ေြပာချင်တာ ဆိုြပီး မျက်နှာမည်းြကီးေတွ ဝင်းကနဲြဖစ်ကုန်ြပီ။ ဟုတ်ပါြပီ။ သည်ကလည်း အဲဒါကိုပဲ ေြပာချင်တာပါ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာဆရာဝန်ေတွဟာ ေခတ်မီနည်းပညာပိုင်းမှာ အမီမလိုက်နိုင်ပဲ မျက်ေြခြပတ်ကျန်ခဲ့တာ ြဖစ်ေကာင်း ြဖစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါေပမယ့် သမားရိုးကျ ဆရာသမားများ သင်ြကားြပသေပးတဲ့ နည်းနာနိဿယပိုင်းမှာေတာ့ သူများေတွထက် အေတွ့အြကံုများေအာင် ေလ့ကျင့်သင်ြကားနိုင်ခွင့် ရေနပါေသးတယ်။ ဘာြဖစ်လို့ဆိုေတာ့ ြမန်မာလူနာေတွက အပ်နဲ့ထိုးထိုး၊ ဓါးနဲ့လှီးလှီး မြငိုြငင်ဘူးရှင့် အသင့်လိုရာေစ ြဖစ်ေနလို့ပါ။ (အဟုတ်ေြပာတာ။ မေန့တေန့ကထိ သိပ်သည်းညည်းခံနိုင်ြကတာ။ ခုမှ ြကားေလေသွးလို့ ေဝးတာထင်ပါရဲ့)။
သူများနိုင်ငံေတွမှာေတာ့ လူနာဆိုတာ မျက်ေစာင်းနဲ့ေတာင် အထိုးမခံနိုင်ပါဘူးတဲ့။ အေြကာရှာမရဘူးဆိုရင် မီးေချာင်းေလးတစ်ေချာင်း ထွန်းေပးလိုက်။ ကမ္မဋ္ဌာန်းရုပ်ြကီးြမင်ရသလို အေြကာြပိုင်းြပိုင်းေပါ်လာတာ အပ်ကေလးနဲ့ ေကာက်ထိုးလိုက်ရံုပဲတဲ့။ ေကာင်းတာေပါ့ဗျာ။ အထိမခံေရွှပန်းကန်ေတွကို ေစာင့်ကုမယ့် အထူးကုေဆးခန်းြကီးေတွ လိုက်ဝယ်ပါလိမ့်မယ်။ ြပည်သူ့ေဆးရံုေပါ်ကိုေတာ့ မယူလာတာ ေကာင်းပါလိမ့်မယ်။ အပ်ေတွထက်လာြပီး လူေတွတံုးသွားမှာစိုးလို့။
ဒီေခတ်ြကီးထဲမှာ ြပဿနာေပါင်း ေသာင်းေြခာက်ေထာင်။ ဦးနင်းပဲ့ေထာင် ပဲ့နင်းဦးေထာင် ြဖစ်ေနရြခင်းအေြကာင်းဟာ ဆရာဝန်ေတွဘက်က စွမ်းေဆာင်ရည်ကျလာမှု၊ ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ မေစာင့်စည်းမှု တစ်ဘက်တည်းသက်သက်ေြကာင့်ေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ လူနာေတွဘက်ကလည်း သည်းညည်းခံနိုင်မှုစွမ်းရည် ေလျာ့ပါးသွားြခင်းေြကာင့် ပါပါတယ်။ ခလယ်ေခါင်မှာ ခေလာက်ဆန်ေနတာကေတာ့ ပိုက်ဆံေပါ့ဗျာ။ ကျွန်ေတာ်တို့ဘက်က ဆရာဝန်အသစ်ေတွ လက်တည့်စမ်းတာ မခံနိုင်ဘူး လို့ ဆိုတဲ့သူက ဆရာဝန်ကို သူ့စိတ်ြကိုက် ေခါင်းေခါက်ေရွးလို့ရတဲ့ အြပင်ေဆးရံုပဲ သွားရတာေပါ့။ အြပင်ေဆးခန်းဆိုတာကေတာ့ ဆရာဝန်အငယ်ေတွကို ေခါ်ယူေလ့ကျင့် သင်ြကားေပးရာဌာနြကီးမှ မဟုတ်တာ။ တတ်မှလာခဲ့။ ပိုက်ဆံေပးြပီးခိုင်းမလို့။ ရီးတီးယားတားလုပ်လို့ကေတာ့ ဆီးသီးနွားစားသွားမယ်။
