ကိုယ့်ဆီကလူေတွ တတပ်တအား နိုင်ငံြခားထွက်အလုပ်ရှာေနချိန်မှာ နိုင်ငံြခားသားအြဖူအမည်းြကီးများက ကိုယ်ေတွဘယ်သူမှမသွားချင်တဲ့ ေတာြကိုအံုြကား နယ်ြဖားေြမေဝး ကိုလာအလုပ်လုပ်ေနြကတာဟာ ေတာ်ေတာ်ြကီးကို အလွန်း နလွန်းလို့၊ ေစတနာထက်သန်လွန်လွန်းလို့ေတာ့ မထင်ပါနဲ့ေလ။ သူတို့အလုပ်လုပ်တဲ့ဆီ ေရာက်သွားရင် လူမေြပာနဲ့ ဆန်ေတာင် ရဟတ်ယာဉ်စီးလို့ရသတဲ့။ အညာြကီးဆန်ဆိုင်လို ရွှံ့ထဲဗွက်ထဲ နင်းဝယ်ရတဲ့အစားမဟုတ်ေတာ့ဘူး။ တေသွးတေမွးကိုြဖစ်လို့။ ဒါေြကာင့်မို့လို့ကျုပ်တို့ဆရာဝန်ေလးေတွလည်းပဲ အဲဒီမှာသာအလုပ်ရသွားရင် ကိုယ်တတ်တဲ့ပညာကေလးနဲ့ ေရွှေပါ်ြမတင်ေနနိုင်တာမို့ ဘယ်သူကမလုပ်ချင်ပဲ ရှိပါ့မလဲ။
ဒါေပမယ့် လူတိုင်းလွယ်လွယ်နဲ့ ရနိုင်တဲ့ အလုပ်မျိုးေတာ့မဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့ကလည်းအလုပ်စေခါ်ကတည်းက ေဒါင်ေဒါင်ြမည်မှအိုး သံုးလွန်းတင်မှြကိုးဆိုြပီး စိမ်ေြပနေြပ ေရွးခန့်တာ။အဂင်္လိပ်ဘာသာကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ေြပာနိုင်ရမယ့်အြပင် လုပ်ငန်းအတွက်လိုအပ်တဲ့ တြခားအရည်အချင်းေတွလည်းရှိမှြဖစ်မှာ။ ဥပမာ ေလာက်ကိုင်ကအန်ဂျီအိုေတွအတွက်ဆိုရင်တရုတ်စကား ရှမ်းစကား မွှတ်ေနမှရတယ်။ အဲဒီေဒသခံေတွက ြမန်မာလိုေရာ အဂင်္လိပ်လိုေရာ မေြပာတတ်ြကဘူးေလ။ တြခားအလုပ်ေတွလည်း ဒီလိုပါပဲ။ ဆရာဝန်ဘွဲ့အြပင်တြခားလိုအပ်တဲ့ အပိုအရည်အချင်းတစ်ခုခုြပည့်စံုမှ သူတို့ဆီမှာ အလုပ်ရဖို့ လွယ်တာ။ အသိရှိတာ အမျိုးေတာ်တာတို့လည်း ပါတာပါပဲေလ။
နံမည်မှာ အစိုးရမဟုတ်ေသာအဖွဲ့အစည်းလို့ ေပးထားေပမယ့် တကယ်တမ်းအစိုးရနဲ့ ကင်းနိုင်သလား ဆိုေတာ့လည်း ကင်းလို့မရြပန်ပါဘူး။ သူတို့လုပ်ငန်းေတွ ကိုယ့်နိုင်ငံထဲမှာ လာလုပ်ခွင့်ြပုဖို့၊ နိုင်ငံြခားသားေတွ ြပည်ဝင်ခွင့် ေနထိုင်ခွင့် ခရီးသွားလာခွင့်၊ စက်ပစ္စည်းကိရိယာတင်သွင်းခွင့် စတဲ့ဟာေတွအားလံုး ဘာတစ်ခုမှ အစိုးရခွင့်ြပုချက်မပါပဲ မြဖစ်နိုင်တာမို့ အစိုးရလက်ေအာက်က ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုနဲ့ပဲ တူပါတယ်။ဟုတ်တယ်ေလ။ စိစစ်နိုင်မှ ေတာ်ကာကျတာ။ေတာ်ေတာ်ြကာ ေနြပည်ေတာ်အေရှ့ဘက်ြခမ်းမှာ အခမဲ့ကာကွယ်ေဆး လာထိုးေပးတဲ့ ပေရာဂျက်ြကီးေတွဆို ဘယ်ခွင့်ြပုလို့ြဖစ်မှာတုန်း။ ဒီအကွက်ေတွက ရိုးသွားြပီ။ ေနာက်တစ်မျိုးြကံေချဦး။ ဆရာသမားများကလည်း သိပ်ေတာ့ မပိန်းြကပါဘူး။ စာတတ်လို့ ကမ္ဘာပတ်လာြပီးမှပဲ။ ဘယ်သူ့ကို ဘယ်လိုဝင်ရမယ်ဆိုတာ ေနာေကျေနတဲ့ ြပည်တွင်းက ပုေရာဟိတ်ြကီးေတွကို အြကံေပးခန့်လိုက်ရင် ပွဲသိမ်းေရာ။
သူတို့ “အစိုးရမဟုတ်ေသာ” မှာ ေကာင်းတာေတွကေတာ့ ကျုပ်တို့ “အစိုးရဟုတ်ေသာ”ေတွလို ေဖာင်ြကီးသင်တန်းြပီးမှ၊ ခက်ခဲေဒသသွားဖူးမှ၊ ေတာ်မှ (ေဆွမျိုး)၊ တတ်မှ (အပအသ) ဆိုတာေတွ မလိုဘူးဗျ။ ေလာက်ကိုင်မှာတုန်းက ဝန်ထမ်းအားလံုး စေနေန့တိုင်း ဖက်တိတ်တလှည့် ြကက်ဆူတလှည့်နဲ့ေနခဲ့ြကရာမှာ အန်ဂျီအိုေတွကိုလည်း ခွဲတမ်းနဲ့ ြကက်ဆူစိုက်ခင်းကေလး ေပးမိပါတယ် တခုေသာအဖွဲ့က ေဘာစိတရုတ်မြကီးက ဘီဘီစီထိပို့လိုက်လို့ “အလကားပါ ချစ်ရယ်။ ချစ်လို့စတာစိတ်ဆိုးလား” ဆို ြပန်ေချာ့ရတယ်ေလ။ လုပ်ထားဦးေပါ့ေအ။ ညည်းတို့က ရဲေတွကိုးေနာ့။ ကျုပ်တို့ကေတာ့ စိုက်ဆိုစိုက်ပါ့မယ်ဗျပဲ။ အထွန့်မတက်ရဲေပါင်။ ခုေလာက်ရှိ ငါ့အခင်းေလးေတွေတာင် သန်လှေရာ့မယ်။ လွမ်းထှာကွယ်။
သူတို့မှာလည်း သူတို့ ကျပ်တင်နဲ့သူတို့။ မေချာင်ပါဘူး။ ရီပို့တင်၊ အနဲလစစ်တို့ ကျူေအတို့ ကျူစီတို့နဲ့ ဂျင်ဂျင်ကိုလည်လို့။ (ကိုယ်ေတွမှ ကျူကျူစိန်လုပ်ြကသလားမှတ်ပါတယ်ေနာ်။) အဲဒီပညာေတွကို ရေအာင်ယူနိုင်ရင်ေတာ့ ေကာင်းတာေပါ့။ သူတို့လွှတ်တဲ့သင်တန်းေတွ အလုပ်ရံုေဆွးေနွးပွဲေတွ သွားရတာလည်း ေကာင်းတာပဲ။ ကိုယ့်ကိုတတ်ေစချင်တဲ့ေစတနာထက် တတ်သည့်ပညာ ေနရာတကာ ခိုင်းချင်တဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကေတာ့ ပိုေနမှာေပါ့။ ေနာက်ကေန မျက်ေြခမြပတ် လိုက်ေစာင့်ြကည့်တတ်တာကေတာ့ အတုယူစရာပါ။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တုန်းက ေလာက်ကိုင်ြပည်သူ့ေဆးရံုအသစ်ြကီးဖွင့်တဲ့အခါ ေဆးရံုသံုး ပစ္စည်းကိရိယာ၊ ခွဲခန်း၊ ဓါတ်မှန်၊ ဓါတ်ခွဲခန်း၊ အားလံုး အစစအရာရာကို JICA လို့ေခါ်တဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံမှ ြပည်သူများက လှူဒါန်းပါတယ်။ လူနာကုတင်၊ ဘီးတပ်ကုလားထိုင်၊ လက်တွန်းလှည်း၊ အာထရာေဆာင်းစက်ပါမကျန် အသစ်စက်စက်ေတွချည့် လှူထားေပးပါတယ်။ (သာဓု၊ သာဓု) ၂၀၀၈ ခုနှစ်ေရာက်တဲ့အခါမှာေတာ့ အဲဒီအဖွဲ့အစည်းက တာဝန်ရှိသူတစ်ေယာက်လာြပီး သူတို့လှူထားတဲ့ပစ္စည်းေတွ ဘယ်လိုအသံုးြပုေနသလဲဆိုတာကို လာြပီး စာရင်းြပုစုမှတ်သားပါတယ်။
လှူထားတုန်းကစာရင်းအတိုင်း တစ်ခုမကျန် လိုက်စစ်တာဗျ။ ေဆးရံုသံုးပစ္စည်းဆိုတာ အြပင်မှာ သံုးလို့မှ မရတာ။ ဘယ်မှမေရာက်ပါဘူး။ အားလံုးေဆးရံုထဲမှာပဲ အြပည့်အဝ အသံုးချထားတာေပါ့။ ဒါေပမယ့် သိတယ်မဟုတ်လား။ ြမန်မာေလ။ စတီးကုတင်အသစ်ြကီးေတွက ဆရာဝန်ဆရာမေတွ နိုက်ဂျူတီကျရင် အိပ်ဖို့ အခန်းထဲမှာ၊ လူနာေတွကေတာ့ အရင် အေဟာင်းေတွနဲ့သိပ်လည်း ြဖစ်တဲ့ဥစ္စာ။ အသစ်ေပးလို့ ပျက်ကုန်ရင် နှေြမာစရာ။ ကုတင်ေဘးက စားပွဲတင်ေလာ့ကာကေလးေတွလည်း ေတာကတက်လာတဲ့လူနာေတွ မသံုးတတ်မှာစိုးလို့ ဆရာဝန်ဆရာမေတွကပဲ ရိုရိုေသေသ ယူသံုးေပးထားတယ်။ အလုပ်ခန်းထဲမှာ၊ ရံုးခန်းထဲမှာ။ ကိုယ်ကေတာ့ ကိုယ့်လူြကီးေတွလာရင်ြပေနကျအတိုင်း အလှူရှင်ေတွ ဝမ်းေြမာက်ဝမ်းသာ သာဓုေခါ်နိုင်ေစေြကာင်း သူတို့ပစ္စည်းေတွ ဘယ်ေလာက်အသံုးတည့်ြပီး လူနာေတွအတွက်အဆင်ေြပေြကာင်း ရံုထဲ ခွဲခန်းထဲလိုက်ြပေပမယ့် သူက ရှိေနတာ သံုးေနတာေတွထက် မရှိပဲ ေပျာက်ေနတာ၊ စာရင်းနဲ့ မကိုက်တာေတွကို ပိုက်စိပ်တိုက်ရှာေနတယ်ေလ။
