ဆယ်နှစ်သမီးအရွယ်ထိေအာင် သူ့အန်တီေလးနဲ့ တစ်ခန်းတည်းအတူေနခဲ့တဲ့ ယင်းမာဟာ နှုတ်ကဖွင့်ဟ မေြပာြဖစ်ေသာ်ြငား တစ်အိမ်သားလံုး သေဘာေပါက်ထားြပီးသား အမှန်တရားတစ်ခုကို တူဝရီးနှစ်ေယာက်လံုး လက်ခံထားြကပါတယ်။
အိမ်မှာ သူတို့ေလာက် မျက်နှာငယ်ရတဲ့သူ တစ်ေယာက်မှ မရှိဘူးဆိုတာပါ။ အန်တီေလးကလည်း ေဖေဖ့ဆီမှာ မှီခိုေနရတဲ့ ညီမအပျိုြကီးတစ်ေယာက်ြဖစ်သလို ယင်းမာကလည်း ေမာင်နှမငါးေယာက်ထဲမှာ အငယ်ဆံုးလည်းြဖစ် မိန်းကေလးလည်း ြဖစ်ေနြပန်တာကိုး။ အဆင်မေြပမှုတိုင်းဟာ မိသားစုထဲမှာ ကံဆိုးမကေလးြဖစ်တဲ့ ယင်းမာေြကာင့် လို့ အားလံုးယူဆခဲ့ြကတာ ယင်းမာကိုေမွးြပီး ေမေမဆံုးသွားကတည်းကပါပဲတဲ့။
တေန့တေန့ ေမေမေလးရဲ့ အရိပ်အေြခြကည့်ြပီး အဆူအေြပာလွတ်ေအာင် ေနြကရသူချင်းေပမယ့် တကယ်ေတာ့ အန်တီေလးဟာ ယင်းမာအတွက် ေမေမအစားရသလိုပါပဲ။ ဖွားဖွားမရှိေတာ့တဲ့ေနာက်ပိုင်းမှာ သူတို့ချင်း ပိုအေစးကပ်လာြကတယ်။ အထူးသြဖင့် အန်တီေလးက ယင်းမာရဲ့ ပညာေရးကို သိပ်ဂရုစိုက်ပါတယ်။ ေကျာင်းကြပန်လာတိုင်း စာအုပ်ေတွလှန်ြကည့်တယ်။ အိမ်စာေတွ မှန်မှန်လုပ်ခိုင်းတယ်။ ဆူတတ်ဆံုးမတတ်တာကလည်း လွန်ပါေရာ။ ဘယ်လိုဝတ် ဝတ်ြပန်ြပီ။ ဘယ်လိုေန ေနြပန်ြပီနဲ့။ အရိပ်တြကည့်ြကည့်နဲ့ကို ဆူတာ။
ေကျာင်းက ရီပို့ကဒ်ကိုလည်း သူတစ်ေယာက်ပဲ အေရးတယူ ဖတ်ေလ့ရှိတယ်။ စာေမးပွဲြပီးတိုင်း ယင်းမာရဲ့ေအာင်လက်မှတ်ကေလးေတွနဲ့ အမှတ်စာရင်းကေလးေတွကို မီးခံေသတ္တာကေလးထဲမှာ တရိုတေသ အြမတ်တနိုး သိမ်းဆည်းတတ်ေလတယ်။ ေသာ့ေတာင် ခတ်ထားေသး။ စိန်မဟုတ် ေရွှမဟုတ် သူမို့လို့ပဲ။ အဲဒီတုန်းက ကေလးေပမယ့် ယင်းမာက စာေရးရတာ ဝါသနာပါေနြပီ။ ေကျာင်းက အိမ်စာြပီးရင် သိုင်းဝတ္ထုဇာတ်လမ်းေတွ ရှာရှာေဖွေဖွ ေရးြပီး ေနာက်ေန့ အတန်းထဲကျရင် သူငယ်ချင်းေတွကို ေပးဖတ်တယ်။
ဖတ်တဲ့သူေတွက အားအားယားယား တစ်ခံုကေနတစ်ခံု ကူးကာသန်းကာ ဖတ်ေနြကရင် သေဘာကိုေခွ့ေနေရာ။ တစ်ခါတစ်ခါေတာ့ စိတ်လိုလက်ရရှိရင် အန်တီေလးကလည်း အဲဒီသိုင်းဝတ္ထု လက်ေရးစာမူေတွကို ေရေနွးြကမ်းတစ်အိုးနဲ့ အစအဆံုးထိုင်ဖတ်ြပီး သူသေဘာကျရင်ေတာ့ ြပံုးြပံုးြကီးနဲ့ “နှုတ်တစ်ရာ စာတစ်လံုး တဲ့။ ေထာင်တန်တဲ့စကားဆိုတာ ဒါမျိုးေပါ့ေအ။” “Yi zi qian jing.” (One word is worth a thousand piece of gold.) လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီဆိုရိုးစကားရဲ့ ေနာက်ကွယ်မှာလည်း ေမာင်ေပါက်ကျိုင်းလို ရာဇဝင်ရှိမှန်း နှစ်ေပါင်းအေတာ်ြကာမှ သိပါေတာ့တယ်။
ဇီချူမင်းသားေလးအေပါ်မှာ ရင်းနှီးြမှုပ်နှံမှုေတွလုပ်ခဲ့တဲ့ ကုန်သည်ြကီးလျူဟာ တွက်ကိန်းေတွမှန်တဲ့ ခရိုနီစစ်စစ်ြကီးပါပဲ။ သူေမျှာ်မှန်းထားသလို ဘိုးေတာ်မင်းတရားြကီး၊ အိမ်ေရှ့စံကိုယ်ေတာ်ြကီးတို့ ေရှ့ဆင့်ေနာက်ဆင့် နတ်ရွာစံသွားြပီးတဲ့ေနာက် ေချာင်နိုင်ငံဘုရင်မင်းြမတ် ဇီချူဧကရာဇ်အြဖစ်ကို ေရာက်လာတာ ဘာမှေတာင် မြကာလိုက်ပါဘူး။ ကတိထားခဲ့တဲ့အတိုင်း သူ့ကို ဘုရင့်ေနာင်ဘွဲ့ေပးြပီး နန်းရင်းဝန်ရာထူး ခန့်အပ်လို့ အြကီးအကျယ် ေြမှာက်စားခဲ့တယ်။ အဲဒါလည်း သိပ်ေတာ့ မြကာလိုက်ပါဘူး။
ေနာက်သံုးနှစ်ေလာက်ေနေတာ့ ဇီချူဘုရင်မင်းြမတ်ကိုယ်တိုင် နာမကျန်းြဖစ်ြပီး ကံေတာ်ကုန်သွားတဲ့အခါ သူ့ရဲ့လူအရင်းအြမစ်စစ်စစ်ြဖစ်တဲ့ ၁၃ နှစ်သား ဇန်မင်းသားေလးကို လျူဝမ်ရယ်ကပဲ အုပ်ထိမ်းသူအြဖစ် ဆက်အုပ်ချုပ်ရြပန်တယ်။ ဘေဒွးေတာ် ဝန်ြကီးချုပ်ဘဝမှာ သူရင်းနှီးြမှုပ်နှံထားသမျှရဲ့ အထွဋ်အထိပ် အကျိုးအြမတ်ေတွကို အတိုင်းအဆမရှိ စံစားေလေတာ့တယ်။
သူ့ရဲ့ ကုန်သည်ဘဝကလာတဲ့ ဇစ်ြမစ်ကို ေမှးမှိန်သွားေစဖို့ နဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအြကားမှာလည်း ဂုဏ်သတင်းေကာင်းနဲ့ ေကျာ်ေဇာလာေစဖို့ သူ့အိမ်ေတာ်အတွင်းကို အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က ပညာရှင် စာတတ်ေပတတ်ေတွ တံခါးမရှိ ဓါးမရှိ ဝင်ေစထွက်ေစြပီး သူကိုယ်တိုင်ေရာ ေရွှနန်းရှင်ကိုယ်ေတာ်ကေလးပါ စာေပပညာေတွ ေလ့ကျင့်သင်ြကား ေဆွးေနွးေလသတဲ့။ လျူအိမ်ေတာ်မှာ ဧည့်သည်ပညာရှိေပါင်း သံုးေထာင်ေကျာ် ေနြကပါသတဲ့။
သူ့အိမ်မှာ စတည်းချြကတဲ့ ပညာရှိအေပါင်းတို့ရဲ့ စာေကာင်းေပမွန်ေတွကို စုေဆာင်းြပီး စာအုပ်အြဖစ် ထုတ်ေဝတဲ့အခါ ကဏ္ဍေပါင်း ၂၆ ခန်း၊ စာမူေပါင်း ၁၆၀ နဲ့ စာလံုးေရ နှစ်သိန်းေတာင် ရှိခဲ့တယ် လို့ ဆိုပါတယ်။ “လျူအိမ်ေတာ်မှ ေနွဦး ေဆာင်းဦး မှတ်တမ်းများ” လို့ အမည်ေပးြပီး ရှန်းယန်ြမို့အဝင်ဝမှာ ေကျာက်စာချပ်များနဲ့ ထွင်းထုမှတ်တမ်းတင်ထားသတဲ့။ တကယ်လို့များ သူ့စာအုပ်ထဲမှာ အပိုအလိုရှိေနတဲ့ စကားလံုးတစ်လံုးေလာက်ကို ေထာက်ြပနိုင်ရင် အသြပာေရွှစင်တစ်ေထာင် ဆုချဦးမယ် လို့လည်း ေြကြငာထားသတဲ့။
စာတစ်လံုးကို အသြပာတစ်ေထာင်တန်တယ်ဆိုတာ အဲသည်က လာပါတယ်။ အြကံလည်းြကီးသလို ြကံရည်ေရာဖန်ရည်ေရာ ြပည့်စံုတဲ့ လျူဝန်ြကီးချုပ်ဟာ နဂိုကတည်းက မစွမ်းရင်းရှိခဲ့ြပီးြဖစ်တဲ့ ဘုရင့်မယ်ေတာ် ေရှာင်ကျိမိဖုရားနဲ့ ကန်စွန်းခင်းြပန်ြငိြဖစ်တာ ဆန်းကျယ်တယ်ေတာ့ မဆိုနိုင်ပါဘူး။ သို့ေသာ်လည်း သားေတာ်ဘုရင်မင်းြမတ် လူလားေြမာက်လာတဲ့အခါမှာေတာ့ အေနအထိုင်ဆင်ြခင်မှ ြဖစ်ေတာ့မယ် ဆိုတာ လျူက အကင်းပါးသူပီပီ သတိထားမိလာပါတယ်။ ခက်တာက အေြခအေနေတွဟာ အရင်လို မဟုတ်ေတာ့ြပန်ပါဘူး။ သူ့အိမ်ေတာ်မှာ ေြခသလံုးဖက်ခစားရတဲ့ ေမာင်းမငယ်ကေလး မဟုတ်ေတာ့ပဲ ဘုရင့်မယ်ေတာ် မိဖုရားြကီးြဖစ်ေနြပီဆိုေတာ့ အခွာမတတ်ရင် ရွာပတ်သွားမယ် မဟုတ်လား။
ဒီလိုနဲ့ေနာက်ထပ် ကျားကွက်တစ်ကွက် ထပ်ေရွှ့တာကေတာ့ လမ်းေခါ်ေပျာ်မှည့် ေအာ်ဖာသူငယ်ကေလးတစ်ေယာက်ကို စားချင်စဖွယ်ြဖစ်လာေအာင် ဝတ်ဆင်သွန်သင်ြပီး ေရှာင်ကျိမိဖုရား နန်းေတာ်နားမှာ အခါခါပတ်လို့ လှည်းတစ်စီးနဲ့ သီချင်းတေကျာ်ေကျာ် ဖိုသံေပးေစသတဲ့။ ရံေရွေတာ်ေတွ အထိန်းေတာ်ေတွ ဟိုကေချာင်းြကည့်သည်ကေချာင်းြကည့်လုပ်တဲ့အခါ မယ်ဖုရားလည်း ြမည်းြကည့်မယ် ြမည်းြကည့်မယ် ြဖစ်လာပါေရာ။ အဲဒီေတာ့မှ လျူဘိုးဘိုးက ေလာင်အဲလို့ေခါ်တဲ့ အဲသည်သူငယ်ကေလးကို မုတ်ဆိပ်ေတွ မျက်ခုန်းေမွှးေတွနှုတ်ပစ်ြပီး ကုန်းကုန်းြကီးအသွင်နဲ့ မိဖုရားဆီမှာ ခစားဖို့ အေရာက်ပို့လိုက်သတဲ့။
ဒီြမားချက်ကလည်း ချက်ေကာင်းကို ထိလိုက်သမှ မယ်ဖုရားခမျာ ေလာင်အဲနဲ့ ေနာက်ထပ် ကေလးနှစ်ေယာက်ေတာင် တိတ်တိတ်ပုန်း ထပ်ေမွးတဲ့အထိေအာင်ပါပဲ။ လျူဘိုးဘိုးကေတာ့ မိဖုရားစက်ေတာ်သံုး ဂျူတီကလွတ်ရံုတင်မကဘူး။ ေအာင်သွယ်ခ၊ နှုတ်ပိတ်ခေတွ တနင့်တပိုးြကီးရသွားတဲ့အြပင် ငယ်ကေပါင်းတဲ့ လက်ေဟာင်းြကီးမို့ တစ်နန်းေတာ်လံုး လိုရာသံုး၊ လုပ်ချင်ရာလုပ်၊ သေဘာရှိပါဝါေတွပါ ထပ်ရသွားသတဲ့။ မယ်ဖုရားေြမှာက်စားမှေတာ့ ေလာင်အဲလည်း မေတာက်ြကွားစရာ ဘယ်အေြကာင်းရှိပါ့မလဲ။ သို့ေသာ်လည်း သည်ေနရာမှာ စကားေြပာလာတာက ဉာဏ်ရည်အခံနဲ့ အေတွးအေခါ်ပါ။ သူ့မှာက အရွယ်ေလး ရုပ်ကေလးကလွဲရင် ကုန်းေကာက်စရာေတာင် မရှိပဲကိုး။