နဂိုကတည်းက အရမ်းချမ်းသာတဲ့လူက ြပဿနာမရှိဘူး။ ကုန်ချင်သေလာက်ကုန်။ အေကာင်းဆံုးဝန်ေဆာင်မှုပဲ လိုချင်တယ်။ ဒါေြကာင့် အြပင်မှာကုတာ။ ဆင်းရဲတဲ့သူကလည်း အြပင်ေဆးခန်းက ကိုယ်မှ မတတ်နိုင်တဲ့ဥစ္စာ။ အတွင်းမှာပဲ ြပုသမျှခံ နုြမဇံ။ ြကားထဲမှာ စကေတွက ြပဿနာဗျ။ အြပင်လည်း မထွက်နိုင်ဘူး။ အထဲက ဝန်ေဆာင်မှုလည်း မေကျနပ်ဘူး။ ဟိုဟာ မြဖစ်ရေကာင်းလား။ ဒီဟာ မြဖစ်ရေကာင်းလား။ ပတ်ြပီး ကွိုင်ရှာေနေရာ။ (ပိုက်ဆံေပးရတိုင်း ပိုေကာင်းတဲ့ ဝန်ေဆာင်မှုရရမယ်လို့ေတာ့ အာမမခံနိုင်တဲ့အေြကာင်း ေြပာခဲ့ဖူးပါတယ်)။
ဒီလိုေြပာတဲ့အခါ ြပည်သူ့ေဆးရံုတက်ရမယ့်သူေတွအဖို့ ငါတို့ေတာ့ သူတို့လက်တည့်စမ်းစရာ ဂီနီပစ်ကေလးေတွ ြဖစ်ရေချေသးရဲ့လို့ ထင်ကုန်ပါဦးမယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ဆီက ဘယ်ေလ့ကျင့်သင်ြကားမှုမဆို ကိုယ့်အထက်က ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးရဲ့ မျက်စိေအာက်မှာ (Under supervision)သာ ြပုလုပ်ခွင့်ရှိပါတယ်။ တတ်ခါစလက်သင်တစ်ေယာက်ကို ဘယ်ေတာ့မှ တစ်ေယာက်တည်း ပစ်မထားပါဘူး။ ြပည်သူ့ေဆးရံုရဲ့ ဖွဲ့စည်းပံုသေဘာတရားအရ အကူအညီလိုအပ်လာလို့ရှိရင်
ဆိုတာမျိုး ြဖစ်ေလ့မရှိပါဘူး။ လူနာဘက်က စိတ်ရှည်မှုကေလး လက်တစ်ဆစ်ေလာက် ပံပိုးေပးနိုင်ခဲ့ရင် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် အကျိုးရှိပါတယ်။ ဆက်ဆံေရးလည်း ေချာေမွ့ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ ေဆးဝန်ထမ်းေတွဘက်က ချွတ်ယွင်းချက်ေတွ ရှိသင့်ေလာက် ရှိေနတာကို မြငင်းလိုပါဘူး။ ဝန်ခံပါတယ်။ ဒါေပမယ့် အခုစားေနရတဲ့အသီးဟာ အရင်ကစိုက်ထားတာ မဟုတ်ဘူးလား။ ြကက်ဆူအိပ်မက် တေရးနိုးလာတဲ့အချိန်မှာ စိုက်တဲ့သူထိုင်ဆဲေနရံုနဲ့ ဘာအသီးအနှံမှ စားရဖို့မရှိပါဘူး။ ဒီအသီးမလိုချင် ေနာက်ဒီအပင်မပျိုးနဲ့ေပါ့။
ကိုယ်စားချင်တဲ့ အပင်ကိုပျိုးထားမှ ကိုယ့်သားေြမးစားရရံုရှိမှာ။ ဆရာဝန်ေကာင်းဆိုတဲ့ အပင်ကိုလိုချင်ရင် လူနာဆိုတဲ့အခင်းမှာ ေြမေတာင်ေြမှာက်ေပးရမှာမို့ ေရခံေြမခံကေလး ေကာင်းေအာင် ေပါင်းရှင်းထားတဲ့သေဘာပါ။ တကယ်ေတာ့ ကိုယ့်ကို ေဆးပညာ သင်ြကားေပးခဲ့တဲ့ သမားဟူးရားြကီးများကို မိဘသဖွယ် ကိုးကွယ်ရသလိုပဲ ေဆးပညာ ေလ့ကျင့်သင်ြကားခဲ့တဲ့ေနရာမှာ အေထာက်အကူြပုခဲ့တဲ့ ြမန်မာြပည်သား လူနာအေပါင်းတို့ကိုလည်း ေကျးဇူးအထူး တင်မိပါေြကာင်းဗျား။
“မှံုေရွှရည် ဖင်မှာ အနာေပါက်သည်။ ဆရာဝန်က အပ်နဲ့ထိုးေတာ့ ဖင်ရိုးကျိုးပါသည်။”
တဲ့။ ေြပာလည်းေြပာချင်စရာ။ ဆရာဝန်ေတွဆီ သွားြပရင် ေဆးတစ်လံုးေလာက်ေတာ့ ထိုးလွှတ်လိုက်ြကစြမဲပဲ။ မထိုးလို့လည်း မရဘူးေလ။ ြပကတည်းက ေဆးထိုးခံချင်လို့ သူတို့ဆီ သွားြပတာ။ ကိုယ်ကသာ ကေလးမို့လို့ အပ်ကိုေြကာက်တာ။
