မြကာေသးခင်က ရခိုင်ရိုးမကိုြဖတ်သွားတဲ့ ဂီရိဟာ ရွာဘက်ကိုလည်း အဖျားခတ်သွားြပီး မုန်းေရေတွ သံုးေလးရက်ေလာက် ရွာမှာြမုပ်ခဲ့တယ်လို့ ြကားမိပါတယ်။ နဂိုကမှ ြကွယ်ေတာင့်ြကွယ်ဝ မဟုတ်ရှာတဲ့ ကိုယ့်ရွာသားေတွေတာ့ လဲရာသူခိုးေထာင်းေပါင်းမနည်းလို့ အေရထူေနြကေရာ့မယ် ထင်ရဲ့။ မုန်းေချာင်းစပ်မှာ ေြခကန်ြပီး ေတာင်သူလယ်လုပ် ဓားမခုတ်နဲ့ အသက်ေမွးြကသူများ ေနထိုင်ရာ ရွာကေလးဟာ ဟိုးေရှးေရှး အဘွားတို့ အပျိုအရွယ်တတည်းကစလို့ အခု ေြမးေတွကိုယ်တိုင် အဘိုးြကီးအိုြဖစ်ခါနီး အချိန်ထိ လူေတွသာ ေြပာင်းသွားတာ ရွာအခွံက တေသွမတိမ်းပဲ။ ရွာအဝင်က ေရချမ်းစင်ကေလးနဲ့ သစ်ပင်ြကီးကလည်း ရွာသက်နဲ့အမျှ အရိပ်ေပးေနဆဲ။
အဲဒီက ရွာထဲဆက်ဝင်လာရင် ရပ်ေဝးက အလှူခံတို့ အသံချဲ့စက်ြကီးနဲ့ တရွာလံုးကို ေဖျာ်ေြဖရာ၊ ခရီးသွားများ တည်းခိုနားေနရာ၊ အကာအရံမပါတဲ့ ရွာလယ်ဇရပ်ြကီးကလည်း အရင်အတိုင်းပဲ။ အိမ်အေရာက်သာ ေလျှာက်ခဲ့ပါ။ လမိုက်ညေတာင် လမ်းမှားစရာမရှိ။ ဒီေနရာ ဒီခလုတ်ေရှာင်၊ ဟိုဘက်နားကေရတွင်း၊ ဒီဘက်ထိပ်က မန်ကျည်းပင် ဘယ်ဟာမှ အေြပာင်းအေရွ့ မရှိပါဘူး။ ရန်ကုန်ကေန နယ်ကိုေရာက်ရင် နာရီေတွ ေနှးသွားသလိုထင်ရတယ်။ ရွာေရာက်ရင်ေတာ့ သက္ကရာဇ်ေတွ ြပိုသွားသလို ထင်ရတယ်။ သီဟတင်စိုးတို့ လွတ်လပ်ေရးမရတာေလာက်ေတာ့ ရယ်တာေပါ့။ တို့ရွာက ခုမှ ကွန်ြမူနစ်ေတွ မီးရှို့ခဲ့တုန်းက အတိုင်းရယ်။
အဖွားတို့ငယ်ငယ်ကေတာ့ ရွာမှာကမ္ဘာပျက်တဲ့ည ရှိခဲ့ဖူးပါသတဲ့။ ခုလိုပဲ ေရွးေကာက်ပွဲြကီးလုပ်၊ မဲေတွဆွယ်ြက၊ ထမင်းေတွဘာေတွေကျွး၊ အလှူြကီးလို ေပျာ်စရာြကီးကေန ဟိုဘက်မှာစား၊ ဒီဘက်ကို ကျိတ်မဲထည့် နဲ့ ေတာသားလူလည်ေတွ လုပ်ေနြကရင်းကေန ေရွးေကာက်ပွဲအြပီး သိပ်မြကာပါဘူး။ ကွန်ြမူနစ်ေတွ ေတာခိုတယ် ဆိုြဖစ်ကုန်ေတာ့ ကိုယ့်ရပ်ရွာက ကွန်ြမူနစ်များလည်း ေြမြကီးေပါ် မတ်တတ်ရပ်ေနရင်းသားကေန ြဖုန်းကနဲ ေြမေအာက်ေရာက်ကုန်ြကပါသတဲ့။ ေမာင်တင့်တယ်တို့ ေခတ်ကလို ခိုစရာ ေတာနက်နက်မှ မရှိတာ ယာခင်းကိုင်းေတာေလာက်ကို စိမ့်ြကီးြမိုင်ြကီး ရိပ်ြကီးေတာေတာင် ဖွဲ့ြကရတာေပါ့။ တင်သန်းဦးလုပ်တာ မဟုတ်ရေပါင်ေနာ်။ အိမ်စိုးေမထဲမလည်း ဒီအတိုင်းပဲ ပါပါတယ်။ ကျွန်ေတာ့်အဖွားနဲ့ အေဖညိအကို အရင်းေမွးတချို့ဆို မိန်းမတန်မဲ့ ြမင်းစီးေတာခိုလုပ်တယ်ဆိုရင် ေနရင်းထိုင်ရင်း နင်မဟုတ် နင့်အဖွားဆို ကွန်ြမူနစ်မျိုးဆက် အတပ်ခံေနရဦးမယ်။ တကယ်ေတာ့ ရွာမှာ အမျိုးကင်းတာက ခပ်ရှားရှားရယ်။ ေနရင်းထိုင်ရင်း နိုင်ငံေရးအေရာင်ေတွ လာဆိုးလိုက်ေတာ့ တသက်လံုးေတာ်စပ်လာခဲ့တဲ့ ေသွးေတွဟာ အယူအဆေအာက်မှာ ေန့ချင်းညချင်း ေပျာက်သွားခဲ့ပါေရာလား။ ေနာက်ဆံုးေတာ့ ရွာကိုမီးနဲ့ရှို့တဲ့အထိ ေရာက်ပါေလေရာ။ မီးေလာင်လို့ ရွာြပင်ထွက်ေြပးတဲ့သူေတွကိုလည်း အကုန်ဆီးသတ်ပါသတဲ့။ ရွာမှာ မီလိုက်တဲ့ အမယ်အို အဖွားအိုများက ြပန်ေြပာြပတာပါ။ ဘာေဝဖန်ချက်မှ မပါပါဘူး။