ဒါနဲ့ စိတ်အချဉ်ေပါက်လာြပိး “ခင်ဗျားက ဒါေတွကိုပဲ စိတ်ဝင်စားေနတယ်ဆိုရင် လာလိုက်ခဲ့ ေတွ့ရေစ့မယ်” ဆိုြပီး တခန်းဝင် တစ်ခန်းထွက် မေစ့မချင်း လိုက်ရှာြပလိုက်တယ်။ ဒီေတာ့မှ သူက “ပစ္စည်းကို စိတ်ဝင်စားလို့မဟုတ်ပါဘူး။” တဲ့။“အဲဒီပစ္စည်းေတွက ကိုးကန့်လူနာေတွအတွက် ရည်စူးြပီး ဂျပန်နိ်ုင်ငံသားေတွက လှူတန်းထားတာမို့ လူနာေတွ ကိုယ်တိုင် အသံုးြပုတာပဲ ြမင်ချင်ပါတယ်” လို့ေြပာြပီး ရှိသမျှ ပစ္စည်းေတွ အေပါ်မှာ “ဂျပန်နိုင်ငံရှိ ြပည်သူအများမှ လှူဒါန်းပါသည်။” ဆိုတဲ့ စတစ်ကာေတွ လိုက်ကပ်တယ်ဗျား။ ဟိုးတခါတုန်းက ေြပာဖူးတဲ့ ေပးကားေပး၏ မရ မြဖစ်ရေလေအာင် ဒီလိုမျိုး လုပ်ရပါကလား လို့ သင်ခန်းစာရတာေပါ့ေနာ်။ အဲလိုလုပ်တာေတာင် လစ်တာဟာတာေတွက မနည်းပဲေလ။ သူတို့လှူထားတဲ့ အသစ်စက်စက် ဓါတ်မှန်စက်ြကီးဟာ အခုထက်ထိ တစ်ချပ်မှ ရိုက်လို့မရေသးပါဘူး။ တရုတ်ကေပးတဲ့ ဓါတ်အားလိုင်းနဲ့ အဲဒီစက်ြကီးကိုေမာင်းလို့မရပါ။ တရန်စေဖာ်မာထိုင်မှ ရပါမယ်တဲ့။ ဒါနဲ့ လူ၂ဝေလာက်တွန်းေရွှ့ရတဲ့ မီးစက်ြကိးကို လှူေပးြပန်ေရာ။ သို့ေသာ်လည်း ဓါတ်ဆီဖိုးနဲ့ မကိုက်လို့ ဂျင်နေရတာြကီးပါ အေဟာသိကံြဖစ်ေနရရှာတယ်။ ကိုင်း ဘယ့်နှယ်ရှိစ။
ကျွန်ေတာ်တို့ ဆရာြကီးေတွအြမင်မှာေတာ့ အိုင်အန်ဂျီအိုဆိုတာ “ေမျာက်ြပဆန်ေတာင်းတဲ့အလုပ်” “မသာလက်ဖက်နဲ့ မျက်နှာလုပ်တဲ့အလုပ်” “သူေတာင်းစားခွက်ထဲ လက်လျှိုနှိုက်တဲ့အလုပ်” လို့ ြမင်ြကပါတယ်။ “မဟုတ်ဘူးလား။” ဆိုရင်ေတာ့ “ဟုတ်ေတာ့ ဟုတ်ပါတယ်။” ေပါ့။ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂကေန ြမန်မာနိုင်ငံအတွက် အေထာက်အပံ့ေပးလိုက်တဲ့ ေဒါ်လာသန်းေပါင်းများစွာရဲ့ ၄၀% ဟာ ကုန်သည်ြကီးများဟိုတယ်အေပါ်ထပ်ရံုးခန်းထဲက လူဆယ့်နှစ်ေယာက်ရဲ့ လစာနဲ့အသံုးစားရိတ်နဲ့တင် ကုန်သွားပါသတဲ့။ (မယံုမရှိြကနဲ့ဗျို့။ အဲဒါ ခိုင်လံုတဲ့ သတင်းရပ်ကွက်က လာတာ။) အဲဒီေအာက်ကို ဆင်းဆင်းလာလိုက်တာ ကိုယ့်ဗမာ ကိယ့်ချင်းကိုယ်ချင်းေတွ လက်ေရာက်လာရင် သူတို့ကလည်း အားကျမခံ ခန့်ထားတဲ့ ေဆွမျိုးသားမယားများနဲ့ မိသားစုစိတ်ဓါတ်အြပည့်အဝထားကာ စီမံခန့်ခွဲ လုပ်ကိုင်ြကပါသတဲ့။ ြပည်သူေတွလက်ထဲေရာက်တဲ့အခါကျေတာ့လည်း တဖန် ရာအိမ်မှူး ဆယ်အိမ်မှူးများကို အမှူးထားြပီးမှ လက်ကျန်ကေလးများကို အေထာက်အထား အကိုးအကားများယူြပီးမှ မျှေဝေလသတည်းတဲ့။
ဘာပဲေြပာေြပာ ေနာက်ဆံုးဘူတာကေတာ့ ဆိုက်ကိုဆိုက်မှ ြဖစ်မှာဆိုေတာ့ ယက်သဲ့ြကား ငါးတင်၊ တင်တဲ့ငါး ေြကာင်စားဦးေတာ့ တစ်စံုတစ်ခုေသာ အတိုင်းအတာပဲ ြဖစ်ြဖစ် ေရာက်ေတာ့ေရာက်လာပါလိမ့်မယ်။ (ဓါတ်ပံုရိုက်ြပီး ြပန်သိမ်းသွားတာထက်စာရင်ေတာ့ ေတာ်ေသးတာေပါ့။) အနည်းဆံုးေတာ့ အကူအညီလိုအပ်တဲ့ ဒုက္ခသည်ေတွအဖို့ နာဂစ်တုန်းကလို ေအာ်ချင်သေလာက်ေအာ် ဘယ်သူမှ လာမှာမဟုတ်ဘူး ဆိုတာမျိုးမဟုတ်ပဲ ကိတ်ဝင်းစလက်ြကီးကို ေလှငယ်ကေလးတစ်စင်း ဓါတ်မီးေလးတစ်လက်နဲ့ လာကယ်သလို ေမျှာ်လင့်ချက်ကေလး ထားလို့ရေသးတာေပါ့။ စေလာင်းက ဒီေလာက်ေတာင် ဝင်ပူေနမှေတာ့ အိုးကလည်း အားနာပါးနာ ေနွးချင်ေယာင်ေဆာင်ရေတာ့မယ်ေလ။ အေကာင်းြမင်ေနတာေနာ်။ မေကာင်းဘူးလို့ တစ်ခွန်းမှမေြပာ။
ကိုယ့်သေဘာနဲ့ကိုယ်ေြပာရမယ်ဆိုရင်ေတာ့ အန်န်ဂျီအိုေတွ ရှိတာနဲ့မရှိတာ ေတာ်ေတာ် အကွာသားပါ။ ဥပမာဆို ေလာက်ကိုင်နဲ့အမ်းေပါ့။ ခွဲခန်း ေမွးခန်း လူနာေဆာင်ေတွ အသာထားပါဦးေတာ့ ေဆးရံုမှာ တက်ရတဲ့ အိမ်သာချင်းကိုက ဘာမှမဆိုင်တာ အမှန်။ လှူတန်းထားတဲ့ အေြခခံအေဆာက်အဦသက်သက်တင် မကပါဘူး။ ရွာေတွကို ကာကွယ်ေဆးထိုးထွက်ရတဲ့အခါ၊ ကပ်ေရာဂါြဖစ်လို့ ကွင်းဆင်းကုသရတဲ့အခါ အန်န်ဂျီအိုေတွက လင်ခရုဆာြကီးေတွနဲ့ လိုက်ပို့ခိုင်းလို့ရတယ်။ ေနေရး စားေရး ေဆးဝါးများေတာင် စပွန်ဆာေပးြကေသး။ ဆီဖိုးေတာင်ေပးစရာမလို၊။ ေမာင်မင်းြကီးသားများ ေကျးဇူးေြကာင့်သာ ဒီဘဝမှာ ဒီကားြကီးများေပါ် တက်ထိုင်ဖူးေပေတာ့တယ်။ လမ်းြကံုရင် ရန်ကုန်အထိေတာင် လိုက်သွားလို့ရေသး။