အဘွားကေတာ့ တစ်လတစ်ခါေလာက် ေဆးခန်းသွားြပီး အပ်ကေလးနဲ့ အထိုးမခံလိုက်ရရင် ေနမထိထိုင်မသာြဖစ်ေနတာ။ သူကလည်း ေတွ့ကရာလူနဲ့ ေဆးထိုးခံတာ မဟုတ်ဘူး။ ေဆးခန်းအသစ်ကေလးဖွင့်ရင် ဆရာဝန်ကိုအရင် စကားစြမည်ေြပာ၊ မျက်နှာေြကာေလးဘာေလး အကဲခတ်၊ တစ်ခါေလာက် စမ်းအထိုးခံြကည့်၊ မနာေအာင် ထိုးနိုင်တယ်ဆိုမှ လက်စွဲထားကုေတာ့တာ။ ဒီဆရာဝန်ေလး ေဆးထိုးညင်သာတယ်တဲ့။ ေရာဂါေပျာက်တာ မေပျာက်တာ အေရးမြကီးဘူး။ စသွားကတည်းက ေရာဂါသွားကုတာ မဟုတ်ဘူး။
ေဆးထိုးခံချင်လို့ပါဆို။ သူ့ေရာဂါက သူ့ဘာသူသိတယ်။ ြမန်မာဆရာနဲ့မှ အြမစ်ြပတ်မှာ။ ဒါေပမယ့် ေဆးခန်းကြပန်လာရင် အိမ်လာသမျှ ဧည့်သည်ကေတာ့ အဲဒီဆရာဝန်ေလးအေြကာင်း ေြပာေတာ့တာပဲ။ မျက်နှာေလးက ချိုတယ်။ အေြပာေလးက ေချာတယ်။ ေဆးပစ္စည်းကေလးေတွ ေနရာတကျ သပ်သပ်ရပ်ရပ်ထားတယ်။ စမ်းတာသပ်တာ ညင်သာတယ်။ ေဆးထိုးရင် အပ်နဲ့ထိလိုက်မှန်းေတာင် မသိလိုက်ရဘူး။ (တခါတခါ သူက မယံုဘူးဗျ။ အဲဒီဆရာဝန်မ ငါ့ကို အပ်နဲ့ေထာက်ရံုကေလးေထာက် လွှတ်လိုက်သလား။ ေဆးဝင်တာ ေပါင်လည်းတန်းမသွားဘူး လို့ အေဖာ်လိုက်လာတဲ့ ကိုယ့်ြပန်ေမးချင်ေမးတယ်။) ပိုက်ဆံယူတာများရင်လည်း များတယ် လို့ ေြပာတယ်ဗျ။ သူက အိမ်နားရှိသမျှ ေဆးခန်း မုန့်ဟင်းခါးစားသလို လှည့်ြပေနတာ။
ကိုယ်ေတွကေတာ့ ကေလးဆိုေတာ့ အပ်ေြကာက်တယ်ဗျ။ ေတာ်ရံုတန်ရံုေလာက်ဆို ေဆးနီမှုန့်ေတွပဲ ဟိုဟာနဲ့ေသာက် ဒီဟာနဲ့ေသာက် ေသာက်ပလိုက်တယ်။ လူြကီးေတွကလည်း ဘာမှ မေြပာဘူး။ ေစာင့်ြကည့်ေနတာ။ ေပျာက်သလား။ သက်သာသလား။ မေပျာက်ေတာ့ဘူးဆိုရင်ေတာ့ ဘာမှ ဆင်ေြခမေပးနဲ့ေတာ့။ လာ ေဆးခန်းသွားဖို့ အချိန်ေရာက်ြပီ။ ဘယ်ဆရာဝန်နဲ့ ြပချင်သလဲပဲ ေရွးေတာ့။ ဒါဆိုရင်ေတာ့ အဘွားရဲ့အြကံဉာဏ်ကို ယူဖို့လိုလာပါြပီ။
ဘယ်ဆရာဝန်က အညင်သာဆံုး ေဆးထိုးနိုင်သလဲေပါ့။ တကယ်ေတာ့ ေဆးထိုးတယ်ဆိုတာ အပ်စူးသွားတဲ့အချိန်မှာ ဒီေလာက်ြကီး နာလှတယ် မဟုတ်ပါဘူး။ အပ်နဲ့မထိုးခင် တင်ပါးကို အရက်ပျံစနဲ့ ပွတ်ေနကတည်းက စူးေတာ့မယ်။ စူးေတာ့မယ်။ စူးြပီ။ စူးြပီ။ အား…။ ဆို ြကိုသိေနရတာြကီးေြကာင့် လူက အပ်ြမင်တာနဲ့ မျက်ရည်ဝဲချင်ေနတာ။ အဲဒီအရွယ်ကတည်းက နာြကင်မှုဆိုတာ စိတ်ကတဝက်ပါတယ် လို့ သေဘာေပါက်သွားတဲ့ေနာက် ေနာင်ကို မျက်ရည်ေပါက်ေပါက်ကျေအာင် နာတယ်ဆိုတာ မရှိေတာ့ဘူး။ သူ့အသားြဖစ်ြဖစ် ကိုယ့်အသားြဖစ်ြဖစ် ြမန်ြမန်ြပီး ေအးေရာ လို့ သေဘာထားတတ်လာတယ်။ ကိုယ်ကတစ်ခါ စိတ်ကတစ်ခါ၊ နှစ်ခါအနာမခံနိုင်ဘူး။