သူတို့ခမျာ ြပန်ေြပာရင်းေတာင် ဖိန့်ဖိန့်တုန်ေနရှာတာ။ နိုင်ငံေရးအေြကာင်းကေတာ့ သူတို့လည်းနားမလည် ကိုယ်လည်းနားမထွင်းပါဘူး။ ေကျာသာအချခံလိုက်ရတယ်။ ဘယ်က ဓါးြပမှန်းေတာင် ေသချာမသိလိုက်ြကရ။ ေြပာချင်တာက အခုလက်ရှိရွာကေလးရဲ့ အသက်ဟာ အဲဒီကတည်းက ြပန်လည်ထူေထာင်ထားလိုက်တာ။ ဒီကေန့ နှစ်ေပါင်းပေဝသဏီြကာလို့ ပဋိစသမုပ္ပတ် စက်ရဟတ်ြကီးသာ ြပန်လည်လာတယ်။ မယ်ရင်မှာ အပျိုစစ်ကညာပဲ။ ကားလမ်းမေပါက်ဘူး။ မီးမရှိဘူး။ ေရတွင်းကေရငင်သံုးတယ်။ ဗာရာဏသီချီလို့ပဲ မြပီးနိုင်။ အဲဒါဘာြဖစ်သတုန်းဆိုေတာ့ ေတာသူအချစ် ကိုေြပာမလို့ေလ။ ရွာကအဖွားတို့ အေမတို့ အေဒါ်တို့ အမတို့ရဲ့ ေတာသူအချစ် ဘယ်ေလာက်ရိုးသလဲေြပာမလို့။ အကျိုးနည်း။ ချီေနလိုက်တာ ေထာင်မေြကာက် တန်းမေြကာက်။
ဟိုအရင်ေခတ်တုန်းက ကျွန်ေတာ်တို့ရွာကအပျိုများဟာ ရွာလယ်ဘုန်းြကီးေကျာင်းက မူလတန်းကုန်ရင် အိမ်မှာ ထင်းေခွေရခပ် ေကာက်စိုက် ပျိုးနှုတ်အလုပ်များကို မိသားစုနဲ့အတူ ဒိုးတူေဘာင်ဘက် ေနဝင်မိုးချုပ် လုပ်ြကရပါတယ်။ စိုက်ချိန်ပျိုးချိန်မဟုတ်ရင်လည်း ရွာသဘာဝ လက်လှုပ်မှ ပါးစပ်လှုပ်ရတဲ့အမျိုးမို့ ဆန်ဖွပ်၊ ေမာင်းေထာင်း၊ ယက္ကန်းယက်၊ အဝတ်ဖွပ်၊ ထမင်းချက် အလုပ်နဲ့လက် မြပတ်ြကပါဘူး။ အလုပ်လုပ်သေလာက်များ ချမ်းသာရိုးမှန်ရင် တရွာလံုး ထားစရာေတာင် ရှိမှာမဟုတ်။ ညေန ေနချိုတဲ့အချိန်ကျရင်ေတာ့ အပျိုေတွ ေရတွင်းဆံုြကတာ၊ လူပျိုေတွ မေယာင်မလည် ဟန်ေရးြပြကတာ၊ ကေလးေတွ ရွာရိုးကိုးေပါက် ေဆာ့ြကတာ စည်လို့။ အဖွားေြပာဖူးတာေတာ့ သူေရခပ်ထွက်ရင် ဝတ်ထားတဲ့ထမီ အနားညီမညီ၊ ထံုးထားတဲ့ဆံထံုး ေသသပ်မသပ်၊ ေရအိုးေခါင်းေပါ်ရွက်ြပီးရင်ေတာင် တည့်မတည့် မှန်ြကည့်ြပီးမှကို ထွက်ပါသတဲ့။ ဘမျိုးဘိုးတူ ပဲများတတ်တာ ယံုြပီလား။
ရွာဓေလ့ကလည်း သမီးမိန်းကေလး အပျိုအရွယ်ကေလးများရှိမှ အိမ့်အဆင်တန်းဆာေလ။ ကိုယ်မဝတ်ရရင်ေန ကိုယ့်သမီးေလး လှေနေအာင်ဆင်ြပီး အရိပ်တြကည့်ြကည့်ေနြကတာေပါ့။ ဒီလိုညေနေရခပ်ဆင်းတယ်ဆိုတာ ကာလသားကာလသမီး တေယာက်တေယာက် ြမင်ဖူးေတွ့ဖူးရံုအြပင် ေနာက်ေြပာင်ကျီစယ်လို့ေတာင်မရပါဘူး။ ကာလသားေတွက ကိုယ့်အရပ်ထဲက အပျိုကို ကိုယ်ကိုယ်တိုင်လည်း နှမကေလးလို ေစာင့်ေရှာက်တယ်။ အရပ်တပါးက တစိမ်းေယာကင်္ျား ရိသဲ့သဲ့ ေစာ်ကားလို့လည်း မခံပါဘူး။ သေဘာကျတယ် နှစ်သက်တယ်ဆိုရင် ဒီအပျို ဘယ်သူ့သမီးလည်းစံုစမ်း၊ လူငယ်ကို ေအာင်သွယ်ရှာ စကားပို့ လူြကီးကိုလူြကီးချင်း နားေဖာက် ေြကာင်းလမ်းရပါတယ်။ လူငယ်သေဘာမပါပဲ မစီမံသလို လူြကီးသေဘာမတူပဲလည်း ထင်ရာမစိုင်းြကပါဘူး။ တရုတ်၊ကုလားေတွ သမီးလင်ေပးစားသလို တခါမှ မြမင်ဖူးတဲ့ ပိုက်ဆံဝါလားဆီမှာ ေရာင်းစားသလို ေပးစားြပီးထည့်လိုက်တယ်လို့ မရှိပါဘူး။ မိဘသေဘာတူလက်ခံနိုင်ြပီဆိုမှ လူပျိုက အပျိုအိမ် ဝင်ထွက်သွားလာခွင့်ရပါတယ်။ ဒီအခါ သူက အပျိုလက်ခံနိုင်ေအာင် သူ့ဘာသာ ြကိုးစားရတာပါ။