ဘယ်သူမှ ရိုက်မစစ်ရပဲ နန်းေတာ်ထဲ အရက်မူးမူးနဲ့ သူ့ဟာသူေလျှာက်ေဖာ်တာနဲ့တင် ေရွှနားေတာ် ေပါက်ြကားသွားေရာ။ အသက် ၂၁ နှစ်ရှိြပီြဖစ်တဲ့ ဖန်ဘုရင်မင်းြမတ်ဟာ အဲသည်အချိန်မှာ တိုင်းေရးြပည်ရာေတွေတာင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ဝင်စီမံအုပ်ချုပ်တတ်ေနပါြပီ။ နန်းတွင်းေရးရာ အရှုပ်အေထွးေတွနဲ့လည်း သိပ်ဒံုးမေဝးလှပါဘူး။ ဒီသူငယ်ကို သူ့မယ်ေတာ်ဆီ ဘယ်သူက အေရာက်ပို့ခဲ့တယ်ဆိုတာလည်း သိသွားသတဲ့။ လွယ်လွယ်နဲ့ ကိုင်တွယ်လို့ မရေလာက်ေပဘူးဆိုြပီး သတိြကီးစွာနဲ့ ြကိုတင်ြပင်ဆင်၊ အမှားေစာင့်ေနခိုက်မှာ ေလာင်အဲက မယ်ေတာ်မိဖုရားြကီးတံဆိပ်ေတာ်၊ ဘုရင်မင်းြမတ်ရဲ့ ေကျာက်စိမ်းတံဆိပ်ေတာ်ေတွကိုခိုးယူြပီး နန်းေတာ်တွင်းမှာ အာဏာသိမ်းဖို့ ြကိုးစားပါသတဲ့။
အေရးလှမယ် မလှမယ် အသိသာြကီးမို့ ေြပာစရာေတာင် မလိုေတာ့ဘူး။ ချက်ေကာင်းေစာင့်ေနတဲ့ ဇန်မင်းတရားေလးက ကျူငုတ်မကျန် နှိမ်နှင်းြပီး မယ်ေတာ်ကို အိမ်နိမ့်ထား၊ ဘေဒွးေတာ်ကိုေတာ့ ြမိုင်ရပ်နှင်လိုက်ပါတယ်။ သိလျက်နဲ့ထိန်ချန်ထားတဲ့အတွက် တာဝန်ေပါ့ေလျာ့မှုအတွက် လို့ဆိုသတဲ့။ ေြမွေပွးြကီး ပိုးထိလို့ လျို့ယန်ြမို့ကိုေရာက်တဲ့အခါ အတိုင်းတိုင်းအြပည်ြပည်က မူးမတ်မိတ်ေဆွများက သူတို့ဆီမှာလာြပီး မင်းတိုင်ပင်အြဖစ်နဲ့ အြကံဉာဏ်များ ေပးလှည့်ပါ လို့ ဖိတ်ေခါ်ြကပါသတဲ့။ အဲဒီသတင်းဟာ ဘုရင်မင်းြမတ်ကို အမျက်ေြပေစမယ့် နှေြမာတသြဖစ်ေစမယ့် အရာေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။
လျူဘိုးဘိုးကို သူ့အေနနဲ့ ဘယ်လိုမှ ြပန်အသံုးချစရာ မရှိေတာ့ဘူးဆိုေပမယ့် သူများနိုင်ငံေတွက အသံုးချခွင့်ေပးလို့လည်း ဘယ်ြဖစ်ပါ့မလဲ။ ကိုယ့်အတွင်းလူတစ်ေယာက် သူများဆီမှာ ရှိေနတာ အင်မတန်အန္တရာယ်ြကီးတယ်ေလ။ သည်ေတာ့ ဘုရင်မင်းြမတ်က လျူဘိုးဘိုးထံ စာသဝဏ်ေစပါတယ်။ “သည်တိုင်းြပည်က အကျိုးစီးပွား အသီးအပွင့်ေတွကို ဘဝတေလျှာက်လံုး ေမွ့ေလျာ်စံစားခဲ့ြပီးတဲ့ေနာက်မှာ တိုင်းြပည်ရဲ့ အကျိုးစီးပွား တိုင်းသူြပည်သားေတွရဲ့ ေကာင်းကျိုးချမ်းသာအတွက် တစ်ခုခုများ ြပန်မေပးဆပ်ချင်ဘူးလား။ …. ” တဲ့။
သည်အချိန်ကျမှေတာ့ လျူဟာ သူသာလျှင် ဖခင်အရင်းြဖစ်ပါေြကာင်း ပိမ္မိသာရငိုချင်းချမေနချင်ေတာ့ဘူး ထင်ပါရဲ့။ သားအဖသံေယာဇဉ်တို့ မိသားစုစည်းလံုးမှုတို့ဆိုတာ မျိုးဗီဇကေလးတစ်ြခမ်းေပးထားရံုနဲ့ အကုန်လံုးရထိုက်တယ် လို့ ဆိုနိုင်မှာလား။ စဉ်းစားြကည့်ရင် သူဟာ sperm donor တစ်ေယာက်ထက် ဘာမှ ပိုမထူးဘူး။ သူ့ဘက်က ကနဦးကတည်းက သိေနလို့ ထားနိုင်တဲ့တွယ်တာမှုကို အခုချိန်ေရာက်မှ ရုတ်တရက် သိလိုက်ရမယ့် သားြဖစ်သူဆီက ဘယ်ေလာက်ထိ ြပန်လာမယ်လို့ ေမျှာ်လင့်ရမှာလဲ။ သူ့သားေရးတဲ့ စကားလံုးတိုင်း စကားလံုးတိုင်းဟာ သူ့အတွက်ေတာ့ အဆိပ်လူးြမားတစ်ေချာင်းစီလို နှုတ်လည်းမနှုတ်ရက်၊ ခံလည်းခံရခက်ရှာေပလိမ့်မယ်။
ဘာြဖစ်လို့ အဲသလိုထင်ရသလဲဆိုေတာ့ အဲဒီစာဖတ်ြပီး ေနာက်တေန့မနက်မှာ အဆိပ်ေသာက်ေသသွားတာကိုး။ ဒါေတွက ကိုယ်က ဝင်ေတွးြကည့်မိတာပါ။ သမိုင်းဆရာြကီးစီမာချန်ကေတာ့ လျူကုန်သည်ကို အခုလို မှတ်ချက်ေပးပါတယ်။ “ကွန်ြဖူးရှပ်စ် က ေြပာဖူးတယ်။ လူဆိုတာ နံမည်ြကီးြပီဆိုမှြဖင့် အြပင်ပန်းြကည့်ေတာ့ ဟုတ်နိုးေယာင်နဲ့ လုပ်လိုက်မှြဖင့် ေသာက်တလွဲချည့်ပဲ (Famous men often give the appearance of virtue but act very differently in practice.) တဲ့။ လျူဘိုးဘိုးလည်း အဲလိုအစားထဲ ပါေလမလား မေြပာတတ်ဘူး” လို့ ေရးသွားတယ်။ စာေရးသူ မယင်းမာ အံ့ဩေနတာကေတာ့ အဲဒါမဟုတ်ဘူး။ ြကည့်စမ်းပါဦး။
ကွန်ြဖူးရှပ်စ်ဆိုတာ စီမာချန့်အရင် နှစ်ေပါင်းေလးရာေလာက်က တရုတ်ေတွးေခါ်ပညာရှင်ြကီး။ အခု ဆီမာချန်ေရးခဲ့တဲ့ ရှိဂျီရာဇဝင်ကျမ်းကတင် နှစ်ေပါင်း ၂၀၀၀ ေကျာ် ရှိေနြပီ။ အဲသည်ေလာက် ပေဝသဏီကာလက ရှိခဲ့တဲ့လူေတွ ေြပာထားသမျှ စကားေတွဟာ ေလထဲမှာ ေပျာက်ပျက်မသွားပဲ ေနာင်လာေနာက်သားေတွ ခုချိန်ထိ မှတ်သားနာယူနိုင်တာဟာြဖင့် နှုတ်တစ်ရာ စာတစ်လံုးဆိုသလို ေပထက်အက္ခရာ တင်ရစ်ခဲ့လို့သာြဖစ်ေပတယ် လို့ ေတွးမိပါသတဲ့။ စာေပယဉ်ေကျးမှုသာမရှိရင် သမိုင်းဆိုတာလည်း ဘယ်ရှိေနပါေတာ့မလဲ။