အလုပ်သင်ဆရာဝန်ဘဝ ပထမဦးဆံုး ဂျူတီဆင်းရတဲ့အခါ သူများအသားကို အပ်ြကီးနဲ့ထိုးရမှာ ကိုယ်က ြပန်ေြကာက်ေနြပန်ပါတယ်။ ေနာက်ဆက်တွဲဆင်းရတဲ့ စီနီယာအမြကီးကို အေဖာ်ေခါ်ြပီး လူနာေတွကို သွားြဖဲေလးနဲ့ ေဆးထိုးပါရေစ လိုက်ခွင့်ေတာင်းရတယ်။ ေဆးရံုကေပးတဲ့ အပ်တံုးြကီးနဲ့ မထိုးပါဘူးေနာ်။ ဒီမှာြကည့်။ ကိုယ့်ပိုက်ဆံနဲ့ကိုယ် ဝယ်ထားတာ။ တစ်ခါသံုးအပ် အသစ်ကျပ်ချွတ််ကေလး။
ကိုယ်ေတွေခတ်တုန်းက အခုလို တစ်ခါသံုးအပ်ကေလးေတွေတာင် ေဖာေဖာသီသီ မသံုးနိုင်ေသးဘူး။ ဖန်ြပွန်အပ်ြကီးေတွ။ ဒါေတာင် အေရအတွက်က အလံုအေလာက် မေပးနိုင်ဘူး။ တစ်သုတ်ထိုးြပီးရင် ြပန်ြပန်ြပုတ်ြပီးမှ ကျန်တဲ့လူ ဆက်ထိုးလို့ရတယ်။ တစ်ေချာင်းကျိုးသွားရင် ဖန်ကွဲစေတွ ြပန်အပ်မှ စစ္စတာဆီက ေနာက်တစ်ေချာင်း အသစ်ထုတ်လို့ရတယ်။
ထိပ်ကတပ်တဲ့ အပ်ကေလးေတွေတာင် ကိုယ့်ပိုက်ဆံနဲ့ ဗူးလိုက်ဝယ်ထားလို့ လူနာေတွက မြငိုမြငင် အထိုးခံတာ။ ပုလင်းရက်ရှည်ချိတ်ထားတဲ့ လူနာေတွဆို သနားဖို့ေကာင်းတယ်။ ခုေခတ်လို cannula ဆိုတဲ့ ပလပ်စတစ်ပိုက်ကေလးေတွ မေပါ်ေသးဘူး။ သံအပ်ြကီးေတွကို ေလးငါးေြခာက်ရက် တန်းလန်းထားရတယ်။ နည်းနည်းလှုပ်တာနဲ့ ြပန်ေဖာက်ရြပန်ြပီ။ နားကို မနားရဘူး။ တေန့တေန့ မေနမနား ထိုးေနရမှေတာ့ ဘယ်မတတ်စရာရှိပါ့မလဲ။ ကေလးေဆးရံုေရာက်တဲ့အခါ စူပါအိတ်စပတ်ြဖစ်သွားတယ်။
ေြခ၊ လက်၊ လည်ပင်း၊ ဒူးေကာက်၊ တံေတာင်၊ ေပါင်၊ နားထင်ပါမကျန် အေြကာရှာနိုင်တယ်။ ကိုယ်ထိုးလို့မရဘူးလား။ မပူနဲ့။ အေဆာင်တိုင်းမှာ ဆရာြကီးေတွရှိတယ်။ ဂျိုးကျေနတဲ့ အြပာဝတ် အစိမ်းဝတ်ဆရာမြကီးေတွဟာ အငယ်ေတွ တတ်ပါေစေတာ့လို့သာ လွှတ်ေပးထားတာ။ မရရင် သူတို့ကိုေခါ်လိုက်။ အချိန်မေရွးပဲ။ အန်တီေရ။ အမြကီးေရ။ ေကာ်ဖီေလးေသာက်ပါဦးလို့သာ စည်းရံုးေရးဆင်းြပီး ပျိုးထားလိုက်။ အေရးြကံုရင် စိမ်းလို့သာ ေခါ်လိုက်ပါ ြဖစ်သွားမယ်။
ဒါေပသိ ေန့ရှိသေရွ့ သူများအားကိုးေနလို့ မရဘူးဗျ။ ကေလးေဆးရံုြကီးက ေမွးကင်းစကေလးအေဆာင်မှာ တာဝန်ကျတဲ့အခါ ဘယ်ေလာက်ေဆးထိုးရသလဲဆို အပ်ေတွြပုတ်လိုက်၊ ေဆးေတွထိုးလိုက်၊ ြပန်ေဆး၊ ြပန်ြပုတ်။ ြပန်စုပ်၊ ြပန်ထိုး နဲ့ ပတ်ချာလည်သွားတာ ေလးနာရီေဆး၊ ေြခာက်နာရီေဆး၊ ရှစ်နာရီေဆး၊ ဆယ်နာရီေဆး၊ ဆယ့်နှစ်နာရီေဆး၊ နှစ်နာရီေဆး၊ ဆက်တိုက် ပတ်ချာလည်သွားတာ မိုးတလင်းပဲ။ ထိုင်ေတာင် မထိုင်ရဘူး။ မနက်မိုးလင်းတာနဲ့ ေသွးေဖာက်တာေတွက တန်းစီေနြပီ။ အဲဒီတုန်းက မတရားသြဖင့် ပင်ပန်းခဲ့ရတာေြကာင့် အခုအချိန်မှာ ေဆးထိုးြခင်းအမှုေြကာင့်ေတာ့ စိတ်ထဲမှာ ဘာခံစားချက်မှ မရှိေတာ့ဘူး။ ဒီအချိန်အတိုင်းအတာဟာ ဆရာဝန်တိုင်း ေကျာ်ြဖတ်ြကရတာပဲေလ။