ရွာမှာ လသာတဲ့ညေတွဟာ ရန်ကုန်က ဓါတ်မီးေရာင်ေတွထက် ပိုသာယာပါတယ်။ ေန့အခါမှာလို လင်းလင်းြခင်းြခင်းရှိြပီး လေရာင်က ေအးြမပါတယ်။ လေရာင်ေအာက်မှာ အိမ်ေရှ့က ကွပ်ပျစ်ကေလးေပါ် အပျိုက ဗိုင်းငင်ေနရင် လူပျိုက စကားလာေြပာခွင့်ရပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်လိပ်ထားတဲ့ ေဆးလိပ်ကေလးတည်လို့ စကားထာဖွက်ေလ့ရှိြကသတဲ့။ “သစ်ပင်ေပါ် ြမက်ထံုးထား ငါ့နွားဘယ့်နှယ်စားပါ့မယ်။” ဆို အေြဖက “ချစ်သူရည်းစား ေနာက်ကထား စကားဘယ့်နှယ်ေြပာပါ့မယ်” ေပါ့။ ြမန်မာ့ရိုးရာ ေကျးလက်စကားပံုေတွဟာ အဲဒီ်က လာပါတယ်။ လူငယ်ချင်းေမတ္တာမျှလို့ကေတာ့ မိဘများက ဘယ်ေရွ့ဘယ်မျှတင်ပါ ဘာညာဆိုေလ့မရှိပါဘူး။ မိြကီးဘြကီးများ ကန်ေတာ့ပွဲ တစ်အုပ်စီ ကွမ်းတယာ လက်ဖက်တရိုးစီနဲ့ ဆို မိသားဘသားပီပါေပတယ် ဆို လက်ခံေလ့ရှိပါတယ်။ အဓိကလိုအပ်ချက်ကေတာ့ သားမှတ်မှတ် မယားမှတ်မှတ်ေပါင်းဖို့ပါ။ ကျဉ်းေြမာင်းတဲ့ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမို့ တေယာက်တေယာက် ဘယ်သူဘာဆိုတာ အူမေချးခါးသိြကေတာ့ ေဟာ့ရမ်း ေသာ့သွမ်းတဲ့သူ အနည်းအကျဉ်းရှိေတာင် မျိုးရိုးအသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ ထိမ်းကွပ်လိမ္မာသွားြကပါတယ်။
ဒါေြကာင့် ရွာမှာ မျိုးရိုးဟာ အေရးြကီးပါတယ်။ ပိုက်ဆံရှိတဲ့ မျိုးရိုးကို မြကည့်ပါဘူး။ “သူ့အေဖက မိန်းမြကီးငုတ်တုတ် အေြမှာင်ထားသတဲ့” ဆိုတဲ့ သတင်းများထွက်လာမိရင် သားသမီးများ တဘက်မိဘထံမှာ အလွန်မျက်နှာငယ်ရပါတယ်။ “ဟဲ့ သူတို့ အမျိုးက အဲသလို” ဆို အမျိုးနဲ့ကို ကိုင်တုတ်ခံရပါတယ်။ ဘာကိစ္စြကီးငယ် ြဖစ်လိုက်ြဖစ်လိုက် “အဲဒါ ဘယ်သူ့ သားသမီးတုန်းဟဲ့” ဆို မျိုးရိုးကို အရင် ေစ့ငုြကတာ ဓမ္မတာပါ။ ဒီအသိုင်းအဝိုင်းက မိန်းမပျိုကေလးေတွဟာ ရွာလွန်ရွက်တိုက်၊ မိဘေမာင်ဘွား အရှက်ရစရာကိစ္စများြပုရမှာ ေသရမှာထက်ေြကာက်ြကပါတယ်။ ခုေခတ်လူငယ်များကေတာ့ ရုပ်ရှင်ထဲမှာ မိန်းကေလးေတွ အသက်နဲ့ အရှက်လဲတယ်ဆိုတဲ့အခါမှာ နားမလည်နိုင်ြကပါဘူး။ ဘာလဲစရာလိုလို့လဲ။ အ ချက်နှယ် လို့ ထင်ြကတာေပါ့။ ပတ်ဝန်းကျင်ချင်း အယူအဆချင်း မတူြကပဲကိုး။