၁၉၇၅ တုန်းက ဟူေဖးနယ်မှာ ေရှးေဟာင်းဂူသခင်္ျိုင်းတစ်ခု တူးေဖာ်မိတဲ့အခါ ဘီစီ ၃ ရာစုေလာက်က အေလာင်းတစ်ေလာင်းြဖစ်ေပလိမ့်မယ် လို့ ခန့်မှန်းြကသတဲ့။ အေလာင်းရုပ်ြကွင်းနဲ့အတူ ေရွှေငွ ေကျာက်သံပတ္တြမား နဲ့ အဖိုးထိုက်အဖိုးတန် လက်ဝတ်ရတနာေတွ၊ ေြကးထည် ယွန်းထည်၊ ပိုးထည်၊ ေကျာက်စိမ်းေတွလည်း ပါသတဲ့။ သို့ေသာ်လည်း အဲသည်အရာအားလံုးထက် အဖိုးမြဖတ်နိုင်ေအာင် တန်ဖိုးရှိတဲ့အရာကေတာ့ ချပ်လွှာတစ်ေထာင်ပါ ဝါးပုရပိုဒ်ေခါက်ကေလးပါ။
ချင်တိုင်းြပည်မှာ ဘီစီ ၃၀၆ ကေန ၂၁၇ အထိ အြဖစ်အပျက်ေတွကို ေန့စဉ်မှတ်တမ်းအြဖစ် ေရးသားမှတ်တမ်းတင်သွားတဲ့ မင်းမှုထမ်းအရာရှိ ရှီ ရဲ့ ေနာင်လာေနာက်သားများအတွက် သမိုင်းအေထာက်အထား အေမွအနှစ်တစ်ရပ် ြဖစ်ေပတာကိုး။ တရုတ်ြပည်မှာ အဲလိုမျိုး ေရးသားထားခဲ့သူေတွဟာ ရှီတစ်ေယာက်တည်းေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ “တာအို ေသနဂင်္ဗျူဟာကျမ်းြကီး”၊ “ကွန်ြဖူးရှပ်စ်၏ အဆိုအမိန့်များ” စတဲ့ စာအုပ်စာေပေတွဟာလည်း ေရှးေဟာင်းအုတ်ဂူေတွထဲက တူးေဖာ်ရရှိတဲ့ ယဉ်ေကျးမှုအေမွ သမိုင်းအေမွေတွပါပဲတဲ့။ ေနာင်နှစ်ေပါင်းတစ်ေထာင်ေလာက် ြကာရင်ေတာ့ ကိုယ်တို့ဆီမှာလည်း ေနာင်လာေနာက်သားများ ဖတ်ရှုဖို့ရာ စာအုပ်စာေပအေမွအနှစ်ေတွ မကုန်နိုင်မခမ်းနိုင် ြကွယ်ဝေနြကေရာ့မယ်ေနာ်။
ဟိုးေရှးေရှးကလူေတွဟာ စာေရးရင် ေရှ့ဆံုးမျက်နှာမှာ ဩီ နေမာ ဗုဒ္ဓာယ လို့ မေရးပဲ တို့တာဝန်အေရးြကီး (၃)ပါး တို့။ ဘာဦးတည်ချက် ညာဦးတည်ချက်ေတွကို နိဒါန်းပလ္လင်ခံြပီးမှ ေရးသားထုတ်ေဝြကတာဟာ ကိုးကွယ်ယံုြကည်မှုတစ်ရပ် ြဖစ်လိမ့်မယ်။ ဒါမှမဟုတ် ေမ့သွားမှာစိုးလို့ နှုတ်အာရွရွ ရွတ်ဆိုြကေစရန် သံပတ်ေပးထားတာြဖစ်မယ်။ စသည်ြဖင့် ထင်ရာဆွဲေတွးြပီး ကိုယ့်လို ေပါက်ပန်းေဈး ေလျှာက်ေရးြကမယ့်သူေတွလည်း ရှိဦးမယ် ထင်ပါရဲ့။
ေန့စဉ်မှန်မှန်ထုတ်ေဝေသာ်လည်းပဲ အုပ်ချုပ်သူအြကီးအကဲ မေြပာင်းမချင်း အထဲမှာပါတဲ့ စာေတွ၊ အေြကာင်းအရာေတွ၊ မှတ်တမ်းဓါတ်ပံုေတွက တသမတ်တည်း မေြပာင်းမလဲရှိေနတာမို့ တစ်ေစာင်ေလာက် ဖတ်ြကည့်လိုက်ရံုနဲ့ တစ်ေခတ်စာ မင်းလိုမင်းြကိုက် မင်းစရိုက်ေတွကို သေဘာေပါက်သွားေစနိုင်တဲ့ အြဖူအမည်း စာေစာင်ေတွလည်း ေရးသားထုတ်ေဝေလ့ရှိြကသတဲ့ လို့များ ေကာက်ချက်ချြကမှာလား။ (မြဖစ်နိုင်ပါဘူးဗျာ။ သူတို့စာရွက်ေတွက အနှစ်တစ်ရာေတာင် ခံမယ့်ပံု မရှိပါဘူး)။ ကိုယ်ေရးေနတဲ့စာေတွကေရာ ေနာက်ထပ် ဘယ်နှစ်နှစ်ထိခံမှာပါလိမ့်။ နှစ်ရက်ေလာက်ြကာရင် ကွန်မန့်အသစ်ေတာင် ထပ်မတက်ေတာ့ဘူး။ ဝါးလံုးေခါင်းထဲ လသာြပီး ပျိုေလးတို့အိမ်ေခါင်မိုး ေရွှလေရာင်ထိုးေလာက်ေရာ့မယ် ထင်ေနေသးတာ။
အင်တာနက်အားကိုးနဲ့ ေချာင်ဂေလာင်ထဲကေန “ေဒါင်းယာဉ်ပျံ ဘံုနေဘးမှာ စာေရးလို့ထားချင်တယ်” ဆိုတဲ့အြဖစ်ေလာက် ရယ်စရာေကာင်းတာ သနားစရာေကာင်းတာ မရှိဘူး။ တန်ဖိုးရှိတဲ့စာ၊ နံမယ်ြကီးမယ့်စာ၊ ပိုက်ဆံရမယ့်စာေတွ မေရးနိုင်ေသာ်လည်းပဲ ဖတ်ရတဲ့သူကို အချိန်ကုန် အကျိုးမရှိ၊ အေရမရ အဖတ်မရ၊ ငါ့စကားနွားရ စာေတွ မေရးမိေအာင်ေတာ့ တတ်နိုင်သေလာက် ြကိုးစားပါတယ်။
စာလံုးတစ်လံုးကို ေရွှစင်တစ်ေထာင်ထိုက်တယ် မထိုက်တယ်ဆိုတာ ပိုက်ဆံေပါတဲ့သူေတွက ေပးဝယ်တဲ့ တန်ဖိုးထက် အဲသည်စာက လူေတွကို ဘယ်ေလာက် အကျိုးေကျးဇူးြပုနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ တန်ဖိုးနဲ့သာ ဆံုးြဖတ်ရမှာ ြဖစ်တယ် လို့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ်ေတာ့ ဆက်ေတွးမိေြကာင်းပါဗျား။