ဒါေပမယ့် ဆရာဝန် မဟုတ်တဲ့သူေတွမှာေတာ့ အပ်ေြကာက်တဲ့ခံစားချက်က ဘယ်ေပျာက်ပါဦးမလဲ။ အထူးသြဖင့် ကေလးမိဘေတွဆို ကိုယ့်အသားသာ အထိုးခံလိုက်ချင်ေတာ့တယ်။ ကိုယ့်သားသမီး အပ်နဲ့ဆွတာကေတာ့ သူတို့နှလံုးသားကို အပ်နဲ့ဆွသလို ခံစားရမှာ မလွဲဘူး။ အပ်မေြပာပါနဲ့ေလ။ ေမွးချင်းထဲမှာ သားဦးေယာကင်္ျားေလးမို့ အေမ့ညီမ အေဒါ်ေတွက ဖူးဖူးမှုတ်ထားတုန်း ဝမ်းချုပ်လို့ ငိုေနရင် ကွမ်းရိုးေလးနဲ့ ဝမ်းချူတဲ့အခါ ကေလးနာရှာမှာပဲဆိုြပီး မျက်ရည်ေပါက်ေပါက်ကျြကသတဲ့။ မင့်သားသမီးကျမှ မင့်သေဘာေပါ့ကွာ လို့လည်း အေြပာမေစာနဲ့ဦးဗျ။
သမီးေမွးကာစမှာ ဘီကာကွယ်ေဆးထိုးဖို့ ၃စီစီ အပ်ကေလး ဝယ်လာတာ သူ့အဖွားက ရက်စက်လိုက်တဲ့အေဖဆိုြပီး ေဆွ့ေဆွ့ကိုခုန်ေနေရာ။ ဆရာြကီးဦးခင်ေမာင်ဝင်းနဲ့မှ သွားထိုးမတဲ့။ ဟိုက အင်ဆူလင်ထိုးတဲ့ အပ်ေပါက်စနကေလးနဲ့ ထိုးေပးတာတဲ့။ ကိုယ့်အဖို့ေတာ့ အပ်ဆိုတာ အတူတူ စူးြကတာချည့်ပါပဲ။ ဒါေပမယ့် သမီးလည်း ေဆးထိုးေသွးေဖာက် မလွတ်ခဲ့ပါဘူး။ ကေလးေဆးရံု နှစ်ခါေလာက်တက်ခဲ့ရဖူးတယ်။ အေဖနဲ့တူတဲ့သမီးဟာ သူ့အေဖရှိရင် အပ်ထိုးတာ မနာဘူး။ ေချာ်လဲလို့ လက်ကျိုးတဲ့အခါေတာင် သူ့လက်ကေလးကို ဘယ်သူမှအကိုင်မခံပဲ အေဖေရာက်လာေတာ့မှ လက်ကေလးြပြပီး အဲ့ကနဲေအာ်ငိုတယ်။
ေဆးရံုြကီးမှာ အသာေလးဆွဲတည့်ေပးေတာ့လည်း ဖေအမျက်နှာကိုြကည့်ြပီး အသံမထွက်ပဲ မျက်ရည်ကျတယ်။ ကေလးမှာ မလွှဲသာမေရှာင်သာ နာကျင်ခံစားရတဲ့အချိန်ေတွ ကိုယ့်မျက်စိေအာက်တင် ြမင်ေနရတဲ့အြဖစ်ေတွ ရှိတတ်ြကပါတယ်။ မြမင်ရက်ရင် မျက်နှာလွှဲေနတာ ေကာင်းပါတယ်။ ေြကာက်လန့်တြကား ြဖစ်ေနရှာတဲ့ကေလးေရှ့မှာ ကိုယ်ကပါ ေဆာက်တည်ရာမရြဖစ်ေနရင် သူခံစားရတဲ့ စိတ်နာကျင်မှုက ပိုဆိုးတယ်ဗျ။
ကျွန်ေတာ်ကိုယ်တိုင် ကေလးေတွကို ေဆးထိုးေသွးေဖာက်တဲ့ အချိန်တုန်းကေတာ့ ကေလးအေမရဲ့ အရိပ်အကဲကို ြကည့်တယ်ဗျ။ ဒီအပ်က ကေလးကိုတင် စူးတာမဟုတ်ဘူး။ သူ့အေမကိုလည်း စူးမှာ။ ဒါေြကာင့် အပ်ေြကာက်ပံုရတဲ့အေမဆို အြပင်ခဏထွက်ေနခိုင်းတယ်။ ေဆွမျိုးေတွ စံုေနတဲ့အချိန် ေဆးထိုးစရာရှိရင် တစ်ေယာက်ပဲေစာင့်ြပီး ကျန်တာ အြပင်ထွက်ခိုင်းတယ်။ အေြကာရှာရခက်တဲ့ ကေလးဆိုရင် ေဆးထည့်ခန်းထဲေခါ်သွားြပီး အလင်းေရာင်ေကာင်းေကာင်းေအာက်မှာ ကူစရာ ဆရာမနှစ်ေယာက်ေလာက် ေခါ်သွားတယ်။ မိဘ အြပင်ကေစာင့်။ ဒီ့ထက်ခက်လို့ ဓါးနဲ့ခွဲြပီး အေြကာရှာမယ် (Cut down လုပ်တယ်လို့ ေခါ်တယ်)ဆိုရင် သေဘာတူေြကာင်း လက်မှတ်ထိုးြပီး ြဖစ်နိုင်ရင် ခွဲခန်းထဲမှာလုပ်တယ်။