အဲလို ရိုးရှင်းတဲ့ တလင်တမယားစံနစ် အေြခခံတဲ့ ြမန်မာယဉ်ေကျးမှုစရိုက်ေြကာင့် ရွာမှာ အရင်က ေခတ်ေပါ်ေရာဂါဆန်းေတွ မရှိပါဘူး။ ဒါမျိုးေတွက ြမို့တက်မှ ရတဲ့ ေရာဂါေတွကိုး။ စစ်အတွင်းက အိန္ဒိယေြပးရင်း လမ်းခုလတ်ရွာမှာ ေသာင်တင်ေနခဲ့တဲ့ ဦးစိန်ေမာင် လို့ ေခါ်တဲ့ ပန်ချာပီအမျိုးသားြကီး တေယာက်ကလွဲရင် တရွာလံုး တရုတ်ကုလားဆိုလို့ စတိေတာင်ရှာမရပါဘူး။ မိန်းမရှာ ေယာကင်္ျားရှာလည်း မရှိဘူးဗျ။ ဒါေတွအားလံုး ရွာကအဘွားေတွ ေြပာသလို ေြပာရရင် “နင်တို့ေခတ်မှပဲ ြကားဖူးေတာ့တယ် ဟယ်။ ေပါက်ေပါက် ရှာရှာ” လို့ ေြပာရမယ်။ ခုေတာ့ ရွာြကီးက ကမ္ဘာြကီးမြဖစ်ပဲ ကမ္ဘာြကီးက ရွာြကီးြဖစ်လာေတာ့ တို့ရွာေပါက်ဖွား လူအများတို့ကလည်း စကင်္ာပူ မေလးရှား၊ အေမြကီးကား၊ အဂင်္လန်၊ ရုရှားပါမကျန်ေအာင် မိုးရွာရာေရလိုက်ခံြကရတာ ရွာမှာ လူအိုလူမင်းများနဲ့ အပျိုြကီးတပ်ရင်းသာ ကျန်ေတာ့သေလာက်ပါ။
နှုတ်ခမ်းနီပါးနီ ဆံပင်ပါနီလို့ ပလီခရာ တီတာတာေြပာတတ်တဲ့ ြမို့သူ တြပည်သူ ကေလးေတွနဲ့အေတွ့မှာ ရိုးစင်းတဲ့ ေတာသူအချစ်ကို အထင်ေသးစိတ်များဝင်လာမလားလို့ ေတွးမိလို့ ဒီသီချင်းကေလးနဲ့ သတိေပးလိုက်ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ အင်တာေနရှင်နယ် ပပဝတီြကီးေတွက ရွာမှာ မလင်းပါဘူးဗျာ။ မီးမှ ရှိပဲနဲ့။ တို့ရွာသားေတွ အားလံုး ဓူဝံ အင်ဗာတာပဲ သံုးြကရေအာင်ပါ။ ဒီလို ဒီလို စိတ်ချမ်းသာစရာ ပစ္စည်းေကာင်းကေလးတခု ရထားပါတယ်။ ေတာသူအချစ်တဲ့။ မူရင်းက ပန်တျာတင်တင်ြမင့်ဆိုထားြပီး အခုေတာ့ နီနီဝင်းေရွှ အသံကေလးနဲ့ေရာ သရုပ်ေဆာင်ကေလးနဲ့ပါ တင်ေပးလိုက်ပါတယ်။ နားေထာင်ြကည့်ရေအာင်။
(ေတာသူေတွမယ် အရိုးခံပါကွယ် ချစ်တယ်ြကိုက်တယ် ဆိုလာပါတဲ့ ကိုလူညိုထွား ြမို့ြကီးသားရယ်)၂။ (ချစ်လွယ် မုန်းလွယ် ေြကာက်လှပါတယ်။ မချစ်ဝံ့ ချစ်ဝံ့ မရွံ့မရဲ အသည်းမှာ တုန်တယ် ေတာသူေလးမှာေတာ့ကွယ်)၂။
ေစတနာေမတ္တာ အရင်းခံနဲ့ရယ် ချစ်တတ်တယ် ြကိုက်တတ်တယ် ေတာသူေတွမယ် မူယာမာယာ မများတတ်ေပါင်ေလ့ကွယ်။ ချွဲရမှာကိုလည်း မသိဘူးတကယ်။ နွဲ့ရမှာကိုလည်း တကယ်နားမလည်။ ချစ်ရင်လည်း တကယ်ပဲချစ်တယ်။ မုန်းရင်လည်း တကယ်ပဲမုန်းတယ်။ ချစ်သလို မုန်းသလို အပိုေတွလည်း မေြပာတတ်တယ်။
(ေတာသူဆိုတာ တကယ့်ကို ရိုးတယ် ဘာဘာညာညာေတွလည်း နားမလည် ဟန်ေတွပန်ေတွကိုလည်း မတတ်တယ် ) ၂ ။ (ြမို့ြကီးသူ မယ်တို့လို မြပင်တတ်တယ် မဆင်တတ်တယ်) ၂ ။ နှုတ်ခမ်းနီ ပါးနီ မဆိုးေပါင် ရိုးရိုးသားသား တို့ေတာသူများ စိတ်ထားေကာင်းနဲ့ ခင်တတ်မင်တတ် ေဖာ်ေရွတတ်ပါတယ်။
(ရွှံ့ေတွ ဗွက်ေတွနဲ့ကွယ် တေနကုန်ေနရပါတယ် ေတာသူေတွမှာေတာ့ ဝတ်တာစားတာရိုးလှတယ်) ၂။ (သွားတာလာတာ ေနတာထိုင်တာ ေခတ်ကမဆန်ဘူးကွယ်) ၂ ။ ေတာဆန် ေတာစရိုက်ေတွမို့ ေကာက်စိုက် ပျိုးနှုတ် ေနဝင်မိုးချုပ် အလုပ်နဲ့လက်နဲ့မလည်။
လှဖို့ပဖို့လည်း အချိန်မရှိပါတယ်။ ကိုကိုရယ် ေမာင်ေမာင်ရယ် ေမာင်ေမာင်ရယ် ကိုကိုရယ် အဲဒီလို နှပ်ခါချွဲ ထပ်ခါတလဲရယ်နဲ့ ပလီပလာ တီတီတာမချွဲတတ်ဘူး တကယ်။ ရိုးရိုးပါတယ်။ အ အ ပါတယ် ။ ရိုးတယ် အတယ် ဆိုြပီးေတာ့ကွယ် အချစ်ေတွ ေလျာ့ပါလို့ ေပါ့သွားမှာ ပူမိတယ်။ ပူမိပါတယ်။ အရိုးခံသေဘာမို့ အဆိုးဉာဏ် မေနှာနဲ့ ေမာင်တို့ရယ်။