အိမ်မှာ သူတို့ေလာက် မျက်နှာငယ်ရတဲ့သူ တစ်ေယာက်မှ မရှိဘူးဆိုတာပါ။ အန်တီေလးကလည်း ေဖေဖ့ဆီမှာ မှီခိုေနရတဲ့ ညီမအပျိုြကီးတစ်ေယာက်ြဖစ်သလို ယင်းမာကလည်း ေမာင်နှမငါးေယာက်ထဲမှာ အငယ်ဆံုးလည်းြဖစ် မိန်းကေလးလည်း ြဖစ်ေနြပန်တာကိုး။ အဆင်မေြပမှုတိုင်းဟာ မိသားစုထဲမှာ ကံဆိုးမကေလးြဖစ်တဲ့ ယင်းမာေြကာင့် လို့ အားလံုးယူဆခဲ့ြကတာ ယင်းမာကိုေမွးြပီး ေမေမဆံုးသွားကတည်းကပါပဲတဲ့။
တေန့တေန့ ေမေမေလးရဲ့ အရိပ်အေြခြကည့်ြပီး အဆူအေြပာလွတ်ေအာင် ေနြကရသူချင်းေပမယ့် တကယ်ေတာ့ အန်တီေလးဟာ ယင်းမာအတွက် ေမေမအစားရသလိုပါပဲ။ ဖွားဖွားမရှိေတာ့တဲ့ေနာက်ပိုင်းမှာ သူတို့ချင်း ပိုအေစးကပ်လာြကတယ်။ အထူးသြဖင့် အန်တီေလးက ယင်းမာရဲ့ ပညာေရးကို သိပ်ဂရုစိုက်ပါတယ်။ ေကျာင်းကြပန်လာတိုင်း စာအုပ်ေတွလှန်ြကည့်တယ်။ အိမ်စာေတွ မှန်မှန်လုပ်ခိုင်းတယ်။ ဆူတတ်ဆံုးမတတ်တာကလည်း လွန်ပါေရာ။ ဘယ်လိုဝတ် ဝတ်ြပန်ြပီ။ ဘယ်လိုေန ေနြပန်ြပီနဲ့။ အရိပ်တြကည့်ြကည့်နဲ့ကို ဆူတာ။
ေကျာင်းက ရီပို့ကဒ်ကိုလည်း သူတစ်ေယာက်ပဲ အေရးတယူ ဖတ်ေလ့ရှိတယ်။ စာေမးပွဲြပီးတိုင်း ယင်းမာရဲ့ေအာင်လက်မှတ်ကေလးေတွနဲ့ အမှတ်စာရင်းကေလးေတွကို မီးခံေသတ္တာကေလးထဲမှာ တရိုတေသ အြမတ်တနိုး သိမ်းဆည်းတတ်ေလတယ်။ ေသာ့ေတာင် ခတ်ထားေသး။ စိန်မဟုတ် ေရွှမဟုတ် သူမို့လို့ပဲ။ အဲဒီတုန်းက ကေလးေပမယ့် ယင်းမာက စာေရးရတာ ဝါသနာပါေနြပီ။ ေကျာင်းက အိမ်စာြပီးရင် သိုင်းဝတ္ထုဇာတ်လမ်းေတွ ရှာရှာေဖွေဖွ ေရးြပီး ေနာက်ေန့ အတန်းထဲကျရင် သူငယ်ချင်းေတွကို ေပးဖတ်တယ်။
ဖတ်တဲ့သူေတွက အားအားယားယား တစ်ခံုကေနတစ်ခံု ကူးကာသန်းကာ ဖတ်ေနြကရင် သေဘာကိုေခွ့ေနေရာ။ တစ်ခါတစ်ခါေတာ့ စိတ်လိုလက်ရရှိရင် အန်တီေလးကလည်း အဲဒီသိုင်းဝတ္ထု လက်ေရးစာမူေတွကို ေရေနွးြကမ်းတစ်အိုးနဲ့ အစအဆံုးထိုင်ဖတ်ြပီး သူသေဘာကျရင်ေတာ့ ြပံုးြပံုးြကီးနဲ့ “နှုတ်တစ်ရာ စာတစ်လံုး တဲ့။ ေထာင်တန်တဲ့စကားဆိုတာ ဒါမျိုးေပါ့ေအ။” “Yi zi qian jing.” (One word is worth a thousand piece of gold.) လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီဆိုရိုးစကားရဲ့ ေနာက်ကွယ်မှာလည်း ေမာင်ေပါက်ကျိုင်းလို ရာဇဝင်ရှိမှန်း နှစ်ေပါင်းအေတာ်ြကာမှ သိပါေတာ့တယ်။
ဇီချူမင်းသားေလးအေပါ်မှာ ရင်းနှီးြမှုပ်နှံမှုေတွလုပ်ခဲ့တဲ့ ကုန်သည်ြကီးလျူဟာ တွက်ကိန်းေတွမှန်တဲ့ ခရိုနီစစ်စစ်ြကီးပါပဲ။ သူေမျှာ်မှန်းထားသလို ဘိုးေတာ်မင်းတရားြကီး၊ အိမ်ေရှ့စံကိုယ်ေတာ်ြကီးတို့ ေရှ့ဆင့်ေနာက်ဆင့် နတ်ရွာစံသွားြပီးတဲ့ေနာက် ေချာင်နိုင်ငံဘုရင်မင်းြမတ် ဇီချူဧကရာဇ်အြဖစ်ကို ေရာက်လာတာ ဘာမှေတာင် မြကာလိုက်ပါဘူး။ ကတိထားခဲ့တဲ့အတိုင်း သူ့ကို ဘုရင့်ေနာင်ဘွဲ့ေပးြပီး နန်းရင်းဝန်ရာထူး ခန့်အပ်လို့ အြကီးအကျယ် ေြမှာက်စားခဲ့တယ်။ အဲဒါလည်း သိပ်ေတာ့ မြကာလိုက်ပါဘူး။
ေနာက်သံုးနှစ်ေလာက်ေနေတာ့ ဇီချူဘုရင်မင်းြမတ်ကိုယ်တိုင် နာမကျန်းြဖစ်ြပီး ကံေတာ်ကုန်သွားတဲ့အခါ သူ့ရဲ့လူအရင်းအြမစ်စစ်စစ်ြဖစ်တဲ့ ၁၃ နှစ်သား ဇန်မင်းသားေလးကို လျူဝမ်ရယ်ကပဲ အုပ်ထိမ်းသူအြဖစ် ဆက်အုပ်ချုပ်ရြပန်တယ်။ ဘေဒွးေတာ် ဝန်ြကီးချုပ်ဘဝမှာ သူရင်းနှီးြမှုပ်နှံထားသမျှရဲ့ အထွဋ်အထိပ် အကျိုးအြမတ်ေတွကို အတိုင်းအဆမရှိ စံစားေလေတာ့တယ်။