လူနာေဆာင်ထဲမှာဆို ကာရံြပီးမှလုပ်တယ်။ ဒီအလုပ်ေတွက အြပင်လူေတွ ြမင်ရရင် အညှာတာကင်းမဲ့တယ်လို့ ထင်ရတာကိုး။ ြမန်မာြပည်မှာ အေြကာရှာမရလို့ အသက်ဆံုးသွားတယ်လို့ေတာ့ ဒီအသက်ဒီအရွယ်အထိ မြကားဖူးေသးပါဘူး။ ြပဿနာက အေြကာမရှာနိုင်တာ မဟုတ်ဘူး။ မြမင်ဝံ့ ေဆးသမားအြဖစ်ေတွကို လူပံုအလယ်မှာ သွားလုပ်လို့ြဖစ်တာလို့ ထင်ပါတယ်။
လူနာဘက်က သည်းညည်းခံနိုင်တယ်ဆိုတာ အတိုင်းအတာေတာ့ ရှိပါတယ်။ နှစ်ခါ၊ သံုးခါ၊ ေလးခါ၊ ငါးခါ၊ ဒီေလာက်နဲ့ မရေသးဘူးဆိုရင် နည်းနည်းေတာ့ အားနာသင့်ြပီေပါ့။ ေြပာသားပဲ။ ကေလးကို အပ်နဲ့တစ်ခါဆွတိုင်း သူတို့နှလံုးသား တစ်ခါစူးပါတယ်လို့။ ဒါေပမယ့် အသက်အန္တရာယ်ေြကာင့် မြဖစ်မေန ဆက်လုပ်ရေတာ့မယ်။
ဒါဆိုရင် ခဏနားလိုက်ပါ။ ကေလးမိဘေတွကို ရှင်းြပပါ။ လံုေလာက်တဲ့အလင်းေရာင်နဲ့ အကူအညီရမယ့်ေနရာကို ေရွှ့ပါ။ ပိုမိုကျွမ်းကျင်သူကို အကူအညီေတာင်းပါ။ ြဖစ်နိုင်ရင် မိဘေတွကို ေပးမဝင်ပါနဲ့ေတာ့။ အဲဒါမှ သူေရာကိုယ်ေရာ အသက်ရှူေချာင်သွားြပီး စိတ်ေအးလက်ေအး အလုပ်ဆက်လုပ်နိုင်မှာ။ အထူးသြဖင့် ေသွးလန့်ေနတဲ့လူနာဆိုရင်ေတာ့ ဘယ်လိုပဲ ြကိုးစားြကိုးစား ခွဲစိတ်မှုအကူအညီပါမှ ရပါမယ်။ ဒါေပမယ့် အသားကိုခွဲစိတ်ြပီး အေြကာရှာတဲ့အလုပ်ဟာ ကိုယ်ေတွေခတ်တုန်းကေတာ့ အလုပ်သင်ဆရာဝန်ေတွ တတ်ကျွမ်းရမယ့် အလုပ်ပါ။ ေခတ်ေတွေြပာင်းလာေတာ့ အလွယ်လိုက်ြပီး ခွဲစိတ်ဆရာဝန် လှမ်းလှမ်းေခါ်ေနေတာ့ ေနာက်လူေတွလည်း မလုပ်ရဲမကိုင်ရဲ ြဖစ်ကုန်တာေပါ့။
ကိုယ့်ဆီမှာမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘူတန်ကိုေရာက်ေတာ့ သူတို့ဆီက လက်ေထာက်ဆရာဝန်ကေလးေတွနဲ့ အလုပ်တူတူလုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ အိန္ဒိယက ဘွဲ့ရလာတာ၊ ဘဂင်္လားေဒ့ရှ်က ဘွဲ့ရလာတာ၊ တချို့လည်း ယိုးဒယားကဘွဲ့ယူလာတာ။ အဲဒီအထဲမှာ ြမန်မာြပည်က ဆရာဝန်ဘွဲ့ရသူေတွကလွဲရင် ကျန်တဲ့သူေတွက စာကိုသာ ေကျေကျညက်ညက် ရချင်ရမယ်။ လက်ေတွ့လုပ်ငန်းခွင်မှာ ြမန်မာေဆးေကျာင်းဆင်းေတွေလာက် မကျွမ်းကျင်ြကဘူး။ Cut down မလုပ်တတ်ဘူး။ အဆုတ်ထဲကေရ မစုတ်တတ်ဘူး။ ဗိုက်ထဲကအရည် မယူတတ်ဘူး။
ခါးရိုးချဉ်ဆီရည် မေဖာက်တတ်ဘူး။ အဲဒါအားလံုးက ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ေတွသာ လုပ်ရတာလို့ နားလည်ြကတယ်။ သူတို့သင်လာတဲ့ေကျာင်းေတွက ပညာကိုသာ ေသေသချာချာ သင်ေပးတယ်။ ေလ့ကျင့်ေပးတဲ့ေနရာမှာေတာ့ မကျွမ်းကျင်ေသးသူေတွကို လူနာအစစ်ေတွနဲ့ ဘယ်ေသာအခါမှ ပစ်မထားပါဘူးတဲ့။