(ေတာသူဆိုတာ တကယ့်ကို ရိုးတယ် ဘာဘာညာညာေတွလည်း နားမလည် ဟန်ေတွပန်ေတွကိုလည်း မတတ်တယ် ) ၂ ။ (ြမို့ြကီးသူ မယ်တို့လို မြပင်တတ်တယ် မဆင်တတ်တယ်) ၂ ။ နှုတ်ခမ်းနီ ပါးနီ မဆိုးေပါင် ရိုးရိုးသားသား တို့ေတာသူများ စိတ်ထားေကာင်းနဲ့ ခင်တတ်မင်တတ် ေဖာ်ေရွတတ်ပါတယ်။
အဲဒီက ရွာထဲဆက်ဝင်လာရင် ရပ်ေဝးက အလှူခံတို့ အသံချဲ့စက်ြကီးနဲ့ တရွာလံုးကို ေဖျာ်ေြဖရာ၊ ခရီးသွားများ တည်းခိုနားေနရာ၊ အကာအရံမပါတဲ့ ရွာလယ်ဇရပ်ြကီးကလည်း အရင်အတိုင်းပဲ။ အိမ်အေရာက်သာ ေလျှာက်ခဲ့ပါ။ လမိုက်ညေတာင် လမ်းမှားစရာမရှိ။ ဒီေနရာ ဒီခလုတ်ေရှာင်၊ ဟိုဘက်နားကေရတွင်း၊ ဒီဘက်ထိပ်က မန်ကျည်းပင် ဘယ်ဟာမှ အေြပာင်းအေရွ့ မရှိပါဘူး။ ရန်ကုန်ကေန နယ်ကိုေရာက်ရင် နာရီေတွ ေနှးသွားသလိုထင်ရတယ်။ ရွာေရာက်ရင်ေတာ့ သက္ကရာဇ်ေတွ ြပိုသွားသလို ထင်ရတယ်။ သီဟတင်စိုးတို့ လွတ်လပ်ေရးမရတာေလာက်ေတာ့ ရယ်တာေပါ့။ တို့ရွာက ခုမှ ကွန်ြမူနစ်ေတွ မီးရှို့ခဲ့တုန်းက အတိုင်းရယ်။
အဖွားတို့ငယ်ငယ်ကေတာ့ ရွာမှာကမ္ဘာပျက်တဲ့ည ရှိခဲ့ဖူးပါသတဲ့။ ခုလိုပဲ ေရွးေကာက်ပွဲြကီးလုပ်၊ မဲေတွဆွယ်ြက၊ ထမင်းေတွဘာေတွေကျွး၊ အလှူြကီးလို ေပျာ်စရာြကီးကေန ဟိုဘက်မှာစား၊ ဒီဘက်ကို ကျိတ်မဲထည့် နဲ့ ေတာသားလူလည်ေတွ လုပ်ေနြကရင်းကေန ေရွးေကာက်ပွဲအြပီး သိပ်မြကာပါဘူး။ ကွန်ြမူနစ်ေတွ ေတာခိုတယ် ဆိုြဖစ်ကုန်ေတာ့ ကိုယ့်ရပ်ရွာက ကွန်ြမူနစ်များလည်း ေြမြကီးေပါ် မတ်တတ်ရပ်ေနရင်းသားကေန ြဖုန်းကနဲ ေြမေအာက်ေရာက်ကုန်ြကပါသတဲ့။ ေမာင်တင့်တယ်တို့ ေခတ်ကလို ခိုစရာ ေတာနက်နက်မှ မရှိတာ ယာခင်းကိုင်းေတာေလာက်ကို စိမ့်ြကီးြမိုင်ြကီး ရိပ်ြကီးေတာေတာင် ဖွဲ့ြကရတာေပါ့။ တင်သန်းဦးလုပ်တာ မဟုတ်ရေပါင်ေနာ်။ အိမ်စိုးေမထဲမလည်း ဒီအတိုင်းပဲ ပါပါတယ်။ ကျွန်ေတာ့်အဖွားနဲ့ အေဖညိအကို အရင်းေမွးတချို့ဆို မိန်းမတန်မဲ့ ြမင်းစီးေတာခိုလုပ်တယ်ဆိုရင် ေနရင်းထိုင်ရင်း နင်မဟုတ် နင့်အဖွားဆို ကွန်ြမူနစ်မျိုးဆက် အတပ်ခံေနရဦးမယ်။ တကယ်ေတာ့ ရွာမှာ အမျိုးကင်းတာက ခပ်ရှားရှားရယ်။ ေနရင်းထိုင်ရင်း နိုင်ငံေရးအေရာင်ေတွ လာဆိုးလိုက်ေတာ့ တသက်လံုးေတာ်စပ်လာခဲ့တဲ့ ေသွးေတွဟာ အယူအဆေအာက်မှာ ေန့ချင်းညချင်း ေပျာက်သွားခဲ့ပါေရာလား။ ေနာက်ဆံုးေတာ့ ရွာကိုမီးနဲ့ရှို့တဲ့အထိ ေရာက်ပါေလေရာ။ မီးေလာင်လို့ ရွာြပင်ထွက်ေြပးတဲ့သူေတွကိုလည်း အကုန်ဆီးသတ်ပါသတဲ့။ ရွာမှာ မီလိုက်တဲ့ အမယ်အို အဖွားအိုများက ြပန်ေြပာြပတာပါ။ ဘာေဝဖန်ချက်မှ မပါပါဘူး။