သူ့ရဲ့ ကုန်သည်ဘဝကလာတဲ့ ဇစ်ြမစ်ကို ေမှးမှိန်သွားေစဖို့ နဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအြကားမှာလည်း ဂုဏ်သတင်းေကာင်းနဲ့ ေကျာ်ေဇာလာေစဖို့ သူ့အိမ်ေတာ်အတွင်းကို အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က ပညာရှင် စာတတ်ေပတတ်ေတွ တံခါးမရှိ ဓါးမရှိ ဝင်ေစထွက်ေစြပီး သူကိုယ်တိုင်ေရာ ေရွှနန်းရှင်ကိုယ်ေတာ်ကေလးပါ စာေပပညာေတွ ေလ့ကျင့်သင်ြကား ေဆွးေနွးေလသတဲ့။ လျူအိမ်ေတာ်မှာ ဧည့်သည်ပညာရှိေပါင်း သံုးေထာင်ေကျာ် ေနြကပါသတဲ့။
သူ့အိမ်မှာ စတည်းချြကတဲ့ ပညာရှိအေပါင်းတို့ရဲ့ စာေကာင်းေပမွန်ေတွကို စုေဆာင်းြပီး စာအုပ်အြဖစ် ထုတ်ေဝတဲ့အခါ ကဏ္ဍေပါင်း ၂၆ ခန်း၊ စာမူေပါင်း ၁၆၀ နဲ့ စာလံုးေရ နှစ်သိန်းေတာင် ရှိခဲ့တယ် လို့ ဆိုပါတယ်။ “လျူအိမ်ေတာ်မှ ေနွဦး ေဆာင်းဦး မှတ်တမ်းများ” လို့ အမည်ေပးြပီး ရှန်းယန်ြမို့အဝင်ဝမှာ ေကျာက်စာချပ်များနဲ့ ထွင်းထုမှတ်တမ်းတင်ထားသတဲ့။ တကယ်လို့များ သူ့စာအုပ်ထဲမှာ အပိုအလိုရှိေနတဲ့ စကားလံုးတစ်လံုးေလာက်ကို ေထာက်ြပနိုင်ရင် အသြပာေရွှစင်တစ်ေထာင် ဆုချဦးမယ် လို့လည်း ေြကြငာထားသတဲ့။
စာတစ်လံုးကို အသြပာတစ်ေထာင်တန်တယ်ဆိုတာ အဲသည်က လာပါတယ်။ အြကံလည်းြကီးသလို ြကံရည်ေရာဖန်ရည်ေရာ ြပည့်စံုတဲ့ လျူဝန်ြကီးချုပ်ဟာ နဂိုကတည်းက မစွမ်းရင်းရှိခဲ့ြပီးြဖစ်တဲ့ ဘုရင့်မယ်ေတာ် ေရှာင်ကျိမိဖုရားနဲ့ ကန်စွန်းခင်းြပန်ြငိြဖစ်တာ ဆန်းကျယ်တယ်ေတာ့ မဆိုနိုင်ပါဘူး။ သို့ေသာ်လည်း သားေတာ်ဘုရင်မင်းြမတ် လူလားေြမာက်လာတဲ့အခါမှာေတာ့ အေနအထိုင်ဆင်ြခင်မှ ြဖစ်ေတာ့မယ် ဆိုတာ လျူက အကင်းပါးသူပီပီ သတိထားမိလာပါတယ်။ ခက်တာက အေြခအေနေတွဟာ အရင်လို မဟုတ်ေတာ့ြပန်ပါဘူး။ သူ့အိမ်ေတာ်မှာ ေြခသလံုးဖက်ခစားရတဲ့ ေမာင်းမငယ်ကေလး မဟုတ်ေတာ့ပဲ ဘုရင့်မယ်ေတာ် မိဖုရားြကီးြဖစ်ေနြပီဆိုေတာ့ အခွာမတတ်ရင် ရွာပတ်သွားမယ် မဟုတ်လား။
ဒီလိုနဲ့ေနာက်ထပ် ကျားကွက်တစ်ကွက် ထပ်ေရွှ့တာကေတာ့ လမ်းေခါ်ေပျာ်မှည့် ေအာ်ဖာသူငယ်ကေလးတစ်ေယာက်ကို စားချင်စဖွယ်ြဖစ်လာေအာင် ဝတ်ဆင်သွန်သင်ြပီး ေရှာင်ကျိမိဖုရား နန်းေတာ်နားမှာ အခါခါပတ်လို့ လှည်းတစ်စီးနဲ့ သီချင်းတေကျာ်ေကျာ် ဖိုသံေပးေစသတဲ့။ ရံေရွေတာ်ေတွ အထိန်းေတာ်ေတွ ဟိုကေချာင်းြကည့်သည်ကေချာင်းြကည့်လုပ်တဲ့အခါ မယ်ဖုရားလည်း ြမည်းြကည့်မယ် ြမည်းြကည့်မယ် ြဖစ်လာပါေရာ။ အဲဒီေတာ့မှ လျူဘိုးဘိုးက ေလာင်အဲလို့ေခါ်တဲ့ အဲသည်သူငယ်ကေလးကို မုတ်ဆိပ်ေတွ မျက်ခုန်းေမွှးေတွနှုတ်ပစ်ြပီး ကုန်းကုန်းြကီးအသွင်နဲ့ မိဖုရားဆီမှာ ခစားဖို့ အေရာက်ပို့လိုက်သတဲ့။
ဒီြမားချက်ကလည်း ချက်ေကာင်းကို ထိလိုက်သမှ မယ်ဖုရားခမျာ ေလာင်အဲနဲ့ ေနာက်ထပ် ကေလးနှစ်ေယာက်ေတာင် တိတ်တိတ်ပုန်း ထပ်ေမွးတဲ့အထိေအာင်ပါပဲ။ လျူဘိုးဘိုးကေတာ့ မိဖုရားစက်ေတာ်သံုး ဂျူတီကလွတ်ရံုတင်မကဘူး။ ေအာင်သွယ်ခ၊ နှုတ်ပိတ်ခေတွ တနင့်တပိုးြကီးရသွားတဲ့အြပင် ငယ်ကေပါင်းတဲ့ လက်ေဟာင်းြကီးမို့ တစ်နန်းေတာ်လံုး လိုရာသံုး၊ လုပ်ချင်ရာလုပ်၊ သေဘာရှိပါဝါေတွပါ ထပ်ရသွားသတဲ့။ မယ်ဖုရားေြမှာက်စားမှေတာ့ ေလာင်အဲလည်း မေတာက်ြကွားစရာ ဘယ်အေြကာင်းရှိပါ့မလဲ။ သို့ေသာ်လည်း သည်ေနရာမှာ စကားေြပာလာတာက ဉာဏ်ရည်အခံနဲ့ အေတွးအေခါ်ပါ။ သူ့မှာက အရွယ်ေလး ရုပ်ကေလးကလွဲရင် ကုန်းေကာက်စရာေတာင် မရှိပဲကိုး။
ဘယ်သူမှ ရိုက်မစစ်ရပဲ နန်းေတာ်ထဲ အရက်မူးမူးနဲ့ သူ့ဟာသူေလျှာက်ေဖာ်တာနဲ့တင် ေရွှနားေတာ် ေပါက်ြကားသွားေရာ။ အသက် ၂၁ နှစ်ရှိြပီြဖစ်တဲ့ ဖန်ဘုရင်မင်းြမတ်ဟာ အဲသည်အချိန်မှာ တိုင်းေရးြပည်ရာေတွေတာင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ဝင်စီမံအုပ်ချုပ်တတ်ေနပါြပီ။ နန်းတွင်းေရးရာ အရှုပ်အေထွးေတွနဲ့လည်း သိပ်ဒံုးမေဝးလှပါဘူး။ ဒီသူငယ်ကို သူ့မယ်ေတာ်ဆီ ဘယ်သူက အေရာက်ပို့ခဲ့တယ်ဆိုတာလည်း သိသွားသတဲ့။ လွယ်လွယ်နဲ့ ကိုင်တွယ်လို့ မရေလာက်ေပဘူးဆိုြပီး သတိြကီးစွာနဲ့ ြကိုတင်ြပင်ဆင်၊ အမှားေစာင့်ေနခိုက်မှာ ေလာင်အဲက မယ်ေတာ်မိဖုရားြကီးတံဆိပ်ေတာ်၊ ဘုရင်မင်းြမတ်ရဲ့ ေကျာက်စိမ်းတံဆိပ်ေတာ်ေတွကိုခိုးယူြပီး နန်းေတာ်တွင်းမှာ အာဏာသိမ်းဖို့ ြကိုးစားပါသတဲ့။