အဲ့ဒါ ေြပာချင်တာ အဲ့ဒါ ေြပာချင်တာ ဆိုြပီး မျက်နှာမည်းြကီးေတွ ဝင်းကနဲြဖစ်ကုန်ြပီ။ ဟုတ်ပါြပီ။ သည်ကလည်း အဲဒါကိုပဲ ေြပာချင်တာပါ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာဆရာဝန်ေတွဟာ ေခတ်မီနည်းပညာပိုင်းမှာ အမီမလိုက်နိုင်ပဲ မျက်ေြခြပတ်ကျန်ခဲ့တာ ြဖစ်ေကာင်း ြဖစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါေပမယ့် သမားရိုးကျ ဆရာသမားများ သင်ြကားြပသေပးတဲ့ နည်းနာနိဿယပိုင်းမှာေတာ့ သူများေတွထက် အေတွ့အြကံုများေအာင် ေလ့ကျင့်သင်ြကားနိုင်ခွင့် ရေနပါေသးတယ်။ ဘာြဖစ်လို့ဆိုေတာ့ ြမန်မာလူနာေတွက အပ်နဲ့ထိုးထိုး၊ ဓါးနဲ့လှီးလှီး မြငိုြငင်ဘူးရှင့် အသင့်လိုရာေစ ြဖစ်ေနလို့ပါ။ (အဟုတ်ေြပာတာ။ မေန့တေန့ကထိ သိပ်သည်းညည်းခံနိုင်ြကတာ။ ခုမှ ြကားေလေသွးလို့ ေဝးတာထင်ပါရဲ့)။
သူများနိုင်ငံေတွမှာေတာ့ လူနာဆိုတာ မျက်ေစာင်းနဲ့ေတာင် အထိုးမခံနိုင်ပါဘူးတဲ့။ အေြကာရှာမရဘူးဆိုရင် မီးေချာင်းေလးတစ်ေချာင်း ထွန်းေပးလိုက်။ ကမ္မဋ္ဌာန်းရုပ်ြကီးြမင်ရသလို အေြကာြပိုင်းြပိုင်းေပါ်လာတာ အပ်ကေလးနဲ့ ေကာက်ထိုးလိုက်ရံုပဲတဲ့။ ေကာင်းတာေပါ့ဗျာ။ အထိမခံေရွှပန်းကန်ေတွကို ေစာင့်ကုမယ့် အထူးကုေဆးခန်းြကီးေတွ လိုက်ဝယ်ပါလိမ့်မယ်။ ြပည်သူ့ေဆးရံုေပါ်ကိုေတာ့ မယူလာတာ ေကာင်းပါလိမ့်မယ်။ အပ်ေတွထက်လာြပီး လူေတွတံုးသွားမှာစိုးလို့။
ဒီေခတ်ြကီးထဲမှာ ြပဿနာေပါင်း ေသာင်းေြခာက်ေထာင်။ ဦးနင်းပဲ့ေထာင် ပဲ့နင်းဦးေထာင် ြဖစ်ေနရြခင်းအေြကာင်းဟာ ဆရာဝန်ေတွဘက်က စွမ်းေဆာင်ရည်ကျလာမှု၊ ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ မေစာင့်စည်းမှု တစ်ဘက်တည်းသက်သက်ေြကာင့်ေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ လူနာေတွဘက်ကလည်း သည်းညည်းခံနိုင်မှုစွမ်းရည် ေလျာ့ပါးသွားြခင်းေြကာင့် ပါပါတယ်။ ခလယ်ေခါင်မှာ ခေလာက်ဆန်ေနတာကေတာ့ ပိုက်ဆံေပါ့ဗျာ။ ကျွန်ေတာ်တို့ဘက်က ဆရာဝန်အသစ်ေတွ လက်တည့်စမ်းတာ မခံနိုင်ဘူး လို့ ဆိုတဲ့သူက ဆရာဝန်ကို သူ့စိတ်ြကိုက် ေခါင်းေခါက်ေရွးလို့ရတဲ့ အြပင်ေဆးရံုပဲ သွားရတာေပါ့။ အြပင်ေဆးခန်းဆိုတာကေတာ့ ဆရာဝန်အငယ်ေတွကို ေခါ်ယူေလ့ကျင့် သင်ြကားေပးရာဌာနြကီးမှ မဟုတ်တာ။ တတ်မှလာခဲ့။ ပိုက်ဆံေပးြပီးခိုင်းမလို့။ ရီးတီးယားတားလုပ်လို့ကေတာ့ ဆီးသီးနွားစားသွားမယ်။