သူတို့ခမျာ ြပန်ေြပာရင်းေတာင် ဖိန့်ဖိန့်တုန်ေနရှာတာ။ နိုင်ငံေရးအေြကာင်းကေတာ့ သူတို့လည်းနားမလည် ကိုယ်လည်းနားမထွင်းပါဘူး။ ေကျာသာအချခံလိုက်ရတယ်။ ဘယ်က ဓါးြပမှန်းေတာင် ေသချာမသိလိုက်ြကရ။ ေြပာချင်တာက အခုလက်ရှိရွာကေလးရဲ့ အသက်ဟာ အဲဒီကတည်းက ြပန်လည်ထူေထာင်ထားလိုက်တာ။ ဒီကေန့ နှစ်ေပါင်းပေဝသဏီြကာလို့ ပဋိစသမုပ္ပတ် စက်ရဟတ်ြကီးသာ ြပန်လည်လာတယ်။ မယ်ရင်မှာ အပျိုစစ်ကညာပဲ။ ကားလမ်းမေပါက်ဘူး။ မီးမရှိဘူး။ ေရတွင်းကေရငင်သံုးတယ်။ ဗာရာဏသီချီလို့ပဲ မြပီးနိုင်။ အဲဒါဘာြဖစ်သတုန်းဆိုေတာ့ ေတာသူအချစ် ကိုေြပာမလို့ေလ။ ရွာကအဖွားတို့ အေမတို့ အေဒါ်တို့ အမတို့ရဲ့ ေတာသူအချစ် ဘယ်ေလာက်ရိုးသလဲေြပာမလို့။ အကျိုးနည်း။ ချီေနလိုက်တာ ေထာင်မေြကာက် တန်းမေြကာက်။
ဟိုအရင်ေခတ်တုန်းက ကျွန်ေတာ်တို့ရွာကအပျိုများဟာ ရွာလယ်ဘုန်းြကီးေကျာင်းက မူလတန်းကုန်ရင် အိမ်မှာ ထင်းေခွေရခပ် ေကာက်စိုက် ပျိုးနှုတ်အလုပ်များကို မိသားစုနဲ့အတူ ဒိုးတူေဘာင်ဘက် ေနဝင်မိုးချုပ် လုပ်ြကရပါတယ်။ စိုက်ချိန်ပျိုးချိန်မဟုတ်ရင်လည်း ရွာသဘာဝ လက်လှုပ်မှ ပါးစပ်လှုပ်ရတဲ့အမျိုးမို့ ဆန်ဖွပ်၊ ေမာင်းေထာင်း၊ ယက္ကန်းယက်၊ အဝတ်ဖွပ်၊ ထမင်းချက် အလုပ်နဲ့လက် မြပတ်ြကပါဘူး။ အလုပ်လုပ်သေလာက်များ ချမ်းသာရိုးမှန်ရင် တရွာလံုး ထားစရာေတာင် ရှိမှာမဟုတ်။ ညေန ေနချိုတဲ့အချိန်ကျရင်ေတာ့ အပျိုေတွ ေရတွင်းဆံုြကတာ၊ လူပျိုေတွ မေယာင်မလည် ဟန်ေရးြပြကတာ၊ ကေလးေတွ ရွာရိုးကိုးေပါက် ေဆာ့ြကတာ စည်လို့။ အဖွားေြပာဖူးတာေတာ့ သူေရခပ်ထွက်ရင် ဝတ်ထားတဲ့ထမီ အနားညီမညီ၊ ထံုးထားတဲ့ဆံထံုး ေသသပ်မသပ်၊ ေရအိုးေခါင်းေပါ်ရွက်ြပီးရင်ေတာင် တည့်မတည့် မှန်ြကည့်ြပီးမှကို ထွက်ပါသတဲ့။ ဘမျိုးဘိုးတူ ပဲများတတ်တာ ယံုြပီလား။
ရွာဓေလ့ကလည်း သမီးမိန်းကေလး အပျိုအရွယ်ကေလးများရှိမှ အိမ့်အဆင်တန်းဆာေလ။ ကိုယ်မဝတ်ရရင်ေန ကိုယ့်သမီးေလး လှေနေအာင်ဆင်ြပီး အရိပ်တြကည့်ြကည့်ေနြကတာေပါ့။ ဒီလိုညေနေရခပ်ဆင်းတယ်ဆိုတာ ကာလသားကာလသမီး တေယာက်တေယာက် ြမင်ဖူးေတွ့ဖူးရံုအြပင် ေနာက်ေြပာင်ကျီစယ်လို့ေတာင်မရပါဘူး။ ကာလသားေတွက ကိုယ့်အရပ်ထဲက အပျိုကို ကိုယ်ကိုယ်တိုင်လည်း နှမကေလးလို ေစာင့်ေရှာက်တယ်။ အရပ်တပါးက တစိမ်းေယာကင်္ျား ရိသဲ့သဲ့ ေစာ်ကားလို့လည်း မခံပါဘူး။ သေဘာကျတယ် နှစ်သက်တယ်ဆိုရင် ဒီအပျို ဘယ်သူ့သမီးလည်းစံုစမ်း၊ လူငယ်ကို ေအာင်သွယ်ရှာ စကားပို့ လူြကီးကိုလူြကီးချင်း နားေဖာက် ေြကာင်းလမ်းရပါတယ်။ လူငယ်သေဘာမပါပဲ မစီမံသလို လူြကီးသေဘာမတူပဲလည်း ထင်ရာမစိုင်းြကပါဘူး။ တရုတ်၊ကုလားေတွ သမီးလင်ေပးစားသလို တခါမှ မြမင်ဖူးတဲ့ ပိုက်ဆံဝါလားဆီမှာ ေရာင်းစားသလို ေပးစားြပီးထည့်လိုက်တယ်လို့ မရှိပါဘူး။ မိဘသေဘာတူလက်ခံနိုင်ြပီဆိုမှ လူပျိုက အပျိုအိမ် ဝင်ထွက်သွားလာခွင့်ရပါတယ်။ ဒီအခါ သူက အပျိုလက်ခံနိုင်ေအာင် သူ့ဘာသာ ြကိုးစားရတာပါ။