အေရးလှမယ် မလှမယ် အသိသာြကီးမို့ ေြပာစရာေတာင် မလိုေတာ့ဘူး။ ချက်ေကာင်းေစာင့်ေနတဲ့ ဇန်မင်းတရားေလးက ကျူငုတ်မကျန် နှိမ်နှင်းြပီး မယ်ေတာ်ကို အိမ်နိမ့်ထား၊ ဘေဒွးေတာ်ကိုေတာ့ ြမိုင်ရပ်နှင်လိုက်ပါတယ်။ သိလျက်နဲ့ထိန်ချန်ထားတဲ့အတွက် တာဝန်ေပါ့ေလျာ့မှုအတွက် လို့ဆိုသတဲ့။ ေြမွေပွးြကီး ပိုးထိလို့ လျို့ယန်ြမို့ကိုေရာက်တဲ့အခါ အတိုင်းတိုင်းအြပည်ြပည်က မူးမတ်မိတ်ေဆွများက သူတို့ဆီမှာလာြပီး မင်းတိုင်ပင်အြဖစ်နဲ့ အြကံဉာဏ်များ ေပးလှည့်ပါ လို့ ဖိတ်ေခါ်ြကပါသတဲ့။ အဲဒီသတင်းဟာ ဘုရင်မင်းြမတ်ကို အမျက်ေြပေစမယ့် နှေြမာတသြဖစ်ေစမယ့် အရာေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။
လျူဘိုးဘိုးကို သူ့အေနနဲ့ ဘယ်လိုမှ ြပန်အသံုးချစရာ မရှိေတာ့ဘူးဆိုေပမယ့် သူများနိုင်ငံေတွက အသံုးချခွင့်ေပးလို့လည်း ဘယ်ြဖစ်ပါ့မလဲ။ ကိုယ့်အတွင်းလူတစ်ေယာက် သူများဆီမှာ ရှိေနတာ အင်မတန်အန္တရာယ်ြကီးတယ်ေလ။ သည်ေတာ့ ဘုရင်မင်းြမတ်က လျူဘိုးဘိုးထံ စာသဝဏ်ေစပါတယ်။ “သည်တိုင်းြပည်က အကျိုးစီးပွား အသီးအပွင့်ေတွကို ဘဝတေလျှာက်လံုး ေမွ့ေလျာ်စံစားခဲ့ြပီးတဲ့ေနာက်မှာ တိုင်းြပည်ရဲ့ အကျိုးစီးပွား တိုင်းသူြပည်သားေတွရဲ့ ေကာင်းကျိုးချမ်းသာအတွက် တစ်ခုခုများ ြပန်မေပးဆပ်ချင်ဘူးလား။ …. ” တဲ့။
သည်အချိန်ကျမှေတာ့ လျူဟာ သူသာလျှင် ဖခင်အရင်းြဖစ်ပါေြကာင်း ပိမ္မိသာရငိုချင်းချမေနချင်ေတာ့ဘူး ထင်ပါရဲ့။ သားအဖသံေယာဇဉ်တို့ မိသားစုစည်းလံုးမှုတို့ဆိုတာ မျိုးဗီဇကေလးတစ်ြခမ်းေပးထားရံုနဲ့ အကုန်လံုးရထိုက်တယ် လို့ ဆိုနိုင်မှာလား။ စဉ်းစားြကည့်ရင် သူဟာ sperm donor တစ်ေယာက်ထက် ဘာမှ ပိုမထူးဘူး။ သူ့ဘက်က ကနဦးကတည်းက သိေနလို့ ထားနိုင်တဲ့တွယ်တာမှုကို အခုချိန်ေရာက်မှ ရုတ်တရက် သိလိုက်ရမယ့် သားြဖစ်သူဆီက ဘယ်ေလာက်ထိ ြပန်လာမယ်လို့ ေမျှာ်လင့်ရမှာလဲ။ သူ့သားေရးတဲ့ စကားလံုးတိုင်း စကားလံုးတိုင်းဟာ သူ့အတွက်ေတာ့ အဆိပ်လူးြမားတစ်ေချာင်းစီလို နှုတ်လည်းမနှုတ်ရက်၊ ခံလည်းခံရခက်ရှာေပလိမ့်မယ်။
ဘာြဖစ်လို့ အဲသလိုထင်ရသလဲဆိုေတာ့ အဲဒီစာဖတ်ြပီး ေနာက်တေန့မနက်မှာ အဆိပ်ေသာက်ေသသွားတာကိုး။ ဒါေတွက ကိုယ်က ဝင်ေတွးြကည့်မိတာပါ။ သမိုင်းဆရာြကီးစီမာချန်ကေတာ့ လျူကုန်သည်ကို အခုလို မှတ်ချက်ေပးပါတယ်။ “ကွန်ြဖူးရှပ်စ် က ေြပာဖူးတယ်။ လူဆိုတာ နံမည်ြကီးြပီဆိုမှြဖင့် အြပင်ပန်းြကည့်ေတာ့ ဟုတ်နိုးေယာင်နဲ့ လုပ်လိုက်မှြဖင့် ေသာက်တလွဲချည့်ပဲ (Famous men often give the appearance of virtue but act very differently in practice.) တဲ့။ လျူဘိုးဘိုးလည်း အဲလိုအစားထဲ ပါေလမလား မေြပာတတ်ဘူး” လို့ ေရးသွားတယ်။ စာေရးသူ မယင်းမာ အံ့ဩေနတာကေတာ့ အဲဒါမဟုတ်ဘူး။ ြကည့်စမ်းပါဦး။
ကွန်ြဖူးရှပ်စ်ဆိုတာ စီမာချန့်အရင် နှစ်ေပါင်းေလးရာေလာက်က တရုတ်ေတွးေခါ်ပညာရှင်ြကီး။ အခု ဆီမာချန်ေရးခဲ့တဲ့ ရှိဂျီရာဇဝင်ကျမ်းကတင် နှစ်ေပါင်း ၂၀၀၀ ေကျာ် ရှိေနြပီ။ အဲသည်ေလာက် ပေဝသဏီကာလက ရှိခဲ့တဲ့လူေတွ ေြပာထားသမျှ စကားေတွဟာ ေလထဲမှာ ေပျာက်ပျက်မသွားပဲ ေနာင်လာေနာက်သားေတွ ခုချိန်ထိ မှတ်သားနာယူနိုင်တာဟာြဖင့် နှုတ်တစ်ရာ စာတစ်လံုးဆိုသလို ေပထက်အက္ခရာ တင်ရစ်ခဲ့လို့သာြဖစ်ေပတယ် လို့ ေတွးမိပါသတဲ့။ စာေပယဉ်ေကျးမှုသာမရှိရင် သမိုင်းဆိုတာလည်း ဘယ်ရှိေနပါေတာ့မလဲ။