နဂိုကတည်းက အရမ်းချမ်းသာတဲ့လူက ြပဿနာမရှိဘူး။ ကုန်ချင်သေလာက်ကုန်။ အေကာင်းဆံုးဝန်ေဆာင်မှုပဲ လိုချင်တယ်။ ဒါေြကာင့် အြပင်မှာကုတာ။ ဆင်းရဲတဲ့သူကလည်း အြပင်ေဆးခန်းက ကိုယ်မှ မတတ်နိုင်တဲ့ဥစ္စာ။ အတွင်းမှာပဲ ြပုသမျှခံ နုြမဇံ။ ြကားထဲမှာ စကေတွက ြပဿနာဗျ။ အြပင်လည်း မထွက်နိုင်ဘူး။ အထဲက ဝန်ေဆာင်မှုလည်း မေကျနပ်ဘူး။ ဟိုဟာ မြဖစ်ရေကာင်းလား။ ဒီဟာ မြဖစ်ရေကာင်းလား။ ပတ်ြပီး ကွိုင်ရှာေနေရာ။ (ပိုက်ဆံေပးရတိုင်း ပိုေကာင်းတဲ့ ဝန်ေဆာင်မှုရရမယ်လို့ေတာ့ အာမမခံနိုင်တဲ့အေြကာင်း ေြပာခဲ့ဖူးပါတယ်)။
ဒီလိုေြပာတဲ့အခါ ြပည်သူ့ေဆးရံုတက်ရမယ့်သူေတွအဖို့ ငါတို့ေတာ့ သူတို့လက်တည့်စမ်းစရာ ဂီနီပစ်ကေလးေတွ ြဖစ်ရေချေသးရဲ့လို့ ထင်ကုန်ပါဦးမယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ဆီက ဘယ်ေလ့ကျင့်သင်ြကားမှုမဆို ကိုယ့်အထက်က ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးရဲ့ မျက်စိေအာက်မှာ (Under supervision)သာ ြပုလုပ်ခွင့်ရှိပါတယ်။ တတ်ခါစလက်သင်တစ်ေယာက်ကို ဘယ်ေတာ့မှ တစ်ေယာက်တည်း ပစ်မထားပါဘူး။ ြပည်သူ့ေဆးရံုရဲ့ ဖွဲ့စည်းပံုသေဘာတရားအရ အကူအညီလိုအပ်လာလို့ရှိရင်
“ေခါ်ဆို၍ မရနိုင်ပါသြဖင့်”
ဆိုတာမျိုး ြဖစ်ေလ့မရှိပါဘူး။ လူနာဘက်က စိတ်ရှည်မှုကေလး လက်တစ်ဆစ်ေလာက် ပံပိုးေပးနိုင်ခဲ့ရင် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် အကျိုးရှိပါတယ်။ ဆက်ဆံေရးလည်း ေချာေမွ့ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ ေဆးဝန်ထမ်းေတွဘက်က ချွတ်ယွင်းချက်ေတွ ရှိသင့်ေလာက် ရှိေနတာကို မြငင်းလိုပါဘူး။ ဝန်ခံပါတယ်။ ဒါေပမယ့် အခုစားေနရတဲ့အသီးဟာ အရင်ကစိုက်ထားတာ မဟုတ်ဘူးလား။ ြကက်ဆူအိပ်မက် တေရးနိုးလာတဲ့အချိန်မှာ စိုက်တဲ့သူထိုင်ဆဲေနရံုနဲ့ ဘာအသီးအနှံမှ စားရဖို့မရှိပါဘူး။ ဒီအသီးမလိုချင် ေနာက်ဒီအပင်မပျိုးနဲ့ေပါ့။
ကိုယ်စားချင်တဲ့ အပင်ကိုပျိုးထားမှ ကိုယ့်သားေြမးစားရရံုရှိမှာ။ ဆရာဝန်ေကာင်းဆိုတဲ့ အပင်ကိုလိုချင်ရင် လူနာဆိုတဲ့အခင်းမှာ ေြမေတာင်ေြမှာက်ေပးရမှာမို့ ေရခံေြမခံကေလး ေကာင်းေအာင် ေပါင်းရှင်းထားတဲ့သေဘာပါ။ တကယ်ေတာ့ ကိုယ့်ကို ေဆးပညာ သင်ြကားေပးခဲ့တဲ့ သမားဟူးရားြကီးများကို မိဘသဖွယ် ကိုးကွယ်ရသလိုပဲ ေဆးပညာ ေလ့ကျင့်သင်ြကားခဲ့တဲ့ေနရာမှာ အေထာက်အကူြပုခဲ့တဲ့ ြမန်မာြပည်သား လူနာအေပါင်းတို့ကိုလည်း ေကျးဇူးအထူး တင်မိပါေြကာင်းဗျား။
0 comments:
Post a Comment