ရွာမှာ လသာတဲ့ညေတွဟာ ရန်ကုန်က ဓါတ်မီးေရာင်ေတွထက် ပိုသာယာပါတယ်။ ေန့အခါမှာလို လင်းလင်းြခင်းြခင်းရှိြပီး လေရာင်က ေအးြမပါတယ်။ လေရာင်ေအာက်မှာ အိမ်ေရှ့က ကွပ်ပျစ်ကေလးေပါ် အပျိုက ဗိုင်းငင်ေနရင် လူပျိုက စကားလာေြပာခွင့်ရပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်လိပ်ထားတဲ့ ေဆးလိပ်ကေလးတည်လို့ စကားထာဖွက်ေလ့ရှိြကသတဲ့။ “သစ်ပင်ေပါ် ြမက်ထံုးထား ငါ့နွားဘယ့်နှယ်စားပါ့မယ်။” ဆို အေြဖက “ချစ်သူရည်းစား ေနာက်ကထား စကားဘယ့်နှယ်ေြပာပါ့မယ်” ေပါ့။ ြမန်မာ့ရိုးရာ ေကျးလက်စကားပံုေတွဟာ အဲဒီ်က လာပါတယ်။ လူငယ်ချင်းေမတ္တာမျှလို့ကေတာ့ မိဘများက ဘယ်ေရွ့ဘယ်မျှတင်ပါ ဘာညာဆိုေလ့မရှိပါဘူး။ မိြကီးဘြကီးများ ကန်ေတာ့ပွဲ တစ်အုပ်စီ ကွမ်းတယာ လက်ဖက်တရိုးစီနဲ့ ဆို မိသားဘသားပီပါေပတယ် ဆို လက်ခံေလ့ရှိပါတယ်။ အဓိကလိုအပ်ချက်ကေတာ့ သားမှတ်မှတ် မယားမှတ်မှတ်ေပါင်းဖို့ပါ။ ကျဉ်းေြမာင်းတဲ့ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမို့ တေယာက်တေယာက် ဘယ်သူဘာဆိုတာ အူမေချးခါးသိြကေတာ့ ေဟာ့ရမ်း ေသာ့သွမ်းတဲ့သူ အနည်းအကျဉ်းရှိေတာင် မျိုးရိုးအသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ ထိမ်းကွပ်လိမ္မာသွားြကပါတယ်။
ဒါေြကာင့် ရွာမှာ မျိုးရိုးဟာ အေရးြကီးပါတယ်။ ပိုက်ဆံရှိတဲ့ မျိုးရိုးကို မြကည့်ပါဘူး။ “သူ့အေဖက မိန်းမြကီးငုတ်တုတ် အေြမှာင်ထားသတဲ့” ဆိုတဲ့ သတင်းများထွက်လာမိရင် သားသမီးများ တဘက်မိဘထံမှာ အလွန်မျက်နှာငယ်ရပါတယ်။ “ဟဲ့ သူတို့ အမျိုးက အဲသလို” ဆို အမျိုးနဲ့ကို ကိုင်တုတ်ခံရပါတယ်။ ဘာကိစ္စြကီးငယ် ြဖစ်လိုက်ြဖစ်လိုက် “အဲဒါ ဘယ်သူ့ သားသမီးတုန်းဟဲ့” ဆို မျိုးရိုးကို အရင် ေစ့ငုြကတာ ဓမ္မတာပါ။ ဒီအသိုင်းအဝိုင်းက မိန်းမပျိုကေလးေတွဟာ ရွာလွန်ရွက်တိုက်၊ မိဘေမာင်ဘွား အရှက်ရစရာကိစ္စများြပုရမှာ ေသရမှာထက်ေြကာက်ြကပါတယ်။ ခုေခတ်လူငယ်များကေတာ့ ရုပ်ရှင်ထဲမှာ မိန်းကေလးေတွ အသက်နဲ့ အရှက်လဲတယ်ဆိုတဲ့အခါမှာ နားမလည်နိုင်ြကပါဘူး။ ဘာလဲစရာလိုလို့လဲ။ အ ချက်နှယ် လို့ ထင်ြကတာေပါ့။ ပတ်ဝန်းကျင်ချင်း အယူအဆချင်း မတူြကပဲကိုး။
အဲလို ရိုးရှင်းတဲ့ တလင်တမယားစံနစ် အေြခခံတဲ့ ြမန်မာယဉ်ေကျးမှုစရိုက်ေြကာင့် ရွာမှာ အရင်က ေခတ်ေပါ်ေရာဂါဆန်းေတွ မရှိပါဘူး။ ဒါမျိုးေတွက ြမို့တက်မှ ရတဲ့ ေရာဂါေတွကိုး။ စစ်အတွင်းက အိန္ဒိယေြပးရင်း လမ်းခုလတ်ရွာမှာ ေသာင်တင်ေနခဲ့တဲ့ ဦးစိန်ေမာင် လို့ ေခါ်တဲ့ ပန်ချာပီအမျိုးသားြကီး တေယာက်ကလွဲရင် တရွာလံုး တရုတ်ကုလားဆိုလို့ စတိေတာင်ရှာမရပါဘူး။ မိန်းမရှာ ေယာကင်္ျားရှာလည်း မရှိဘူးဗျ။ ဒါေတွအားလံုး ရွာကအဘွားေတွ ေြပာသလို ေြပာရရင် “နင်တို့ေခတ်မှပဲ ြကားဖူးေတာ့တယ် ဟယ်။ ေပါက်ေပါက် ရှာရှာ” လို့ ေြပာရမယ်။ ခုေတာ့ ရွာြကီးက ကမ္ဘာြကီးမြဖစ်ပဲ ကမ္ဘာြကီးက ရွာြကီးြဖစ်လာေတာ့ တို့ရွာေပါက်ဖွား လူအများတို့ကလည်း စကင်္ာပူ မေလးရှား၊ အေမြကီးကား၊ အဂင်္လန်၊ ရုရှားပါမကျန်ေအာင် မိုးရွာရာေရလိုက်ခံြကရတာ ရွာမှာ လူအိုလူမင်းများနဲ့ အပျိုြကီးတပ်ရင်းသာ ကျန်ေတာ့သေလာက်ပါ။