၁၉၇၅ တုန်းက ဟူေဖးနယ်မှာ ေရှးေဟာင်းဂူသခင်္ျိုင်းတစ်ခု တူးေဖာ်မိတဲ့အခါ ဘီစီ ၃ ရာစုေလာက်က အေလာင်းတစ်ေလာင်းြဖစ်ေပလိမ့်မယ် လို့ ခန့်မှန်းြကသတဲ့။ အေလာင်းရုပ်ြကွင်းနဲ့အတူ ေရွှေငွ ေကျာက်သံပတ္တြမား နဲ့ အဖိုးထိုက်အဖိုးတန် လက်ဝတ်ရတနာေတွ၊ ေြကးထည် ယွန်းထည်၊ ပိုးထည်၊ ေကျာက်စိမ်းေတွလည်း ပါသတဲ့။ သို့ေသာ်လည်း အဲသည်အရာအားလံုးထက် အဖိုးမြဖတ်နိုင်ေအာင် တန်ဖိုးရှိတဲ့အရာကေတာ့ ချပ်လွှာတစ်ေထာင်ပါ ဝါးပုရပိုဒ်ေခါက်ကေလးပါ။
ချင်တိုင်းြပည်မှာ ဘီစီ ၃၀၆ ကေန ၂၁၇ အထိ အြဖစ်အပျက်ေတွကို ေန့စဉ်မှတ်တမ်းအြဖစ် ေရးသားမှတ်တမ်းတင်သွားတဲ့ မင်းမှုထမ်းအရာရှိ ရှီ ရဲ့ ေနာင်လာေနာက်သားများအတွက် သမိုင်းအေထာက်အထား အေမွအနှစ်တစ်ရပ် ြဖစ်ေပတာကိုး။ တရုတ်ြပည်မှာ အဲလိုမျိုး ေရးသားထားခဲ့သူေတွဟာ ရှီတစ်ေယာက်တည်းေတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ “တာအို ေသနဂင်္ဗျူဟာကျမ်းြကီး”၊ “ကွန်ြဖူးရှပ်စ်၏ အဆိုအမိန့်များ” စတဲ့ စာအုပ်စာေပေတွဟာလည်း ေရှးေဟာင်းအုတ်ဂူေတွထဲက တူးေဖာ်ရရှိတဲ့ ယဉ်ေကျးမှုအေမွ သမိုင်းအေမွေတွပါပဲတဲ့။ ေနာင်နှစ်ေပါင်းတစ်ေထာင်ေလာက် ြကာရင်ေတာ့ ကိုယ်တို့ဆီမှာလည်း ေနာင်လာေနာက်သားများ ဖတ်ရှုဖို့ရာ စာအုပ်စာေပအေမွအနှစ်ေတွ မကုန်နိုင်မခမ်းနိုင် ြကွယ်ဝေနြကေရာ့မယ်ေနာ်။
ဟိုးေရှးေရှးကလူေတွဟာ စာေရးရင် ေရှ့ဆံုးမျက်နှာမှာ ဩီ နေမာ ဗုဒ္ဓာယ လို့ မေရးပဲ တို့တာဝန်အေရးြကီး (၃)ပါး တို့။ ဘာဦးတည်ချက် ညာဦးတည်ချက်ေတွကို နိဒါန်းပလ္လင်ခံြပီးမှ ေရးသားထုတ်ေဝြကတာဟာ ကိုးကွယ်ယံုြကည်မှုတစ်ရပ် ြဖစ်လိမ့်မယ်။ ဒါမှမဟုတ် ေမ့သွားမှာစိုးလို့ နှုတ်အာရွရွ ရွတ်ဆိုြကေစရန် သံပတ်ေပးထားတာြဖစ်မယ်။ စသည်ြဖင့် ထင်ရာဆွဲေတွးြပီး ကိုယ့်လို ေပါက်ပန်းေဈး ေလျှာက်ေရးြကမယ့်သူေတွလည်း ရှိဦးမယ် ထင်ပါရဲ့။
ေန့စဉ်မှန်မှန်ထုတ်ေဝေသာ်လည်းပဲ အုပ်ချုပ်သူအြကီးအကဲ မေြပာင်းမချင်း အထဲမှာပါတဲ့ စာေတွ၊ အေြကာင်းအရာေတွ၊ မှတ်တမ်းဓါတ်ပံုေတွက တသမတ်တည်း မေြပာင်းမလဲရှိေနတာမို့ တစ်ေစာင်ေလာက် ဖတ်ြကည့်လိုက်ရံုနဲ့ တစ်ေခတ်စာ မင်းလိုမင်းြကိုက် မင်းစရိုက်ေတွကို သေဘာေပါက်သွားေစနိုင်တဲ့ အြဖူအမည်း စာေစာင်ေတွလည်း ေရးသားထုတ်ေဝေလ့ရှိြကသတဲ့ လို့များ ေကာက်ချက်ချြကမှာလား။ (မြဖစ်နိုင်ပါဘူးဗျာ။ သူတို့စာရွက်ေတွက အနှစ်တစ်ရာေတာင် ခံမယ့်ပံု မရှိပါဘူး)။ ကိုယ်ေရးေနတဲ့စာေတွကေရာ ေနာက်ထပ် ဘယ်နှစ်နှစ်ထိခံမှာပါလိမ့်။ နှစ်ရက်ေလာက်ြကာရင် ကွန်မန့်အသစ်ေတာင် ထပ်မတက်ေတာ့ဘူး။ ဝါးလံုးေခါင်းထဲ လသာြပီး ပျိုေလးတို့အိမ်ေခါင်မိုး ေရွှလေရာင်ထိုးေလာက်ေရာ့မယ် ထင်ေနေသးတာ။
အင်တာနက်အားကိုးနဲ့ ေချာင်ဂေလာင်ထဲကေန “ေဒါင်းယာဉ်ပျံ ဘံုနေဘးမှာ စာေရးလို့ထားချင်တယ်” ဆိုတဲ့အြဖစ်ေလာက် ရယ်စရာေကာင်းတာ သနားစရာေကာင်းတာ မရှိဘူး။ တန်ဖိုးရှိတဲ့စာ၊ နံမယ်ြကီးမယ့်စာ၊ ပိုက်ဆံရမယ့်စာေတွ မေရးနိုင်ေသာ်လည်းပဲ ဖတ်ရတဲ့သူကို အချိန်ကုန် အကျိုးမရှိ၊ အေရမရ အဖတ်မရ၊ ငါ့စကားနွားရ စာေတွ မေရးမိေအာင်ေတာ့ တတ်နိုင်သေလာက် ြကိုးစားပါတယ်။
စာလံုးတစ်လံုးကို ေရွှစင်တစ်ေထာင်ထိုက်တယ် မထိုက်တယ်ဆိုတာ ပိုက်ဆံေပါတဲ့သူေတွက ေပးဝယ်တဲ့ တန်ဖိုးထက် အဲသည်စာက လူေတွကို ဘယ်ေလာက် အကျိုးေကျးဇူးြပုနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ တန်ဖိုးနဲ့သာ ဆံုးြဖတ်ရမှာ ြဖစ်တယ် လို့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ်ေတာ့ ဆက်ေတွးမိေြကာင်းပါဗျား။
0 comments:
Post a Comment