သူတို့အလုပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့လူနာများဆိုရင်ေတာ့ စားရိတ်ြငိမ်းတာဝန်ယူြကပါသဗျား။ ဟိုေရာဂါနဲ့ဗီုက်ြကီးသည်ေတွ့ရင် ေအဇက်ဂျီကိုသာ ဖုန်းဆက်လိုက်၊ ဗိုက်အပ်တာ၊ ေဆးေသာက်တာ ေမွးတာဖွားတာကေန ကေလးနှို့မှုန့်ဖိုးပါမကျန် တာဝန်ယူတယ်။ အခု အန်န်ဂျီအို မရှိတဲ့အရပ်မှာေတာ့ ဘယ်စပွန်ဆာမှ ရှာမရဘူး။ ေဆးကုတယ်ဆိုတာ ဆရာနဲ့ ပညာနဲ့တင် မလံုေလာက်ဘူးေလ။ သိတယ်ဟုတ်။
ကိုယ်ကသူတို့နဲ့ဆိုင်တဲ့လူနာေတွကို အလကားြကည့်ေပး ကုေပးထားေတာ့ အဲဒီအန်န်ဂျီအိုက ဆရာဝန်ေလးေတွနဲ့လည်း ဆက်ဆံေရးက ေကာင်းလာတာေပါ့။ ေပျာ်ေပျာ်ပါးပါး သွားသွားလာလာနဲ့ ခင်ခင်မင်မင် ေပါင်းမိလာတယ်။
သူတို့ရတဲ့အခန်းေတွက ကိုယ်ေနရတဲ့အခန်းထက်ေကာင်းေတာ့ ညဘက်ဆို အဲဒီမှာပဲ တေပျာ်တပါး စားြကေသာက်ြက၊ အင်တာနက်သံုး၊ ရုပ်ရှင်ြကည့် မာေကျာက်ကစားြကတယ်။ သူတို့ေအာက်ထပ်မှာ ပြခုပ်ဆိုင်ေတွချည့်ပဲမို့ ကိုယ့်ကိုအဲဒီနားေတွ့လို့ “ဆရာဘယ်လာတာလဲ။” ဘယ်သူမှ မေမးဘူး။ အေပါ်ထပ်ကို လာေနကျ။ ဝါသနာပါရင် ေရာင်ေတာ်ြပန်နဲ့ ေရာလွှတ်လို့ေတာင်ရေသး။ တရုတ်စကား စသင်ေပးတာလဲ သူတို့ပဲ။ ေလာက်ကိုင်မှာေပါင်းမိတဲ့ သူငယ်ချင်းအများစုဟာ အန်န်ဂျီအိုကြဖစ်ေနြပီး ဘယ်အန်န်ဂျီအိုနဲ့ ြဖစ်ြဖစ် ရင်းနှီးခင်မင်ေနေတာ့ အရမ်းေပျာ်စရာေကာင်းပါတယ်။ AZG, AMDA, WFP, World Vision, ADRA, Care, JICA, AHRN အားလံုးက သူငယ်ချင်းေတွကို လွမ်းဆွတ်သတိရစွာနဲ့ ဒီစာေရးရင်း အမျှေဝလိုက်ပါတယ်။ ဥပါဒ်ရန်ေဘး ကင်းစင်ေဝးြပီး ေဒါ်လာေဈးလည်း တက်ပါေစလို့။ ဘလက်စ်ယူ။ အာမင်။ ကုန်းရှိ။ ဝမ်းေစွ့။
0 comments:
Post a Comment