နှုတ်ခမ်းနီပါးနီ ဆံပင်ပါနီလို့ ပလီခရာ တီတာတာေြပာတတ်တဲ့ ြမို့သူ တြပည်သူ ကေလးေတွနဲ့အေတွ့မှာ ရိုးစင်းတဲ့ ေတာသူအချစ်ကို အထင်ေသးစိတ်များဝင်လာမလားလို့ ေတွးမိလို့ ဒီသီချင်းကေလးနဲ့ သတိေပးလိုက်ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ အင်တာေနရှင်နယ် ပပဝတီြကီးေတွက ရွာမှာ မလင်းပါဘူးဗျာ။ မီးမှ ရှိပဲနဲ့။ တို့ရွာသားေတွ အားလံုး ဓူဝံ အင်ဗာတာပဲ သံုးြကရေအာင်ပါ။ ဒီလို ဒီလို စိတ်ချမ်းသာစရာ ပစ္စည်းေကာင်းကေလးတခု ရထားပါတယ်။ ေတာသူအချစ်တဲ့။ မူရင်းက ပန်တျာတင်တင်ြမင့်ဆိုထားြပီး အခုေတာ့ နီနီဝင်းေရွှ အသံကေလးနဲ့ေရာ သရုပ်ေဆာင်ကေလးနဲ့ပါ တင်ေပးလိုက်ပါတယ်။ နားေထာင်ြကည့်ရေအာင်။
(ေတာသူေတွမယ် အရိုးခံပါကွယ် ချစ်တယ်ြကိုက်တယ် ဆိုလာပါတဲ့ ကိုလူညိုထွား ြမို့ြကီးသားရယ်)၂။ (ချစ်လွယ် မုန်းလွယ် ေြကာက်လှပါတယ်။ မချစ်ဝံ့ ချစ်ဝံ့ မရွံ့မရဲ အသည်းမှာ တုန်တယ် ေတာသူေလးမှာေတာ့ကွယ်)၂။
ေစတနာေမတ္တာ အရင်းခံနဲ့ရယ် ချစ်တတ်တယ် ြကိုက်တတ်တယ် ေတာသူေတွမယ် မူယာမာယာ မများတတ်ေပါင်ေလ့ကွယ်။ ချွဲရမှာကိုလည်း မသိဘူးတကယ်။ နွဲ့ရမှာကိုလည်း တကယ်နားမလည်။ ချစ်ရင်လည်း တကယ်ပဲချစ်တယ်။ မုန်းရင်လည်း တကယ်ပဲမုန်းတယ်။ ချစ်သလို မုန်းသလို အပိုေတွလည်း မေြပာတတ်တယ်။
(ေတာသူဆိုတာ တကယ့်ကို ရိုးတယ် ဘာဘာညာညာေတွလည်း နားမလည် ဟန်ေတွပန်ေတွကိုလည်း မတတ်တယ် ) ၂ ။ (ြမို့ြကီးသူ မယ်တို့လို မြပင်တတ်တယ် မဆင်တတ်တယ်) ၂ ။ နှုတ်ခမ်းနီ ပါးနီ မဆိုးေပါင် ရိုးရိုးသားသား တို့ေတာသူများ စိတ်ထားေကာင်းနဲ့ ခင်တတ်မင်တတ် ေဖာ်ေရွတတ်ပါတယ်။
(ရွှံ့ေတွ ဗွက်ေတွနဲ့ကွယ် တေနကုန်ေနရပါတယ် ေတာသူေတွမှာေတာ့ ဝတ်တာစားတာရိုးလှတယ်) ၂။ (သွားတာလာတာ ေနတာထိုင်တာ ေခတ်ကမဆန်ဘူးကွယ်) ၂ ။ ေတာဆန် ေတာစရိုက်ေတွမို့ ေကာက်စိုက် ပျိုးနှုတ် ေနဝင်မိုးချုပ် အလုပ်နဲ့လက်နဲ့မလည်။
လှဖို့ပဖို့လည်း အချိန်မရှိပါတယ်။ ကိုကိုရယ် ေမာင်ေမာင်ရယ် ေမာင်ေမာင်ရယ် ကိုကိုရယ် အဲဒီလို နှပ်ခါချွဲ ထပ်ခါတလဲရယ်နဲ့ ပလီပလာ တီတီတာမချွဲတတ်ဘူး တကယ်။ ရိုးရိုးပါတယ်။ အ အ ပါတယ် ။ ရိုးတယ် အတယ် ဆိုြပီးေတာ့ကွယ် အချစ်ေတွ ေလျာ့ပါလို့ ေပါ့သွားမှာ ပူမိတယ်။ ပူမိပါတယ်။ အရိုးခံသေဘာမို့ အဆိုးဉာဏ် မေနှာနဲ့ ေမာင်တို့ရယ်။
(ေတာသူဆိုတာ တကယ့်ကို ရိုးတယ် ဘာဘာညာညာေတွလည်း နားမလည် ဟန်ေတွပန်ေတွကိုလည်း မတတ်တယ် ) ၂ ။ (ြမို့ြကီးသူ မယ်တို့လို မြပင်တတ်တယ် မဆင်တတ်တယ်) ၂ ။ နှုတ်ခမ်းနီ ပါးနီ မဆိုးေပါင် ရိုးရိုးသားသား တို့ေတာသူများ စိတ်ထားေကာင်းနဲ့ ခင်တတ်မင်တတ် ေဖာ်ေရွတတ်ပါတယ်။
0 comments:
Post a Comment